श्री दसाम ग्रंथ

पान - 885


ਬਨਿਕ ਬੋਲਿ ਸਾਹੁਨਿ ਸੋ ਭਾਖ੍ਯੋ ॥
बनिक बोलि साहुनि सो भाख्यो ॥

बन्या शहानीला म्हणाला.

ਰਾਮ ਹਮੈ ਨਿਪੂਤ ਕਰਿ ਰਾਖ੍ਯੋ ॥
राम हमै निपूत करि राख्यो ॥

शहा आपल्या पत्नीला म्हणाले, 'देवाने आपल्याला मुलगा दिला नाही.

ਧਨ ਬਹੁ ਧਾਮ ਕਾਮ ਕਿਹ ਆਵੈ ॥
धन बहु धाम काम किह आवै ॥

आमच्या घरच्या संपत्तीचा काय उपयोग होणार?

ਪੁਤ੍ਰ ਬਿਨਾ ਮੁਰ ਬੰਸ ਲਜਾਵੈ ॥੨॥
पुत्र बिना मुर बंस लजावै ॥२॥

'आमच्या घरात मुलगा नसताना या सगळ्याचा काय उपयोग. संततीशिवाय मला स्वतःची लाज वाटते.(2)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਸੁਨੁ ਸਾਹੁਨਿ ਹਮਰੇ ਬਿਧਹਿ ਪੂਤ ਨ ਦੀਨਾ ਧਾਮ ॥
सुनु साहुनि हमरे बिधहि पूत न दीना धाम ॥

'ऐक माझ्या पत्नी, देवाने आम्हाला मुलगा दिला नाही.

ਚੋਰਹੁ ਸੁਤ ਕੈ ਰਾਖਿਯੈ ਜੋ ਹ੍ਯਾਂ ਲ੍ਯਾਵੈ ਰਾਮ ॥੩॥
चोरहु सुत कै राखियै जो ह्यां ल्यावै राम ॥३॥

'जर देवाने चोर पाठवला तर आपण त्याला आपला मुलगा म्हणून ठेवू शकतो.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਚੋਰਹੁ ਹੋਇ ਪੂਤ ਕਰਿ ਰਾਖੋ ॥
चोरहु होइ पूत करि राखो ॥

जर तो चोर झाला तर आपण त्याला मुलगा म्हणून ठेवू

ਤਾ ਤੇ ਕਛੂ ਨ ਮੁਖ ਤੇ ਭਾਖੋ ॥
ता ते कछू न मुख ते भाखो ॥

'चोर आला तर आम्ही त्याला आमचा मुलगा म्हणून ठेवू आणि आणखी काही बोलणार नाही.

ਸਾਹੁਨਿ ਸਹਿਤ ਬਨਿਕ ਜਬ ਮਰਿ ਹੈ ॥
साहुनि सहित बनिक जब मरि है ॥

शाहनीसह बनिया मरेल तेव्हा

ਹਮਰੋ ਕਵਨ ਦਰਬੁ ਲੈ ਕਰਿ ਹੈ ॥੪॥
हमरो कवन दरबु लै करि है ॥४॥

'आम्ही दोघे मेले तर काय होणार या सगळ्या संपत्तीचे. ?'(४)

ਯਹ ਜਬ ਭਨਕ ਚੋਰ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥
यह जब भनक चोर सुनि पाई ॥

ही बाब चोरट्याला समजताच

ਫੂਲਿ ਗਯੋ ਬਸਤ੍ਰਨ ਨਹਿ ਮਾਈ ॥
फूलि गयो बसत्रन नहि माई ॥

चोराने त्यांचे बोलणे ऐकले तेव्हा त्याच्या आनंदाला पारावार उरला नाही.

