श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1339


ਚੰਦ੍ਰਵਤੀ ਇਹ ਪੁਰੀ ਬਿਰਾਜੈ ॥
चंद्रवती इह पुरी बिराजै ॥

ते चंद्राचे शहर असायचे,

ਨਾਗ ਲੋਕ ਜਾ ਕੌ ਲਖਿ ਲਾਜੈ ॥
नाग लोक जा कौ लखि लाजै ॥

तिचे (सौंदर्य) पाहून नाग लोकही लाजले.

ਹੋਡ ਪਰੀ ਇਕ ਦਿਨ ਤਿਨ ਮਾਹ ॥
होड परी इक दिन तिन माह ॥

एके दिवशी त्यांच्यात (राजा आणि राणी) अट झाली.

ਬਚਨ ਕਹਾ ਤ੍ਰਿਯ ਸੌ ਲਰ ਨਾਹ ॥੨॥
बचन कहा त्रिय सौ लर नाह ॥२॥

राजा लढला आणि राणीशी बोलला. 2.

ਐਸੀ ਕਵਨ ਜਗਤ ਮੈ ਨਾਰੀ ॥
ऐसी कवन जगत मै नारी ॥

जगात कोणत्या प्रकारची स्त्री आहे?

ਕਾਨ ਨ ਸੁਨੀ ਨ ਨੈਨ ਨਿਹਾਰੀ ॥
कान न सुनी न नैन निहारी ॥

(ज्याबद्दल) कोणी कानाने ऐकले नाही किंवा डोळ्यांनी पाहिले नाही.

ਪਤਿਹਿ ਢੋਲ ਕੀ ਢਮਕ ਸੁਨਾਵੈ ॥
पतिहि ढोल की ढमक सुनावै ॥

पतीला ढोलकीची थाप ऐकू द्या (म्हणजे त्याला आनंद द्या).

ਬਹੁਰਿ ਜਾਰ ਸੌ ਭੋਗ ਕਮਾਵੈ ॥੩॥
बहुरि जार सौ भोग कमावै ॥३॥

आणि मग मित्रासोबत मजा करा. 3.

ਕੇਤਕ ਦਿਨ ਬੀਤਤ ਜਬ ਭਏ ॥
केतक दिन बीतत जब भए ॥

जेव्हा बरेच दिवस गेले

ਤਿਯ ਕੌ ਬਚ ਸਿਮਰਨ ਹ੍ਵੈ ਗਏ ॥
तिय कौ बच सिमरन ह्वै गए ॥

तेव्हा त्या स्त्रीला (राजाचे) शब्द आठवले.

ਅਸ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕਰਿ ਪਤਿਹਿ ਦਿਖਾਊਾਂ ॥
अस चरित्र करि पतिहि दिखाऊां ॥

(मी विचार करू लागलो की) मी असे पात्र बनवून माझ्या पतीला दाखवावे.

ਭਜੌ ਜਾਰ ਅਰ ਢੋਲ ਬਜਾਊਾਂ ॥੪॥
भजौ जार अर ढोल बजाऊां ॥४॥

ढोल वाजवावा आणि माझ्या मित्रासोबत रामन करावे. 4.

ਤਬ ਤੇ ਇਹੈ ਟੇਵ ਤਿਨ ਡਾਰੀ ॥
तब ते इहै टेव तिन डारी ॥

तेव्हापासून त्याला ही सवय ('तेव') लागली.

ਔਰਨ ਤ੍ਰਿਯ ਸੌ ਪ੍ਰਗਟ ਉਚਾਰੀ ॥
औरन त्रिय सौ प्रगट उचारी ॥

आणि इतर महिलांनाही स्पष्ट सांगितले

ਮੈ ਧਰਿ ਸੀਸ ਪਾਨਿ ਕੋ ਸਾਜਾ ॥
मै धरि सीस पानि को साजा ॥

की मी माझ्या डोक्यावर पाण्याची बादली ('पानी को सजा') धरतो

ਭਰਿ ਲ੍ਯੈਹੌ ਜਲ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਕਾਜਾ ॥੫॥
भरि ल्यैहौ जल न्रिप के काजा ॥५॥

मी राजासाठी पाणी आणीन. ५.

