श्री दसाम ग्रंथ

पान - 398

ਪੰਡੁ ਕੇ ਪੁਤ੍ਰਨ ਕੋ ਤਿਹ ਠਉਰ ਦਈਯਤ ਹੈ ਸੁਖ ਕੈ ਦੁਖ ਦਈਯੈ ॥੧੦੦੭॥

पंडु के पुत्रन को तिह ठउर दईयत है सुख कै दुख दईयै ॥१००७॥

ते सर्व पांडवांच्या पुत्रांना सुखसोयींऐवजी दु:ख देत आहेत.��1007.

ਯੌ ਸੁਨ ਕੈ ਤਿਹ ਕੀ ਬਤੀਯਾ ਕਰਿ ਕੈ ਅਕ੍ਰੂਰ ਪ੍ਰਨਾਮ ਸਿਧਾਰਿਯੋ ॥

यौ सुन कै तिह की बतीया करि कै अक्रूर प्रनाम सिधारियो ॥

त्याचे असे बोलणे ऐकून अक्रूर वाकून निघून गेला.

ਪੰਥ ਕੀ ਬਾਤ ਗਨਉ ਕਹਿ ਲਉ ਪਗ ਬੀਚ ਗਜਾਪੁਰ ਕੇ ਤਿਨਿ ਧਾਰਿਯੋ ॥

पंथ की बात गनउ कहि लउ पग बीच गजापुर के तिनि धारियो ॥

हे शब्द ऐकून अक्रूरने नतमस्तक होऊन सुरुवात केली आणि हस्तिनापूरला पोहोचला, मी मार्गाचा काय उल्लेख करू?

ਪ੍ਰਾਤ ਭਏ ਨ੍ਰਿਪ ਬੀਚ ਸਭਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

प्रात भए न्रिप बीच सभा कबि स्याम कहै इह भाति उचारियो ॥

कवी श्याम म्हणतात, सकाळी तो राजाच्या सभेत गेला आणि असे म्हणाला.

ਭੂਪ ਕਹੀ ਕਹੁ ਮੋ ਬਿਰਥਾ ਜਦੁਬੀਰਹਿ ਜਾ ਬਿਧਿ ਕੰਸ ਪਛਾਰਿਯੋ ॥੧੦੦੮॥

भूप कही कहु मो बिरथा जदुबीरहि जा बिधि कंस पछारियो ॥१००८॥

सकाळी तो राजाच्या दरबारात गेला, तिथे राजा म्हणाला, हे अक्रूर! मला सांगा कृष्णाने कंसाचा पाडाव कशा प्रकारे केला?��1008.

ਬਤੀਯਾ ਸੁਨਿ ਉਤਰ ਦੇਤ ਭਯੋ ਰਿਪੁ ਸੋ ਸਭ ਜਾ ਬਿਧਿ ਸ੍ਯਾਮ ਲਰਿਯੋ ॥

बतीया सुनि उतर देत भयो रिपु सो सभ जा बिधि स्याम लरियो ॥

हे शब्द ऐकून अक्रूरने ती सर्व साधने सांगितली, जी कृष्णाने शत्रूंविरुद्ध लढण्यासाठी वापरली होती.

ਗਜ ਮਾਰਿ ਪ੍ਰਹਾਰ ਕੈ ਮਲਨ ਕੋ ਦਲ ਫਾਰ ਕੈ ਕੰਸ ਸੋ ਜਾਇ ਅਰਿਯੋ ॥

गज मारि प्रहार कै मलन को दल फार कै कंस सो जाइ अरियो ॥

कृष्णाने हत्तीचा वध करून कुस्तीपटूंच्या गटाचा पाडाव कसा केला हेही त्यांनी कंसाविरुद्ध कसे टिकले हे सांगितले.

