श्री दसाम ग्रंथ

पान - 38


ਜੁਧ ਕੇ ਜਿਤਯਾ ਔ ਬਿਰੁਧ ਕੇ ਮਿਟਯਾ ਮਹਾਂ ਬੁਧਿ ਕੇ ਦਿਵਯਾ ਮਹਾਂ ਮਾਨ ਹੂੰ ਕੇ ਮਾਨ ਹੈਂ ॥
जुध के जितया औ बिरुध के मिटया महां बुधि के दिवया महां मान हूं के मान हैं ॥

तो युद्धाचा विजेता आणि विरोधाचा पराभव करणारा आहे, तो महान बुद्धीचा दाता आणि नामवंतांचा सन्मान करणारा आहे.

ਗਿਆਨ ਹੂੰ ਕੇ ਗਿਆਤਾ ਮਹਾਂ ਬੁਧਿਤਾ ਕੇ ਦਾਤਾ ਦੇਵ ਕਾਲ ਹੂੰ ਕੇ ਕਾਲ ਮਹਾ ਕਾਲ ਹੂੰ ਕੇ ਕਾਲ ਹੈਂ ॥੧॥੨੫੩॥
गिआन हूं के गिआता महां बुधिता के दाता देव काल हूं के काल महा काल हूं के काल हैं ॥१॥२५३॥

तो ज्ञानाचा जाणकार आहे, तो परम बुद्धीचा दाता आहे, तो मृत्यूचा मृत्यू आहे आणि परम मृत्यूचाही मृत्यू आहे (महा काल).1.253.

ਪੂਰਬੀ ਨ ਪਾਰ ਪਾਵੈਂ ਹਿੰਗੁਲਾ ਹਿਮਾਲੈ ਧਿਆਵੈਂ ਗੋਰ ਗਰਦੇਜੀ ਗੁਨ ਗਾਵੈਂ ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਹੈਂ ॥
पूरबी न पार पावैं हिंगुला हिमालै धिआवैं गोर गरदेजी गुन गावैं तेरे नाम हैं ॥

पूर्वेकडील रहिवाशांना तुझा अंत कळू शकला नाही, हिंगला आणि हिमालय पर्वताचे लोक तुझे स्मरण करतात, गोर आणि गर्देझचे रहिवासी तुझ्या नावाची स्तुती करतात.

ਜੋਗੀ ਜੋਗ ਸਾਧੈ ਪਉਨ ਸਾਧਨਾ ਕਿਤੇਕ ਬਾਧੈ ਆਰਬ ਕੇ ਆਰਬੀ ਅਰਾਧੈਂ ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਹੈਂ ॥
जोगी जोग साधै पउन साधना कितेक बाधै आरब के आरबी अराधैं तेरे नाम हैं ॥

योगी योग करतात, अनेक प्राणायाम करण्यात गढून जातात आणि अरबस्थानातील रहिवासी तुझ्या नावाचे स्मरण करतात.

ਫਰਾ ਕੇ ਫਿਰੰਗੀ ਮਾਨੈਂ ਕੰਧਾਰੀ ਕੁਰੇਸੀ ਜਾਨੈਂ ਪਛਮ ਕੇ ਪਛਮੀ ਪਛਾਨੈਂ ਨਿਜ ਕਾਮ ਹੈਂ ॥
फरा के फिरंगी मानैं कंधारी कुरेसी जानैं पछम के पछमी पछानैं निज काम हैं ॥

फ्रान्स आणि इंग्लंडमधील लोक तुमचा आदर करतात, कंधारचे रहिवासी आणि कुरैशी लोक तुम्हाला ओळखतात, पश्चिमेकडील लोक तुमच्याबद्दलचे त्यांचे कर्तव्य ओळखतात.

ਮਰਹਟਾ ਮਘੇਲੇ ਤੇਰੀ ਮਨ ਸੋਂ ਤਪਸਿਆ ਕਰੈ ਦ੍ਰਿੜਵੈ ਤਿਲੰਗੀ ਪਹਚਾਨੈ ਧਰਮ ਧਾਮ ਹੈਂ ॥੨॥੨੫੪॥
मरहटा मघेले तेरी मन सों तपसिआ करै द्रिड़वै तिलंगी पहचानै धरम धाम हैं ॥२॥२५४॥

महाराष्ट्र आणि मगध येथील रहिवासी अत्यंत प्रेमाने तपस्या करतात, द्रावर आणि तिलंग देशांतील रहिवासी तुला धर्माचे निवासस्थान मानतात.2.254

ਬੰਗ ਕੇ ਬੰਗਾਲੀ ਫਿਰਹੰਗ ਕੇ ਫਿਰੰਗਾ ਵਾਲੀ ਦਿਲੀ ਕੇ ਦਿਲਵਾਲੀ ਤੇਰੀ ਆਗਿਆ ਮੈ ਚਲਤ ਹੈਂ ॥
बंग के बंगाली फिरहंग के फिरंगा वाली दिली के दिलवाली तेरी आगिआ मै चलत हैं ॥

बंगालचे बंगाली, फिरंगिस्तानचे फिरंगी आणि दिल्लीचे दिलवाली हे तुझ्या आदेशाचे अनुयायी आहेत.

ਰੋਹ ਕੇ ਰੁਹੇਲੇ ਮਾਘ ਦੇਸ ਕੇ ਮਘੇਲੇ ਬੀਰ ਬੰਗ ਸੀ ਬੁੰਦੇਲੇ ਪਾਪ ਪੁੰਜ ਕੋ ਮਲਤ ਹੈਂ ॥
रोह के रुहेले माघ देस के मघेले बीर बंग सी बुंदेले पाप पुंज को मलत हैं ॥

रोहू पर्वताचे रोहेल, मगधचे माघे, बंगांचे वीर बंगासी आणि बुंधेलखंडचे बुंधेले तुझ्या भक्तीने त्यांची पापे नष्ट करतात.