ਜਾਇ ਬਨਿਕ ਕੋ ਪੂਤ ਕਹੈਹੋਂ ॥
जाइ बनिक को पूत कहैहों ॥

जा म्हणे बनियाचा पुत्र

ਯਾ ਕੈ ਮਰੇ ਸਕਲ ਧਨ ਲੈਹੋਂ ॥੫॥
या कै मरे सकल धन लैहों ॥५॥

(त्याने विचार केला,) 'मी शाहाचा पुत्र होईन आणि त्याच्या मृत्यूनंतर मी सर्व संपत्तीचा मालक होईन.' (5)

ਤਬ ਲੋ ਚੋਰ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਪਰ ਗਯੋ ॥
तब लो चोर द्रिसटि पर गयो ॥

तोपर्यंत बनियाची नजर चोरावर पडली

ਅਧਿਕ ਬਨਿਕ ਕੇ ਆਨੰਦ ਭਯੋ ॥
अधिक बनिक के आनंद भयो ॥

तेव्हा त्यांची नजर चोरावर पडली आणि त्यांना खूप आनंद झाला.

ਪਲ੍ਰਯੋ ਪਲੋਸ੍ਰਯੋ ਸੁਤੁ ਬਿਧਿ ਦੀਨੋ ॥
पल्रयो पलोस्रयो सुतु बिधि दीनो ॥

देवाने एक मुलगा आशीर्वाद दिला आहे जो मोठा झाला आणि त्याचे पालनपोषण केले

ਤਾ ਕੋ ਪੂਤ ਪੂਤ ਕਹਿ ਲੀਨੋ ॥੬॥
ता को पूत पूत कहि लीनो ॥६॥

'मला मोठा मुलगा झाला आहे' आणि मग 'माझा मुलगा', 'माझा मुलगा' असा दावा करत त्याने त्याला मिठी मारली.

ਖਾਟ ਉਪਰ ਤਸਕਰਹਿ ਬੈਠਾਯੋ ॥
खाट उपर तसकरहि बैठायो ॥

चोराला पलंगावर बसवले.

ਭਲੋ ਭਲੋ ਪਕਵਾਨ ਖਵਾਯੋ ॥
भलो भलो पकवान खवायो ॥

त्यांनी त्याला पलंगावर बसवायला लावले आणि स्वादिष्ट भोजन दिले.

ਪੂਤ ਪੂਤ ਕਹਿ ਸਾਹੁਨਿ ਧਾਈ ॥
पूत पूत कहि साहुनि धाई ॥

शहानीही मुलगा मुलगा घेऊन आली

ਸਾਹੁ ਚਉਤਰੇ ਜਾਇ ਜਤਾਈ ॥੭॥
साहु चउतरे जाइ जताई ॥७॥

'माझा बेटा, माझा बेटा' अशी घोषणा करणारी शाहची पत्नी. आजूबाजूला जाऊन सर्वांना माहिती दिली.(७)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਪੰਚ ਪਯਾਦੇ ਸੰਗ ਲੈ ਚੋਰਹਿ ਦਯੋ ਦਿਖਾਇ ॥
पंच पयादे संग लै चोरहि दयो दिखाइ ॥

पाच अधिकाऱ्यांना बोलावल्यावर तिने चोर दाखवला.

ਇਹ ਪੈਂਡੇ ਆਯੋ ਹੁਤੋ ਮੈ ਸੁਤ ਕਹਿਯੋ ਬੁਲਾਇ ॥੮॥
इह पैंडे आयो हुतो मै सुत कहियो बुलाइ ॥८॥

आणि सांगितले, 'तो फिरत होता आणि मी त्याला आमचा मुलगा म्हणून दत्तक घेतले आहे.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਅਮਿਤ ਦਰਬੁ ਹਮਰੇ ਬਿਧਿ ਦਯੋ ॥
अमित दरबु हमरे बिधि दयो ॥

देवाने आपल्याला अमर्याद संपत्ती दिली आहे.

ਪੂਤ ਨ ਧਾਮ ਹਮਾਰੇ ਭਯੋ ॥
पूत न धाम हमारे भयो ॥

'देवाने आम्हाला भरपूर संपत्ती दिली आहे, पण आमच्याकडे कोणतीही समस्या नव्हती.

ਯਾ ਕਉ ਹਮ ਕਹਿ ਪੂਤ ਉਚਾਰੋ ॥
या कउ हम कहि पूत उचारो ॥

आम्ही त्याला मुलगा म्हटले आहे.