ਤਬ ਕੰਸ ਨਿਕਾਰ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਕਰੈ ਅਰੁ ਢਾਲ ਸਮ੍ਰਹਾਰ ਕੇ ਜੁਧੁ ਕਰਿਯੋ ॥

तब कंस निकार क्रिपान करै अरु ढाल सम्रहार के जुधु करियो ॥

तेव्हा कंस हातात तलवार आणि ढाल घेऊन लढला.

ਤਬ ਹੀ ਹਰਿ ਜੂ ਗਹਿ ਕੇਸਨ ਤੇ ਪਟਕਿਓ ਧਰਨੀ ਪਰ ਮਾਰਿ ਡਰਿਯੋ ॥੧੦੦੯॥

तब ही हरि जू गहि केसन ते पटकिओ धरनी पर मारि डरियो ॥१००९॥

मग कंसाने आपली तलवार आणि ढाल धरून युद्ध केले आणि त्याच क्षणी कृष्णाने कंसाला केसांनी पकडून जमिनीवर पाडले.1009.

ਭੀਖਮ ਦ੍ਰੋਣ ਕ੍ਰਿਪਾਰੁ ਕ੍ਰਿਪੀਸੁਤ ਔਰ ਦੁਸਾਸਨ ਬੀਰ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥

भीखम द्रोण क्रिपारु क्रिपीसुत और दुसासन बीर निहारियो ॥

(अक्रूर यांनी राज्यसभेत पाहिले) भीष्म पिताम, द्रोणाचार्य, कृपाचार्य, अस्वस्थमा आणि दुशासन सुराम.

ਸੂਰਜ ਕੋ ਸੁਤ ਭੂਰਿਸ੍ਰਵਾ ਜਿਨ ਪਾਰਥ ਭ੍ਰਾਤ ਸੋ ਬੈਰ ਉਤਾਰਿਯੋ ॥

सूरज को सुत भूरिस्रवा जिन पारथ भ्रात सो बैर उतारियो ॥

अक्रूरने भीष्म, द्रोण, कृपाचार्य, अश्वथामा आणि अर्जुनाचा सूड घेणारा सूर्यदेवाचा पुत्र भुर्श्रावा पाहिला.

ਰਾਜ ਦੁਰਜੋਧਨ ਮਾਤਲ ਸੋ ਇਹ ਪੇਖਤ ਹੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥

राज दुरजोधन मातल सो इह पेखत ही इह भाति उचारियो ॥

राजा दुर्योधनाने अक्रूरला पाहून त्याच्या मामाने त्याला कृष्ण आणि वासुदेवांचा ठावठिकाणा विचारला.

ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਾ ਬਸੁਦੇਵ ਕਹਾ ਕਹਿ ਅੰਗਿ ਮਿਲੇ ਮਨ ਕੋ ਦੁਖ ਟਾਰਿਯੋ ॥੧੦੧੦॥

स्याम कहा बसुदेव कहा कहि अंगि मिले मन को दुख टारियो ॥१०१०॥

या शब्दांनी प्रसन्न होऊन तो अक्रूरला भेटला.1010.

ਰੰਚਕ ਬੈਠਿ ਸਭਾ ਨ੍ਰਿਪ ਕੀ ਉਠ ਕੈ ਜਦੁਬੀਰ ਫੁਫੀ ਪਹਿ ਆਯੋ ॥

रंचक बैठि सभा न्रिप की उठ कै जदुबीर फुफी पहि आयो ॥

राजदरबारात थोडा वेळ बसल्यावर अक्रूर मावशीकडे आली

ਕੁੰਤੀ ਕਉ ਦੇਖਤ ਹੀ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਤਿਨ ਪਾਇਨ ਸੀਸ ਝੁਕਾਯੋ ॥

कुंती कउ देखत ही कबि स्याम कहै तिन पाइन सीस झुकायो ॥

कुंतीला पाहताच त्याने मस्तक टेकवले

ਪੂਛਤ ਭੀ ਕੁਸਲੈ ਜਦੁਬੀਰ ਹੈ ਜਾ ਜਸੁ ਬੀਚ ਸਭੈ ਧਰਿ ਛਾਯੋ ॥

पूछत भी कुसलै जदुबीर है जा जसु बीच सभै धरि छायो ॥

(कुंती) विचारू लागली, कृष्ण आनंदी आहे, ज्याचे यश सर्व पृथ्वीवर पसरलेले आहे.