ਗੋਖਾ ਗੁਨ ਗਾਵੈ ਚੀਨ ਮਚੀਨ ਕੇ ਸੀਸ ਨ੍ਯਾਵੈ ਤਿਬਤੀ ਧਿਆਇ ਦੋਖ ਦੇਹ ਕੇ ਦਲਤ ਹੈਂ ॥
गोखा गुन गावै चीन मचीन के सीस न्यावै तिबती धिआइ दोख देह के दलत हैं ॥

गोरखा तुझी स्तुती करतात, चीन आणि मंचुरियाचे रहिवासी तुझ्यापुढे डोके टेकवतात आणि तिबेटी लोक तुझे स्मरण करून त्यांच्या शरीरातील दुःख नष्ट करतात.

ਜਿਨੈ ਤੋਹਿ ਧਿਆਇਓ ਤਿਨੈ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਤਾਪ ਪਾਇਓ ਸਰਬ ਧਨ ਧਾਮ ਫਲ ਫੂਲ ਸੋਂ ਫਲਤ ਹੈਂ ॥੩॥੨੫੫॥
जिनै तोहि धिआइओ तिनै पूरन प्रताप पाइओ सरब धन धाम फल फूल सों फलत हैं ॥३॥२५५॥

ज्यांनी तुझे ध्यान केले, त्यांना परिपूर्ण वैभव प्राप्त झाले, त्यांना परिपूर्ण वैभव प्राप्त झाले, ते त्यांच्या घरी धन, फळे आणि फुलांनी भरभराट पावतात.3.255.

ਦੇਵ ਦੇਵਤਾਨ ਕੌ ਸੁਰੇਸ ਦਾਨਵਾਨ ਕੌ ਮਹੇਸ ਗੰਗ ਧਾਨ ਕੌ ਅਭੇਸ ਕਹੀਅਤੁ ਹੈਂ ॥
देव देवतान कौ सुरेस दानवान कौ महेस गंग धान कौ अभेस कहीअतु हैं ॥

तुला देवांमध्ये इंद्र, दान देणाऱ्यांमध्ये शिव आणि गंगा धारण करूनही वस्त्रहीन म्हटले जाते.

ਰੰਗ ਮੈਂ ਰੰਗੀਨ ਰਾਗ ਰੂਪ ਮੈਂ ਪ੍ਰਬੀਨ ਔਰ ਕਾਹੂ ਪੈ ਨ ਦੀਨ ਸਾਧ ਅਧੀਨ ਕਹੀਅਤੁ ਹੈਂ ॥
रंग मैं रंगीन राग रूप मैं प्रबीन और काहू पै न दीन साध अधीन कहीअतु हैं ॥

तू रंगात तेजस्वी, आवाज आणि सौंदर्यात पारंगत आहेस आणि कोणाच्याही पुढे कमी नाहीस, परंतु संतांच्या आज्ञाधारक आहेस.

ਪਾਈਐ ਨ ਪਾਰ ਤੇਜ ਪੁੰਜ ਮੈਂ ਅਪਾਰ ਸਰਬ ਬਿਦਿਆ ਕੇ ਉਦਾਰ ਹੈਂ ਅਪਾਰ ਕਹੀਅਤੁ ਹੈਂ ॥
पाईऐ न पार तेज पुंज मैं अपार सरब बिदिआ के उदार हैं अपार कहीअतु हैं ॥

तुझी मर्यादा कोणीही जाणू शकत नाही, हे अनंत तेजस्वी परमेश्वर! तू सर्व विद्येचा दाता आहेस, म्हणून तुला अमर्याद म्हणतात.

ਹਾਥੀ ਕੀ ਪੁਕਾਰ ਪਲ ਪਾਛੈ ਪਹੁਚਤ ਤਾਹਿ ਚੀਟੀ ਕੀ ਚਿੰਘਾਰ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਸੁਨੀਅਤੁ ਹੈਂ ॥੪॥੨੫੬॥
हाथी की पुकार पल पाछै पहुचत ताहि चीटी की चिंघार पहिले ही सुनीअतु हैं ॥४॥२५६॥

हत्तीचे रडणे काही वेळाने तुझ्यापर्यंत पोहोचते, पण मुंगीचा कर्णा त्यापूर्वी तुला ऐकू येतो.४.२५६

ਕੇਤੇ ਇੰਦ੍ਰ ਦੁਆਰ ਕੇਤੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਮੁਖ ਚਾਰ ਕੇਤੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾ ਅਵਤਾਰ ਕੇਤੇ ਰਾਮ ਕਹੀਅਤੁ ਹੈਂ ॥
केते इंद्र दुआर केते ब्रहमा मुख चार केते क्रिसना अवतार केते राम कहीअतु हैं ॥

अनेक इंद्र आहेत, अनेक चतुर्मुखी ब्रह्म आहेत, कृष्णाचे अनेक अवतार आहेत आणि अनेकांना त्यांच्या द्वारी राम म्हणतात.

ਕੇਤੇ ਸਸਿ ਰਾਸੀ ਕੇਤੇ ਸੂਰਜ ਪ੍ਰਕਾਸੀ ਕੇਤੇ ਮੁੰਡੀਆ ਉਦਾਸੀ ਜੋਗ ਦੁਆਰ ਦਹੀਅਤੁ ਹੈਂ ॥
केते ससि रासी केते सूरज प्रकासी केते मुंडीआ उदासी जोग दुआर दहीअतु हैं ॥

अनेक चंद्र आहेत, अनेक राशीची चिन्हे आहेत आणि अनेक प्रकाशमय सूर्य आहेत, अनेक तपस्वी, स्तोत्र आणि योगी त्यांच्या गेटवर तपस्याने आपले शरीर ग्रहण करतात.

