श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1321


ਪੁਰਖ ਭੇਸ ਲਖਿ ਨਾਰਿ ਰਿਸਾਯੋ ॥
पुरख भेस लखि नारि रिसायो ॥

आणि त्या स्त्रीला पुरुषाच्या वेशात पाहून त्याला खूप राग आला.

ਜੋ ਬਾਤੈਂ ਮੁਹਿ ਯਾਰ ਉਚਾਰੀ ॥
जो बातैं मुहि यार उचारी ॥

माझ्या मैत्रिणीने मला जे सांगितले

ਸੋ ਅਖਿਯਨ ਹਮ ਆਜੁ ਨਿਹਾਰੀ ॥੮॥
सो अखियन हम आजु निहारी ॥८॥

मी त्यांना माझ्या डोळ्यांनी पाहिले आहे. 8.

ਕਾਢਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਹਨਨਿ ਤਿਹ ਧਯੋ ॥
काढि क्रिपान हननि तिह धयो ॥

त्याची किरपाण काढून तो त्याला मारायला निघाला.

ਰਾਨੀ ਹਾਥ ਨਾਥ ਗਹਿ ਲਯੋ ॥
रानी हाथ नाथ गहि लयो ॥

पण राणीने पतीचा हात हातात घेतला (आणि म्हणाली)

ਤਵ ਤ੍ਰਿਯ ਭੇਸ ਤਹਾ ਨਰ ਧਾਰਾ ॥
तव त्रिय भेस तहा नर धारा ॥

तुमची स्वतःची बायको त्या माणसाच्या वेशात आहे.

ਤੈ ਜੜ ਯਾ ਕਹ ਜਾਰ ਬਿਚਾਰਾ ॥੯॥
तै जड़ या कह जार बिचारा ॥९॥

अरे मुर्खा! तू मित्र मानलास. ९.

ਜਬ ਤਿਹ ਨ੍ਰਿਪ ਨਿਜੁ ਨਾਰਿ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
जब तिह न्रिप निजु नारि बिचारियो ॥

जेव्हा राजाने तिला पत्नी म्हणून घेतले.

ਉਤਰਾ ਕੋਪ ਹਿਯੈ ਥੋ ਧਾਰਿਯੋ ॥
उतरा कोप हियै थो धारियो ॥

तेव्हा त्याच्या मनातील राग उतरला.

ਤਿਨ ਇਸਤ੍ਰੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੀ ॥
तिन इसत्री इह भाति उचारी ॥

ही महिला म्हणाली:

ਸੁਨੁ ਮੂਰਖ ਨ੍ਰਿਪ ਬਾਤ ਹਮਾਰੀ ॥੧੦॥
सुनु मूरख न्रिप बात हमारी ॥१०॥

हे मूर्ख राजा! माझे म्हणणे ऐका. 10.

ਬਸਤ ਏਕ ਦਿਜਬਰ ਇਹ ਗਾਵੈ ॥
बसत एक दिजबर इह गावै ॥

या गावात एक ब्राह्मण राहतो.

ਚੰਦ੍ਰ ਚੂੜ ਓਝਾ ਤਿਹ ਨਾਵੈ ॥
चंद्र चूड़ ओझा तिह नावै ॥

चंद्र चुड ओझा असे त्याचे नाव आहे.

ਬ੍ਰਹਮ ਡੰਡ ਤਿਹ ਪੂਛਿ ਕਰਾਵਹੁ ॥
ब्रहम डंड तिह पूछि करावहु ॥

त्याला आधी विचारा आणि दैवी शिक्षा पूर्ण करा.

ਤਬ ਅਪਨੋ ਮੁਖ ਹਮੈ ਦਿਖਾਵਹੁ ॥੧੧॥
तब अपनो मुख हमै दिखावहु ॥११॥

मग आम्हाला तुमचा चेहरा दाखवा. 11.

ਜਬ ਰਾਜਾ ਤਿਹ ਓਰ ਸਿਧਾਯੋ ॥
जब राजा तिह ओर सिधायो ॥

तेव्हा राजा त्या बाजूला गेला.

