श्री दसाम ग्रंथ

पान - 558

ਨਹੀ ਏਕ ਮੰਤ੍ਰਹਿ ਜਾਪ ਹੈ ॥

नही एक मंत्रहि जाप है ॥

(कोणत्याही) एका मंत्राचा जप करणार नाही.

ਦਿਨ ਦ੍ਵੈਕ ਥਾਪਨ ਥਾਪ ਹੈ ॥੬੩॥

दिन द्वैक थापन थाप है ॥६३॥

एक दोन दिवसांपेक्षा जास्त काळ कोणताही सल्ला किंवा मंत्र पाळला जाणार नाही.63.

ਗਾਹਾ ਛੰਦੁ ਦੂਜਾ ॥

गाहा छंदु दूजा ॥

गाहा श्लोक दुसरा

ਕ੍ਰੀਅਤੰ ਪਾਪਣੋ ਕਰਮੰ ਨ ਅਧਰਮੰ ਭਰਮਣੰ ਤ੍ਰਸਤਾਇ ॥

क्रीअतं पापणो करमं न अधरमं भरमणं त्रसताइ ॥

पापी लोक अधर्माच्या भ्रमाला घाबरणार नाहीत.

ਕੁਕਰਮ ਕਰਮਾਕ੍ਰਿਤੰ ਨ ਦੇਵ ਲੋਕੇਣ ਪ੍ਰਾਪਤਹਿ ॥੬੪॥

कुकरम करमाक्रितं न देव लोकेण प्रापतहि ॥६४॥

दुष्कृत्ये करणाऱ्यांना अधर्माचे आणि भ्रमाचे भय राहणार नाही आणि असे लोक कधीही देवांच्या घरी प्रवेश करू शकणार नाहीत.64.

ਰਤ੍ਰਯੰ ਅਨਰਥੰ ਨਿਤ੍ਰਯੰ ਸੁਅਰਥ ਅਰਥਿੰ ਨ ਬੁਝਿਯਮ ॥

रत्रयं अनरथं नित्रयं सुअरथ अरथिं न बुझियम ॥

चुकीच्या कल्पनेत गुंतलेल्या लोकांना वास्तव समजू शकणार नाही

ਨ ਪ੍ਰਹਰਖ ਬਰਖਣੰ ਧਨਿਨੰ ਚਿਤੰ ਬਸੀਅ ਬਿਰਾਟਕੰ ॥੬੫॥

न प्रहरख बरखणं धनिनं चितं बसीअ बिराटकं ॥६५॥

त्यांच्या इच्छा संपत्तीच्या पावसाने सुद्धा पूर्ण होणार नाहीत आणि तरीही ते अधिक संपत्तीची लालसा बाळगतील.65.

ਮਾਤਵੰ ਮਦ੍ਰਯੰ ਕੁਨਾਰੰ ਅਨਰਤੰ ਧਰਮਣੋ ਤ੍ਰੀਆਇ ॥

मातवं मद्रयं कुनारं अनरतं धरमणो त्रीआइ ॥

नशेत असलेले लोक इतरांच्या बायका उपभोगणे वैध मानतील

ਕੁਕਰਮਣੋ ਕਥਤੰ ਬਦਿਤੰ ਲਜਿਣੋ ਤਜਤੰ ਨਰੰ ॥੬੬॥

कुकरमणो कथतं बदितं लजिणो तजतं नरं ॥६६॥

उच्चार आणि मृत दोन्ही दुर्गुणांनी भरलेले असतील आणि लज्जेचा पूर्ण त्याग होईल.66.

ਸਜ੍ਰਯੰ ਕੁਤਿਸਿਤੰ ਕਰਮੰ ਭਜਿਤੰ ਤਜਤੰ ਨ ਲਜਾ ॥

सज्रयं कुतिसितं करमं भजितं तजतं न लजा ॥

लोक दुष्ट कृत्ये करून स्वतःला सजवतील आणि ते दाखवूनही आपली लाज सोडतील

ਕੁਵਿਰਤੰ ਨਿਤਪ੍ਰਤਿ ਕ੍ਰਿਤਣੇ ਧਰਮ ਕਰਮੇਣ ਤਿਆਗਤੰ ॥੬੭॥

कुविरतं नितप्रति क्रितणे धरम करमेण तिआगतं ॥६७॥

त्यांची दैनंदिन दिनचर्या दुष्ट प्रवृत्तीने भरलेली असेल आणि ते धार्मिकतेचा त्याग करतील.67.