ਕੇਤੇ ਮਹਾਦੀਨ ਕੇਤੇ ਬਿਆਸ ਸੇ ਪ੍ਰਬੀਨ ਕੇਤੇ ਕੁਮੇਰ ਕੁਲੀਨ ਕੇਤੇ ਜਛ ਕਹੀਅਤੁ ਹੈਂ ॥
केते महादीन केते बिआस से प्रबीन केते कुमेर कुलीन केते जछ कहीअतु हैं ॥

अनेक मुहम्मद आहेत, व्यासांसारखे अनेक निपुण आहेत, अनेक कुमार (कुबेर) आणि अनेक उच्च कुळातील आहेत आणि अनेकांना यक्ष म्हणतात.

ਕਰਤ ਹੈਂ ਬਿਚਾਰ ਪੈ ਨ ਪੂਰਨ ਕੋ ਪਾਵੈ ਪਾਰ ਤਾਹੀ ਤੇ ਅਪਾਰ ਨਿਰਾਧਾਰ ਲਹੀਅਤੁ ਹੈਂ ॥੫॥੨੫੭॥
करत हैं बिचार पै न पूरन को पावै पार ताही ते अपार निराधार लहीअतु हैं ॥५॥२५७॥

ते सर्व त्याचे चिंतन करतात, परंतु त्याची मर्यादा कोणीही जाणू शकत नाही, म्हणून ते अनंत परमेश्वराला निराधार मानतात.5.257.

ਪੂਰਨ ਅਵਤਾਰ ਨਿਰਾਧਾਰ ਹੈ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰ ਪਾਈਐ ਨ ਪਾਰ ਪੈ ਅਪਾਰ ਕੈ ਬਖਾਨੀਐ ॥
पूरन अवतार निराधार है न पारावार पाईऐ न पार पै अपार कै बखानीऐ ॥

तो परिपूर्ण अस्तित्व, आधारहीन आणि मर्यादा नसलेला आहे, त्याचा अंत अज्ञात आहे, म्हणून त्याचे वर्णन अनंत आहे.

ਅਦ੍ਵੈ ਅਬਿਨਾਸੀ ਪਰਮ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਕਾਸੀ ਮਹਾ ਰੂਪ ਹੂੰ ਕੇ ਰਾਸੀ ਹੈਂ ਅਨਾਸੀ ਕੈ ਕੈ ਮਾਨੀਐ ॥
अद्वै अबिनासी परम पूरन प्रकासी महा रूप हूं के रासी हैं अनासी कै कै मानीऐ ॥

तो अद्वैत, अमर, सर्वोच्च, परिपूर्ण तेजस्वी, सर्वोच्च सौंदर्याचा खजिना आणि शाश्वत आहे.

ਜੰਤ੍ਰ ਹੂੰ ਨ ਜਾਤ ਜਾ ਕੀ ਬਾਪ ਹੂੰ ਨ ਮਾਇ ਤਾ ਕੀ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭਾ ਕੀ ਸੁ ਛਟਾ ਕੈ ਅਨੁਮਾਨੀਐ ॥
जंत्र हूं न जात जा की बाप हूं न माइ ता की पूरन प्रभा की सु छटा कै अनुमानीऐ ॥

तो यंत्र (गूढ आकृती) आणि जात नसलेला, आई-वडील नसलेला आणि परिपूर्ण सौंदर्याचा शिडकावा म्हणून गृहित धरलेला आहे.

ਤੇਜ ਹੂੰ ਕੋ ਤੰਤ੍ਰ ਹੈਂ ਕਿ ਰਾਜਸੀ ਕੋ ਜੰਤ੍ਰ ਹੈਂ ਕਿ ਮੋਹਨੀ ਕੋ ਮੰਤ੍ਰ ਹੈਂ ਨਿਜੰਤ੍ਰ ਕੈ ਕੈ ਜਾਨੀਐ ॥੬॥੨੫੮॥
तेज हूं को तंत्र हैं कि राजसी को जंत्र हैं कि मोहनी को मंत्र हैं निजंत्र कै कै जानीऐ ॥६॥२५८॥

ते राजकीय यंत्रणेचे वैभवाचे निवासस्थान आहे की मंत्रमुग्धतेचा मंत्र आहे की त्या सर्वांचे प्रेरणास्थान आहे हे सांगता येत नाही. ६.२५८.

ਤੇਜ ਹੂੰ ਕੋ ਤਰੁ ਹੈਂ ਕਿ ਰਾਜਸੀ ਕੋ ਸਰੁ ਹੈਂ ਕਿ ਸੁਧਤਾ ਕੋ ਘਰੁ ਹੈਂ ਕਿ ਸਿਧਤਾ ਕੀ ਸਾਰ ਹੈਂ ॥
तेज हूं को तरु हैं कि राजसी को सरु हैं कि सुधता को घरु हैं कि सिधता की सार हैं ॥

तो वैभवाचा वृक्ष आहे का? तो क्रियाकलापांचा टँक आहे का? तो पवित्रतेचा निवासस्थान आहे का? तो शक्तींचा सार आहे का?

ਕਾਮਨਾ ਕੀ ਖਾਨ ਹੈਂ ਕਿ ਸਾਧਨਾ ਕੀ ਸਾਨ ਹੈਂ ਬਿਰਕਤਤਾ ਕੀ ਬਾਨ ਹੈਂ ਕਿ ਬੁਧਿ ਕੋ ਉਦਾਰ ਹੈਂ ॥
कामना की खान हैं कि साधना की सान हैं बिरकतता की बान हैं कि बुधि को उदार हैं ॥

तो त्याच्या इच्छा पूर्ण करण्याचा खजिना आहे का? तो शिस्तीचा महिमा आहे का? तो संन्यासाची प्रतिष्ठा आहे का? तो उदार बुद्धीचा स्वामी आहे का?