ਬਚਨ ਸੁਨਤ ਰਾਜਾ ਹਰਖਾਨੋ ॥
बचन सुनत राजा हरखानो ॥

हे ऐकून राजाला खूप आनंद झाला

ਤਾ ਕੌ ਅਤਿ ਪਤਿਬ੍ਰਤਾ ਜਾਨੋ ॥
ता कौ अति पतिब्रता जानो ॥

आणि त्याला एक महान प्रतिभा समजू लागला.

ਨਿਜੁ ਸਿਰ ਕੈ ਰਾਨੀ ਘਟ ਲ੍ਯਾਵੈ ॥
निजु सिर कै रानी घट ल्यावै ॥

(असा विचार करून) राणी डोक्यावर भांडे आणते

ਆਨਿ ਪਾਨਿ ਪੁਨਿ ਮੁਝੈ ਪਿਲਾਵੈ ॥੬॥
आनि पानि पुनि मुझै पिलावै ॥६॥

आणि पाणी आणल्यावर ती मला पाणी देते. 6.

ਇਕ ਦਿਨ ਤ੍ਰਿਯ ਪਿਯ ਸੋਤ ਜਗਾਈ ॥
इक दिन त्रिय पिय सोत जगाई ॥

एके दिवशी राजा झोपलेला असताना महिलेने त्याला उठवले

ਲੈ ਘਟ ਕੌ ਕਰ ਚਲੀ ਬਨਾਈ ॥
लै घट कौ कर चली बनाई ॥

आणि हातात भांडे घेऊन ती निघून गेली.

ਜਬ ਤੁਮ ਢੋਲ ਢਮਕ ਸੁਨਿ ਲੀਜੋ ॥
जब तुम ढोल ढमक सुनि लीजो ॥

(ती राजाला म्हणाली) जेव्हा तू ढोलाची थाप ऐकतोस

ਤਬ ਇਮਿ ਕਾਜ ਰਾਜ ਤੁਮ ਕੀਜੋ ॥੭॥
तब इमि काज राज तुम कीजो ॥७॥

तर हे राजन! आपण असे वागले पाहिजे. ७.

ਪ੍ਰਥਮ ਸੁਨ੍ਯੋ ਸਭ ਢੋਲ ਬਜਾਯੋ ॥
प्रथम सुन्यो सभ ढोल बजायो ॥

जेव्हा (तुम्ही) ड्रमची पहिली थाप ऐकाल,

ਜਨਿਯਹੁ ਰਾਨੀ ਡੋਲ ਧਸਾਯੋ ॥
जनियहु रानी डोल धसायो ॥

(म्हणून असे समजले की) राणीने बादली (विहिरीत) टांगली आहे.

ਦੁਤਿਯ ਢਮਾਕ ਸੁਨੋ ਜਬ ਗਾਢਾ ॥
दुतिय ढमाक सुनो जब गाढा ॥

जेव्हा (आपण) दुसरा भारी ड्रम ऐकतो,

ਜਨਿਯਹੁ ਤਰੁਨਿ ਕੂਪ ਤੇ ਕਾਢਾ ॥੮॥
जनियहु तरुनि कूप ते काढा ॥८॥

(मग) राणीने विहिरीतून (बादली) काढली हे समजणे. 8.

ਤਹਿਕ ਲਹੌਰੀ ਰਾਇ ਭਨਿਜੈ ॥
तहिक लहौरी राइ भनिजै ॥

एक लाहोरी राय (नावाची व्यक्ती) असायची.

ਜਾ ਸੰਗ ਤ੍ਰਿਯ ਕੋ ਹੇਤੁ ਕਹਿਜੈ ॥
जा संग त्रिय को हेतु कहिजै ॥

त्याचे राणीसोबत प्रेमसंबंध असल्याचे बोलले जात होते.