ਚਤੁਰਪਦੀ ਛੰਦ ॥

चतुरपदी छंद ॥

चतुर्पदी श्लोक

ਕੁਕ੍ਰਿਤੰ ਨਿਤ ਕਰਿ ਹੈ ਸੁਕ੍ਰਿਤਾਨੁ ਨ ਸਰ ਹੈ ਅਘ ਓਘਨ ਰੁਚਿ ਰਾਚੇ ॥

कुक्रितं नित करि है सुक्रितानु न सर है अघ ओघन रुचि राचे ॥

लोक नेहमी दुष्कृत्ये करतील आणि चांगल्या कर्मांचा त्याग करून दुष्ट कर्माकडे प्रवृत्त होतील.

ਮਾਨ ਹੈ ਨ ਬੇਦਨ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਕਤੇਬਨ ਲੋਕ ਲਾਜ ਤਜਿ ਨਾਚੇ ॥

मान है न बेदन सिंम्रिति कतेबन लोक लाज तजि नाचे ॥

ते वेद, कतेब आणि स्मृती स्वीकारणार नाहीत आणि निर्लज्जपणे नृत्य करणार नाहीत

ਚੀਨ ਹੈ ਨ ਬਾਨੀ ਸੁਭਗ ਭਵਾਨੀ ਪਾਪ ਕਰਮ ਰਤਿ ਹੁਇ ਹੈ ॥

चीन है न बानी सुभग भवानी पाप करम रति हुइ है ॥

ते त्यांच्या कोणत्याही देवी-देवतांना आणि त्यांच्या स्वतःच्या म्हणींनाही ओळखणार नाहीत

ਗੁਰਦੇਵ ਨ ਮਾਨੈ ਭਲ ਨ ਬਖਾਨੈ ਅੰਤਿ ਨਰਕ ਕਹ ਜੈ ਹੈ ॥੬੮॥

गुरदेव न मानै भल न बखानै अंति नरक कह जै है ॥६८॥

ते नेहमी वाईट कृत्यांमध्ये गढून जातील, ते त्यांच्या गुरूंचा सल्ला स्वीकारणार नाहीत, ते कोणत्याही चांगल्या कृत्यांचे वर्णन करणार नाहीत आणि शेवटी नरकात जातील.68.

ਜਪ ਹੈ ਨ ਭਵਾਨੀ ਅਕਥ ਕਹਾਨੀ ਪਾਪ ਕਰਮ ਰਤਿ ਐਸੇ ॥

जप है न भवानी अकथ कहानी पाप करम रति ऐसे ॥

देवीची पूजा न केल्याने आणि दुष्ट कृत्यांमध्ये लीन न राहिल्याने लोक अव्यक्त कार्य करतील.

ਮਾਨਿ ਹੈ ਨ ਦੇਵੰ ਅਲਖ ਅਭੇਵੰ ਦੁਰਕ੍ਰਿਤੰ ਮੁਨਿ ਵਰ ਜੈਸੇ ॥

मानि है न देवं अलख अभेवं दुरक्रितं मुनि वर जैसे ॥

ते देवावर विश्वास ठेवणार नाहीत आणि ऋषीमुनीही दुष्ट कृत्ये करतील

ਚੀਨ ਹੈ ਨ ਬਾਤੰ ਪਰ ਤ੍ਰਿਯਾ ਰਾਤੰ ਧਰਮਣਿ ਕਰਮ ਉਦਾਸੀ ॥

चीन है न बातं पर त्रिया रातं धरमणि करम उदासी ॥

धार्मिक कर्मकांडाने उदास होऊन लोक कोणालाच ओळखणार नाहीत आणि इतरांच्या बायकांसोबत लीन राहतील.

ਜਾਨਿ ਹੈ ਨ ਬਾਤੰ ਅਧਕ ਅਗਿਆਤੰ ਅੰਤ ਨਰਕ ਕੇ ਬਾਸੀ ॥੬੯॥

जानि है न बातं अधक अगिआतं अंत नरक के बासी ॥६९॥

कोणाच्या बोलण्याची पर्वा न करणे आणि अत्यंत अज्ञानी होऊन ते शेवटी नरकातच जातील.६९.

ਨਿਤ ਨਵ ਮਤਿ ਕਰ ਹੈ ਹਰਿ ਨ ਨਿਸਰਿ ਹੈ ਪ੍ਰਭ ਕੋ ਨਾਮ ਨ ਲੈ ਹੈ ॥

नित नव मति कर है हरि न निसरि है प्रभ को नाम न लै है ॥

ते नेहमी नवनवीन पंथ स्वीकारतील आणि भगवंताचे नामस्मरण केल्याशिवाय त्यांचा त्याच्यावर विश्वास राहणार नाही.