ਸੁੰਦਰ ਸਰੂਪ ਹੈਂ ਕਿ ਭੂਪਨ ਕੋ ਭੂਪ ਹੈਂ ਕਿ ਰੂਪ ਹੂੰ ਕੋ ਰੂਪ ਹੈਂ ਕੁਮਤਿ ਕੋ ਪ੍ਰਹਾਰੁ ਹੈਂ ॥
सुंदर सरूप हैं कि भूपन को भूप हैं कि रूप हूं को रूप हैं कुमति को प्रहारु हैं ॥

त्याच्यात सुंदर रूप आहे का? तो राजांचा राजा आहे का? तो सौंदर्य आहे का? तो वाईट बुद्धीचा नाश करणारा आहे का?

ਦੀਨਨ ਕੋ ਦਾਤਾ ਹੈਂ ਗਨੀਮਨ ਕੋ ਗਾਰਕ ਹੈਂ ਸਾਧਨ ਕੋ ਰਛਕ ਹੈਂ ਗੁਨਨ ਕੋ ਪਹਾਰੁ ਹੈਂ ॥੭॥੨੫੯॥
दीनन को दाता हैं गनीमन को गारक हैं साधन को रछक हैं गुनन को पहारु हैं ॥७॥२५९॥

तो गरीबांचा दाता आहे का? तो शत्रूंचा नाश करणारा आहे का? तो संतांचा रक्षक आहे का? तो गुणांचा पर्वत आहे का? ७.२५९.

ਸਿਧ ਕੋ ਸਰੂਪ ਹੈਂ ਕਿ ਬੁਧਿ ਕੋ ਬਿਭੂਤਿ ਹੈਂ ਕਿ ਕ੍ਰੁਧ ਕੋ ਅਭੂਤ ਹੈਂ ਕਿ ਅਛੈ ਅਬਿਨਾਸੀ ਹੈਂ ॥
सिध को सरूप हैं कि बुधि को बिभूति हैं कि क्रुध को अभूत हैं कि अछै अबिनासी हैं ॥

तो मोक्ष-अवतार आहे, तो बुद्धीची संपत्ती आहे, तो क्रोधाचा नाश करणारा आहे, तो अगम्य आणि शाश्वत आहे.

ਕਾਮ ਕੋ ਕੁਨਿੰਦਾ ਹੈਂ ਕਿ ਖੂਬੀ ਕੋ ਦਹਿੰਦਾ ਹੈਂ ਗਨੀਮ ਕੋ ਗਰਿੰਦਾ ਹੈਂ ਕਿ ਤੇਜ ਕੋ ਪ੍ਰਕਾਸੀ ਹੈਂ ॥
काम को कुनिंदा हैं कि खूबी को दहिंदा हैं गनीम को गरिंदा हैं कि तेज को प्रकासी हैं ॥

तो कर्माचा कर्ता आणि गुण देणारा आहे. तो शत्रूंचा नाश करणारा आणि अग्नि प्रज्वलित करणारा आहे.;

ਕਾਲ ਹੂੰ ਕੋ ਕਾਲ ਹੈਂ ਕਿ ਸਤ੍ਰਨ ਕੋ ਸਾਲ ਹੈਂ ਕਿ ਮਿਤ੍ਰਨ ਕੋ ਪੋਖਤ ਹੈਂ ਕਿ ਬ੍ਰਿਧਤਾ ਕੋ ਬਾਸੀ ਹੈਂ ॥
काल हूं को काल हैं कि सत्रन को साल हैं कि मित्रन को पोखत हैं कि ब्रिधता को बासी हैं ॥

तो मृत्यूचा मृत्यू आणि शत्रूंचा नाश करणारा आहे; तो मित्रांचा रक्षक आणि उत्कृष्टतेचा वश करणारा आहे.

ਜੋਗ ਹੂੰ ਕੋ ਜੰਤ੍ਰ ਹੈਂ ਕਿ ਤੇਜ ਹੂੰ ਕੋ ਤੰਤ੍ਰ ਹੈਂ ਕਿ ਮੋਹਨੀ ਕੋ ਮੰਤ੍ਰ ਹੈਂ ਕਿ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਕਾਸੀ ਹੈਂ ॥੮॥੨੬੦॥
जोग हूं को जंत्र हैं कि तेज हूं को तंत्र हैं कि मोहनी को मंत्र हैं कि पूरन प्रकासी हैं ॥८॥२६०॥

तो योगावर ताबा मिळवण्याचा गूढ आकृती आहे, तोच पराक्रमी वैभवाचा गूढ सूत्र आहे; तो मंत्रमुग्ध करणारा आणि परिपूर्ण ज्ञानकर्ता आहे.8.260.

ਰੂਪ ਕੋ ਨਿਵਾਸ ਹੈਂ ਕਿ ਬੁਧਿ ਕੋ ਪ੍ਰਕਾਸ ਹੈਂ ਕਿ ਸਿਧਤਾ ਕੋ ਬਾਸ ਹੈਂ ਕਿ ਬੁਧਿ ਹੂੰ ਕੋ ਘਰੁ ਹੈਂ ॥
रूप को निवास हैं कि बुधि को प्रकास हैं कि सिधता को बास हैं कि बुधि हूं को घरु हैं ॥

तो सौंदर्याचा निवासस्थान आणि बुद्धीचा ज्ञानी आहे; ते मोक्षाचे घर आणि बुद्धीचे निवासस्थान आहे.