ਨੀਕੇ ਹੈ ਸ੍ਯਾਮ ਸਨੈ ਬਸੁਦੇਵ ਸੁ ਦੇਵਕੀ ਨੀਕੀ ਸੁਨੀ ਸੁਖੁ ਪਾਯੋ ॥੧੦੧੧॥

नीके है स्याम सनै बसुदेव सु देवकी नीकी सुनी सुखु पायो ॥१०११॥

तिने कृष्णाच्या तब्येतीबद्दल विचारले आणि वासुदेव, देवकी आणि कृष्णाच्या कल्याणाविषयी जाणून आनंदित झाली, ज्याची मान्यता जगभर पसरली होती.1011.

ਇਤਨੇ ਮਹਿ ਬਿਦੁਰ ਆਇ ਗਯੋ ਸੋਊ ਪਾਰਥ ਮਾਇ ਕੈ ਪਾਇਨ ਲਾਗਿਯੋ ॥

इतने महि बिदुर आइ गयो सोऊ पारथ माइ कै पाइन लागियो ॥

इतक्यात विदुर आला

ਪੂਛਤ ਭਯੋ ਜਦੁਬੀਰ ਸੁਖੀ ਅਕ੍ਰੂਰ ਕਉ ਤਾ ਰਸ ਮੋ ਅਨੁਰਾਗਿਯੋ ॥

पूछत भयो जदुबीर सुखी अक्रूर कउ ता रस मो अनुरागियो ॥

येताना त्याने अर्जनच्या आईच्या चरणांना स्पर्श केला होता, त्याने अक्रूरला कृष्णाबद्दल प्रेमाने विचारले

ਅਉਰ ਗਈ ਸੁਧਿ ਭੂਲ ਸਭੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਇਹੀ ਰਸ ਭੀਤਰ ਪਾਗਿਯੋ ॥

अउर गई सुधि भूल सभै कबि स्याम इही रस भीतर पागियो ॥

विदुर कृष्णाच्या प्रेमळ बोलण्यात इतका गढून गेला होता की इतर कोणत्याही गोष्टीचा त्याला विसर पडला होता.

ਵਾਹ ਕਹਿਯੋ ਸਭ ਹੀ ਹੈ ਸੁਖੀ ਸੁਨ ਕੈ ਬਤੀਯਾ ਸੁਖ ਭਯੋ ਦੁਖ ਭਾਗਿਯੋ ॥੧੦੧੨॥

वाह कहियो सभ ही है सुखी सुन कै बतीया सुख भयो दुख भागियो ॥१०१२॥

सर्वांचे कल्याण जाणून त्यांनी त्यांना आशीर्वाद दिला, त्यांची चिंता संपवून त्यांना मोठा दिलासा मिळाला.1012.

ਕੁੰਤੀ ਬਾਚ ॥

कुंती बाच ॥

कुंतीचे भाषण:

ਸਵੈਯਾ ॥

सवैया ॥

स्वय्या

ਕੇਲ ਕਰੈ ਮਥੁਰਾ ਮੈ ਸੋਊ ਮਨ ਤੇ ਕਹਿਯੋ ਹਉ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥਿ ਬਿਸਾਰੀ ॥

केल करै मथुरा मै सोऊ मन ते कहियो हउ ब्रिजनाथि बिसारी ॥

तो (कृष्ण) मथुरेत शोक करीत आहे, कृष्ण मला का विसरला?

