श्री दसाम ग्रंथ

पान - 826


ਤਾ ਨਰ ਕੌ ਇਹ ਜਗਤ ਮੈ ਹੋਤ ਖੁਆਰੀ ਨਿਤ ॥੧੨॥
ता नर कौ इह जगत मै होत खुआरी नित ॥१२॥

तो नेहमी स्वत:ला कमी लेखतो.(l2)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਪੰਦ੍ਰਸਮੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੫॥੨੬੫॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे पंद्रसमो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१५॥२६५॥अफजूं॥

राजा आणि मंत्री यांच्या शुभ चरित्र संभाषणाची पंधरावी बोधकथा, आशीर्वादाने पूर्ण. (१५)(२६५)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਤੀਰ ਸਤੁਦ੍ਰਵ ਕੇ ਹੁਤੋ ਰਹਤ ਰਾਇ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥
तीर सतुद्रव के हुतो रहत राइ सुख पाइ ॥

सतलज नदीच्या काठी एक राजा राहत होता.

ਦਰਬ ਹੇਤ ਤਿਹ ਠੌਰ ਹੀ ਰਾਮਜਨੀ ਇਕ ਆਇ ॥੧॥
दरब हेत तिह ठौर ही रामजनी इक आइ ॥१॥

त्याच्या संपत्तीच्या मोहाने मोहित होऊन एक वेश्या आली.(1)

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अरिल

ਛਜਿਯਾ ਜਾ ਕੋ ਨਾਮ ਸਕਲ ਜਗ ਜਾਨਈ ॥
छजिया जा को नाम सकल जग जानई ॥

तिला छजिया म्हणत आणि तिच्या श्रीमंत संरक्षकांना,

ਲਧੀਆ ਵਾ ਕੀ ਨਾਮ ਹਿਤੂ ਪਹਿਚਾਨਈ ॥
लधीआ वा की नाम हितू पहिचानई ॥

तिला लधिया नावाने ओळखले जायचे.

ਜੋ ਕੋਊ ਪੁਰਖ ਬਿਲੋਕਤ ਤਿਨ ਕੋ ਆਇ ਕੈ ॥
जो कोऊ पुरख बिलोकत तिन को आइ कै ॥

कोणाही शरीर ज्याने तिला पाहिले

ਹੋ ਮਨ ਬਚ ਕ੍ਰਮ ਕਰਿ ਰਹਿਤ ਹ੍ਰਿਦੈ ਸੁਖੁ ਪਾਇ ਕੈ ॥੨॥
हो मन बच क्रम करि रहित ह्रिदै सुखु पाइ कै ॥२॥

तिच्या सौंदर्यातून एक मोहक संवेदना जाणवली.(2)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਨਿਰਖਿ ਰਾਇ ਸੌ ਬਸਿ ਭਈ ਤਿਸ ਬਸਿ ਹੋਤ ਨ ਸੋਇ ॥
निरखि राइ सौ बसि भई तिस बसि होत न सोइ ॥

ती त्या राजाच्या प्रेमात पडली पण राजा तिच्या जाळ्यात पडला नाही.

ਤਿਨ ਚਿਤ ਮੈ ਚਿੰਤਾ ਕਰੀ ਕਿਹ ਬਿਧਿ ਮਿਲਬੌ ਹੋਇ ॥੩॥
तिन चित मै चिंता करी किह बिधि मिलबौ होइ ॥३॥

तिला कसे भेटायचे हे तिने तिच्या डिझाइनवर सुरू केले.(3)

ਯਹ ਮੋ ਪਰ ਰੀਝਤ ਨਹੀ ਕਹੁ ਕਸ ਕਰੋ ਉਪਾਇ ॥
यह मो पर रीझत नही कहु कस करो उपाइ ॥

'तो माझ्या प्रेमात पडत नाही, मी काय करू.

ਮੋਰੇ ਸਦਨ ਨ ਆਵਈ ਮੁਹਿ ਨਹਿ ਲੇਤ ਬੁਲਾਇ ॥੪॥
मोरे सदन न आवई मुहि नहि लेत बुलाइ ॥४॥

'तो माझ्या घरी येत नाही किंवा मला बोलावत नाही.

ਤੁਰਤੁ ਤਵਨ ਕੋ ਕੀਜਿਯੈ ਕਿਹ ਬਿਧਿ ਮਿਲਨ ਉਪਾਇ ॥
तुरतु तवन को कीजियै किह बिधि मिलन उपाइ ॥

'मला त्वरीत कल्पकता दाखवली पाहिजे', असा विचार करून तिने जादू केली

ਜੰਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰ ਚੇਟਕ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕੀਏ ਜੁ ਬਸਿ ਹ੍ਵੈ ਜਾਇ ॥੫॥
जंत्र मंत्र चेटक चरित्र कीए जु बसि ह्वै जाइ ॥५॥

त्याला आकर्षित करण्यासाठी आकर्षण.(5)

ਜੰਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰ ਰਹੀ ਹਾਰਿ ਕਰਿ ਰਾਇ ਮਿਲ੍ਯੋ ਨਹਿ ਆਇ ॥
जंत्र मंत्र रही हारि करि राइ मिल्यो नहि आइ ॥

ती मंत्रमुग्ध करून थकली होती पण राजा कधीच आला नाही.