ਦੇਵਨ ਕੋ ਦੇਵ ਹੈਂ ਨਿਰੰਜਨ ਅਭੇਵ ਹੈਂ ਅਦੇਵਨ ਕੋ ਦੇਵ ਹੈਂ ਕਿ ਸੁਧਤਾ ਕੋ ਸਰੁ ਹੈਂ ॥
देवन को देव हैं निरंजन अभेव हैं अदेवन को देव हैं कि सुधता को सरु हैं ॥

तो देवांचा देव आणि अविवेकी अतींद्रिय परमेश्वर आहे; तो राक्षसांचा देवता आणि पवित्रता टाकी आहे.

ਜਾਨ ਕੋ ਬਚਯਾ ਹੈਂ ਇਮਾਨ ਕੋ ਦਿਵਯਾ ਹੈਂ ਜਮ ਜਾਲ ਕੋ ਕਟਯਾ ਹੈਂ ਕਿ ਕਾਮਨਾ ਕੋ ਕਰੁ ਹੈਂ ॥
जान को बचया हैं इमान को दिवया हैं जम जाल को कटया हैं कि कामना को करु हैं ॥

तो जीवनाचा तारणारा आणि विश्वास देणारा आहे; तो मृत्यूच्या देवाचा हेलिकॉप्टर आणि इच्छा पूर्ण करणारा आहे.

ਤੇਜ ਕੋ ਪ੍ਰਚੰਡ ਹੈਂ ਅਖੰਡਣ ਕੋ ਖੰਡ ਹੈਂ ਮਹੀਪਨ ਕੋ ਮੰਡ ਹੈਂ ਕਿ ਇਸਤ੍ਰੀ ਹੈਂ ਨ ਨਰੁ ਹੈਂ ॥੯॥੨੬੧॥
तेज को प्रचंड हैं अखंडण को खंड हैं महीपन को मंड हैं कि इसत्री हैं न नरु हैं ॥९॥२६१॥

तो वैभवाचा प्रखर आणि अभंगाचा भंग करणारा आहे; तो राजांचा अधिष्ठाता आहे, परंतु तो स्वत: नर किंवा स्त्री नाही.9.261.

ਬਿਸ੍ਵ ਕੋ ਭਰਨ ਹੈਂ ਕਿ ਅਪਦਾ ਕੋ ਹਰਨ ਹੈਂ ਕਿ ਸੁਖ ਕੋ ਕਰਨ ਹੈਂ ਕਿ ਤੇਜ ਕੋ ਪ੍ਰਕਾਸ ਹੈਂ ॥
बिस्व को भरन हैं कि अपदा को हरन हैं कि सुख को करन हैं कि तेज को प्रकास हैं ॥

तो विश्वाचा पालनकर्ता आणि संकट दूर करणारा आहे; तो आराम देणारा आणि अग्नि प्रज्वलित करणारा आहे.

ਪਾਈਐ ਨ ਪਾਰ ਪਾਰਾਵਾਰ ਹੂੰ ਕੋ ਪਾਰ ਜਾਂ ਕੋ ਕੀਜਤ ਬਿਚਾਰ ਸੁਬਿਚਾਰ ਕੋ ਨਿਵਾਸ ਹੈਂ ॥
पाईऐ न पार पारावार हूं को पार जां को कीजत बिचार सुबिचार को निवास हैं ॥

त्याच्या मर्यादा आणि सीमा जाणता येत नाहीत; जर आपण त्याचे चिंतन केले तर तो सर्व विचारांचा निवासस्थान आहे.

ਹਿੰਗੁਲਾ ਹਿਮਾਲੈ ਗਾਵੈ ਹਬਸੀ ਹਲਬੀ ਧਿਆਵੈ ਪੂਰਬੀ ਨ ਪਾਰ ਪਾਵੈ ਆਸਾ ਤੇ ਅਨਾਸ ਹੈਂ ॥
हिंगुला हिमालै गावै हबसी हलबी धिआवै पूरबी न पार पावै आसा ते अनास हैं ॥

हिंगला आणि हिमालयातील प्राणी त्याची स्तुती करतात; हबश देश आणि हलब शहरातील लोक त्याचे ध्यान करतात. पूर्वेकडील रहिवाशांना त्याचा अंत माहित नाही आणि सर्व आशा गमावून ते निराश झाले आहेत.

ਦੇਵਨ ਕੋ ਦੇਵ ਮਹਾਦੇਵ ਹੂੰ ਕੇ ਦੇਵ ਹੈਂ ਨਿਰੰਜਨ ਅਭੇਵ ਨਾਥ ਅਦ੍ਵੈ ਅਬਿਨਾਸ ਹੈਂ ॥੧੦॥੨੬੨॥
देवन को देव महादेव हूं के देव हैं निरंजन अभेव नाथ अद्वै अबिनास हैं ॥१०॥२६२॥

तो देवांचा देव आणि सर्वोच्च देवांचा देव आहे, तो अतींद्रिय, अविवेकी, अद्वैत आणि अमर परमेश्वर आहे. 10.262.;

ਅੰਜਨ ਬਿਹੀਨ ਹੈਂ ਨਿਰੰਜਨ ਪ੍ਰਬੀਨ ਹੈਂ ਕਿ ਸੇਵਕ ਅਧੀਨ ਹੈਂ ਕਟਯਾ ਜਮ ਜਾਲ ਕੇ ॥
अंजन बिहीन हैं निरंजन प्रबीन हैं कि सेवक अधीन हैं कटया जम जाल के ॥

तो मायेचा प्रभाव नसलेला आहे, तो पारंगत आणि श्रेष्ठ परमेश्वर आहे; तो आपल्या सेवकाचा आज्ञाधारक आहे आणि यम (मृत्यूचा देव) च्या सापळ्याचा हेलिकॉप्टर आहे.

