श्री दसाम ग्रंथ

पान - 883


ਸਭ ਜਗ ਇੰਦ੍ਰ ਮਤੀ ਕੋ ਭਯੋ ॥੧॥
सभ जग इंद्र मती को भयो ॥१॥

काही काळानंतर राजा मरण पावला आणि सर्व राज्य इंदर मतीच्या अधिपत्याखाली गेले.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਦਿਨ ਥੋਰਨ ਕੋ ਸਤ ਰਹਿਯੋ ਭਈ ਹਕੂਮਤਿ ਦੇਸ ॥
दिन थोरन को सत रहियो भई हकूमति देस ॥

काही काळ तिने तिची धार्मिकता जपली,

ਰਾਜਾ ਜ੍ਯੋ ਰਾਜਹਿ ਕਿਯੋ ਭਈ ਮਰਦ ਕੇ ਭੇਸ ॥੨॥
राजा ज्यो राजहि कियो भई मरद के भेस ॥२॥

एक पुरुष म्हणून मुखवटा धारण करून तिने प्रभावीपणे राज्य केले.(2)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਐਸਹਿ ਬਹੁਤ ਬਰਸ ਹੀ ਬੀਤੇ ॥
ऐसहि बहुत बरस ही बीते ॥

अशीच बरीच वर्षे गेली

ਬੈਰੀ ਅਧਿਕ ਆਪਨੇ ਜੀਤੇ ॥
बैरी अधिक आपने जीते ॥

अशीच अनेक वर्षे गेली आणि तिने अनेक शत्रूंवर विजय मिळवला.

ਏਕ ਪੁਰਖ ਸੁੰਦਰ ਲਖਿ ਪਾਯੋ ॥
एक पुरख सुंदर लखि पायो ॥

(त्याने) एक देखणा माणूस पाहिला

ਰਾਨੀ ਤਾ ਸੌ ਨੇਹ ਲਗਾਯੋ ॥੩॥
रानी ता सौ नेह लगायो ॥३॥

एकदा ती एका देखण्या माणसाला भेटली आणि त्याच्या प्रेमात पडली.(3)

ਅਧਿਕ ਪ੍ਰੀਤਿ ਰਾਨੀ ਕੋ ਲਾਗੀ ॥
अधिक प्रीति रानी को लागी ॥

राणी (त्याच्या) प्रेमात पडली.

ਛੂਟੈ ਕਹਾ ਨਿਗੌਡੀ ਜਾਗੀ ॥
छूटै कहा निगौडी जागी ॥

राणी या विचित्र स्नेहात अडकली होती, ज्यापासून सुटका होऊ शकत नव्हती.

ਰੈਨਿ ਪਰੀ ਤਿਹ ਤੁਰਤ ਬੁਲਾਯੋ ॥
रैनि परी तिह तुरत बुलायो ॥

रात्र पडली की लगेच बोलावलं

ਕੇਲ ਦੁਹੂੰਨਿ ਮਿਲਿ ਅਧਿਕ ਮਚਾਯੋ ॥੪॥
केल दुहूंनि मिलि अधिक मचायो ॥४॥

तिने पोटाच्या आजाराने त्रस्त असल्याचे भासवले आणि कोणीही प्रेम करत नाही.(4)

ਰਹਤ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਤਾ ਸੌ ਭਯੋ ॥
रहत बहुत दिन ता सौ भयो ॥

बरेच दिवस त्याच्याकडे राहून

ਗਰਭ ਇੰਦ੍ਰ ਮਤਿਯਹਿ ਰਹਿ ਗਯੋ ॥
गरभ इंद्र मतियहि रहि गयो ॥

काही दिवस उलटल्यावर इंदर मती गरोदर राहिली.

ਉਦਰ ਰੋਗ ਕੋ ਨਾਮ ਨਿਕਾਰਿਯੋ ॥
उदर रोग को नाम निकारियो ॥

(त्याने तिला सांगितले) पोटाचा आजार

ਕਿਨੂੰ ਪੁਰਖ ਨਹਿ ਭੇਦ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥੫॥
किनूं पुरख नहि भेद बिचारियो ॥५॥

तिने पोटाच्या आजाराने त्रस्त असल्याचे भासवले आणि कोणीही हे रहस्य ओळखू शकले नाही.(5)

ਨਵ ਮਾਸਨ ਬੀਤੇ ਸੁਤ ਜਨਿਯੋ ॥
नव मासन बीते सुत जनियो ॥

नऊ महिन्यांनंतर तिने (एका) मुलाला जन्म दिला.