ਦੁਖਿਤ ਭਈ ਇਨ ਲੋਗਨ ਤੇ ਅਤਿ ਹੀ ਕਹਿ ਕੈ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਪੁਕਾਰੀ ॥

दुखित भई इन लोगन ते अति ही कहि कै घनि स्याम पुकारी ॥

"कृष्ण मथुरेत त्याच्या नाटकात गढून गेला आहे आणि मला विसरला आहे," कुंती मोठ्या आवाजात म्हणाली, "मला या ठिकाणच्या लोकांच्या (कौरवांच्या) वागणुकीने खूप त्रास झाला आहे.

ਨਾਥ ਮਰਿਯੋ ਸੁਤ ਬਾਲ ਰਹੇ ਤਿਹ ਤੇ ਅਕ੍ਰੂਰ ਭਯੋ ਦੁਖੁ ਭਾਰੀ ॥

नाथ मरियो सुत बाल रहे तिह ते अक्रूर भयो दुखु भारी ॥

माझ्या पतीचे निधन झाले असून मुले अद्याप अल्पवयीन आहेत

ਤਾ ਤੇ ਹਉ ਪੂਛਤ ਹੌਂ ਤੁਮ ਕੋ ਕਬਹੂੰ ਹਰਿ ਜੀ ਸੁਧਿ ਲੇਤ ਹਮਾਰੀ ॥੧੦੧੩॥

ता ते हउ पूछत हौं तुम को कबहूं हरि जी सुधि लेत हमारी ॥१०१३॥

म्हणून हे अक्रूर ! मी खूप दुःखात आहे आणि तुम्हाला विचारतो की कृष्णही आमच्याशी संवाद साधेल का.1013.

ਦੁਖਿਤ ਹ੍ਵੈ ਅਕ੍ਰੂਰ ਕੇ ਸੰਗਿ ਕਹੀ ਬਤੀਯਾ ਨ੍ਰਿਪ ਅੰਧ ਰਿਸੈ ਸੇ ॥

दुखित ह्वै अक्रूर के संगि कही बतीया न्रिप अंध रिसै से ॥

दु:खी होऊन (कुंती) अक्रूराशी बोलली (त्या सर्व गोष्टी) ज्याने आंधळा राजा रागावला होता.

ਦੇਤ ਹੈ ਦੁਖੁ ਘਨੋ ਹਮ ਕਉ ਕਹਿਓ ਸੁਨਿ ਮੀਤ ਸ੍ਯਾਮ ਸੋ ਐਸੇ ॥

देत है दुखु घनो हम कउ कहिओ सुनि मीत स्याम सो ऐसे ॥

आंधळा राजा धृतराष्ट्र आपल्यावर रागावला आहे, हे कुंतीने अक्रूरला सांगितले आणि पुढे म्हणाले, हे अक्रूर! कृपया कृष्णाला सांगा की ते सर्व आपल्याला त्रास देत आहेत

ਪਾਰਥ ਭ੍ਰਾਤ ਰੁਚੇ ਉਨ ਕੋ ਨਹਿ ਵਾਹਿ ਕਹਿਯੋ ਕਹੁ ਸੋ ਬਿਧਿ ਕੈਸੇ ॥

पारथ भ्रात रुचे उन को नहि वाहि कहियो कहु सो बिधि कैसे ॥

अर्जुन त्या सर्वांना भावासारखा मानतो, पण तो तसा प्रतिसाद देत नाही

ਯੌ ਸੁਨਿ ਉਤਰ ਦੇਤ ਭਈ ਸੋਊ ਆਂਖ ਕੇ ਬੀਚ ਪਰੇ ਤ੍ਰਿਣ ਜੈਸੇ ॥੧੦੧੪॥

यौ सुनि उतर देत भई सोऊ आंख के बीच परे त्रिण जैसे ॥१०१४॥

मी माझ्या दुःखाचे वर्णन कसे करू?�� आणि असे म्हणत कुंतीच्या डोळ्यातून अश्रू ओघळले जणू काही पेंढा तिच्या डोळ्याला त्रास देत आहे.1014.

