श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1183


ਸਖੀ ਸਹਿਤ ਵਹਿ ਮੂੜ ਕੌ ਅਬ ਹੀ ਦੇਹੁ ਉਡਾਇ ॥੧੩॥
सखी सहित वहि मूड़ कौ अब ही देहु उडाइ ॥१३॥

त्या मूर्खाला लगेच उडवायला. 13.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਆਇਸੁ ਦਿਯਾ ਤੋਪਖਾਨਾ ਕੌ ॥
आइसु दिया तोपखाना कौ ॥

तोफखान्याला ऑर्डर दिली

ਇਹ ਘਰ ਪਰ ਛਾਡਹੁ ਬਾਨਾ ਕੌ ॥
इह घर पर छाडहु बाना कौ ॥

या घरावर गोळ्या घालण्यासाठी.

ਅਬ ਹੀ ਯਾ ਕਹ ਦੇਹੁ ਉਡਾਈ ॥
अब ही या कह देहु उडाई ॥

फक्त उडवून द्या.

ਪੁਨਿ ਮੁਖ ਹਮਹਿ ਦਿਖਾਵਹੁ ਆਈ ॥੧੪॥
पुनि मुख हमहि दिखावहु आई ॥१४॥

मग ये आणि मला तुझा चेहरा दाखव. 14.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਸੁਨਿ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਚਾਕਰ ਬਚਨ ਤਹਾ ਪਹੂੰਚੇ ਜਾਇ ॥
सुनि न्रिप के चाकर बचन तहा पहूंचे जाइ ॥

राजाचे म्हणणे ऐकून नोकर तेथे पोहोचले.

ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਨ ਬੂਝਿਯੋ ਭ੍ਰਾਤਾ ਦਿਯੋ ਉਡਾਇ ॥੧੫॥
त्रिया चरित्र न बूझियो भ्राता दियो उडाइ ॥१५॥

(राजाला) स्त्रीचे चारित्र्य समजले नाही आणि त्याने भावाला निरोप दिला. १५.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕਿਨਹੂੰ ਨਹਿ ਜਾਨਾ ॥
त्रिया चरित्र किनहूं नहि जाना ॥

महिलेचे चारित्र्य कोणालाच समजले नाही.

ਬਿਧਨਾ ਸਿਰਜਿ ਬਹੁਰਿ ਪਛੁਤਾਨਾ ॥
बिधना सिरजि बहुरि पछुताना ॥

विधातालाही (स्त्री) निर्माण केल्यावर पश्चाताप करावा लागला.

ਸਿਵ ਘਰ ਤਜਿ ਕਾਨਨਹਿ ਸਿਧਾਯੋ ॥
सिव घर तजि काननहि सिधायो ॥

शिव घर सोडून बाण गेला

ਤਊ ਤਰੁਨਿ ਕੋ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਯੋ ॥੧੬॥
तऊ तरुनि को अंतु न पायो ॥१६॥

पण तरीही त्याला त्या महिलेचे रहस्य सापडले नाही. 16.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਇਹ ਛਲ ਸੌ ਰਾਜਾ ਛਲਾ ਜੁਧਕਰਨ ਕੌ ਘਾਇ ॥
इह छल सौ राजा छला जुधकरन कौ घाइ ॥

या युक्तीने त्याने राजाला फसवले आणि जुधकरणाचा वध केला.

ਤ੍ਰਿਯ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕੋ ਮੂੜ ਕਛੁ ਭੇਵ ਸਕਾ ਨਹਿ ਪਾਇ ॥੧੭॥
त्रिय चरित्र को मूड़ कछु भेव सका नहि पाइ ॥१७॥

मूर्ख (राजा) स्त्रियांच्या रहस्यांबद्दल काहीही समजू शकत नव्हते. १७.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਤਿਰਸਠਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੬੩॥੪੯੬੮॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ तिरसठि चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२६३॥४९६८॥अफजूं॥

येथे श्री चरित्रोपाख्यानातील त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संबदाच्या २६३ व्या चरित्राची सांगता सर्व शुभ आहे. २६३.४९६८. चालते

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਬਿਚਛਨ ਸੈਨ ਕੇ ਮਤੀ ਸੁਲਛਨਿ ਨਾਰਿ ॥
न्रिपति बिचछन सैन के मती सुलछनि नारि ॥

दक्षिणेकडील देशात बिच्चन सेन नावाचा राजा राहत होता.