ਸ੍ਰੁਤਿ ਸਮ੍ਰਿਤਿ ਨ ਮਾਨੈ ਤਜਤ ਕੁਰਾਨੈ ਅਉਰ ਹੀ ਪੈਂਡ ਬਤੈ ਹੈ ॥

स्रुति सम्रिति न मानै तजत कुरानै अउर ही पैंड बतै है ॥

वेद, स्मृती आणि कुराण इत्यादींचा त्याग करून ते नवीन मार्ग स्वीकारतील

ਪਰ ਤ੍ਰੀਅ ਰਸ ਰਾਚੇ ਸਤ ਕੇ ਕਾਚੇ ਨਿਜ ਤ੍ਰੀਯ ਗਮਨ ਨ ਕਰ ਹੈ ॥

पर त्रीअ रस राचे सत के काचे निज त्रीय गमन न कर है ॥

दुसऱ्यांच्या बायकांच्या भोगात गढून जाऊन सत्याचा मार्ग सोडून दिल्याने ते स्वतःच्या पत्नीवर प्रेम करणार नाहीत.

ਮਾਨ ਹੈ ਨ ਏਕੰ ਪੂਜ ਅਨੇਕੰ ਅੰਤਿ ਨਰਕ ਮਹਿ ਪਰ ਹੈ ॥੭੦॥

मान है न एकं पूज अनेकं अंति नरक महि पर है ॥७०॥

एका परमेश्वरावर विश्वास नसल्यामुळे ते अनेकांची पूजा करतील आणि शेवटी नरकात जातील.70.

ਪਾਹਣ ਪੂਜੈ ਹੈ ਏਕ ਨ ਧਿਐ ਹੈ ਮਤਿ ਕੇ ਅਧਿਕ ਅੰਧੇਰਾ ॥

पाहण पूजै है एक न धिऐ है मति के अधिक अंधेरा ॥

दगडांची पूजा करून ते एका परमेश्वराचे ध्यान करणार नाहीत

ਅਮ੍ਰਿਤ ਕਹੁ ਤਜਿ ਹੈ ਬਿਖ ਕਹੁ ਭਜਿ ਹੈ ਸਾਝਹਿ ਕਹਹਿ ਸਵੇਰਾ ॥

अम्रित कहु तजि है बिख कहु भजि है साझहि कहहि सवेरा ॥

अनेक पंथांमध्ये अंधार पसरेल, ते विषाची इच्छा करतील, नक्षी सोडतील, संध्याकाळच्या वेळेला पहाटेचे नाव देतील.

ਫੋਕਟ ਧਰਮਣਿ ਰਤਿ ਕੁਕ੍ਰਿਤ ਬਿਨਾ ਮਤਿ ਕਹੋ ਕਹਾ ਫਲ ਪੈ ਹੈ ॥

फोकट धरमणि रति कुक्रित बिना मति कहो कहा फल पै है ॥

सर्व पोकळ धर्मात स्वतःला झोकून देऊन, ते वाईट कृत्ये करतील आणि त्यानुसार फळाची कापणी करतील.

ਬਾਧੇ ਮ੍ਰਿਤ ਸਾਲੈ ਜਾਹਿ ਉਤਾਲੈ ਅੰਤ ਅਧੋਗਤਿ ਜੈ ਹੈ ॥੭੧॥

बाधे म्रित सालै जाहि उतालै अंत अधोगति जै है ॥७१॥

त्यांना बांधले जाईल आणि मृत्यूच्या घरी पाठवले जाईल, जिथे त्यांना योग्य शिक्षा मिळेल.71.

ਏਲਾ ਛੰਦ ॥

एला छंद ॥

बेला श्लोक

ਕਰ ਹੈ ਨਿਤ ਅਨਰਥ ਅਰਥ ਨਹੀ ਏਕ ਕਮੈ ਹੈ ॥

कर है नित अनरथ अरथ नही एक कमै है ॥

ते दररोज वाया घालवतील आणि एकही चांगले काम करणार नाहीत.

ਨਹਿ ਲੈ ਹੈ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਦਾਨ ਕਾਹੂੰ ਨਹੀ ਦੈ ਹੈ ॥

नहि लै है हरि नामु दान काहूं नही दै है ॥

हरीचे नाव घेणार नाही आणि कोणाला दानही देणार नाही.

