श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1396


ਚੁ ਕੋਹੇ ਰਵਾ ਹਮ ਚੁ ਦਰੀਆਇ ਨੀਲ ॥੨੭॥
चु कोहे रवा हम चु दरीआइ नील ॥२७॥

ज्याचे त्याच्या विश्वासपात्रांनी खूप कौतुक केले.(२७)

ਬਗੀਰਦ ਅਜ਼ੋ ਅਸਪ ਪਾਸਦ ਹਜ਼ਾਰ ॥
बगीरद अज़ो असप पासद हज़ार ॥

असे चालू असताना बारा वर्षांचा कालावधी लोटला होता.

ਹਮਹ ਜਰ ਵ ਜ਼ੀਨੋ ਹਮਹ ਨੁਕਰਹਵਾਰ ॥੨੮॥
हमह जर व ज़ीनो हमह नुकरहवार ॥२८॥

आणि अतुलनीय संपत्ती जमा झाली.(२८)

ਖ਼ਰੀਦੰਦ ਸੇ ਸਦ ਹਜ਼ਾਰੋ ਸ਼ੁਤਰ ॥
क़रीदंद से सद हज़ारो शुतर ॥

राजा सिंहासनावर भव्यपणे बसला होता.

ਹਮਹ ਜ਼ਰਹ ਬਾਰੋ ਹਮਹ ਨੁਕਰਹ ਪੁਰ ॥੨੯॥
हमह ज़रह बारो हमह नुकरह पुर ॥२९॥

जेव्हा तो (मंत्री) आत गेला आणि सात खंडांच्या राजाने विचारले, (२९)

ਵਜ਼ਾ ਦਾਲ ਨਉ ਸ਼ਹਿਰ ਆਜ਼ਮ ਬੁਬਸਤ ॥
वज़ा दाल नउ शहिर आज़म बुबसत ॥

'कागदपत्रे आणा आणि सादर करा.

ਕਿ ਨਾਮੇ ਅਜ਼ਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦਿਹਲੀ ਸ਼ੁਦਸਤ ॥੩੦॥
कि नामे अज़ा शहिर दिहली शुदसत ॥३०॥

'माझ्या चार मुलांना मी काय दिले होते याची गणना करा.'(३०)

ਦਿਗ਼ਰ ਦਾਨਹ ਰਾ ਬਸਤ ਮੂੰਗੀ ਪਟਨ ॥
दिग़र दानह रा बसत मूंगी पटन ॥

रेकॉर्डिंग लेखकाने पेन उचलला,

ਚੁ ਦੋਸਤਾ ਪਸੰਦਸਤੁ ਦੁਸ਼ਮਨ ਫ਼ਿਕਨ ॥੩੧॥
चु दोसता पसंदसतु दुशमन फ़िकन ॥३१॥

आणि प्रत्युत्तर देण्यासाठी, (त्याने) आपला ध्वज उंचावला (३१)

ਬ ਗੁਜ਼ਰੀਦ ਦਹ ਦੋ ਬਰ ਈਂ ਨਮਤ ਸਾਲ ॥
ब गुज़रीद दह दो बर ईं नमत साल ॥

(राजाने विचारले,) 'मी त्यांना हजारो रुपये (रुपये) दिले होते.

ਬਸੇ ਗਸ਼ਤ ਜੋ ਦਉਲਤੇ ਬੇ ਜ਼ਵਾਲ ॥੩੨॥
बसे गशत जो दउलते बे ज़वाल ॥३२॥

'कर्म तपासा आणि जीभ उघडा (बोलण्यासाठी). (32)

ਚੁ ਬਿਨਸ਼ਸਤ ਬਰ ਤਖ਼ਤ ਮਾਨੋ ਮਹੀਪ ॥
चु बिनशसत बर तक़त मानो महीप ॥

'कागदातून वाचा आणि सांगा,

ਬ ਪੁਰਸ਼ਸ ਦਰਾਮਦ ਸਹੇ ਹਫ਼ਤ ਦੀਪ ॥੩੩॥
ब पुरशस दरामद सहे हफ़त दीप ॥३३॥

'मी त्या प्रत्येकाला किती दिले होते.'(३३)