ਦਛਨਿ ਕੋ ਰਾਜਾ ਰਹੈ ਧਨ ਕਰਿ ਭਰੇ ਭੰਡਾਰ ॥੧॥
दछनि को राजा रहै धन करि भरे भंडार ॥१॥

त्यांच्या पत्नीचे नाव सुलछनी माती होते आणि तिचा खजिना पैशाने भरलेला होता. १.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਬਿਰਹ ਕੁਅਰਿ ਤਾ ਕੇ ਦੁਹਿਤਾ ਇਕ ॥
बिरह कुअरि ता के दुहिता इक ॥

बिरह कुवरी ही त्यांची एक मुलगी होती.

ਪੜੀ ਬ੍ਯਾਕਰਨ ਕੋਕ ਸਾਸਤ੍ਰਨਿਕ ॥
पड़ी ब्याकरन कोक सासत्रनिक ॥

व्याकरण, कोक आणि अनेक साहित्याचा त्यांनी अभ्यास केला.

ਨਾਨਾ ਬਿਧਿ ਕੀ ਬਿਦ੍ਯਾ ਧਰੈ ॥
नाना बिधि की बिद्या धरै ॥

(त्याला) अनेक प्रकारचे शिक्षण मिळाले होते.

ਬਹੁ ਪੰਡਿਤ ਉਸਤਿਤ ਜਿਹ ਕਰੈ ॥੨॥
बहु पंडित उसतित जिह करै ॥२॥

पंडित लोकांनी त्यांचे खूप कौतुक केले. 2.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਅਧਿਕ ਰੂਪ ਤਿਹ ਕੁਅਰਿ ਕੋ ਬ੍ਰਹਮ ਬਨਾਯੋ ਆਪੁ ॥
अधिक रूप तिह कुअरि को ब्रहम बनायो आपु ॥

ब्रह्मदेवाने (किंवा भगवान) स्वतः त्या राजा कुमारीचे अतिशय सुंदर रूप बनवले.

ਤਾ ਸਮ ਸੁੰਦਰਿ ਥਾਪਿ ਕਰਿ ਸਕਾ ਨ ਦੂਸਰਿ ਥਾਪੁ ॥੩॥
ता सम सुंदरि थापि करि सका न दूसरि थापु ॥३॥

तिच्यासारखे सौंदर्य दुसरे कोणी निर्माण करू शकले नाही. 3.

ਪਰੀ ਪਦਮਨੀ ਪੰਨਗੀ ਤਾ ਸਮ ਔਰ ਨ ਕੋਇ ॥
परी पदमनी पंनगी ता सम और न कोइ ॥

परी, पद्मणी आणि सर्प स्त्री इतर कोणीच नव्हते.

ਨਰੀ ਨ੍ਰਿਤਕਾਰੀ ਨਟੀ ਦੁਤਿਯ ਨ ਵੈਸੀ ਹੋਇ ॥੪॥
नरी न्रितकारी नटी दुतिय न वैसी होइ ॥४॥

तिच्यासारखी स्त्रीलिंगी, खेळकर आणि नृत्य करणारी दुसरी कोणीच नव्हती. 4.

