श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1130


ਤਾ ਕਹ ਸੁਧਿ ਕਹੋ ਕਬ ਆਵੈ ॥੫॥
ता कह सुधि कहो कब आवै ॥५॥

तर मला सांगा की तिला कधी शुद्धी आली असेल. ५.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਸਾਹ ਕਰੀ ਚਿਤ ਮਾਝ ਸੁ ਚਿੰਤ ਬਿਚਾਰਿ ਕੈ ॥
साह करी चित माझ सु चिंत बिचारि कै ॥

शहा यांनी मनांत काळजीपूर्वक विचार केला की (काही) चरित्र करून

ਸਭ ਧਨ ਇਨ ਕੋ ਹਰੌ ਚਰਿਤ੍ਰ ਦਿਖਾਰਿ ਕੈ ॥
सभ धन इन को हरौ चरित्र दिखारि कै ॥

या सर्वांचे पैसे घेतले पाहिजेत.

ਹਜਰਤਿ ਹੂੰ ਕੋ ਦਰਬੁ ਸਦਨ ਹਰਿ ਲ੍ਰਯਾਇਹੌ ॥
हजरति हूं को दरबु सदन हरि ल्रयाइहौ ॥

आधी मी राजाच्या घरातून पैसे आणीन

ਹੋ ਸਭ ਸੋਫਿਨ ਕੋ ਮੂੰਡ ਮੂੰਡ ਕੈ ਖਾਇਹੌ ॥੬॥
हो सभ सोफिन को मूंड मूंड कै खाइहौ ॥६॥

आणि मग मी सर्व सोफ्या समोरासमोर खाईन. 6.

ਹਜਰਤਿ ਜੂ ਕੋ ਪ੍ਰਥਮ ਖਜਾਨਾ ਸਭ ਲਯੋ ॥
हजरति जू को प्रथम खजाना सभ लयो ॥

(त्याने) प्रथम राजाचा सर्व खजिना घेतला.

ਪੁਨਿ ਸੋਫਿਨ ਕੋ ਦਰਬੁ ਧਰੋਹਰਿ ਧਰਤ ਭਯੋ ॥
पुनि सोफिन को दरबु धरोहरि धरत भयो ॥

मग त्याने सुफींची संपत्ती (आपल्याकडे) ठेवली.

ਬਹੁਰਿ ਅਤਿਥ ਕੋ ਭੇਸ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਪਹਿਰਾਇ ਕੈ ॥
बहुरि अतिथ को भेस त्रियहि पहिराइ कै ॥

मग बायकोला जोगीचा वेश करून

ਹੋ ਬਨੀ ਕਚਹਿਰੀ ਭੀਤਰ ਦਈ ਪਠਾਇ ਕੈ ॥੭॥
हो बनी कचहिरी भीतर दई पठाइ कै ॥७॥

पूर्ण कोर्टरूममध्ये पाठवले. ७.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਹਜਰਤਿ ਕੋ ਲੋਗਨ ਸਹਿਤ ਲੀਨੋ ਦਰਬੁ ਚੁਰਾਇ ॥
हजरति को लोगन सहित लीनो दरबु चुराइ ॥

त्याने प्रजेसह राजाची संपत्ती लुटली

ਭਰਿ ਥੈਲੀ ਠਿਕਰੀ ਧਰੀ ਮੁਹਰੈ ਕਰੀ ਬਨਾਇ ॥੮॥
भरि थैली ठिकरी धरी मुहरै करी बनाइ ॥८॥

आणि सुधारकांच्या पिशव्या भरून त्यांना चांगले सील केले. 8.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਮਾਨਿ ਸਾਹ ਬਹੁ ਭਾਗ ਅਫੀਮ ਚੜਾਇ ਕੈ ॥
मानि साह बहु भाग अफीम चड़ाइ कै ॥

भरपूर भांग आणि अफू अर्पण करून मणी शहा

ਘੁਮਤ ਘੂਮਤ ਤਹਾ ਪਹੂੰਚ੍ਯੋ ਜਾਇ ਕੈ ॥
घुमत घूमत तहा पहूंच्यो जाइ कै ॥

भटकंती करून तिथे पोहोचलो.

ਤਬ ਲੌ ਕਹਿਯੋ ਅਤਿਥ ਇਕ ਠਿਕਰੀ ਦੀਜਿਯੈ ॥
तब लौ कहियो अतिथ इक ठिकरी दीजियै ॥

तोपर्यंत जोगी म्हणाले (मला) दुरुस्त करा.