ਮਾਨੌ ਆਪੁ ਮੈਨ ਸੋ ਬਨਿਯੋ ॥
मानौ आपु मैन सो बनियो ॥

नऊ महिन्यांनंतर, तिने एका मुलाला जन्म दिला, जो कामदेवसारखा दिसत होता.

ਏਕ ਨਾਰਿ ਕੇ ਘਰ ਮੈ ਧਰਿਯੋ ॥
एक नारि के घर मै धरियो ॥

एका महिलेच्या घरात (त्याला) ठेवले

ਤਾ ਕੋ ਧਾਮ ਦਰਬੁ ਸੋ ਭਰਿਯੋ ॥੬॥
ता को धाम दरबु सो भरियो ॥६॥

तिने त्याला एका मैत्रिणीच्या घरी सोडले आणि तिला भरपूर संपत्ती दिली (6)

ਕਾਹੂ ਕਹੋ ਬਾਤ ਇਹ ਨਾਹੀ ॥
काहू कहो बात इह नाही ॥

हे कोणाला सांगू नकोस.

ਯੋ ਕਹਿ ਫਿਰਿ ਆਈ ਘਰ ਮਾਹੀ ॥
यो कहि फिरि आई घर माही ॥

ही गोष्ट कोणाला सांगू नकोस अशी तंबी देऊन ती परतली.

ਦੁਤਿਯ ਕਾਨ ਕਿਨਹੂੰ ਨਹਿ ਜਾਨਾ ॥
दुतिय कान किनहूं नहि जाना ॥

इतर कोणीही बातमी ऐकली नाही

ਕਹਾ ਕਿਯਾ ਤਿਯ ਕਹਾ ਬਖਾਨਾ ॥੭॥
कहा किया तिय कहा बखाना ॥७॥

राणीने काय केले आणि म्हणाली, कोणत्याही शरीराला परिस्थिती समजू शकली नाही (7)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਤਾ ਕੇ ਕਛੂ ਨ ਧਨ ਹੁਤੋ ਦਿਯਾ ਜਰਾਵੈ ਧਾਮ ॥
ता के कछू न धन हुतो दिया जरावै धाम ॥

ज्याच्याकडे पैसा नव्हता आणि सुधारणाही नव्हती,

ਤਾ ਕੇ ਘਰ ਮੈ ਸੌਪ੍ਯੋ ਰਾਨੀ ਕੋ ਸੁਤ ਰਾਮ ॥੮॥
ता के घर मै सौप्यो रानी को सुत राम ॥८॥

राणीचा मुलगा त्या घरच्यांच्या हवाली करण्यात आला.(८)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਰਾਨੀ ਇਕ ਦਿਨ ਸਭਾ ਬਨਾਈ ॥
रानी इक दिन सभा बनाई ॥

राणीने एके दिवशी कोर्ट धरले.

ਤਵਨ ਤ੍ਰਿਯਾਦਿਕ ਸਭੈ ਬੁਲਾਈ ॥
तवन त्रियादिक सभै बुलाई ॥

राणी, एके दिवशी कोर्टात फोन करून सगळ्या बायकांना बोलावून घेतलं.

ਜਬ ਤਿਹ ਤ੍ਰਿਯ ਕੇ ਸੁਤਹਿ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
जब तिह त्रिय के सुतहि निहारियो ॥

जेव्हा (राणीने) त्या स्त्रीच्या मुलाला पाहिले

ਤਾ ਤੇ ਲੈ ਅਪਨੋ ਕਰਿ ਪਾਰਿਯੋ ॥੯॥
ता ते लै अपनो करि पारियो ॥९॥

तिने त्या महिलेला तिच्या मुलासह आमंत्रित केले आणि कोर्टात तिने त्याला घेतले आणि दत्तक घेतले.(9)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਲੈ ਪਾਰਕ ਕਰਿ ਪਾਲਿਯੋ ਕਿਨੂੰ ਨ ਪਾਯੋ ਭੇਦ ॥
लै पारक करि पालियो किनूं न पायो भेद ॥