ਕਹਿ ਯੌ ਬਿਨਤੀ ਹਮਰੀ ਹਰਿ ਸੋ ਅਤਿ ਸੋਕ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਮੈ ਬੂਡਿ ਗਈ ਹਉ ॥

कहि यौ बिनती हमरी हरि सो अति सोक समुंद्र मै बूडि गई हउ ॥

कृष्णाला माझी विनंती सांगा की मी मोठ्या दु:खाच्या सागरात बुडालो आहे.

ਜੀਵਤ ਹੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਤੁਹਿ ਆਇਸ ਪਾਇ ਕੈ ਨਾਮੁ ਕਈ ਹਉ ॥

जीवत हो कबि स्याम कहै तुहि आइस पाइ कै नामु कई हउ ॥

��हे अक्रूर! कृष्णाला सांग की मी दु:खाच्या महासागरात बुडालो आहे आणि फक्त तुझ्या नावावर आणि शुभेच्छावर जगतो आहे.

ਮਾਰਨ ਮੋ ਸੁਤ ਕੌ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਸੁਤ ਕੋਟਿ ਉਪਾਵਨ ਸੋ ਕਢਈ ਹਉ ॥

मारन मो सुत कौ न्रिप के सुत कोटि उपावन सो कढई हउ ॥

राजाचे पुत्र माझ्या मुलांना मारण्यासाठी खूप प्रयत्न करत आहेत

ਸ੍ਯਾਮ ਸੋ ਇਉ ਕਹੀਯੋ ਬਤੀਯਾ ਤੁਮਰੇ ਬਿਨੁ ਨਾਥ ਅਨਾਥ ਭਈ ਹਉ ॥੧੦੧੫॥

स्याम सो इउ कहीयो बतीया तुमरे बिनु नाथ अनाथ भई हउ ॥१०१५॥

हे अक्रूर! कृष्णाला सांग की त्याच्याशिवाय आपण सर्व असहाय आहोत.��1015.

ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਤਿਹ ਸੋ ਬਤੀਯਾ ਅਤਿ ਹੀ ਦੁਖ ਸ੍ਵਾਸ ਉਸਾਸ ਸੁ ਲੀਨੋ ॥

यौ कहि कै तिह सो बतीया अति ही दुख स्वास उसास सु लीनो ॥

असे म्हणत त्याने मोठ्या वेदनेने उसासा टाकला.

ਜੋ ਦੁਖ ਮੋਰੇ ਰਿਦੇ ਮਹਿ ਥੋ ਸੋਊ ਮੈ ਤੁਮ ਪੈ ਸਭ ਹੀ ਕਹਿ ਦੀਨੋ ॥

जो दुख मोरे रिदे महि थो सोऊ मै तुम पै सभ ही कहि दीनो ॥

असे बोलून कुंतीने एक दीर्घ आणि दु:खाचा उसासा टाकला आणि पुढे म्हणाली, माझ्या मनात जी काही व्यथा होती, ती मी उघड केली आहे.

ਸੋ ਸੁਨੀਐ ਹਮਰੀ ਬਿਰਥਾ ਕਹੀਯੋ ਦੁਖ ਕੀ ਜਦੁਬੀਰ ਹਠੀ ਨੋ ॥

सो सुनीऐ हमरी बिरथा कहीयो दुख की जदुबीर हठी नो ॥

तो माझा शोकग्रस्त विठया ऐकेल, (जाऊन) श्रीकृष्ण हातिले यांना सांगेल.

ਹੇ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਅਨਾਥਨ ਨਾਥ ਸਹਾਇ ਕਰੋ ਕਹਿ ਰੋਦਨ ਕੀਨੋ ॥੧੦੧੬॥

हे ब्रिजनाथ अनाथन नाथ सहाइ करो कहि रोदन कीनो ॥१०१६॥

��हे अक्रूर! यादवांचा नायक! तू कृपा करून माझी सर्व वेदनादायक कथा कृष्णाला सांगा, आणि पुन्हा विलाप करत म्हणाली, हे ब्रजाच्या देवा! कृपया आमच्या सारख्या गरीब जीवांना मदत करा.�� 1016.