ਹੋ ਕਾਜੁ ਹਮਾਰੋ ਆਜੁ ਚੌਧਰੀ ਕੀਜਿਯੈ ॥੯॥
हो काजु हमारो आजु चौधरी कीजियै ॥९॥

अहो चौधरी! माझे हे काम आता कर. ९.

ਦਯੋ ਏਕ ਘਟ ਫੋਰਿ ਬਹੁਤ ਠਿਕਰੀ ਭਈ ॥
दयो एक घट फोरि बहुत ठिकरी भई ॥

त्याने एक भांडे फोडले आणि अनेक उपचार झाले.

ਤਿਨ ਤੇ ਏਕ ਉਠਾਇ ਅਤਿਥ ਕੈ ਕਰ ਦਈ ॥
तिन ते एक उठाइ अतिथ कै कर दई ॥

त्यातील एक उचलून जोगीला दिला.

ਲੈ ਕੇ ਜਬੈ ਅਤੀਤ ਨਿਰਖ ਤਾ ਕੋ ਲਯੋ ॥
लै के जबै अतीत निरख ता को लयो ॥

जोगीने त्याला पाहिले तेव्हा

ਹੋ ਏਕ ਕਚਹਿਰੀ ਮਾਝ ਸ੍ਰਾਪ ਤਰੁਨੀ ਦਯੋ ॥੧੦॥
हो एक कचहिरी माझ स्राप तरुनी दयो ॥१०॥

त्यामुळे जोगी वळलेल्या महिलेने दरबारात जाऊन शिव्या दिल्या. 10.

ਠੀਕ੍ਰਨ ਹੀ ਕੋ ਦਰਬੁ ਸਕਲ ਹ੍ਵੈ ਜਾਇ ਹੈ ॥
ठीक्रन ही को दरबु सकल ह्वै जाइ है ॥

ही सर्व संपत्ती सत्पुरुषांची असेल

ਹਜਰਤਿ ਲੋਗਨ ਸਹਿਤ ਨ ਕਛੁ ਧਨ ਪਾਇ ਹੈ ॥
हजरति लोगन सहित न कछु धन पाइ है ॥

आणि राजाला प्रजेसह कोणतीही संपत्ती मिळणार नाही.

ਕਾਜਿ ਕ੍ਰੋਰਿ ਕੁਟੁਵਾਰ ਖਜਾਨੋ ਤਬ ਲਹਿਯੋ ॥
काजि क्रोरि कुटुवार खजानो तब लहियो ॥

मग काझी आणि कोतवाल यांनी करोडोंचा खजिना पाहिला

ਹੋ ਸਤਿ ਸ੍ਰਾਪ ਭਯੋ ਕਹਿਯੋ ਅਤਿਥ ਜੈਸੋ ਦਯੋ ॥੧੧॥
हो सति स्राप भयो कहियो अतिथ जैसो दयो ॥११॥

(मग) जोगीनें शाप दिल्याप्रमाणें तो खरा ठरला. 11.

ਸਭ ਸੋਫਿਨ ਕੋ ਮੂੰਡਿ ਮੂੰਡਿ ਅਮਲੀ ਗਯੋ ॥
सभ सोफिन को मूंडि मूंडि अमली गयो ॥

त्याने व्यवहारात सर्व सूफींचे मुंडन केले (म्हणजे सुफींची संपत्ती चोरली).

ਮੁਹਰੇ ਲਈ ਨਿਕਾਰਿ ਠੀਕਰੀ ਦੈ ਭਯੋ ॥
मुहरे लई निकारि ठीकरी दै भयो ॥

शिक्के काढले आणि दुरुस्त्या भरल्या.

ਆਜੁ ਲਗੇ ਓਹਿ ਦੇਸ ਅਤਿਥ ਕੋ ਮਾਨਿਯੈ ॥
आजु लगे ओहि देस अतिथ को मानियै ॥

आजपर्यंत त्या देशात जोगीची मान्यता प्रचलित आहे.

