श्री दसाम ग्रंथ

पान - 111


ਫਿਕਰੰਤ ਸਿਆਰ ਬਸੇਖਯੰ ॥੧੪॥੧੩੬॥
फिकरंत सिआर बसेखयं ॥१४॥१३६॥

अनेक योद्धे गर्जना करत आहेत आणि कोल्हा, विशेषतः, प्रसन्न होऊन रडत आहेत.14.136.

ਹਰਖੰਤ ਸ੍ਰੋਣਤਿ ਰੰਗਣੀ ॥
हरखंत स्रोणति रंगणी ॥

रक्तात रंगलेले

ਬਿਹਰੰਤ ਦੇਬਿ ਅਭੰਗਣੀ ॥
बिहरंत देबि अभंगणी ॥

रक्ताने रंगवलेली अमर दुर्गा, तिच्या कार्यावर प्रसन्न होऊन हलत आहे.

ਬਬਕੰਤ ਕੇਹਰ ਡੋਲਹੀ ॥
बबकंत केहर डोलही ॥

सिंह ('केहर') गर्जना करत फिरत होता

ਰਣਿ ਅਭੰਗ ਕਲੋਲਹੀ ॥੧੫॥੧੩੭॥
रणि अभंग कलोलही ॥१५॥१३७॥

गर्जना करणारा सिंह धावत आहे आणि रणांगणात अशीच स्थिती सतत आहे.15.137.

ਢਮ ਢਮਤ ਢੋਲ ਢਮਕਯੰ ॥
ढम ढमत ढोल ढमकयं ॥

ढोल ताशे वाजत होते.

ਧਮ ਧਮਤ ਸਾਗ ਧਮਕਯੰ ॥
धम धमत साग धमकयं ॥

ढोल वाजवत आहेत आणि खंजीर वाजवत आहेत.

ਬਹ ਬਹਤ ਕ੍ਰੁਧ ਕ੍ਰਿਪਾਣਯੰ ॥
बह बहत क्रुध क्रिपाणयं ॥

(वीर योद्धे) रागाने किरपाण चालवत असत

ਜੁਝੈਤ ਜੋਧ ਜੁਆਣਯੰ ॥੧੬॥੧੩੮॥
जुझैत जोध जुआणयं ॥१६॥१३८॥

लढणारे योद्धे, प्रचंड संतापाने, त्यांच्या तलवारीवर प्रहार करीत आहेत.16.138.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

डोहरा

ਭਜੀ ਚਮੂੰ ਸਬ ਦਾਨਵੀ ਸੁੰਭ ਨਿਰਖ ਨਿਜ ਨੈਣ ॥
भजी चमूं सब दानवी सुंभ निरख निज नैण ॥

धावणारी राक्षसी सेना स्वतःच्या डोळ्यांनी पाहते

ਨਿਕਟ ਬਿਕਟ ਭਟ ਜੇ ਹੁਤੇ ਤਿਨ ਪ੍ਰਤਿ ਬੁਲਿਯੋ ਬੈਣ ॥੧੭॥੧੩੯॥
निकट बिकट भट जे हुते तिन प्रति बुलियो बैण ॥१७॥१३९॥

सुंभ त्याच्या जवळ उभ्या असलेल्या पराक्रमी योद्ध्यांशी बोलला.17.139.

ਨਰਾਜ ਛੰਦ ॥
नराज छंद ॥

नरज श्लोक

ਨਿਸੁੰਭ ਸੁੰਭ ਕੋਪ ਕੈ ॥
निसुंभ सुंभ कोप कै ॥

सुंभ रागाने पृथ्वीवर पडला

ਪਠਿਯੋ ਸੁ ਪਾਵ ਰੋਪ ਕੈ ॥
पठियो सु पाव रोप कै ॥

पृथ्वीवर पाय टाकून सुंभाने निसुंभला निरोप दिला

ਕਹਿਯੋ ਕਿ ਸੀਘ੍ਰ ਜਾਈਯੋ ॥
कहियो कि सीघ्र जाईयो ॥

आणि म्हणाले जा लवकर

ਦ੍ਰੁਗਾਹਿ ਬਾਧ ਲ੍ਰਯਾਈਯੋ ॥੧੮॥੧੪੦॥
द्रुगाहि बाध ल्रयाईयो ॥१८॥१४०॥

ताबडतोब जा आणि दुर्गा तिला बांधून घेऊन ये.���18.140.