ਬਿਗੋਯਦ ਬ ਪੇਸ਼ੀਨ ਕਾਗ਼ਜ਼ ਬਿਯਾਰ ॥
बिगोयद ब पेशीन काग़ज़ बियार ॥

जेव्हा त्याने (लेखकाने) राजाची आज्ञा ऐकली,

ਚਿ ਬਖ਼ਸ਼ੀਦਅਮ ਮਨ ਬ ਪਿਸਰਾ ਚਹਾਰ ॥੩੪॥
चि बक़शीदअम मन ब पिसरा चहार ॥३४॥

ज्याने स्तुती आणि दर्जा देवांसारखाच मिळवला होता.(34)

ਦਬੀਰੇ ਕਲਮ ਬਰ ਕਲਮ ਜਨ ਗਿਰਿਫ਼ਤ ॥
दबीरे कलम बर कलम जन गिरिफ़त ॥

(राजा जोर देऊन म्हणाला,) 'मी जे काही उपकार केले होते ते मला सादर करा.

ਜਵਾਬੇ ਸੁਖ਼ਨ ਰਾ ਅਲਮਬਰ ਗਰਿਫ਼ਤ ॥੩੫॥
जवाबे सुक़न रा अलमबर गरिफ़त ॥३५॥

'तू, जगाचे दिवे आणि यमनचे तारे.'(35)

ਬਗੁਫ਼ਤਾ ਚਿ ਬਖ਼ਸ਼ੀਦ ਏਸ਼ਾ ਹਜ਼ਾਰ ॥
बगुफ़ता चि बक़शीद एशा हज़ार ॥

पहिल्या मुलाने उत्तर दिले, 'युद्धात बहुतेक हत्ती मारले गेले.

ਬ ਕਾਗ਼ਜ਼ ਬੁਬੀਂ ਤਾ ਜ਼ੁਬਾਨਸ ਬਿਯਾਰ ॥੩੬॥
ब काग़ज़ बुबीं ता ज़ुबानस बियार ॥३६॥

'आणि ज्यांचे तारण झाले, त्यांना मी तुमच्याप्रमाणेच दान म्हणून दिले.'(36)

ਬ ਕਾਗ਼ਜ਼ ਬੁਬੀਂ ਤਾ ਬਿਗੋਯਦ ਜ਼ੁਬਾ ॥
ब काग़ज़ बुबीं ता बिगोयद ज़ुबा ॥

त्याने दुसऱ्या मुलाला विचारले, 'तू घोड्यांचे काय केले आहेस?'

ਚਿ ਬਖ਼ਸ਼ੀਦ ਸ਼ੁਦ ਬਖ਼ਸ਼ ਹਰਕਸ ਅਜ਼ਾ ॥੩੭॥
चि बक़शीद शुद बक़श हरकस अज़ा ॥३७॥

(त्याने उत्तर दिले), 'मी काही दान केले आहे आणि बाकीच्यांना मृत्यूला सामोरे जावे लागले आहे.'(37)

ਚੁ ਬਿਸ਼ਨੀਦ ਸੁਖ਼ਨ ਅਜ਼ ਮਹੀਪਾਨ ਮਾਨ ॥
चु बिशनीद सुक़न अज़ महीपान मान ॥

(त्याने) तिसऱ्याला त्याचे उंट दाखवायला सांगितले.

ਫ਼ਰਿਸ਼ਤਹ ਸਿਫ਼ਤ ਚੂੰ ਮਲਾਯਕ ਮਕਾਨ ॥੩੮॥
फ़रिशतह सिफ़त चूं मलायक मकान ॥३८॥

'तुम्ही ते कोणाला सूचित केले?'(38)

ਬਯਾਰੀ ਮਰਾ ਪੇਸ਼ ਬਖ਼ਸ਼ੀਦਹ ਮਨ ॥
बयारी मरा पेश बक़शीदह मन ॥

त्याने उत्तर दिले, 'त्यांच्यापैकी बरेच जण युद्धात मरण पावले.

