श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1414


ਹਮਾਯੂ ਦਰਖ਼ਤੇ ਚੁ ਸਰਵੇ ਚਮਨ ॥੨੬॥
हमायू दरक़ते चु सरवे चमन ॥२६॥

'सरसच्या झाडासारखा सडपातळ आणि उंच, तू कोण आहेस? (26)

ਕਿ ਹੂਰੋ ਪਰੀ ਤੋ ਚੁ ਨੂਰੇ ਜਹਾ ॥
कि हूरो परी तो चु नूरे जहा ॥

'तू एकतर आत्मा आहेस की परी?

ਕਿ ਮਾਹੇ ਫ਼ਲਕ ਆਫ਼ਤਾਬੇ ਯਮਾ ॥੨੭॥
कि माहे फ़लक आफ़ताबे यमा ॥२७॥

'तू एकतर आकाशातील चंद्र आहेस की पृथ्वीवरील सूर्य आहेस?'(२७)

ਨ ਹੂਰੋ ਪਰੀਅਮ ਨ ਨੂਰੇ ਜਹਾ ॥
न हूरो परीअम न नूरे जहा ॥

(तिने उत्तर दिले), 'ना मी परी आहे, ना जगाची ज्ञानी आहे.

ਮਨਮ ਦੁਖ਼ਤਰੇ ਸ਼ਾਹਿਜਾ ਬਿਲਸਿਤਾ ॥੨੮॥
मनम दुक़तरे शाहिजा बिलसिता ॥२८॥

'मी झाब्लिस्तानच्या राजाची मुलगी आहे.'(28)

ਬ ਪੁਰਸ਼ਸ਼ ਦਰਾਮਦ ਪਰਸਤਸ਼ ਨ ਮੂਦ ॥
ब पुरशश दरामद परसतश न मूद ॥

मग, (तो देव शिव होता हे कळल्यावर) तिने प्रार्थना केली,

ਬਨਿਜ਼ਦਸ਼ ਜ਼ੁਬਾ ਰਾ ਬ ਫ਼ੁਰਸਤ ਕਸੂਦ ॥੨੯॥
बनिज़दश ज़ुबा रा ब फ़ुरसत कसूद ॥२९॥

तिने तोंड उघडले आणि (तिची कथा) अतिशय हळूवारपणे सांगितली.(29)

ਬ ਦੀਦਨ ਤੁਰਾ ਮਨ ਬਸ ਆਜ਼ੁਰਗਦਹਅਮ ॥
ब दीदन तुरा मन बस आज़ुरगदहअम ॥

(शिव म्हणाले) 'तुला पाहून मला खूप दुःख झाले.

ਬਿਗੋਈ ਤੁ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਬਖ਼ਸ਼ੀਦਹਅਮ ॥੩੦॥
बिगोई तु हर चीज़ बक़शीदहअम ॥३०॥

'तुझी इच्छा असेल ती मी तुला देईन.'(३०)

ਬ ਹੰਗਾਮ ਪੀਰੀ ਜਵਾ ਮੇ ਸ਼ਵਮ ॥
ब हंगाम पीरी जवा मे शवम ॥

(ती म्हणाली) 'मी म्हातारपणातून बाहेर पडून पुन्हा तरुण व्हावे.

ਬ ਮੁਲਕੇ ਹੁਮਾ ਯਾਰ ਮਨ ਮੇਰਵਮ ॥੩੧॥
ब मुलके हुमा यार मन मेरवम ॥३१॥

'जेणेकरून मी माझ्या प्रियकराच्या देशात जाऊ शकेन.'(31)

ਬਦਾਸ਼ਨ ਤੁ ਦਾਨੀ ਵਗਰ ਈਂ ਵਫ਼ਾ ॥
बदाशन तु दानी वगर ईं वफ़ा ॥

(शिव म्हणाले) जर तुला तुझ्या बुद्धिमत्तेनुसार हे योग्य वाटत असेल (तर मी तुला वरदान देईन)

