श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1279


ਥੰਭਕਰਨ ਇਕ ਥੰਭ੍ਰ ਦੇਸ ਨ੍ਰਿਪ ॥
थंभकरन इक थंभ्र देस न्रिप ॥

थंभ्रा देशात थंभकरन नावाचा राजा होता.

ਸਿਖ੍ਯ ਸਾਧੁ ਕੋ ਦੁਸਟਨ ਕੋ ਰਿਪੁ ॥
सिख्य साधु को दुसटन को रिपु ॥

(तो) सज्जनांचा सेवक आणि दुष्टांचा शत्रू होता.

ਤਾ ਕੇ ਸ੍ਵਾਨ ਏਕ ਥੋ ਆਛਾ ॥
ता के स्वान एक थो आछा ॥

त्याच्या घरी खूप चांगला कुत्रा होता.

ਸੁੰਦਰ ਘਨੋ ਸਿੰਘ ਸੋ ਕਾਛਾ ॥੧॥
सुंदर घनो सिंघ सो काछा ॥१॥

ती खूप सुंदर होती आणि सिंहासारखी आकृती होती. १.

ਇਕ ਦਿਨ ਧਾਮ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੇ ਆਯੋ ॥
इक दिन धाम न्रिपति के आयो ॥

एके दिवशी (तो कुत्रा) राजाच्या घरी आला.

ਪਾਹਨ ਹਨਿ ਤਿਹ ਤਾਹਿ ਹਟਾਯੋ ॥
पाहन हनि तिह ताहि हटायो ॥

(राजाने) त्याला मारून काढून टाकले.

ਤ੍ਰਿਯ ਕੀ ਹੁਤੀ ਸ੍ਵਾਨ ਸੌ ਪ੍ਰੀਤਾ ॥
त्रिय की हुती स्वान सौ प्रीता ॥

राणीला कुत्रा खूप आवडायचा.

ਪਾਹਨ ਲਗੇ ਭਯੋ ਦੁਖ ਚੀਤਾ ॥੨॥
पाहन लगे भयो दुख चीता ॥२॥

(तिला) त्रास सहन करावा लागल्याने (राणीचे) मन दुखावले गेले. 2.

ਪਾਹਨ ਲਗੇ ਸ੍ਵਾਨ ਮਰਿ ਗਯੋ ॥
पाहन लगे स्वान मरि गयो ॥

या हल्ल्यात कुत्र्याचा मृत्यू झाला.

ਰਾਨੀ ਦੋਸ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕਹ ਦਯੋ ॥
रानी दोस न्रिपति कह दयो ॥

राणीने राजाला दोष दिला.

ਮਰਿਯੋ ਸ੍ਵਾਨ ਭਯੋ ਕਹਾ ਉਚਾਰਾ ॥
मरियो स्वान भयो कहा उचारा ॥

(राजा) म्हणाला, कुत्रा मेला तर?

ਐਸੇ ਹਮਰੇ ਪਰੈ ਹਜਾਰਾ ॥੩॥
ऐसे हमरे परै हजारा ॥३॥

आमच्याकडे असे हजारो (कुत्रे) आहेत. 3.

ਅਬ ਤੈ ਯਾ ਕੌ ਪੀਰ ਪਛਾਨਾ ॥
अब तै या कौ पीर पछाना ॥

आता तुम्हाला हे म्हातारपण समजले आहे

ਤਾ ਕੋ ਭਾਤਿ ਪੂਜਿ ਹੈ ਨਾਨਾ ॥
ता को भाति पूजि है नाना ॥

आणि त्याची अनेक प्रकारे पूजा करतील.

ਕਹਿਯੋ ਸਹੀ ਤਬ ਯਾਹਿ ਪੁਜਾਊ ॥
कहियो सही तब याहि पुजाऊ ॥

(राणी म्हणाली) (तुम्ही) बरोबर सांगितले आहे, मग (मी) त्याची पूजा करेन

ਭਲੇ ਭਲੇ ਤੇ ਨੀਰ ਭਰਾਊ ॥੪॥
भले भले ते नीर भराऊ ॥४॥

आणि मी चांगल्या चांगल्यातून पाणी भरीन. 4.