ਚਰਾਗ਼ੇ ਜਹਾ ਆਫ਼ਤਾਬੇ ਯਮਨ ॥੩੯॥
चराग़े जहा आफ़ताबे यमन ॥३९॥

'आणि उरलेले मी दान केले.'(39)

ਬਿਗੋਯਦ ਕਿ ਮੁਰਦੰਦ ਬਾਜੇ ਮੁਹਿੰਮ ॥
बिगोयद कि मुरदंद बाजे मुहिंम ॥

मग (त्याने) चौथ्याला विचारले, 'अरे, तू कोमल आहेस,'

ਕਿ ਮਾ ਹਮ ਬਸਾ ਫ਼ੀਲ ਬਖ਼ਸ਼ੀਦਹਅਮ ॥੪੦॥
कि मा हम बसा फ़ील बक़शीदहअम ॥४०॥

'तुम्ही, शाही छत आणि सिंहासनास पात्र आहात, (40)

ਦਿਗ਼ਰ ਰਾ ਬਪੁਰਸ਼ੀਦ ਅਪਸ ਚ ਕਰਦ ॥
दिग़र रा बपुरशीद अपस च करद ॥

'मी तुला दिलेली भेट कुठे आहे;

ਕਿ ਬਾਜ਼ੇ ਬਬਖ਼ਸ਼ੀਦੁ ਬਾਜ਼ੇ ਬਿਮੁਰਦ ॥੪੧॥
कि बाज़े बबक़शीदु बाज़े बिमुरद ॥४१॥

'एक बी मूग आणि अर्धा हरभरा?'(41)

ਸਿਅਮ ਰਾ ਬਪੁਰਸ਼ੀਦ ਸ਼ੁਤਰਾ ਨੁਮਾ ॥
सिअम रा बपुरशीद शुतरा नुमा ॥

(त्याने उत्तर दिले,) 'तुझी आज्ञा असेल तर मी तुला हजर करू शकतो.

ਕੁਜਾ ਤੋ ਬਬਖ਼ਸ਼ੀਦ ਏ ਜਾਨ ਮਾ ॥੪੨॥
कुजा तो बबक़शीद ए जान मा ॥४२॥

'सर्व हत्ती, घोडे आणि बरेच उंट.' (42)

ਬਗੁਫ਼ਤਾ ਕਿ ਬਾਜ਼ੇ ਬਕਾਰ ਆਮਦੰਦ ॥
बगुफ़ता कि बाज़े बकार आमदंद ॥

त्याने दहा लाख मूर्ख हत्ती पुढे आणले,

ਬਬਖ਼ਸ਼ ਅੰਦਰੂੰ ਬੇਸ਼ੁਮਾਰ ਆਮਦੰਦ ॥੪੩॥
बबक़श अंदरूं बेशुमार आमदंद ॥४३॥

जे सोन्या-चांदीच्या सापळ्यांनी सुशोभित होते.(43)

ਚੁਅਮ ਰਾ ਬਪੁਰਸ਼ੀਦ ਕਿ ਏ ਨੇਕ ਬਖ਼ਤ ॥
चुअम रा बपुरशीद कि ए नेक बक़त ॥

त्याने दहा ते बारा हजार घोडे सादर केले.

ਸਜ਼ਾਵਾਰ ਦੇਹੀਮ ਸਾਯਾਨ ਤਖ਼ਤ ॥੪੪॥
सज़ावार देहीम सायान तक़त ॥४४॥

असंख्य सोनेरी खोगीरांनी सुशोभित.(44)

ਕੁਜਾ ਗਸ਼ਤ ਬਖ਼ਸ਼ਸ਼ ਤੁਮਾਰਾ ਫ਼ਹੀਮ ॥
कुजा गशत बक़शश तुमारा फ़हीम ॥

त्याने स्टीलचे हेल्मेट आणि चिलखते आणले,

ਯਕੇ ਦਾਨਹ ਮੁੰਗੋ ਦਿਗ਼ਰ ਨੁਖ਼ਦ ਨੀਮ ॥੪੫॥
यके दानह मुंगो दिग़र नुक़द नीम ॥४५॥

आणि सोन्याने मढवलेले प्राणी-कांबळे, बाण आणि महागड्या तलवारी, (45)