ਲਯੋ ਤਿਸੀ ਕੋ ਤੁਰਤ ਮੰਗਾਇ ॥
लयो तिसी को तुरत मंगाइ ॥

(राणीने) त्याला लगेच बोलावले

ਭੋਗ ਕਿਯਾ ਅਤਿ ਰੁਚਿ ਉਪਜਾਇ ॥੯॥
भोग किया अति रुचि उपजाइ ॥९॥

आणि व्याजाने त्याचे लाड केले. ९.

ਪ੍ਰਥਮ ਜਾਰ ਜਬ ਧਕਾ ਲਗਾਯੋ ॥
प्रथम जार जब धका लगायो ॥

जेव्हा त्या माणसाने आधी ढकलले

ਤਬ ਰਾਨੀ ਲੈ ਢੋਲ ਬਜਾਯੋ ॥
तब रानी लै ढोल बजायो ॥

मग राणीने (ढोल) घेतला आणि ढोल वाजवला.

ਜਬ ਤਿਹ ਲਿੰਗ ਸੁ ਭਗ ਤੇ ਕਾਢਾ ॥
जब तिह लिंग सु भग ते काढा ॥

जेव्हा त्या माणसाने इंद्रीला योनीतून बाहेर काढले.

ਤ੍ਰਿਯ ਦਿਯ ਢੋਲ ਢਮਾਕਾ ਗਾਢਾ ॥੧੦॥
त्रिय दिय ढोल ढमाका गाढा ॥१०॥

(मग) राणीने ढोल जोरात वाजवला. 10.

ਤਬ ਰਾਜੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਿਚਾਰੀ ॥
तब राजै इह भाति बिचारी ॥

तेव्हा राजाने असा विचार केला

ਡੋਰਿ ਕੂਪ ਤੇ ਨਾਰਿ ਨਿਕਾਰੀ ॥
डोरि कूप ते नारि निकारी ॥

की राणीने विहिरीतून दोरी ओढली आहे.

ਤਿਨ ਤ੍ਰਿਯ ਭੋਗ ਜਾਰ ਸੌ ਕੀਨਾ ॥
तिन त्रिय भोग जार सौ कीना ॥

त्या महिलेने तिच्या प्रियकरासोबत शारीरिक संबंधही ठेवले होते

ਰਾਜਾ ਸੁਨਤ ਦਮਾਮੋ ਦੀਨਾ ॥੧੧॥
राजा सुनत दमामो दीना ॥११॥

आणि राजाला ऐकण्यासाठी ढोलही वाजवला. 11.

ਪ੍ਰਥਮ ਜਾਰ ਸੌ ਭੋਗ ਕਮਾਯੋ ॥
प्रथम जार सौ भोग कमायो ॥

प्रथम रमण मित्रासोबत केले.

ਬਹੁਰੋ ਢੋਲ ਢਮਾਕ ਸੁਨਾਯੋ ॥
बहुरो ढोल ढमाक सुनायो ॥

मग (राजा) ढोलकीची थापही ऐकली.

ਭੂਪ ਕ੍ਰਿਯਾ ਕਬਹੂੰ ਨ ਬਿਚਾਰੀ ॥
भूप क्रिया कबहूं न बिचारी ॥

राजाला ही कृती अजिबात समजली नाही

ਕਹਾ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕਿਯਾ ਇਮ ਨਾਰੀ ॥੧੨॥
कहा चरित्र किया इम नारी ॥१२॥

राणीने कोणते पात्र साकारले आहे? 12.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਸਤਾਸੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੮੭॥੬੯੨੩॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे तीन सौ सतासी चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥३८७॥६९२३॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानच्या त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संवादाचा ३८७ वा अध्याय येथे संपतो, सर्व शुभ आहे.३८७.६९२३. चालते

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਸਿੰਘ ਨਰਿੰਦਰ ਭੂਪ ਇਕ ਨ੍ਰਿਪ ਬਰ ॥
सिंघ नरिंदर भूप इक न्रिप बर ॥

नरेंद्रसिंग नावाचा एक मोठा राजा होता.

ਨ੍ਰਿਪਬਰਵਤੀ ਨਗਰ ਜਾ ਕੋ ਘਰ ॥
न्रिपबरवती नगर जा को घर ॥

नृपबरवती नगरात त्यांचे घर होते.