श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1063


ਬਡੋ ਮੁਨਾਰ ਉਸਾਰਿ ਤ੍ਰਿਯ ਤਾ ਮੈ ਦਈ ਚਿਨਾਇ ॥੨੮॥
बडो मुनार उसारि त्रिय ता मै दई चिनाइ ॥२८॥

आणि एक मोठा टॉवर बांधून त्यात त्या स्त्रीला खुणावले. २८.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਪਚਹਤਰਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੭੫॥੩੪੩੫॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ पचहतरवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१७५॥३४३५॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानच्या त्रिचरित्राच्या मंत्री भूप संवादाच्या १७५ व्या अध्यायाचा समारोप येथे आहे, सर्व शुभ आहे. १७५.३४३५. चालते

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਜਗਬੰਦਨ ਇਕ ਸਾਹੁ ਬਡੋ ਸੁ ਬਖਾਨਿਯੈ ॥
जगबंदन इक साहु बडो सु बखानियै ॥

जगबंदन नावाचा एक महान राजा होता

ਅਪ੍ਰਮਾਨ ਧਨੁ ਜਾ ਕੇ ਧਾਮ ਪ੍ਰਮਾਨਿਯੈ ॥
अप्रमान धनु जा के धाम प्रमानियै ॥

ज्याच्या घरात अफाट संपत्ती आहे असे मानले जात होते.

ਮਤੀ ਸੁ ਬੀਰ ਤ੍ਰਿਯਾ ਸੁਭ ਤਾਹਿ ਭਨਿਜਿਯੈ ॥
मती सु बीर त्रिया सुभ ताहि भनिजियै ॥

बीर मती त्याची चांगली पत्नी असल्याचे म्हटले जात असे.

ਹੋ ਸਸਿ ਕੌ ਜਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਬਦਨ ਕੀ ਦਿਜਿਯੈ ॥੧॥
हो ससि कौ जा की प्रभा बदन की दिजियै ॥१॥

त्याच्या चेहऱ्याच्या तेजाची तुलना चंद्राशी करण्यात आली. १.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਤਾ ਕੋ ਨਾਥ ਵਿਲਾਇਤ ਗਯੋ ॥
ता को नाथ विलाइत गयो ॥

तिचा नवरा परदेशात गेला होता

ਆਵਤ ਮਦ੍ਰ ਦੇਸ ਨਹਿ ਭਯੋ ॥
आवत मद्र देस नहि भयो ॥

पण (कायमचा) मद्रा देशात परतला नाही.

ਲਿਖਿ ਪਤਿਯਾ ਅਬਲਾ ਬਹੁ ਹਾਰੀ ॥
लिखि पतिया अबला बहु हारी ॥

बाई त्याला पत्र लिहून कंटाळल्या,

ਨਿਜੁ ਪਤਿ ਕੀ ਨਹਿ ਪ੍ਰਭਾ ਨਿਹਾਰੀ ॥੨॥
निजु पति की नहि प्रभा निहारी ॥२॥

पण तिला पतीचा चेहरा दिसत नव्हता. 2.

ਤਿਨ ਤ੍ਰਿਯ ਅਧਿਕ ਉਪਾਇ ਬਨਾਏ ॥
तिन त्रिय अधिक उपाइ बनाए ॥

त्या स्त्रीने अनेक उपाय केले,

ਤਹ ਹੀ ਰਹੇ ਨਾਥ ਨਹਿ ਆਏ ॥
तह ही रहे नाथ नहि आए ॥

(पण) नवरा तिथेच राहिला, (घरी) आला नाही.

ਲਾਲ ਮਿਲੇ ਬਿਨੁ ਬਾਲ ਕੁਲਾਈ ॥
लाल मिले बिनु बाल कुलाई ॥

प्रीतमला न भेटता प्रिया व्याकुळ झाली.

ਸਭ ਧਨ ਲੈ ਸੰਗ ਤਹੀ ਸਿਧਾਈ ॥੩॥
सभ धन लै संग तही सिधाई ॥३॥

सगळे पैसे घेऊन ती तिथे गेली. 3.