ਕੁਤਬ ਸਾਹ ਰਾਖਾ ਤਿਹ ਨਾਮਾ ॥
कुतब साह राखा तिह नामा ॥

राणीने त्याचे नाव कुतुबशाह ठेवले

ਤਹੀ ਖੋਦਿ ਭੂਅ ਗਾਡਿਯੋ ਬਾਮਾ ॥
तही खोदि भूअ गाडियो बामा ॥

आणि तेथे पृथ्वी पुरली.

ਤਾ ਕੀ ਗੋਰ ਬਣਾਈ ਐਸੀ ॥
ता की गोर बणाई ऐसी ॥

त्याच्यासाठी अशी कबर बांधली,

ਕਿਸੀ ਪੀਰ ਕੀ ਹੋਇ ਨ ਜੈਸੀ ॥੫॥
किसी पीर की होइ न जैसी ॥५॥

ज्याच्या सारखा कोणी समवयस्काचाही नाही. ५.

ਇਕ ਦਿਨ ਆਪੁ ਤਹਾ ਤ੍ਰਿਯ ਗਈ ॥
इक दिन आपु तहा त्रिय गई ॥

एके दिवशी राणी स्वतः तिथे गेली

ਸਿਰਨੀ ਕਛੂ ਚੜਾਵਤ ਭਈ ॥
सिरनी कछू चड़ावत भई ॥

आणि काही शिरणी (मिठाई) अर्पण केली.

ਮੰਨਤਿ ਮੋਰਿ ਕਹੀ ਬਰ ਆਈ ॥
मंनति मोरि कही बर आई ॥

तो म्हणू लागला, (मला) दयाळू पीर

ਸੁਪਨਾ ਦਿਯੋ ਪੀਰ ਸੁਖਦਾਈ ॥੬॥
सुपना दियो पीर सुखदाई ॥६॥

त्याने स्वप्नात दर्शन देऊन माझे कर्तव्य पूर्ण केले आहे. 6.

ਮੋਹਿ ਸੋਵਤੇ ਪੀਰ ਜਗਾਯੋ ॥
मोहि सोवते पीर जगायो ॥

पीरने मला झोपेतून उठवले

ਆਪੁ ਆਪਨੀ ਕਬੁਰ ਬਤਾਯੋ ॥
आपु आपनी कबुर बतायो ॥

आणि स्वतःची कबर दाखवली.

ਤਾ ਤੇ ਮੈ ਇਹ ਠੌਰ ਪਛਾਨੀ ॥
ता ते मै इह ठौर पछानी ॥

माझी इच्छा पूर्ण झाल्यावर,

ਜਬ ਹਮਰੀ ਮਨਸਾ ਬਰ ਆਨੀ ॥੭॥
जब हमरी मनसा बर आनी ॥७॥

मग मी आलो आणि ही जागा ओळखली.7.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਜਬ ਪੁਰ ਮੈ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
इह बिधि जब पुर मै सुनि पायो ॥

अशा प्रकारे जेव्हा शहरवासीयांनी ऐकले,

ਜ੍ਰਯਾਰਤਿ ਸਕਲ ਲੋਗ ਮਿਲਿ ਆਯੋ ॥
ज्रयारति सकल लोग मिलि आयो ॥

त्यामुळे सर्व लोक त्याला भेटायला आले.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸੀਰਨੀ ਚੜਾਵੈ ॥
भाति भाति सीरनी चड़ावै ॥

विविध मिठाई अर्पण करण्यात आल्या

ਚੂੰਬਿ ਕਬੁਰ ਕੂਕਰ ਕੀ ਜਾਵੈ ॥੮॥
चूंबि कबुर कूकर की जावै ॥८॥

आणि कुत्र्याच्या कबरीचे चुंबन घ्या. 8.