ਤਬ ਦਿਜ ਕੋ ਤ੍ਰਿਯ ਭੇਖ ਬਨਾਯੋ ॥
तब दिज को त्रिय भेख बनायो ॥

तेव्हा राणीने ब्राह्मणाचा वेश धारण केला.

ਚੰਦ੍ਰ ਚੂੜ ਧਰਿ ਅਪਨਾ ਨਾਮ ॥
चंद्र चूड़ धरि अपना नाम ॥

त्याने आपले नाव बदलून चंद्रचूर ठेवले

ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਭਈ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੇ ਧਾਮ ॥੧੨॥
प्रापति भई न्रिपति के धाम ॥१२॥

आणि राजाच्या घरी पोहोचलो. 12.

ਤਿਹ ਨ੍ਰਿਪ ਨਾਮ ਪੂਛ ਹਰਖਾਨਾ ॥
तिह न्रिप नाम पूछ हरखाना ॥

त्याचे नाव ऐकून राजाला आनंद झाला

ਚੰਦ੍ਰ ਚੂੜ ਤਿਹ ਕੌ ਪਹਿਚਾਨਾ ॥
चंद्र चूड़ तिह कौ पहिचाना ॥

आणि त्याला चंद्रचूड समजू लागला.

ਜਿਹ ਹਿਤ ਜਾਤ ਕਹੋ ਪਰਦੇਸਾ ॥
जिह हित जात कहो परदेसा ॥

ज्यासाठी मला परदेशात जावे लागले,

ਭਲੀ ਭਈ ਆਯੋ ਵਹੁ ਦੇਸਾ ॥੧੩॥
भली भई आयो वहु देसा ॥१३॥

तो आपल्या देशात आला हे बरे झाले. 13.

ਜਬ ਪੂਛਾ ਰਾਜੈ ਤਿਹ ਜਾਈ ॥
जब पूछा राजै तिह जाई ॥

राजाने जाऊन त्याला विचारले,

ਤ੍ਰਿਯ ਦਿਜ ਹ੍ਵੈ ਇਹ ਬਾਤ ਬਤਾਈ ॥
त्रिय दिज ह्वै इह बात बताई ॥

तर ब्राह्मण झालेल्या महिलेने असे सांगितले.

ਜੋ ਨ੍ਰਿਦੋਖ ਕਹ ਦੋਖ ਲਗਾਵੈ ॥
जो न्रिदोख कह दोख लगावै ॥

जो निर्दोषांवर आरोप करतो,

ਜਮਪੁਰ ਅਧਿਕ ਜਾਤਨਾ ਪਾਵੈ ॥੧੪॥
जमपुर अधिक जातना पावै ॥१४॥

त्याला जामपुरीत खूप त्रास होतो. 14.

ਤਹ ਤਿਹ ਬਾਧਿ ਥੰਭ ਕੈ ਸੰਗ ॥
तह तिह बाधि थंभ कै संग ॥

त्याला तिथे एका खांबाला बांधले आहे

ਤਪਤ ਤੇਲ ਡਾਰਤ ਤਿਹ ਅੰਗ ॥
तपत तेल डारत तिह अंग ॥

आणि त्याच्या अंगावर गरम तेल टाकले जाते.

ਛੁਰਿਯਨ ਸਾਥ ਮਾਸੁ ਕਟਿ ਡਾਰੈ ॥
छुरियन साथ मासु कटि डारै ॥

त्याचे मांस चाकूने कापले जाते

ਨਰਕ ਕੁੰਡ ਕੇ ਬੀਚ ਪਛਾਰੈ ॥੧੫॥
नरक कुंड के बीच पछारै ॥१५॥

आणि नरकाच्या गर्तेत टाकले जाते. १५.

ਗਾਵਾ ਗੋਬਰ ਲੇਹੁ ਮਗਾਇ ॥
गावा गोबर लेहु मगाइ ॥

(म्हणून) हे राजा ! शेण (पथियन) मागवा.