ਏਕ ਚਰਿਤ੍ਰ ਤਬ ਤਿਨ ਕਿਯੋ ਬਸਿ ਕਰਬੇ ਕੇ ਭਾਇ ॥੬॥
एक चरित्र तब तिन कियो बसि करबे के भाइ ॥६॥

मग, राजाला मोहात पाडण्यासाठी तिने एक योजना आखली.

ਬਸਤ੍ਰ ਸਭੈ ਭਗਵੇ ਕਰੇ ਧਰਿ ਜੁਗਿਯਾ ਕੋ ਭੇਸ ॥
बसत्र सभै भगवे करे धरि जुगिया को भेस ॥

तिने भगव्या रंगाचा पोशाख घातला, जोगणचा वेश धारण केला.

ਸਭਾ ਮਧ੍ਯ ਤਿਹ ਰਾਇ ਕੌ ਕੀਨੋ ਆਨਿ ਅਦੇਸ ॥੭॥
सभा मध्य तिह राइ कौ कीनो आनि अदेस ॥७॥

तपस्वी, रॉयल कोर्टात प्रवेश केला आणि नमन केले.(7)

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अरिल

ਤਿਹ ਜੁਗਿਯਹਿ ਲਖਿ ਰਾਇ ਰੀਝਿ ਚਿਤ ਮੈ ਰਹਿਯੋ ॥
तिह जुगियहि लखि राइ रीझि चित मै रहियो ॥

त्या जोगीला पाहून राजाला मनातून आनंद झाला आणि मनातल्या मनात कामना केली

ਜਾ ਤੇ ਕਛੁ ਸੰਗ੍ਰਹੌ ਮੰਤ੍ਰ ਮਨ ਮੋ ਚਹਿਯੋ ॥
जा ते कछु संग्रहौ मंत्र मन मो चहियो ॥

एका तपस्वीला पाहून राजाला समाधान वाटले आणि तिला तिच्याकडून काही आकर्षण शिकता येईल असे वाटले.

ਤਿਹ ਗ੍ਰਿਹਿ ਦਿਯੋ ਪਠਾਇਕ ਦੂਤ ਬੁਲਾਇ ਕੈ ॥
तिह ग्रिहि दियो पठाइक दूत बुलाइ कै ॥

(राजा) एका दूताला बोलावून समजावल्यानंतर त्याच्या घरी पाठवले

ਹੋ ਕਲਾ ਸਿਖਨ ਕੇ ਹੇਤ ਮੰਤ੍ਰ ਸਮਝਾਇ ਕੈ ॥੮॥
हो कला सिखन के हेत मंत्र समझाइ कै ॥८॥

राजाने आपल्या एका सेवकाला काही जादुई विद्या शिकण्यासाठी पाठवले.(८)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਚਲਿ ਸੇਵਕ ਜੁਗਿਯਾ ਪਹਿ ਆਵਾ ॥
चलि सेवक जुगिया पहि आवा ॥

(राजाचा) सेवक जाऊन जोगीकडे आला.

ਰਾਇ ਕਹਿਯੋ ਸੋ ਤਾਹਿ ਜਤਾਵਾ ॥
राइ कहियो सो ताहि जतावा ॥

सेवक तिच्या घरी गेला आणि तिला राजाचा हेतू सांगितला.

ਕਛੂ ਮੰਤ੍ਰ ਮੁਰ ਈਸਹਿ ਦੀਜੈ ॥
कछू मंत्र मुर ईसहि दीजै ॥

(तो म्हणाला) माझ्या प्रभुला ('इसा') काही मंत्र द्या.