तिने मुलगा दत्तक घेतला आणि कोणीही शरीर हे रहस्य समजू शकले नाही,

ਰਮਾ ਸਾਸਤ੍ਰ ਕੋ ਸੁਰ ਅਸੁਰ ਉਚਰਿ ਨ ਸਾਕਹਿ ਬੇਦ ॥੧੦॥
रमा सासत्र को सुर असुर उचरि न साकहि बेद ॥१०॥

आणि स्त्री शास्त्रांचे चरित्र, देव आणि दानव देखील समजू शकले नाहीत.(10)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਸਤਾਵਨੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੫੭॥੧੦੭੧॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे सतावनो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥५७॥१०७१॥अफजूं॥

राजा आणि मंत्री यांच्या शुभ चरित्र संभाषणाची 57 वी बोधकथा, आशीर्वादाने पूर्ण. (५७) (१०६९)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਕਾਸਮੀਰ ਕੇ ਸਹਰ ਮੈ ਬੀਰਜ ਸੈਨ ਨਰੇਸ ॥
कासमीर के सहर मै बीरज सैन नरेस ॥

काश्मीरमधील एका शहरात बिराज सेन नावाचा राजा राहत होता.

ਤਾ ਕੇ ਦਲ ਕੇ ਬਲਹੁ ਤੇ ਕੰਪਤਿ ਹੁਤੋ ਸੁਰੇਸ ॥੧॥
ता के दल के बलहु ते कंपति हुतो सुरेस ॥१॥

त्याच्याकडे इतकी प्रचंड शक्ती होती की, इंद्र देवालाही भीती वाटली.

ਚਿਤ੍ਰ ਦੇਵਿ ਤਾ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯਾ ਬੁਰੀ ਹ੍ਰਿਦੈ ਜਿਹ ਬੁਧਿ ॥
चित्र देवि ता की त्रिया बुरी ह्रिदै जिह बुधि ॥

चित्र देवी ही त्यांची पत्नी होती जिच्याकडे बनावट बुद्धिमत्ता होती.

ਮੰਦ ਸੀਲ ਜਾ ਕੋ ਰਹੈ ਚਿਤ ਕੀ ਰਹੈ ਕੁਸੁਧਿ ॥੨॥
मंद सील जा को रहै चित की रहै कुसुधि ॥२॥

ती कोमल नव्हती किंवा मनाने चांगली नव्हती.(2)

ਬੋਲਿ ਰਸੋਯਹਿ ਤਿਨ ਕਹੀ ਇਹ ਰਾਜੈ ਬਿਖਿ ਦੇਹੁ ॥
बोलि रसोयहि तिन कही इह राजै बिखि देहु ॥

तिने तिच्या स्वयंपाकीला राजाला विष देण्यास सांगितले.

ਬਹੁਤੁ ਬਢੈਹੌ ਹੌ ਤੁਮੈ ਅਬੈ ਅਧਿਕ ਧਨ ਲੇਹੁ ॥੩॥
बहुतु बढैहौ हौ तुमै अबै अधिक धन लेहु ॥३॥

आणि, त्याऐवजी, तिने त्याला भरपूर संपत्ती देण्याचे वचन दिले. (3)

ਤਾ ਕੀ ਕਹੀ ਨ ਤਿਨ ਕਰੀ ਤਬ ਤ੍ਰਿਯ ਚਰਿਤ ਬਨਾਇ ॥
ता की कही न तिन करी तब त्रिय चरित बनाइ ॥

पण त्याने होकार दिला नाही. मग स्त्रीने नीच चरित्र केले,

ਰਾਜਾ ਕੌ ਨਿਉਤਾ ਕਹਿਯੋ ਸਊਅਨ ਸਹਿਤ ਬੁਲਾਇ ॥੪॥
राजा कौ निउता कहियो सऊअन सहित बुलाइ ॥४॥

आणि तिने राजाला त्याच्या सर्व मंत्र्यांसह जेवायला बोलावले.(४)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਰਾਜਾ ਸਊਅਨ ਸਹਿਤ ਬੁਲਾਯੋ ॥
राजा सऊअन सहित बुलायो ॥

राजाला सहज बोलावले