ਦੇਵਨ ਕੇ ਦੇਵ ਮਹਾਦੇਵ ਹੂੰ ਕੇ ਦੇਵਨਾਥ ਭੂਮ ਕੇ ਭੁਜਯਾ ਹੈਂ ਮੁਹਯਾ ਮਹਾ ਬਾਲ ਕੇ ॥
देवन के देव महादेव हूं के देवनाथ भूम के भुजया हैं मुहया महा बाल के ॥

तो देवांचा देव आणि सर्वोच्च देवतांचा परमेश्वर-देव आहे, तो पृथ्वीचा आनंद घेणारा आणि महान शक्तीचा प्रदाता आहे.;

ਰਾਜਨ ਕੇ ਰਾਜਾ ਮਹਾ ਸਾਜ ਹੂੰ ਕੇ ਸਾਜਾ ਮਹਾ ਜੋਗ ਹੂੰ ਕੋ ਜੋਗ ਹੈਂ ਧਰਯਾ ਦ੍ਰੁਮ ਛਾਲ ਕੇ ॥
राजन के राजा महा साज हूं के साजा महा जोग हूं को जोग हैं धरया द्रुम छाल के ॥

तो राजांचा राजा आणि सर्वोच्च सजावटींचा शोभा आहे, तो वृक्षांची साल धारण करणाऱ्या योगींचा परम योगी आहे.;

ਕਾਮਨਾ ਕੇ ਕਰੁ ਹੈਂ ਕੁਬਿਧਿਤਾ ਕੋ ਹਰੁ ਹੈਂ ਕਿ ਸਿਧਤਾ ਕੇ ਸਾਥੀ ਹੈਂ ਕਿ ਕਾਲ ਹੈਂ ਕੁਚਾਲ ਕੇ ॥੧੧॥੨੬੩॥
कामना के करु हैं कुबिधिता को हरु हैं कि सिधता के साथी हैं कि काल हैं कुचाल के ॥११॥२६३॥

तो इच्छा पूर्ण करणारा आणि दुष्ट बुद्धी दूर करणारा आहे; तो परिपूर्णतेचा साथीदार आणि वाईट आचरणाचा नाश करणारा आहे.11.263.

ਛੀਰ ਕੈਸੀ ਛੀਰਾਵਧ ਛਾਛ ਕੈਸੀ ਛਤ੍ਰਾਨੇਰ ਛਪਾਕਰ ਕੈਸੀ ਛਬਿ ਕਾਲਿੰਦ੍ਰੀ ਕੇ ਕੂਲ ਕੈ ॥
छीर कैसी छीरावध छाछ कैसी छत्रानेर छपाकर कैसी छबि कालिंद्री के कूल कै ॥

अवध हे दुधासारखे आणि छत्रनेरचे नगर ताकासारखे; यमुनेचा किनारा चंद्राच्या तेजासारखा सुंदर आहे.

ਹੰਸਨੀ ਸੀ ਸੀਹਾ ਰੂਮ ਹੀਰਾ ਸੀ ਹੁਸੈਨਾਬਾਦ ਗੰਗਾ ਕੈਸੀ ਧਾਰ ਚਲੀ ਸਾਤੋ ਸਿੰਧ ਰੂਲ ਕੈ ॥
हंसनी सी सीहा रूम हीरा सी हुसैनाबाद गंगा कैसी धार चली सातो सिंध रूल कै ॥

रमचा देश सुंदर हंसानीसारखा आहे, हुसैनाबाद शहर हिऱ्यासारखे आहे; गंगेचा विलक्षण प्रवाह सातासमुद्रापार वेगळे करतो.

ਪਾਰਾ ਸੀ ਪਲਾਊਗਢ ਰੂਪਾ ਕੈਸੀ ਰਾਮਪੁਰ ਸੋਰਾ ਸੀ ਸੁਰੰਗਾਬਾਦ ਨੀਕੈ ਰਹੀ ਝੂਲ ਕੈ ॥
पारा सी पलाऊगढ रूपा कैसी रामपुर सोरा सी सुरंगाबाद नीकै रही झूल कै ॥

पालयुगढ पारासारखे आहे आणि रामपूर सिव्हरसारखे आहे; सुरंगाबाद हे नायट्रेसारखे (सुंदरपणे झुलते) आहे.

ਚੰਪਾ ਸੀ ਚੰਦੇਰੀ ਕੋਟ ਚਾਂਦਨੀ ਸੀ ਚਾਂਦਾਗੜ੍ਹ ਕੀਰਤਿ ਤਿਹਾਰੀ ਰਹੀ ਮਾਲਤੀ ਸੀ ਫੂਲ ਕੈ ॥੧੨॥੨੬੪॥
चंपा सी चंदेरी कोट चांदनी सी चांदागढ़ कीरति तिहारी रही मालती सी फूल कै ॥१२॥२६४॥

कोट चंदेरी चंपा फुलासारखा आहे, चंदगड चांदण्यासारखा आहे, पण तुझा महिमा, हे परमेश्वरा! मालती (लता) च्या सुंदर फुलासारखे आहे. 12.264.;

ਫਟਕ ਸੀ ਕੈਲਾਸ ਕਮਾਂਊਗੜ੍ਹ ਕਾਂਸੀਪੁਰ ਸੀਸਾ ਸੀ ਸੁਰੰਗਾਬਾਦ ਨੀਕੈ ਸੋਹੀਅਤੁ ਹੈ ॥
फटक सी कैलास कमांऊगढ़ कांसीपुर सीसा सी सुरंगाबाद नीकै सोहीअतु है ॥

कैलास, कुमायुं आणि काशीपूर ही ठिकाणे स्फटिकासारखी स्वच्छ आहेत आणि सुरंगाबाद काचेसारखे सुंदर दिसते.