ਤਾ ਤੇ ਤੁਮ ਮਿਲਿ ਕੈ ਨਹਿ ਮਾਰੋ ॥੯॥
ता ते तुम मिलि कै नहि मारो ॥९॥

'आम्ही त्याला आमचा मुलगा म्हणून घेतले आहे आणि आता तुम्ही त्याला शिक्षा करत नाही.'(9)

ਪੂਤ ਪੂਤ ਬਨਿਯਾ ਕਹਿ ਰਹਿਯੋ ॥
पूत पूत बनिया कहि रहियो ॥

बन्या 'बेटा बेटा' म्हणत राहिला.

ਪੰਚ ਪਯਾਦਨ ਤਸਕਰ ਗਹਿਯੋ ॥
पंच पयादन तसकर गहियो ॥

शहा त्यांना मुलगा म्हणून संबोधत राहिले, पण पाच अधिकाऱ्यांनी त्यांना अटक केली.

ਤਾ ਕੋ ਕਹਿਯੋ ਏਕ ਨਹਿ ਕੀਨੋ ॥
ता को कहियो एक नहि कीनो ॥

बनियाचा एक अविश्वासू

ਲੈ ਤਸਕਰ ਫਾਸੀ ਸੋ ਦੀਨੋ ॥੧੦॥
लै तसकर फासी सो दीनो ॥१०॥

त्यांनी त्याचे ऐकले नाही आणि चोराला फासावर चढवले.(10)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਪੁਰਖ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕਸਠਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬੧॥੧੧੦੬॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने पुरख चरित्रे मंत्री भूप संबादे इकसठवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥६१॥११०६॥अफजूं॥

राजा आणि मंत्री यांच्या शुभ चरित्रांच्या संभाषणाची साठवी बोधकथा, बेनेडजेक्शनने पूर्ण झाली.(61)(1106)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਮਹਾ ਸਿੰਘ ਕੇ ਘਰ ਬਿਖੈ ਤਸਕਰ ਰਹੈ ਅਪਾਰ ॥
महा सिंघ के घर बिखै तसकर रहै अपार ॥

महान सिंगच्या घरात अनेक चोरटे येत असत.

ਨਿਤਿਪ੍ਰਤਿ ਤਾ ਕੇ ਲ੍ਯਾਵਹੀ ਅਧਿਕ ਖਜਾਨੋ ਮਾਰਿ ॥੧॥
नितिप्रति ता के ल्यावही अधिक खजानो मारि ॥१॥

त्यांनी नेहमी भरपूर संपत्ती चोरली आणि ती त्यांच्या घरी नेली.(1)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਹਰਨ ਦਰਬੁ ਤਸਕਰ ਚਲਿ ਆਯੋ ॥
हरन दरबु तसकर चलि आयो ॥

एक चोर पैसे चोरण्यासाठी (तिथे) आला.

ਸੋ ਗਹਿ ਲਯੋ ਜਾਨ ਨਹਿ ਪਾਯੋ ॥
सो गहि लयो जान नहि पायो ॥

एके दिवशी एक चोर चोरी करायला आला आणि पकडला गेला. महान सिंग यांनी सांगितले

ਮਹਾ ਸਿੰਘ ਤਾ ਕੋ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ॥
महा सिंघ ता को यौ कहियो ॥

महा सिंह त्याला असे म्हणाले,

ਤੁਮ ਅਪਨੇ ਚਿਤ ਮੈ ਦ੍ਰਿੜ ਰਹਿਯੋ ॥੨॥
तुम अपने चित मै द्रिड़ रहियो ॥२॥

त्याने त्याच्या अंतःकरणात दृढ राहावे.(२)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਤੁਮਰੇ ਸਿਰ ਪਰ ਕਾਢਿ ਕੈ ਠਾਢੇ ਹ੍ਵੈ ਤਰਵਾਰਿ ॥
तुमरे सिर पर काढि कै ठाढे ह्वै तरवारि ॥

'ते (पोलिस) तुमच्या डोक्यावर धारदार तलवार ठेवतील.

ਤੁਮ ਡਰਿ ਕਛੁ ਨ ਉਚਾਰਿਯੋ ਲੈ ਹੋਂ ਜਿਯਤ ਉਬਾਰਿ ॥੩॥
तुम डरि कछु न उचारियो लै हों जियत उबारि ॥३॥

'पण मी तुला वाचवीन म्हणून तू घाबरू नकोस.(3)