श्री दसाम ग्रंथ

पान - 975


ਸੁਰ ਪੁਰ ਬਹੁਰ ਬਧਾਵੋ ਭਯੋ ॥੧੪॥
सुर पुर बहुर बधावो भयो ॥१४॥

त्याने पुन्हा एकदा सार्वभौमत्व हाती घेतले आणि स्वर्गात शुभेच्छांचा वर्षाव झाला.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਸਤਰਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੧੭॥੨੨੯੬॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ सतरह चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥११७॥२२९६॥अफजूं॥

राजा आणि मंत्री यांच्या शुभ चरित्र संभाषणाची 117 वी बोधकथा, आशीर्वादाने पूर्ण. (११७)(२२९४)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਪਛਿਮ ਦੇਵ ਰਾਵ ਬਡਭਾਗੀ ॥
पछिम देव राव बडभागी ॥

पश्चिमेला देव नावाचा एक भाग्यवान राजा होता.

ਮੰਤ੍ਰ ਕਲਾ ਰਾਨੀ ਸੌ ਪਾਗੀ ॥
मंत्र कला रानी सौ पागी ॥

पश्चिम देशात देवराव नावाचा एक शुभ राजा राहत होता. मंतर कला त्यांची पत्नी होती.

ਜੋ ਤ੍ਰਿਯ ਕਹੈ ਵਹੈ ਜੜ ਕਰਈ ॥
जो त्रिय कहै वहै जड़ करई ॥

बाई जे काही म्हणाली, तेच त्याने मूर्खासारखे केले.

ਬਿਨੁ ਪੂਛੈ ਕਛੁ ਤਿਹ ਨ ਨੁਸਰਈ ॥੧॥
बिनु पूछै कछु तिह न नुसरई ॥१॥

त्या स्त्रीने ज्या पद्धतीने निर्देशित केले, त्या मूर्खाने अनुसरण केले आणि तिच्या संमतीशिवाय एक पाऊलही टाकले नाही.(1)

ਤਾ ਪਰ ਰਹਤ ਰਾਵ ਉਰਝਾਯੋ ॥
ता पर रहत राव उरझायो ॥

राजा सदैव त्यात गढून गेला होता.

ਦੋਇ ਪੁਤ੍ਰ ਤਾ ਤੇ ਉਪਜਾਯੋ ॥
दोइ पुत्र ता ते उपजायो ॥

तिने नेहमी राजाला फसवले; त्यांना दोन मुलगे होते.

ਕਾਲ ਪਾਇ ਰਾਜਾ ਮਰਿ ਗਯੋ ॥
काल पाइ राजा मरि गयो ॥

वेळ आल्यावर राजा मरण पावला

ਰਾਜ ਪੁਤ੍ਰ ਤਾ ਕੇ ਕੋ ਭਯੋ ॥੨॥
राज पुत्र ता के को भयो ॥२॥

काहीवेळा राजा मरण पावला आणि त्याच्या मुलांनी राज्याचा ताबा घेतला.(२)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਏਕ ਪੁਰਖ ਆਯੋ ਤਹਾ ਅਮਿਤ ਰੂਪ ਕੀ ਖਾਨਿ ॥
एक पुरख आयो तहा अमित रूप की खानि ॥

एकदा, एक माणूस आला, जो खूप देखणा होता.

ਲਖਿ ਰਾਨੀ ਤਿਹ ਬਸਿ ਭਈ ਬਧੀ ਬਿਰਹ ਕੈ ਬਾਨ ॥੩॥
लखि रानी तिह बसि भई बधी बिरह कै बान ॥३॥

त्याच्या प्रेम-बाणांचा बळी बनून, राणीने स्वतःला त्याच्या जादूखाली अनुभवले (3)

ਸੋਰਠਾ ॥
सोरठा ॥

सोर्था

ਤਾ ਕੌ ਲਯੋ ਬੁਲਾਇ ਪਠੈ ਸਹਚਰੀ ਏਕ ਤਿਹ ॥
ता कौ लयो बुलाइ पठै सहचरी एक तिह ॥

तिच्या एका दासीमार्फत तिने त्याला बोलावले,

ਕਹਿਯੋ ਬਿਰਾਜਹੁ ਆਇ ਸੰਕ ਤ੍ਯਾਗ ਹਮ ਕੌ ਅਬੈ ॥੪॥
कहियो बिराजहु आइ संक त्याग हम कौ अबै ॥४॥