ਹਿੰਮਾ ਸੀ ਹਿਮਾਲੈ ਹਰ ਹਾਰ ਸੀ ਹਲਬਾ ਨੇਰ ਹੰਸ ਕੈਸੀ ਹਾਜੀਪੁਰ ਦੇਖੇ ਮੋਹੀਅਤੁ ਹੈ ॥
हिंमा सी हिमालै हर हार सी हलबा नेर हंस कैसी हाजीपुर देखे मोहीअतु है ॥

हिमालय बर्फाच्या शुभ्रतेने मन मोहून टाकतो, दुधाळ मार्गाने हलबनेर आणि राजहंससारखे हाजीपूर;

ਚੰਦਨ ਸੀ ਚੰਪਾਵਤੀ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਸੀ ਚੰਦ੍ਰਾਗਿਰ ਚਾਂਦਨੀ ਸੀ ਚਾਂਦਾਗੜ੍ਹ ਜੌਨ ਜੋਹੀਅਤੁ ਹੈ ॥
चंदन सी चंपावती चंद्रमा सी चंद्रागिर चांदनी सी चांदागढ़ जौन जोहीअतु है ॥

चंपावती चंदनासारखी, चंद्रगिरी चंद्रासारखी आणि चंदगड नगर चांदण्यासारखी.

ਗੰਗਾ ਸਮ ਗੰਗਧਾਰ ਬਕਾਨ ਸੀ ਬਲਿੰਦਾਵਾਦ ਕੀਰਤਿ ਤਿਹਾਰੀ ਕੀ ਉਜਿਆਰੀ ਸੋਹੀਅਤੁ ਹੈ ॥੧੩॥੨੬੫॥
गंगा सम गंगधार बकान सी बलिंदावाद कीरति तिहारी की उजिआरी सोहीअतु है ॥१३॥२६५॥

गंगाधर (गंधार) गंगा आणि बुलंदाबाद क्रेनसारखे वाटते; ते सर्व तुझ्या स्तुतीच्या वैभवाचे प्रतीक आहेत.13.265.

ਫਰਾ ਸੀ ਫਿਰੰਗੀ ਫਰਾਸੀਸ ਕੇ ਦੁਰੰਗੀ ਮਕਰਾਨ ਕੇ ਮ੍ਰਿਦੰਗੀ ਤੇਰੇ ਗੀਤ ਗਾਈਅਤੁ ਹੈ ॥
फरा सी फिरंगी फरासीस के दुरंगी मकरान के म्रिदंगी तेरे गीत गाईअतु है ॥

पर्शियन आणि फिरंगिस्तान आणि फ्रान्समधील रहिवासी, दोन भिन्न रंगांचे लोक आणि मकरनचे मृदंगी (रहिवासी) तुझ्या स्तुतीची गाणी गातात.

ਭਖਰੀ ਕੰਧਾਰੀ ਗੋਰ ਗਖਰੀ ਗਰਦੇਜਾ ਚਾਰੀ ਪਉਨ ਕੇ ਅਹਾਰੀ ਤੇਰੋ ਨਾਮੁ ਧਿਆਈਅਤੁ ਹੈ ॥
भखरी कंधारी गोर गखरी गरदेजा चारी पउन के अहारी तेरो नामु धिआईअतु है ॥

भाख्खर, कंधार, गख्खर आणि अरबस्तानातील लोक आणि इतर फक्त हवेत राहणारे तुझे नामस्मरण करतात.

ਪੂਰਬ ਪਲਾਊਂ ਕਾਮ ਰੂਪ ਔ ਕਮਾਊਂ ਸਰਬ ਠਉਰ ਮੈ ਬਿਰਾਜੈ ਜਹਾਂ ਜਹਾਂ ਜਾਈਅਤੁ ਹੈ ॥
पूरब पलाऊं काम रूप औ कमाऊं सरब ठउर मै बिराजै जहां जहां जाईअतु है ॥

पूर्वेकडील पलायु, कामरूप आणि कुमायूंसह सर्व ठिकाणी, आपण जिथे जाऊ तिथे तिथे तू आहेस.

ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਤਾਪੀ ਜੰਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰ ਤੇ ਅਤਾਪੀ ਨਾਥ ਕੀਰਤਿ ਤਿਹਾਰੀ ਕੋ ਨ ਪਾਰ ਪਾਈਅਤੁ ਹੈ ॥੧੪॥੨੬੬॥
पूरन प्रतापी जंत्र मंत्र ते अतापी नाथ कीरति तिहारी को न पार पाईअतु है ॥१४॥२६६॥

यंत्र आणि मंत्रांच्या प्रभावाशिवाय, तू पूर्णपणे तेजस्वी आहेस, हे भगवान! तुझ्या स्तुतीची मर्यादा कळू शकत नाही.14.266.

ਤ੍ਵ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ ਪਾਧੜੀ ਛੰਦ ॥
त्व प्रसादि ॥ पाधड़ी छंद ॥

तुझ्या कृपेने पाधारी श्लोक

ਅਦ੍ਵੈ ਅਨਾਸ ਆਸਨ ਅਡੋਲ ॥
अद्वै अनास आसन अडोल ॥

तो अद्वैत, अविनाशी आहे आणि त्याला स्थिर आसन आहे.!

ਅਦ੍ਵੈ ਅਨੰਤ ਉਪਮਾ ਅਤੋਲ ॥
अद्वै अनंत उपमा अतोल ॥

तो अद्वैत, अंतहीन आणि अतुलनीय (अमूल्य) स्तुती करणारा आहे

ਅਛੈ ਸਰੂਪ ਅਬ੍ਯਕਤ ਨਾਥ ॥
अछै सरूप अब्यकत नाथ ॥

तो अगम्य अस्तित्व आणि अव्यक्त परमेश्वर आहे,!