ਹਿੰਦੁਨਿ ਤੁਰਕਾਨੀ ਜਿਤੀ ਸੁਰੀ ਆਸੁਰੀ ਬਾਰਿ ॥
हिंदुनि तुरकानी जिती सुरी आसुरी बारि ॥

जगात जितके हिंदू, मुघल, सूरी आणि असुरी (स्त्रिया) होते,

ਖੋਜਤ ਜਗਤ ਨ ਪਾਇਯਤ ਦੂਸਰ ਵੈਸੀ ਨਾਰਿ ॥੫॥
खोजत जगत न पाइयत दूसर वैसी नारि ॥५॥

त्यांची झडती घेतली असता या प्रकारातील अन्य कोणतीही महिला आढळून आली नाही. ५.

ਇੰਦ੍ਰ ਲੋਕ ਕੀ ਅਪਛਰਾ ਤਾਹਿ ਬਿਲੋਕਨਿ ਜਾਤ ॥
इंद्र लोक की अपछरा ताहि बिलोकनि जात ॥

इंद्र लोक त्याला भेटायला येत.

ਨਿਰਖਤ ਰੂਪ ਅਘਾਤ ਨਹਿ ਪਲਕ ਨ ਭੂਲਿ ਲਗਾਤ ॥੬॥
निरखत रूप अघात नहि पलक न भूलि लगात ॥६॥

त्याचे रूप पाहून ते लाजले नाहीत आणि विसरले तरी डोळे मिचकावले नाहीत. 6.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਹੇਰਿ ਅਪਛਰਾ ਤਿਹ ਮੁਸਕਾਨੀ ॥
हेरि अपछरा तिह मुसकानी ॥

त्याला पाहून अपाचर हसायचे

ਸਖਿਨ ਮਾਝ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਖਾਨੀ ॥
सखिन माझ इह भाति बखानी ॥

आणि ते सखींमध्ये असे म्हणायचे

ਜੈਸੀ ਯਹ ਸੁੰਦਰ ਜਗਿ ਮਾਹੀ ॥
जैसी यह सुंदर जगि माही ॥

जगात आहे म्हणून

ਐਸੀ ਅਵਰ ਕੁਅਰਿ ਕਹੂੰ ਨਾਹੀ ॥੭॥
ऐसी अवर कुअरि कहूं नाही ॥७॥

अशी कुमारी दुसरी नाही.7.

ਸਾਹ ਪਰੀ ਵਾਚ ॥
साह परी वाच ॥

शाह परी म्हणाले:

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਜੈਸੀ ਯਹ ਸੁੰਦਰੀ ਨ ਸੁੰਦਰਿ ਕਹੂੰ ਜਗ ॥
जैसी यह सुंदरी न सुंदरि कहूं जग ॥

हे जेवढे सौंदर्य आहे, तसे जगात दुसरे सौंदर्य नाही.

ਥਕਤਿ ਰਹਤ ਜਿਹ ਰੂਪ ਚਰਾਚਰ ਹੇਰਿ ਮਗ ॥
थकति रहत जिह रूप चराचर हेरि मग ॥

त्याचे रूप पाहून सर्व सचेतन मन वाटेत थकून जायचे.

ਯਾ ਸਮ ਰੂਪ ਕੁਅਰ ਜੋ ਕਤਹੂੰ ਪਾਈਐ ॥
या सम रूप कुअर जो कतहूं पाईऐ ॥

अशी कुमारी आढळल्यास,

ਹੋ ਕਰਿ ਕੈ ਕ੍ਰੋਰਿ ਉਪਾਇ ਸੁ ਯਾਹਿ ਰਿਝਾਇਐ ॥੮॥
हो करि कै क्रोरि उपाइ सु याहि रिझाइऐ ॥८॥

म्हणून खूप प्रयत्न करून (त्याला इथे आणण्यासाठी आणि) त्याला आनंदित करा. 8.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਪਰੀ ਸੁਨਤ ਐਸੇ ਬਚਨ ਸਭਨ ਕਹਾ ਸਿਰ ਨ੍ਯਾਇ ॥
परी सुनत ऐसे बचन सभन कहा सिर न्याइ ॥

शहा परीचे असे बोलणे ऐकून सर्वांनी मान टेकवून म्हटले