ਸ਼ਵਦ ਗਰ ਹੁਕਮ ਤਾ ਬਿਯਾਰੇਮ ਪੇਸ਼ ॥
शवद गर हुकम ता बियारेम पेश ॥

बगदादचे उंट, जे अलंकारिक वस्त्रांनी भरलेले होते,

ਹਮਹ ਫ਼ੀਲੁ ਅਸਪੋ ਅਜ਼ੋ ਸ਼ੁਤਰ ਬੇਸ਼ ॥੪੬॥
हमह फ़ीलु असपो अज़ो शुतर बेश ॥४६॥

भरपूर सोने, भरपूर कपडे, (46)

ਨਜ਼ਰ ਕਰਦ ਫ਼ੀਲੇ ਦੋ ਦਹਿ ਹਜ਼ਾਰ ਮਸਤ ॥
नज़र करद फ़ीले दो दहि हज़ार मसत ॥

दहा नीलम (मौल्यवान दगड), आणि अनेक दिनार (नाणी),

ਪੁਰ ਅਜ਼ ਜ਼ਰ ਬਾਰੋ ਹਮਹ ਨੁਕਰਹ ਬਸਤ ॥੪੭॥
पुर अज़ ज़र बारो हमह नुकरह बसत ॥४७॥

त्यांच्याकडे पाहून डोळेही थरथरले.(४७)

ਹੁਮਾ ਅਸਪ ਪਾ ਸਦ ਹਜ਼ਾਰ ਆਵਰੀਦ ॥
हुमा असप पा सद हज़ार आवरीद ॥

मुगाच्या एका बियातून त्याने शहर वाढवले.

ਹੁਮਾ ਜ਼ਰ ਜ਼ੀਨ ਬੇਸ਼ੁਮਾਰ ਆਵਰੀਦ ॥੪੮॥
हुमा ज़र ज़ीन बेशुमार आवरीद ॥४८॥

ज्याला मुंगी-पाटम हे नाव देण्यात आले.(४८)

ਹਮਹ ਖ਼ੋਦ ਖ਼ੁਫ਼ਤਾਨ ਬਰਗਸ਼ਤਵਾ ॥
हमह क़ोद क़ुफ़तान बरगशतवा ॥

दुसऱ्या, अर्ध्या हरभऱ्याच्या बियासह, त्याने आणखी एक वाढवले,

ਬਸੇ ਤੀਰੁ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਕੀਮਤ ਗਿਰਾ ॥੪੯॥
बसे तीरु शमशेर कीमत गिरा ॥४९॥

आणि त्याच्या नावाशी जोडून त्याला दिल्ली म्हटले गेले.(४९)

ਬਸੇ ਸ਼ੁਤਰ ਬਗਦਾਦ ਜ਼ਰ ਬਫ਼ਤ ਬਾਰ ॥
बसे शुतर बगदाद ज़र बफ़त बार ॥

राजाने या नाविन्यास मान्यता दिली आणि त्याचा सन्मान केला,

ਜ਼ਰੋ ਜਾਮਹ ਨੀਮ ਆਸਤੀਂ ਬੇਸ਼ੁਮਾਰ ॥੫੦॥
ज़रो जामह नीम आसतीं बेशुमार ॥५०॥

तेव्हापासून त्याला राजा दलीप असे नाव पडले.(५०)

ਕਿ ਦਹਿ ਨੀਲੁ ਦਹਿ ਪਦਮ ਦੀਨਾਰ ਜ਼ਰਦ ॥
कि दहि नीलु दहि पदम दीनार ज़रद ॥

राजेशाहीचे चिन्ह, जे त्याच्यामध्ये चित्रित केले गेले होते,