ਹੋ ਮਸਲਾ ਇਹ ਮਸਹੂਰ ਜਗਤ ਮੈ ਜਾਨਿਯੈ ॥੧੨॥
हो मसला इह मसहूर जगत मै जानियै ॥१२॥

हा मुद्दा जगात लोकप्रिय मानला पाहिजे. 12.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਵਾ ਕੇ ਖਾਨਾ ਨੈ ਲਿਖ੍ਯੋ ਹਜਰਤਿ ਜੂ ਕੋ ਬਨਾਇ ॥
वा के खाना नै लिख्यो हजरति जू को बनाइ ॥

त्या (खजिन्यातील) खडमने ('खाना') राजाला पत्र लिहिले

ਸ੍ਰਾਪ ਦਯੋ ਇਕ ਅਤਿਥ ਨੈ ਸਭ ਧਨ ਗਯੋ ਗਵਾਇ ॥੧੩॥
स्राप दयो इक अतिथ नै सभ धन गयो गवाइ ॥१३॥

जोगीच्या शापाने सर्व संपत्ती नष्ट झाली आहे. 13.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਛਬੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੨੬॥੪੩੦੨॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे दोइ सौ छबीसवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२२६॥४३०२॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानच्या त्रिचरित्राच्या मंत्री भूप संवादाचा २२६ वा अध्याय येथे संपतो, सर्व शुभ आहे. २२६.४३०२. चालते

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਦੇਸ ਮਾਲਵਾ ਕੇ ਬਿਖੈ ਮਦਨ ਸੈਨ ਇਕ ਰਾਇ ॥
देस मालवा के बिखै मदन सैन इक राइ ॥

माळवा देशात मदन सेन नावाचा राजा होता.

ਗੜ ਤਾ ਸੌ ਰਾਜਾ ਬਿਧਿਹਿ ਔਰ ਨ ਸਕਿਯੋ ਬਨਾਇ ॥੧॥
गड़ ता सौ राजा बिधिहि और न सकियो बनाइ ॥१॥

त्याला (अर्थात) रचून विधाता दुसरा (त्याच्यासारखा) निर्माण करू शकला नाही. १.

ਨਾਮ ਰਹੈ ਤਿਹ ਤਰੁਨਿ ਕੋ ਸ੍ਰੀ ਮਨਿਮਾਲ ਮਤੀਯ ॥
नाम रहै तिह तरुनि को स्री मनिमाल मतीय ॥

त्यांच्या पत्नीचे नाव मणिमल मती होते

ਮਨਸਾ ਬਾਚਾ ਕਰਮਨਾ ਬਸਿ ਕਰਿ ਰਾਖਿਯੋ ਪੀਯ ॥੨॥
मनसा बाचा करमना बसि करि राखियो पीय ॥२॥

(आणि त्याने) आपल्या प्रेयसीला मन, वचन आणि कृतीने आपल्या ताब्यात ठेवले. 2.

ਪੂਤ ਤਹਾ ਇਕ ਸਾਹੁ ਕੋ ਨਾਮੁ ਰਾਇ ਮਹਬੂਬ ॥
पूत तहा इक साहु को नामु राइ महबूब ॥

शाहला तेथे एक मुलगा झाला, त्याचे नाव महबूब राय.

ਰੂਪ ਸੀਲ ਸੁਚਿ ਬ੍ਰਤਨ ਮੈ ਗੜਿਯੋ ਬਿਧਾਤੈ ਖੂਬ ॥੩॥
रूप सील सुचि ब्रतन मै गड़ियो बिधातै खूब ॥३॥

(त्याला) विधाताने त्याला रूप, आचरण, नवस आणि पवित्रता या सर्व गोष्टींनी उत्तम बनवले होते. 3.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਅਮਿਤ ਤਰੁਨਿ ਕੋ ਰੂਪ ਬਿਰਾਜੈ ॥
अमित तरुनि को रूप बिराजै ॥

त्या तरुणाचे अप्रतिम रूप होते,

ਜਿਹ ਮੁਖ ਨਿਰਖ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਲਾਜੈ ॥
जिह मुख निरख चंद्रमा लाजै ॥

ज्याचा चेहरा पाहून चंद्रही लाजला.

ਸੁੰਦਰ ਸਮ ਤਾ ਕੀ ਕੋਊ ਨਾਹੀ ॥
सुंदर सम ता की कोऊ नाही ॥

तिच्यासारखे सुंदर कोणी नव्हते.

ਰੂਪਵੰਤ ਪ੍ਰਗਟਿਯੋ ਜਗ ਮਾਹੀ ॥੪॥
रूपवंत प्रगटियो जग माही ॥४॥

तो जगात (सर्वांपेक्षा जास्त) रूपाने प्रकट झाला. 4.

ਜਬ ਰਾਨੀ ਵਹ ਕੁਅਰ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
जब रानी वह कुअर निहारियो ॥

जेव्हा राणीने त्या कुमारिकेला पाहिले

ਇਹੈ ਆਪਨੇ ਹ੍ਰਿਦੈ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
इहै आपने ह्रिदै बिचारियो ॥

असे म्हणून त्याने मनात विचार केला.