ਬਯਾਦ ਆਮਦਸ਼ ਬਦਤਰ ਈਂ ਬੇਵਫ਼ਾ ॥੩੨॥
बयाद आमदश बदतर ईं बेवफ़ा ॥३२॥

'जरी ते तुमच्या मनात अगदी क्षुद्रतेने आले असेल.'(32)

ਵਜ਼ਾ ਜਾ ਬਿਆਮਦ ਬਗਿਰਦੇ ਚੁਚਾਹ ॥
वज़ा जा बिआमद बगिरदे चुचाह ॥

वरदान मिळाल्यावर ती विहिरीवर आली.

ਕਜ਼ਾ ਜਾ ਅਜ਼ੋ ਬੂਦ ਨਖ਼ਜ਼ੀਰ ਗਾਹ ॥੩੩॥
कज़ा जा अज़ो बूद नक़ज़ीर गाह ॥३३॥

जिथे तिचा प्रियकर शिकारीसाठी यायचा.(३३)

ਬਸੈਰੇ ਦਿਗ਼ਰ ਰੋਜ਼ ਆਮਦ ਸ਼ਿਕਾਰ ॥
बसैरे दिग़र रोज़ आमद शिकार ॥

दुसऱ्या दिवशी ती शिकारीला भेटली.

ਚੁ ਮਿਨ ਕਾਲ ਅਜ਼ ਬਾਸ਼ਹੇ ਨੌ ਬਹਾਰ ॥੩੪॥
चु मिन काल अज़ बाशहे नौ बहार ॥३४॥

ज्याच्याकडे वसंत ऋतूतील चिमण्या-बाजासारखी तीक्ष्ण वैशिष्ट्ये होती.(34)

ਕਿ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਪੇਸ਼ਸ਼ ਗਵਜ਼ਨੇ ਅਜ਼ੀਮ ॥
कि बरक़ासत पेशश गवज़ने अज़ीम ॥

त्याला पाहताच ती रानगाईसारखी पुढे पळू लागली.

ਰਵਾ ਕਰਦ ਅਸਪਸ਼ ਚੁ ਬਾਦੇ ਨਸੀਮ ॥੩੫॥
रवा करद असपश चु बादे नसीम ॥३५॥

आणि त्याने बाणाच्या वेगाने आपला घोडा पळवला.(35)

ਬਸੇ ਦੂਰ ਗਸ਼ਤਸ਼ ਨ ਮਾਦਹ ਦਿਗਰ ॥
बसे दूर गशतश न मादह दिगर ॥

ते खूप दूर गेले,

ਨ ਆਬੋ ਨ ਤੋਸਹ ਨ ਅਜ਼ ਖ਼ੁਦ ਖ਼ਬਰ ॥੩੬॥
न आबो न तोसह न अज़ क़ुद क़बर ॥३६॥

जिथे पाणी आणि अन्न नव्हते, आणि ते स्वतःमध्ये हरवले होते (36)

ਵਜ਼ਾ ਓ ਸ਼ਵਦ ਬਾ ਤਨੇ ਨੌਜਵਾ ॥
वज़ा ओ शवद बा तने नौजवा ॥

ती पुढे गेली आणि शरीराने त्या तरुणाशी सामील झाली,

ਨ ਹੂਰੋ ਪਰੀ ਆਫ਼ਤਾਬੇ ਜਹਾ ॥੩੭॥
न हूरो परी आफ़ताबे जहा ॥३७॥

कारण त्याच्यासारखा दुसरा कोणी नव्हता, ना आत्मा ना शरीर.(३७)