ਕ੍ਰਿਪਾ ਜਾਨਿ ਕਾਰਜ ਪ੍ਰਭੁ ਕੀਜੈ ॥੯॥
क्रिपा जानि कारज प्रभु कीजै ॥९॥

'कृपया माझ्यावर एक उपकार करा आणि मला काही आकर्षण शिकण्यास सक्षम करा.'(9)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਪਹਰ ਏਕ ਲੌ ਛੋਰਿ ਦ੍ਰਿਗ ਕਹੀ ਜੋਗ ਯਹਿ ਬਾਤ ॥
पहर एक लौ छोरि द्रिग कही जोग यहि बात ॥

तीन तासांनंतर जोगनने डोळे उघडले आणि म्हणाली, 'जर

ਲੈ ਆਵਹੁ ਰਾਜਹਿ ਇਹਾ ਜੌ ਗੁਨ ਸਿਖ੍ਯੋ ਚਹਾਤ ॥੧੦॥
लै आवहु राजहि इहा जौ गुन सिख्यो चहात ॥१०॥

तुला मोहिनी शिकायची आहे मग राजाला इथे घेऊन ये.(१०)

ਅਰਧ ਰਾਤ ਬੀਤੈ ਜਬੈ ਆਵੈ ਹਮਰੇ ਪਾਸ ॥
अरध रात बीतै जबै आवै हमरे पास ॥

मध्यरात्री तो आमच्याकडे आला पाहिजे आणि गोरखच्या आशीर्वादाने

ਸ੍ਰੀ ਗੋਰਖ ਕੀ ਮਯਾ ਤੇ ਜੈ ਹੈ ਨਹੀ ਨਿਰਾਸ ॥੧੧॥
स्री गोरख की मया ते जै है नही निरास ॥११॥

नाथ, तो निराश होऊन परत जाणार नाही.'(11)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਸੇਵਕ ਤਾ ਸੋ ਜਾਇ ਸੁਨਾਯੋ ॥
सेवक ता सो जाइ सुनायो ॥

सेवकाने राजाला निरोप दिला

ਅਰਧ ਰਾਤ੍ਰ ਬੀਤੇ ਸੁ ਜਗਾਯੋ ॥
अरध रात्र बीते सु जगायो ॥

गत-मध्यरात्री त्याला जागे करून

ਤਾ ਜੁਗਿਯਾ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਲੈ ਆਯੋ ॥
ता जुगिया के ग्रिह लै आयो ॥

आणि त्याला जोगणात आणले

ਹੇਰਿ ਰਾਇ ਤ੍ਰਿਯ ਅਤਿ ਸੁਖ ਪਾਯੋ ॥੧੨॥
हेरि राइ त्रिय अति सुख पायो ॥१२॥

राजाच्या दर्शनाने तिने सुटकेचा नि:श्वास सोडला.(12)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਰਾਜਾ ਸੋ ਆਇਸੁ ਕਹੀ ਦੀਜੈ ਲੋਗ ਉਠਾਹਿ ॥
राजा सो आइसु कही दीजै लोग उठाहि ॥

राजाला त्याने (जोगी) लोकांना उभे करण्याची (म्हणजे पाठवण्याची) परवानगी दिली होती.

ਧੂਪ ਦੀਪ ਅਛਤ ਪੁਹਪ ਆਛੋ ਸੁਰਾ ਮੰਗਾਇ ॥੧੩॥
धूप दीप अछत पुहप आछो सुरा मंगाइ ॥१३॥

आणि उदबत्ती, दिवा, तांदूळ, फुले आणि चांगली वाइन मागवा. 13.

ਤਬ ਰਾਜੈ ਤੈਸੋ ਕੀਆ ਲੋਗਨ ਦਿਯਾ ਉਠਾਇ ॥
तब राजै तैसो कीआ लोगन दिया उठाइ ॥

तिने राजाला सर्व गणरायांना निरोप देऊन उत्सव आणण्यास सांगितले

ਧੂਪ ਦੀਪ ਅਛਤ ਪੁਹਪ ਆਛੋ ਸੁਰਾ ਮੰਗਾਇ ॥੧੪॥
धूप दीप अछत पुहप आछो सुरा मंगाइ ॥१४॥

दिवे, फुले आणि विंटेज वाईन.(14)

ਤਬ ਰਾਜੇ ਅਪਨੇ ਸਭਨ ਲੋਗਨ ਦਿਯਾ ਉਠਾਇ ॥
तब राजे अपने सभन लोगन दिया उठाइ ॥

राजाने आपल्या सर्व लोकांना तेथून निघून जाण्याचा आदेश दिला आणि शोधण्यासाठी एकटाच राहिला

ਆਪੁ ਇਕੇਲੋ ਹੀ ਰਹਿਯੋ ਮੰਤ੍ਰ ਹੇਤ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥੧੫॥
आपु इकेलो ही रहियो मंत्र हेत सुख पाइ ॥१५॥

जादुई आकर्षण.(15)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਰਹਿਯੋ ਇਕੇਲੋ ਰਾਇ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
रहियो इकेलो राइ निहारियो ॥

राजा तिच्याजवळ एकटाच राहिला आणि ती म्हणाली,'

ਤਬ ਜੋਗੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
तब जोगी इह भाति उचारियो ॥

सुरुवातीला मी तुम्हाला दाखवतो