ਤਾ ਕੀ ਚਿਤਾ ਬਨਾਵਹੁ ਰਾਇ ॥
ता की चिता बनावहु राइ ॥

आणि त्याची चिता बांधा.

ਤਾ ਮੌ ਬੈਠਿ ਜਰੈ ਜੇ ਕੋਊ ॥
ता मौ बैठि जरै जे कोऊ ॥

त्यात बसून कोणी पेटले तर

ਜਮ ਪੁਰ ਬਿਖੈ ਨ ਟੰਗਿਯੈ ਸੋਊ ॥੧੬॥
जम पुर बिखै न टंगियै सोऊ ॥१६॥

त्यामुळे त्याला जाम पुरीत फाशी दिली जात नाही. 16.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਸੁਨਤ ਬਚਨ ਦਿਜ ਨਾਰਿ ਨ੍ਰਿਪ ਗੋਬਰ ਲਿਯਾ ਮੰਗਾਇ ॥
सुनत बचन दिज नारि न्रिप गोबर लिया मंगाइ ॥

ब्राह्मण झालेल्या स्त्रीचे बोलणे ऐकून राजाने शेण मागितले

ਬੈਠਿ ਆਪੁ ਤਾ ਮਹਿ ਜਰਾ ਸਕਾ ਨ ਤ੍ਰਿਯ ਛਲ ਪਾਇ ॥੧੭॥
बैठि आपु ता महि जरा सका न त्रिय छल पाइ ॥१७॥

आणि तो स्वतः त्यात बसला आणि जाळला. मात्र महिलेचे चारित्र्य समजू शकले नाही. १७.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਉਨਹਤਰ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੬੯॥੬੭੦੦॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे तीन सौ उनहतर चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥३६९॥६७००॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानातील त्रिया चरित्रातील मंत्री भूप संबदाच्या ३६९व्या चरित्राचा शेवट येथे आहे, सर्व शुभ आहे.३६९.६७००. चालते

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਬ੍ਰਯਾਘ੍ਰ ਕੇਤੁ ਸੁਨਿਯਤ ਇਕ ਰਾਜਾ ॥
ब्रयाघ्र केतु सुनियत इक राजा ॥

व्याघ्र केतू नावाचा राजा होता.

ਜਿਹ ਸਮ ਦੁਤਿਯ ਨ ਬਿਧਨਾ ਸਾਜਾ ॥
जिह सम दुतिय न बिधना साजा ॥

त्यांच्यासारख्या शोधकाने दुसरा निर्माण केला नव्हता.

ਬ੍ਰਯਾਘ੍ਰਵਤੀ ਨਗਰ ਤਿਹ ਸੋਹੈ ॥
ब्रयाघ्रवती नगर तिह सोहै ॥

व्याग्रवती नावाचे गाव तेथे राहायचे

ਇੰਦ੍ਰਾਵਤੀ ਨਗਰ ਕੋ ਮੋਹੈ ॥੧॥
इंद्रावती नगर को मोहै ॥१॥

जो इंद्रपुरीच्याही प्रेमात पडला होता. १.

ਸ੍ਰੀ ਅਬਦਾਲ ਮਤੀ ਤ੍ਰਿਯ ਤਾ ਕੀ ॥
स्री अबदाल मती त्रिय ता की ॥

त्याची पत्नी अब्दाल मती होती

ਨਰੀ ਨਾਗਨੀ ਤੁਲਿ ਨ ਵਾ ਕੀ ॥
नरी नागनी तुलि न वा की ॥

तिच्या बरोबरीने मनुष्य किंवा सर्प स्त्री नव्हती.

ਤਹ ਇਕ ਹੁਤੋ ਸਾਹੁ ਸੁਤ ਆਛੋ ॥
तह इक हुतो साहु सुत आछो ॥

शहाचा एक देखणा मुलगा होता.

ਜਨੁ ਅਲਿ ਪਨਚ ਕਾਛ ਤਨ ਕਾਛੋ ॥੨॥
जनु अलि पनच काछ तन काछो ॥२॥

(असे वाटले) जणू केवळ भुवया असलेला (कामदेव) सजला आहे. 2.