ਬ ਦੀਦਨ ਵਜ਼ਾ ਸ਼ਾਹਿ ਆਸ਼ੁਫ਼ਤਹ ਗਸ਼ਤ ॥
ब दीदन वज़ा शाहि आशुफ़तह गशत ॥

तिला पाहताच तो तिच्या प्रेमात पडला होता,

ਕਿ ਅਜ਼ ਖ਼ੁਦ ਖ਼ਬਰ ਰਫ਼ਤ ਵ ਅਜ਼ ਹੋਸ਼ ਦਸਤ ॥੩੮॥
कि अज़ क़ुद क़बर रफ़त व अज़ होश दसत ॥३८॥

आणि (तिला भेटून) त्याची संवेदना आणि चेतना गमावली. (38)

ਕਿ ਕਸਮੇ ਖ਼ੁਦਾ ਮਨ ਤੁਰਾ ਮੇ ਕੁਨਮ ॥
कि कसमे क़ुदा मन तुरा मे कुनम ॥

(तो म्हणाला,) 'मी देवाची शपथ घेतो की मी तुझ्याशी (प्रेम) केले पाहिजे.

ਕਿ ਅਜ਼ ਜਾਨ ਜਾਨੀ ਤੁ ਬਰਤਰ ਕੁਨਮ ॥੩੯॥
कि अज़ जान जानी तु बरतर कुनम ॥३९॥

'कारण मी माझ्या जीवापेक्षा तुझी कदर करतो.'(३९)

ਉਜ਼ਰ ਕਰਦਉ ਚੂੰ ਦੁ ਸੇ ਚਾਰ ਬਾਰ ॥
उज़र करदउ चूं दु से चार बार ॥

स्त्रीने, फक्त दिखावा करण्यासाठी, काही वेळा नकार दिला,

ਹਮ ਆਖ਼ਰ ਬਗ਼ੁਫ਼ਤਮ ਵਜ਼ਾ ਕਰਦ ਕਾਰ ॥੪੦॥
हम आक़र बग़ुफ़तम वज़ा करद कार ॥४०॥

पण, शेवटी तिने होकार दिला.(४०)

ਬੁਬੀਂ ਗਰਦਸ਼ੇ ਬੇਵਫ਼ਾਈ ਜ਼ਮਾ ॥
बुबीं गरदशे बेवफ़ाई ज़मा ॥

(कवी म्हणतो,) जगाची बेवफाई पहा,

ਕਿ ਖ਼ੂੰਨੇ ਸਿਤਾਦਸ਼ ਨ ਮਾਦਸ਼ ਨਿਸ਼ਾ ॥੪੧॥
कि क़ूंने सितादश न मादश निशा ॥४१॥

सियावश (शासकाचे पुत्र) कोणत्याही अवशेषाशिवाय नष्ट झाले.(41)

ਕੁਜਾ ਸ਼ਾਹਿ ਕੈ ਖ਼ੁਸਰਵੋ ਜ਼ਾਮ ਜ਼ਮ ॥
कुजा शाहि कै क़ुसरवो ज़ाम ज़म ॥

कुठे गेले राजे, खुसरो आणि जमशेद?

ਕੁਜਾ ਸ਼ਾਹਿ ਆਦਮ ਮੁਹੰਮਦ ਖ਼ਤੰਮ ॥੪੨॥
कुजा शाहि आदम मुहंमद क़तंम ॥४२॥

आदम आणि मुहम्मद कुठे आहेत? (42)

ਫ਼ਰੇਦੂੰ ਕੁਜਾ ਸ਼ਾਹਨ ਇਸਫ਼ੰਦਯਾਰ ॥
फ़रेदूं कुजा शाहन इसफ़ंदयार ॥

फरैद, बह्मण आणि अस्फंद हे (प्रख्यात) राजे कुठे गायब झाले?

ਨ ਦਾਰਾਬ ਦਾਰਾ ਦਰਾਮਦ ਸ਼ੁਮਾਰ ॥੪੩॥
न दाराब दारा दरामद शुमार ॥४३॥

दारब किंवा दारा यांना आदर नाही.(43)

ਕੁਜਾ ਸ਼ਾਹਿ ਅਸਕੰਦਰੋ ਸ਼ੇਰ ਸ਼ਾਹ ॥
कुजा शाहि असकंदरो शेर शाह ॥

सिकंदर आणि शेरशाहचे काय झाले?