ਚੜ੍ਯੋ ਸੁ ਸੈਣ ਸਜਿ ਕੈ ॥
चड़्यो सु सैण सजि कै ॥

सैन्याला सजवून तो संतप्त झाला

ਸਕੋਪ ਸੂਰ ਗਜਿ ਕੈ ॥
सकोप सूर गजि कै ॥

गडगडाट आणि प्रचंड संतापाने तो आपल्या सैन्यासह पुढे निघाला.

ਉਠੈ ਬਜੰਤ੍ਰ ਬਾਜਿ ਕੈ ॥
उठै बजंत्र बाजि कै ॥

बेल वाजवताना (सैनिक) थांबले.

ਚਲਿਯੋ ਸੁਰੇਸੁ ਭਾਜਿ ਕੈ ॥੧੯॥੧੪੧॥
चलियो सुरेसु भाजि कै ॥१९॥१४१॥

कर्णे वाजवले गेले, जे ऐकून देवांचा राजा पळून गेला.19.141.

ਅਨੰਤ ਸੂਰ ਸੰਗਿ ਲੈ ॥
अनंत सूर संगि लै ॥

अगणित वीरांना बरोबर घेऊन

ਚਲਿਯੋ ਸੁ ਦੁੰਦਭੀਨ ਦੈ ॥
चलियो सु दुंदभीन दै ॥

ढोल वाजवत तो असंख्य योद्ध्यांना बरोबर घेऊन पुढे निघाला.

ਹਕਾਰਿ ਸੂਰਮਾ ਭਰੇ ॥
हकारि सूरमा भरे ॥

सर्व योद्ध्यांना बोलावून गोळा केले ('भरलेले').

ਬਿਲੋਕਿ ਦੇਵਤਾ ਡਰੇ ॥੨੦॥੧੪੨॥
बिलोकि देवता डरे ॥२०॥१४२॥

त्याने अनेक शूर सैनिकांना बोलावून एकत्र केले, ज्यांना पाहून देवता घाबरले.20.142.

ਮਧੁਭਾਰ ਛੰਦ ॥
मधुभार छंद ॥

मधुभार श्लोक

ਕੰਪਿਯੋ ਸੁਰੇਸ ॥
कंपियो सुरेस ॥

इंद्र थरथर कापला,

ਬੁਲਿਯੋ ਮਹੇਸ ॥
बुलियो महेस ॥

देवांचा राजा थरथर कापला आणि त्याची सर्व वेदनादायक परिस्थिती भगवान शिवाला परत केली.

ਕਿਨੋ ਬਿਚਾਰ ॥
किनो बिचार ॥

सल्लामसलत (आपापसात).

ਪੁਛੇ ਜੁਝਾਰ ॥੨੧॥੧੪੩॥
पुछे जुझार ॥२१॥१४३॥

जेव्हा त्याने आपले सर्व विवेचन केले तेव्हा शिवाने त्याला त्याच्या योद्ध्यांची संख्या विचारली.21.143.

ਕੀਜੈ ਸੁ ਮਿਤ੍ਰ ॥
कीजै सु मित्र ॥

अरे मित्रा!

ਕਉਨੇ ਚਰਿਤ੍ਰ ॥
कउने चरित्र ॥

(त्याने पुढे त्याला सांगितले की) सर्व शक्य मार्गांनी इतर सर्वांशी मैत्री करा

ਜਾਤੇ ਸੁ ਮਾਇ ॥
जाते सु माइ ॥

ज्याने दुर्गा मातेचे

ਜੀਤੈ ਬਨਾਇ ॥੨੨॥੧੪੪॥
जीतै बनाइ ॥२२॥१४४॥

जेणेकरून जगाच्या मातेचा विजय निश्चित आहे.22.144.

ਸਕਤੈ ਨਿਕਾਰ ॥
सकतै निकार ॥

(त्याच्या अफाट) शक्तींकडे

ਭੇਜੋ ਅਪਾਰ ॥
भेजो अपार ॥

तुमची सर्व शक्ती बाहेर काढा आणि त्यांना युद्धात पाठवा

ਸਤ੍ਰਨ ਜਾਇ ॥
सत्रन जाइ ॥

आणि (युद्धासाठी) पाठवा.