ਚੰਦ੍ਰਭਾਨ ਜਾਟੂ ਬਟਿਹਾਯੋ ॥
चंद्रभान जाटू बटिहायो ॥

चंद्रभान हा जटू नावाचा आक्रमण करणारा ('बतिहायो') होता.

ਲੂਟਨ ਮਾਲ ਬਾਲ ਕੋ ਆਯੋ ॥
लूटन माल बाल को आयो ॥

(तो त्या स्त्रीला लुटायला आला होता).

ਜੋ ਕਰ ਚੜਿਯੋ ਛੀਨਿ ਸਭ ਲੀਨੋ ॥
जो कर चड़ियो छीनि सभ लीनो ॥

त्याला जे काही मिळेल ते त्याने घेतले.

ਰੰਚ ਕੰਚ ਤਿਹ ਰਹਨ ਨ ਦੀਨੋ ॥੪॥
रंच कंच तिह रहन न दीनो ॥४॥

त्याला काहीही होऊ दिले नाही. 4.

ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
भुजंग छंद ॥

भुजंग श्लोक:

ਜਬੈ ਮਾਲ ਕੋ ਲੂਟਿ ਕੈ ਕੈ ਸਿਧਾਏ ॥
जबै माल को लूटि कै कै सिधाए ॥

जेव्हा ते (बॅटमार आणि त्याचे साथीदार) माल लुटून निघून गेले.

ਤਬੈ ਕੂਕਿ ਕੈ ਨਾਰਿ ਬੈਨ੍ਰਯੋ ਸੁਨਾਏ ॥
तबै कूकि कै नारि बैन्रयो सुनाए ॥

तेव्हा ती स्त्री ओरडली,

ਸੁਨੋ ਬੈਨ ਭਾਈ ਇਹੈ ਕਾਜ ਕੀਜੋ ॥
सुनो बैन भाई इहै काज कीजो ॥

अरे बंधूंनो! ऐका, हे करा.

ਰਹੋ ਹ੍ਯਾਂ ਨਹੀ ਦੂਰਿ ਕੋ ਪੈਂਡ ਲੀਜੋ ॥੫॥
रहो ह्यां नही दूरि को पैंड लीजो ॥५॥

इथे राहू नका, दूरचा रस्ता घ्या. ५.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਜੌ ਇਹ ਬਾਤ ਨਾਥ ਸੁਨਿ ਲੈਹੈ ॥
जौ इह बात नाथ सुनि लैहै ॥

जर माझे पती हे ऐकतील

ਤੁਮ ਤੇ ਜਾਨ ਏਕ ਨਹਿ ਦੈਹੈ ॥
तुम ते जान एक नहि दैहै ॥

त्यामुळे तुमच्यापैकी एकालाही जाऊ देणार नाही.

ਲੈਹੈ ਛੀਨਿ ਤਰੇ ਕੇ ਘੋਰਾ ॥
लैहै छीनि तरे के घोरा ॥

(तो) तुमच्या खालून घोडाही काढून घेईल.

ਤੁਮਰੋ ਰਹਿਯੋ ਜਿਯਬ ਜਗ ਥੋਰਾ ॥੬॥
तुमरो रहियो जियब जग थोरा ॥६॥

(मला वाटते की) जगात तुमचे आयुष्य लहान आहे. 6.

ਇਨ ਇਹ ਬਾਤ ਚਿਤ ਨਹਿ ਆਨੀ ॥
इन इह बात चित नहि आनी ॥

त्यांनी ही बाब मनावर घेतली नाही.

ਮੂੜ ਤ੍ਰਿਯਾ ਬਰਰਾਤ ਪਛਾਨੀ ॥
मूड़ त्रिया बररात पछानी ॥

(आणि ते समजले) एका मूर्ख स्त्रीची कुरकुर.

ਯਾ ਕੋ ਨਾਥ ਹਮਰ ਕਾ ਕਰਿ ਹੈ ॥
या को नाथ हमर का करि है ॥

तिचा नवरा आम्हाला काय करणार?