आणि त्याला कोणत्याही भीतीशिवाय राहण्यास सांगितले. (4)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਤਬ ਸੁੰਦਰ ਤਿਨ ਹ੍ਰਿਦੈ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
तब सुंदर तिन ह्रिदै बिचारियो ॥

तेव्हा (त्या) देखण्या माणसाने मनात विचार केला

ਰਾਨੀ ਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ਪ੍ਰਗਟ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
रानी के प्रति प्रगट उचारियो ॥

मग त्या सुंदर माणसाने विचार केला आणि राणीशी जोरात बोलला,

ਏਕ ਬਾਤ ਤੁਮ ਕਰੋ ਤਾ ਕਹਊ ॥
एक बात तुम करो ता कहऊ ॥

की तुम्ही एक गोष्ट म्हणाल तर (मी) म्हणेन,

ਨਾਤਰ ਧਾਮ ਨ ਤੁਮਰੇ ਰਹਊ ॥੫॥
नातर धाम न तुमरे रहऊ ॥५॥

'मला तुम्हाला एक गोष्ट विचारायची आहे, तुम्ही सहमत असाल तर मी राहीन, अन्यथा मी निघून जाईन.'(5)

ਸੁ ਹੌ ਕਹੌ ਜੋ ਯਹ ਨਹਿ ਕਰੈ ॥
सु हौ कहौ जो यह नहि करै ॥

जे मी म्हणेन की ते करू शकणार नाही

ਮੋਰ ਮਿਲਨ ਕੋ ਖ੍ਯਾਲ ਨ ਪਰੈ ॥
मोर मिलन को ख्याल न परै ॥

(त्याने विचार केला) 'मी असे काहीतरी बोलले पाहिजे जे ती करू शकत नाही आणि मला भेटण्याचा विचार सोडून द्या.

ਦੁਹਕਰ ਕਰਮ ਜੁ ਯਹ ਤ੍ਰਿਯ ਕਰਿ ਹੈ ॥
दुहकर करम जु यह त्रिय करि है ॥

जर (हे) अवघड काम या महिलेने केले आहे

ਤਬ ਯਹ ਆਜੁ ਸੁ ਹਮ ਕੋ ਬਰਿ ਹੈ ॥੬॥
तब यह आजु सु हम को बरि है ॥६॥

'अन्यथा ती खूप ठाम असेल आणि माझ्याशी लग्न करेल.'(6)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਏ ਜੂ ਪੂਤ ਜੁਗ ਤੁਮ ਜਨੇ ਤਿਨ ਦੁਹੂਅਨ ਕੋ ਮਾਰਿ ॥
ए जू पूत जुग तुम जने तिन दुहूअन को मारि ॥

'हे दोन मुलगे ज्यांना तू जन्म दिला आहेस, त्या दोघांना मारून टाक.

ਗੋਦ ਡਾਰਿ ਸਿਰ ਦੁਹੂੰ ਕੇ ਮਾਗਹੁ ਭੀਖ ਬਜਾਰ ॥੭॥
गोद डारि सिर दुहूं के मागहु भीख बजार ॥७॥

'आणि त्यांचं डोकं तुझ्या मांडीवर ठेवून भिक्षा मागायला जा.' (७)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਤਬ ਤਿਹ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕਾਜ ਸੋਊ ਕਿਯੋ ॥
तब तिह त्रिया काज सोऊ कियो ॥

मग त्या महिलेनेही तेच केले

ਨਿਕਟ ਬੋਲਿ ਤਿਨ ਦੁਹੂੰਅਨ ਲਿਯੋ ॥
निकट बोलि तिन दुहूंअन लियो ॥

महिलेने हे काम हाती घेण्याचे ठरवले आणि आपल्या दोन्ही मुलांना बोलावले.