ਹਨਿ ਹੈ ਰਿਸਾਇ ॥੨੩॥੧੪੫॥
हनि है रिसाइ ॥२३॥१४५॥

जेणेकरुन ते शत्रूंसमोर जातील आणि प्रचंड क्रोधाने त्यांचा नाश करतील.23.145.

ਸੋਈ ਕਾਮ ਕੀਨ ॥
सोई काम कीन ॥

(ते) महान देव

ਦੇਵਨ ਪ੍ਰਬੀਨ ॥
देवन प्रबीन ॥

ज्ञानी देवांनी सांगितल्याप्रमाणे केले

ਸਕਤੈ ਨਿਕਾਰਿ ॥
सकतै निकारि ॥

(त्याची) अफाट शक्ती रेखाटून

ਭੇਜੀ ਅਪਾਰ ॥੨੪॥੧੪੬॥
भेजी अपार ॥२४॥१४६॥

आणि त्यांच्या अमर्याद शक्तींना आपापसातून युद्धभूमीवर पाठवले.24.146.

ਬ੍ਰਿਧ ਨਰਾਜ ਛੰਦ ॥
ब्रिध नराज छंद ॥

बिराध निरज श्लोक

ਚਲੀ ਸਕਤਿ ਸੀਘ੍ਰ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਪਾਣਿ ਪਾਣਿ ਧਾਰ ਕੈ ॥
चली सकति सीघ्र स्री क्रिपाणि पाणि धार कै ॥

ताबडतोब शक्तींनी तलवार धारण केली आणि युद्धाच्या आखाड्याकडे निघाले

ਉਠੇ ਸੁ ਗ੍ਰਿਧ ਬ੍ਰਿਧ ਡਉਰ ਡਾਕਣੀ ਡਕਾਰ ਕੈ ॥
उठे सु ग्रिध ब्रिध डउर डाकणी डकार कै ॥

आणि त्यांच्याबरोबर मोठी गिधाडे आणि ढेकर देणारे व्हॅम्पायर धावले.

ਹਸੇ ਸੁ ਰੰਗ ਕੰਕ ਬੰਕਯੰ ਕਬੰਧ ਅੰਧ ਉਠਹੀ ॥
हसे सु रंग कंक बंकयं कबंध अंध उठही ॥

भयानक कावळे हसले आणि डोके नसलेले आंधळे शरीरही हलले.

ਬਿਸੇਖ ਦੇਵਤਾ ਰੁ ਬੀਰ ਬਾਣ ਧਾਰ ਬੁਠਹੀ ॥੨੫॥੧੪੭॥
बिसेख देवता रु बीर बाण धार बुठही ॥२५॥१४७॥

या बाजूने देव आणि इतर वीरांनी शाफ्टचा वर्षाव सुरू केला.25.147.

ਰਸਾਵਲ ਛੰਦ ॥
रसावल छंद ॥

रसाळ श्लोक

ਸਬੈ ਸਕਤਿ ਐ ਕੈ ॥
सबै सकति ऐ कै ॥

सर्व शक्ती (देवांच्या) आल्या

ਚਲੀ ਸੀਸ ਨਿਐ ਕੈ ॥
चली सीस निऐ कै ॥

सर्व शक्ती आल्या आणि नमस्कार करून परत गेल्या.

ਮਹਾ ਅਸਤ੍ਰ ਧਾਰੇ ॥
महा असत्र धारे ॥

(ते) मोठी शस्त्रे बाळगतात

ਮਹਾ ਬੀਰ ਮਾਰੇ ॥੨੬॥੧੪੮॥
महा बीर मारे ॥२६॥१४८॥

त्यांनी भयंकर शस्त्रे धारण केली आणि अनेक महान योद्ध्यांना मारले.26.148.

ਮੁਖੰ ਰਕਤ ਨੈਣੰ ॥
मुखं रकत नैणं ॥

त्यांच्या तोंडातून आणि डोळ्यातून रक्त येत होते

ਬਕੈ ਬੰਕ ਬੈਣੰ ॥
बकै बंक बैणं ॥

त्यांचे चेहरे आणि डोळे रक्ताने लाल झाले आहेत आणि ते तोंडातून आव्हानात्मक शब्द उच्चारत आहेत.