ਸਹਸ ਸ੍ਵਾਰ ਕੋ ਏਕ ਸੰਘਾਰਿ ਹੈ ॥੭॥
सहस स्वार को एक संघारि है ॥७॥

(तो) एकटाच हजार स्वारांना मारेल.7.

ਲੂਟਿ ਸਕਲ ਧਨੁ ਜਬੈ ਸਿਧਾਏ ॥
लूटि सकल धनु जबै सिधाए ॥

जेव्हा ते सर्व पैसे लुटून निघून गेले

ਤਬ ਅਬਲਾ ਨਰ ਬਸਤ੍ਰ ਬਨਾਏ ॥
तब अबला नर बसत्र बनाए ॥

त्यानंतर महिलेने त्या पुरुषाचे कपडे घातले.

ਕਟਿ ਸੋ ਕਸਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਤਿਯ ਲੀਨੀ ॥
कटि सो कसि क्रिपान तिय लीनी ॥

नशिबाने किरपाण घेतली

ਕਸਿਸ ਕਮਾਨ ਕਰੈਰੀ ਕੀਨੀ ॥੮॥
कसिस कमान करैरी कीनी ॥८॥

आणि एक ताठ धनुष्य काढले.8.

ਅਰੁਨ ਤੁਰੰਗ ਅਰੂੜਿਤ ਭਈ ॥
अरुन तुरंग अरूड़ित भई ॥

ती लाल घोड्यावर बसली

ਪਵਨ ਗਵਨ ਤੇ ਸੀਘ੍ਰ ਸਿਧਈ ॥
पवन गवन ते सीघ्र सिधई ॥

आणि वाऱ्याच्या वेगापेक्षा वेगाने पुढे सरकला.

ਜਾਇ ਸ੍ਵਾਰ ਤ੍ਰਿਯ ਸਹੰਸ੍ਰ ਹੰਕਾਰੋ ॥
जाइ स्वार त्रिय सहंस्र हंकारो ॥

ती स्त्री गेली आणि हजार स्वारांचे मनोरंजन केले

ਕੈ ਧਨੁ ਦੇਹੁ ਕਿ ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰੋ ॥੯॥
कै धनु देहु कि ससत्र संभारो ॥९॥

एकतर पैसे द्या नाहीतर शस्त्र घ्या. ९.

ਸਭਹਿਨ ਕੋਪ ਬੈਨ ਸੁਨਿ ਕੀਨੋ ॥
सभहिन कोप बैन सुनि कीनो ॥

(हे) भाषण ऐकून सर्वजण फार संतापले

ਤਾ ਕੌ ਅਧਿਕ ਗਾਰਿਯਨ ਦੀਨੋ ॥
ता कौ अधिक गारियन दीनो ॥

आणि त्याला खूप शिवीगाळ केली.

ਤੋ ਤੇ ਮੂੜ ਕਹਾ ਹਮ ਡਰਿ ਹੈ ॥
तो ते मूड़ कहा हम डरि है ॥

अरे मुर्खा! आम्हाला तुमची भीती वाटली पाहिजे का?

ਸਹਸ ਸ੍ਵਾਰ ਏਕਲ ਤੇ ਟਰਿ ਹੈ ॥੧੦॥
सहस स्वार एकल ते टरि है ॥१०॥

आणि हजार स्वार एकट्याने तुझ्यापासून पळून जाऊ दे. 10.

ਗਹਿ ਧਨੁ ਹਾਥ ਕੋਪ ਤ੍ਰਿਯ ਭਰੀ ॥
गहि धनु हाथ कोप त्रिय भरी ॥

हातात धनुष्य धरून बाई रागाने भरल्या

ਤੁਰੈ ਧਵਾਇ ਉਠਵਨੀ ਕਰੀ ॥
तुरै धवाइ उठवनी करी ॥

आणि घोडा सरपटत ('उथवाणी') केला.

ਏਕ ਬਿਸਿਖ ਕਰਿ ਕੋਪ ਚਲਯੋ ॥
एक बिसिख करि कोप चलयो ॥

रागाच्या भरात त्याने बाण सोडला