ਕਿ ਯਕ ਹਮ ਨ ਮਾਦ ਅਸਤ ਜ਼ਿੰਦਹ ਬ ਜਾਹ ॥੪੪॥
कि यक हम न माद असत ज़िंदह ब जाह ॥४४॥

त्यापैकी कोणीही वाचले नाही.(44)

ਕੁਜਾ ਸ਼ਾਹ ਤੈਮੂਰ ਬਾਬਰ ਕੁਜਾਸਤ ॥
कुजा शाह तैमूर बाबर कुजासत ॥

तेमूर शाह आणि बाबर कसे उधळले?

ਹੁਮਾਯੂੰ ਕੁਜਾ ਸ਼ਾਹਿ ਅਕਬਰ ਕੁਜਾਸਤ ॥੪੫॥
हुमायूं कुजा शाहि अकबर कुजासत ॥४५॥

हमायून आणि अकबर कुठे गेले होते? (45)

ਬਿਦਿਹ ਸਾਕੀਯਾ ਸੁਰਖ਼ ਰੰਗੇ ਫ਼ਿਰੰਗ ॥
बिदिह साकीया सुरक़ रंगे फ़िरंग ॥

(कवी म्हणतो) 'अरे! साकी. मला युरोपची लालसर वाइन दे.

ਖ਼ੁਸ਼ ਆਮਦ ਮਰਾ ਵਕਤ ਜ਼ਦ ਤੇਗ਼ ਜੰਗ ॥੪੬॥
क़ुश आमद मरा वकत ज़द तेग़ जंग ॥४६॥

'युद्धादरम्यान मी तलवारीचा वापर केल्यावर मला आवडेल.(46)

ਬ ਮਨ ਦਿਹ ਕਿ ਖ਼ੁਦ ਰਾ ਪਯੋਰਸ ਕੁਨਮ ॥
ब मन दिह कि क़ुद रा पयोरस कुनम ॥

ते मला द्या म्हणजे मी विचार करू शकेन,

ਬ ਤੇਗ਼ ਆਜ਼ਮਾਈਸ਼ ਕੋਹਸ ਕੁਨਮ ॥੪੭॥੮॥
ब तेग़ आज़माईश कोहस कुनम ॥४७॥८॥

'आणि तलवारीने (वाईट शक्तींचा) नाश करा.'(47)(8)

ੴ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫ਼ਤਹ ॥
ੴ वाहिगुरू जी की फ़तह ॥

परमेश्वर एकच आहे आणि विजय हा खऱ्या गुरूंचा आहे.

ਕਮਾਲਸ਼ ਕਰਾਮਾਤ ਆਜ਼ਮ ਕਰੀਮ ॥
कमालश करामात आज़म करीम ॥

तो निरपेक्ष, दैवी, प्रख्यात आणि दयाळू आहे.

ਰਜ਼ਾ ਬਖ਼ਸ਼ ਰਾਜ਼ਕ ਰਹਾਕੋ ਰਹੀਮ ॥੧॥
रज़ा बक़श राज़क रहाको रहीम ॥१॥

नियती-प्रबल, टिकवणारा, बंधने दूर करणारा आणि विचारशील.(1)

ਬ ਜਾਕਰ ਦਿਹੰਦ ਈਂ ਜ਼ਮੀਨੋ ਜ਼ਮਾਨ ॥
ब जाकर दिहंद ईं ज़मीनो ज़मान ॥

भक्तांना त्यांनी पृथ्वी, आकाश दिले आहे.

ਮਲੂਕੋ ਮਲਾਯਕ ਹਮਹ ਆਂ ਜਹਾਨ ॥੨॥
मलूको मलायक हमह आं जहान ॥२॥

ऐहिक जग आणि स्वर्ग (२)