ਨਿਤ ਇਕ ਮਤ ਤਜੈ ਇਕ ਮਤਿ ਨਿਤ ਉਚੈ ਹੈ ॥੭੨॥

नित इक मत तजै इक मति नित उचै है ॥७२॥

लोक निरुपयोगी कामे करतील, अर्थपूर्ण कामे करणार नाहीत, ते परमेश्वराचे नामस्मरणही करणार नाहीत, दानधर्मातही काही देणार नाहीत, ते नेहमी एक धर्म सोडून दुसऱ्याची स्तुती करतील.72.

ਨਿਤ ਇਕ ਮਤਿ ਮਿਟੈ ਉਠੈ ਹੈ ਨਿਤ ਇਕ ਮਤਿ ॥

नित इक मति मिटै उठै है नित इक मति ॥

दररोज एक मत नाहीसे होईल आणि दररोज एक (नवीन) मत निर्माण होईल.

ਧਰਮ ਕਰਮ ਰਹਿ ਗਇਓ ਭਈ ਬਸੁਧਾ ਅਉਰੈ ਗਤਿ ॥

धरम करम रहि गइओ भई बसुधा अउरै गति ॥

धर्म कर्म संपेल आणि पृथ्वी अधिक हलवेल.

ਭਰਮ ਧਰਮ ਕੈ ਗਇਓ ਪਾਪ ਪ੍ਰਚਰਿਓ ਜਹਾ ਤਹ ॥੭੩॥

भरम धरम कै गइओ पाप प्रचरिओ जहा तह ॥७३॥

एक पंथ रोज मरेल आणि दुसरा प्रचलित होईल, धार्मिक कर्म राहणार नाहीत आणि पृथ्वीची परिस्थितीही बदलेल, धर्माचा सन्मान होणार नाही आणि सर्वत्र पापाचा प्रसार होईल.73.

ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਇਸਟ ਤਜਿ ਦੀਨ ਕਰਤ ਆਰਿਸਟ ਪੁਸਟ ਸਬ ॥

स्रिसटि इसट तजि दीन करत आरिसट पुसट सब ॥

सृष्टीने इच्छा सोडली असेल आणि सर्व मोठी पापे केली जातील.

ਬ੍ਰਿਸਟਿ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਤੇ ਮਿਟੀ ਭਏ ਪਾਪਿਸਟ ਭ੍ਰਿਸਟ ਤਬ ॥

ब्रिसटि स्रिसटि ते मिटी भए पापिसट भ्रिसट तब ॥

तेव्हा सृष्टीत पाऊस पडणार नाही आणि सर्व पापे करून भ्रष्ट होतील.

ਇਕ ਇਕ ਨਿੰਦ ਹੈ ਇਕ ਇਕ ਕਹਿ ਹਸਿ ਚਲੈ ॥੭੪॥

इक इक निंद है इक इक कहि हसि चलै ॥७४॥

पृथ्वीवरील लोक आपला धर्म सोडून फार मोठ्या पापी कृत्यांमध्ये मग्न होतील आणि जेव्हा सर्व पापी कृत्यांमुळे अपवित्र होतील, पृथ्वीवर पाऊसही पडणार नाही, तेव्हा प्रत्येकजण दुसऱ्याची निंदा करील आणि उपहास करून दूर निघून जाईल.

ਤਜੀ ਆਨਿ ਜਹਾਨ ਕਾਨਿ ਕਾਹੂੰ ਨਹੀ ਮਾਨਹਿ ॥

तजी आनि जहान कानि काहूं नही मानहि ॥

जगाचा अनख ('अनी') सोडून ते कोणाचेही कान (सन्मान) स्वीकारणार नाहीत.

ਤਾਤ ਮਾਤ ਕੀ ਨਿੰਦ ਨੀਚ ਊਚਹ ਸਮ ਜਾਨਹਿ ॥

तात मात की निंद नीच ऊचह सम जानहि ॥

माता वडिलांची निंदा करतील आणि उच्च आणि नीच यांना समान मानतील.

ਧਰਮ ਭਰਮ ਕੈ ਗਇਓ ਭਈ ਇਕ ਬਰਣ ਪ੍ਰਜਾ ਸਬ ॥੭੫॥

धरम भरम कै गइओ भई इक बरण प्रजा सब ॥७५॥

इतरांचा आदर आणि सन्मान सोडून, कोणीही दुसऱ्याचा सल्ला मानणार नाही, कोणीही दुसऱ्याचा सल्ला मानणार नाही, आई-वडिलांचा अपमान होईल आणि नीच लोक उच्च मानले जातील 75