ਆਜਾਨ ਬਾਹੁ ਸਰਬਾ ਪ੍ਰਮਾਥ ॥੧॥੨੬੭॥
आजान बाहु सरबा प्रमाथ ॥१॥२६७॥

तो देवांचा प्रेरक आणि सर्वांचा नाश करणारा आहे. 1. 267;

ਜਹ ਤਹ ਮਹੀਪ ਬਨ ਤਿਨ ਪ੍ਰਫੁਲ ॥
जह तह महीप बन तिन प्रफुल ॥

तो येथे, तेथे, सर्वत्र सार्वभौम आहे; तो जंगलात आणि गवताच्या ब्लेडमध्ये फुलतो.!

ਸੋਭਾ ਬਸੰਤ ਜਹ ਤਹ ਪ੍ਰਡੁਲ ॥
सोभा बसंत जह तह प्रडुल ॥

वसंताच्या वैभवाप्रमाणे तो इकडे तिकडे विखुरला आहे

ਬਨ ਤਨ ਦੁਰੰਤ ਖਗ ਮ੍ਰਿਗ ਮਹਾਨ ॥
बन तन दुरंत खग म्रिग महान ॥

तो, अनंत आणि परम भगवान जंगलात, गवत, पक्षी आणि हरीण यांच्यामध्ये आहे. !

ਜਹ ਤਹ ਪ੍ਰਫੁਲ ਸੁੰਦਰ ਸੁਜਾਨ ॥੨॥੨੬੮॥
जह तह प्रफुल सुंदर सुजान ॥२॥२६८॥

तो येथे, तेथे आणि सर्वत्र फुलतो, सुंदर आणि सर्वज्ञ. 2. 268

ਫੁਲਤੰ ਪ੍ਰਫੁਲ ਲਹਿ ਲਹਿਤ ਮੌਰ ॥
फुलतं प्रफुल लहि लहित मौर ॥

उमललेली फुले पाहून मोर आनंदित होतात. !

ਸਿਰ ਢੁਲਹਿ ਜਾਨ ਮਨ ਮਥਹਿ ਚੌਰ ॥
सिर ढुलहि जान मन मथहि चौर ॥

नतमस्तक होऊन ते कामदेवाचा प्रभाव स्वीकारत आहेत

ਕੁਦਰਤ ਕਮਾਲ ਰਾਜਕ ਰਹੀਮ ॥
कुदरत कमाल राजक रहीम ॥

हे पालनकर्ता आणि दयाळू परमेश्वर! तुझा स्वभाव विलक्षण आहे!

ਕਰੁਣਾ ਨਿਧਾਨ ਕਾਮਲ ਕਰੀਮ ॥੩॥੨੬੯॥
करुणा निधान कामल करीम ॥३॥२६९॥

हे दयेचे खजिना, परिपूर्ण आणि कृपाळू प्रभु! 3. 269

ਜਂਹ ਤਂਹ ਬਿਲੋਕ ਤਂਹ ਤਂਹ ਪ੍ਰਸੋਹ ॥
जंह तंह बिलोक तंह तंह प्रसोह ॥

मी जिथे पाहतो, तिथे मला तुझा स्पर्श जाणवतो, हे देवांच्या प्रेरक.!

ਅਜਾਨੁ ਬਾਹੁ ਅਮਿਤੋਜ ਮੋਹ ॥
अजानु बाहु अमितोज मोह ॥

तुझे अमर्याद वैभव मन मोहित करते

ਰੋਸੰ ਬਿਰਹਤ ਕਰਣਾ ਨਿਧਾਨ ॥
रोसं बिरहत करणा निधान ॥

तू क्रोधरहित आहेस, हे दयेचा खजिना! तू इथे, तिकडे आणि सर्वत्र फुलत आहेस!

ਜਂਹ ਤਂਹ ਪ੍ਰਫੁਲ ਸੁੰਦਰ ਸੁਜਾਨ ॥੪॥੨੭੦॥
जंह तंह प्रफुल सुंदर सुजान ॥४॥२७०॥

हे सुंदर आणि सर्वज्ञ परमेश्वरा! 4. 270

ਬਨ ਤਿਨ ਮਹੀਪ ਜਲ ਥਲ ਮਹਾਨ ॥
बन तिन महीप जल थल महान ॥

तू जंगलांचा राजा आहेस आणि गवताच्या पाट्या, हे जल आणि भूमीचे परम स्वामी! !

ਜਂਹ ਤਂਹ ਪ੍ਰਸੋਹ ਕਰੁਣਾ ਨਿਧਾਨ ॥
जंह तंह प्रसोह करुणा निधान ॥

हे दयेच्या खजिन्या, मला सर्वत्र तुझा स्पर्श जाणवतो

ਜਗਮਗਤ ਤੇਜ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਤਾਪ ॥
जगमगत तेज पूरन प्रताप ॥

प्रकाश तेजस्वी आहे, हे उत्तम तेजस्वी परमेश्वर!!

ਅੰਬਰ ਜਿਮੀਨ ਜਿਹ ਜਪਤ ਜਾਪ ॥੫॥੨੭੧॥
अंबर जिमीन जिह जपत जाप ॥५॥२७१॥

स्वर्ग आणि पृथ्वी तुझ्या नावाची पुनरावृत्ती करीत आहेत. 5. 271

ਸਾਤੋ ਅਕਾਸ ਸਾਤੋ ਪਤਾਰ ॥
सातो अकास सातो पतार ॥

सातही स्वर्ग आणि सात पाताळात!

ਬਿਥਰਿਓ ਅਦਿਸਟ ਜਿਹ ਕਰਮ ਜਾਰਿ ॥
बिथरिओ अदिसट जिह करम जारि ॥

त्याच्या कर्माचे जाळे अदृश्यपणे पसरलेले आहे.

ਉਸਤਤ ਸੰਪੂਰਣੰ ॥
उसतत संपूरणं ॥

स्तुती पूर्ण झाली.