ਧਰੇ ਅਸਤ੍ਰ ਪਾਣੰ ॥
धरे असत्र पाणं ॥

(त्यांच्या हातात) शस्त्रे आहेत

ਕਟਾਰੀ ਕ੍ਰਿਪਾਣੰ ॥੨੭॥੧੪੯॥
कटारी क्रिपाणं ॥२७॥१४९॥

त्यांच्या हातात शस्त्रे, खंजीर आणि तलवारी आहेत.27.149.

ਉਤੈ ਦੈਤ ਗਾਜੇ ॥
उतै दैत गाजे ॥

तेथून दैत्य गर्जले,

ਤੁਰੀ ਨਾਦ ਬਾਜੇ ॥
तुरी नाद बाजे ॥

दुसऱ्या बाजूने भुते गडगडत आहेत आणि कर्णे वाजवत आहेत.

ਧਾਰੇ ਚਾਰ ਚਰਮੰ ॥
धारे चार चरमं ॥

हातात सुंदर ढाली होती

ਸ੍ਰਜੇ ਕ੍ਰੂਰ ਬਰਮੰ ॥੨੮॥੧੫੦॥
स्रजे क्रूर बरमं ॥२८॥१५०॥

ते क्रूर कवच परिधान करतात, त्यांच्या हातात आकर्षक ढाल आहेत.28.150.

ਚਹੂੰ ਓਰ ਗਰਜੇ ॥
चहूं ओर गरजे ॥

(दैत्य) चारही बाजूंनी गर्जना करीत आहेत,

ਸਬੈ ਦੇਵ ਲਰਜੇ ॥
सबै देव लरजे ॥

ते चारही बाजूंनी गर्जना करू लागले आणि त्यांचा आवाज ऐकून सर्व देव थरथर कापले.

ਛੁਟੇ ਤਿਛ ਤੀਰੰ ॥
छुटे तिछ तीरं ॥

तीक्ष्ण बाण सोडले जात होते आणि

ਕਟੇ ਚਉਰ ਚੀਰੰ ॥੨੯॥੧੫੧॥
कटे चउर चीरं ॥२९॥१५१॥

तीक्ष्ण बाण मारले गेले आणि कपडे आणि फ्लाय-व्हिस्क फाडले गेले.29.151.

ਰੁਸੰ ਰੁਦ੍ਰ ਰਤੇ ॥
रुसं रुद्र रते ॥

(सर्व) रौद्र रसाने मादक होते

ਮਹਾ ਤੇਜ ਤਤੇ ॥
महा तेज तते ॥

अत्यंत क्रूरतेच्या नशेत असलेले योद्धे उजळलेल्या चेहऱ्याने दिसतात.

ਕਰੀ ਬਾਣ ਬਰਖੰ ॥
करी बाण बरखं ॥

बाण मारण्यासाठी वापरतात.

ਭਰੀ ਦੇਬਿ ਹਰਖੰ ॥੩੦॥੧੫੨॥
भरी देबि हरखं ॥३०॥१५२॥

देवी दुर्गा, अत्यंत प्रसन्न होऊन, बाणांचा वर्षाव करू लागली.३०.१५२.

ਇਤੇ ਦੇਬਿ ਮਾਰੈ ॥
इते देबि मारै ॥

येथून देवी मारत होती,

ਉਤੈ ਸਿੰਘੁ ਫਾਰੈ ॥
उतै सिंघु फारै ॥

या बाजूला देवी मारण्यात मग्न आहे आणि दुसऱ्या बाजूला सिंह सर्व फाडून टाकत आहे.

ਗਣੰ ਗੂੜ ਗਰਜੈ ॥
गणं गूड़ गरजै ॥

(शिव) गण गंभीर गर्जना करीत होते

ਸਬੈ ਦੈਤ ਲਰਜੇ ॥੩੧॥੧੫੩॥
सबै दैत लरजे ॥३१॥१५३॥

शिवाच्या गणांची गर्जना ऐकून राक्षस भयभीत झाले.३१.१५३.