ਕਾਜੀ ਸੇਖ ਸੈਯਦ ਤਹ ਆਵੈ ॥
काजी सेख सैयद तह आवै ॥

काझी, शेख, सय्यद वगैरे तेथे येत असत

ਪੜਿ ਫਾਤਯਾ ਸੀਰਨੀ ਬਟਾਵੈ ॥
पड़ि फातया सीरनी बटावै ॥

आणि फत्या (क्लामा) पठण केल्यानंतर मिठाई वाटप करा.

ਧੂਰਿ ਸਮਸ ਝਾਰੂਅਨ ਉਡਾਹੀ ॥
धूरि समस झारूअन उडाही ॥

धूळ उडवण्यासाठी दाढीचा झाडू म्हणून वापर करणे

ਚੂੰਮਿ ਕਬੁਰ ਕੂਕਰ ਕੀ ਜਾਹੀ ॥੯॥
चूंमि कबुर कूकर की जाही ॥९॥

आणि कुत्र्याच्या कबरीचे चुंबन घ्या. ९.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਇਹ ਛਲ ਅਪਨੈ ਸ੍ਵਾਨ ਕੋ ਚਰਿਤ ਦਿਖਾਯੋ ਬਾਮ ॥
इह छल अपनै स्वान को चरित दिखायो बाम ॥

हा प्रकार महिलेने आपल्या कुत्र्यासाठी केला होता.

ਅਬ ਲਗਿ ਕਹ ਜ੍ਰਯਾਰਤਿ ਕਰੈ ਸਾਹੁ ਕੁਤਬ ਦੀ ਨਾਮ ॥੧੦॥
अब लगि कह ज्रयारति करै साहु कुतब दी नाम ॥१०॥

आत्तापर्यंत तिथले लोक कुतुबशहाच्या नावाने तीर्थयात्रा करतात. 10.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਅਠਾਈਸ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੨੮॥੬੧੭੪॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे तीन सौ अठाईस चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥३२८॥६१७४॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानातील त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संबदाच्या ३२८व्या चरित्राची सांगता येथे आहे, सर्व शुभ आहे.३२८.६१७४. चालते

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਬਿਜਿਯਾਵਤੀ ਨਗਰ ਇਕ ਸੋਹੈ ॥
बिजियावती नगर इक सोहै ॥

पूर्वी बिजियावती नावाचे नगर होते.

ਬ੍ਰਿਭ੍ਰਮ ਸੈਨ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਤਹ ਕੋਹੈ ॥
ब्रिभ्रम सैन न्रिपति तह कोहै ॥

तिथला राजा ब्रिभ्रम सेन होता.

ਬ੍ਰਯਾਘ੍ਰ ਮਤੀ ਤਾ ਕੇ ਘਰ ਦਾਰਾ ॥
ब्रयाघ्र मती ता के घर दारा ॥

त्या घरात बायघरा माती नावाची एक राणी होती.

ਚੰਦ੍ਰ ਲਯੋ ਤਾ ਤੇ ਉਜਿਯਾਰਾ ॥੧॥
चंद्र लयो ता ते उजियारा ॥१॥

(ती इतकी सुंदर होती) जणू चंद्राने तिच्यापासून प्रकाश घेतला आहे. १.

ਤਿਹ ਠਾ ਹੁਤੀ ਏਕ ਪਨਿਹਾਰੀ ॥
तिह ठा हुती एक पनिहारी ॥

एक पनीहारी (झुरी) असायची.

ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਬਾਰ ਭਰਤ ਥੀ ਦ੍ਵਾਰੀ ॥
न्रिप के बार भरत थी द्वारी ॥

जो राजाच्या दारात पाणी भरत असे.

ਤਿਹ ਕੰਚਨ ਕੇ ਭੂਖਨ ਲਹਿ ਕੈ ॥
तिह कंचन के भूखन लहि कै ॥

त्याने (एक दिवस) सोन्याचे दागिने पाहिले.