ਮਦਰਾ ਪ੍ਰਯਾਇ ਕੀਏ ਮਤਵਾਰੇ ॥
मदरा प्रयाइ कीए मतवारे ॥

दारू पिऊन त्यांना अपवित्र केले

ਖੜਗ ਕਾਢਿ ਦੋਊ ਪੂਤ ਸੰਘਾਰੇ ॥੮॥
खड़ग काढि दोऊ पूत संघारे ॥८॥

तिने त्यांना द्राक्षारसाच्या नशेत टाकले आणि तलवारीने दोघांनाही मारले.(8)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਦੁਹੂੰ ਸੁਤਨ ਕੇ ਕਾਟ ਸਿਰ ਲਏ ਗੋਦ ਮੈ ਡਾਰਿ ॥
दुहूं सुतन के काट सिर लए गोद मै डारि ॥

तिने कापून दोघांची मुंडकी तिच्या मांडीत ठेवली.

ਅਤਿਥ ਭੇਖ ਕੋ ਧਾਰਿ ਕਰਿ ਮਾਗੀ ਭੀਖ ਬਜਾਰ ॥੯॥
अतिथ भेख को धारि करि मागी भीख बजार ॥९॥

भिकाऱ्याचा वेश धारण करून ती भीक मागण्यासाठी निघाली.(९)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਭੀਖ ਮਾਗਿ ਮਿਤਵਾ ਪਹਿ ਗਈ ॥
भीख मागि मितवा पहि गई ॥

भिक्षा मागून (ती) मित्राकडे गेली

ਪੂਤਨ ਮੁੰਡ ਦਿਖਾਵਤ ਭਈ ॥
पूतन मुंड दिखावत भई ॥

भीक मागितल्यानंतर ती तिच्या प्रियकराकडे गेली आणि तिला तिच्या मुलांचे डोके दाखवले.

ਤੋਰੇ ਲੀਏ ਦੋਊ ਮੈ ਮਾਰੇ ॥
तोरे लीए दोऊ मै मारे ॥

(आणि म्हणाला) मी तुझ्यासाठी त्या दोघांचा वध केला आहे.

ਅਬ ਭੋਗਹੁ ਮੁਹਿ ਆਨਿ ਪਿਯਾਰੇ ॥੧੦॥
अब भोगहु मुहि आनि पियारे ॥१०॥

'मी माझ्या दोन्ही मुलांना मारले आहे. आता तू ये आणि माझ्यावर प्रेम कर.'(10)

ਦੁਹਕਰ ਕਰਮ ਜਾਰਿ ਲਖਿ ਲਯੋ ॥
दुहकर करम जारि लखि लयो ॥

जेव्हा मित्राने ही मेहनत पाहिली

ਪਹਰ ਏਕ ਮਿਰਤਕ ਸੌ ਭਯੋ ॥
पहर एक मिरतक सौ भयो ॥

त्याला एक चढाईचा सामना करावा लागला आणि एक संपूर्ण घड्याळ त्याला मृत माणसासारखे वाटले.

ਦੁਤਿਯ ਪਹਰ ਆਨਿ ਜਬ ਲਾਗਿਯੋ ॥
दुतिय पहर आनि जब लागियो ॥

जेव्हा दुसरे घड्याळ सुरू झाले

ਚਿਤ੍ਰਯੋ ਛੋਰਿ ਮੂਰਛਨਾ ਜਾਗਿਯੋ ॥੧੧॥
चित्रयो छोरि मूरछना जागियो ॥११॥

जेव्हा दुसरे घड्याळ जवळ आले तेव्हा त्याला भान परत आले.(11)

ਸਵੈਯਾ ॥
सवैया ॥

सावय्या

ਤਜਿਹੂੰ ਨ ਸਕੈ ਰਮਿਹੂੰ ਨ ਸਕੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕੀ ਆਨਿ ਬਨੀ ਦੁਚਿਤਾਈ ॥
तजिहूं न सकै रमिहूं न सकै इह भाति की आनि बनी दुचिताई ॥

(आणि विचार केला,) 'ना मी तिला स्वीकारू शकत नाही आणि सोडू शकत नाही, मी आता स्थिर आहे.

ਬੈਠ ਸਕੈ ਉਠਿਹੂੰ ਨ ਸਕੈ ਕਹਿਹੂੰ ਨ ਸਕੈ ਕਛੁ ਬਾਤ ਬਨਾਈ ॥
बैठ सकै उठिहूं न सकै कहिहूं न सकै कछु बात बनाई ॥

'ना बसता येत ना उठता, अशी परिस्थिती निर्माण झाली आहे.