श्री दसाम ग्रंथ

पान - 925


ਨਾਥ ਬਾਗ ਜੋ ਮੈ ਲਗਵਾਯੋ ॥
नाथ बाग जो मै लगवायो ॥

'माझ्या स्वामी, बाग, मी जोपासली आहे,

ਯਹ ਗੁਲਾਬ ਤਿਹ ਠਾ ਤੇ ਆਯੋ ॥
यह गुलाब तिह ठा ते आयो ॥

'त्यातून हे गुलाब निघाले आहेत.

ਸਕਲ ਸਖਿਨ ਜੁਤ ਤੁਮ ਪੈ ਡਾਰਿਯੋ ॥
सकल सखिन जुत तुम पै डारियो ॥

'आम्ही सर्व देशबांधवांनी निवड केली आहे.'

ਪ੍ਰਫੁਲਤ ਭਯੋ ਜੜ ਕਛੁ ਨ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥੧੦॥
प्रफुलत भयो जड़ कछु न बिचारियो ॥१०॥

हे ऐकून त्या मूर्खाला खूप आनंद झाला.(l0)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਬਾਨਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੯੨॥੧੬੪੪॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे बानवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥९२॥१६४४॥अफजूं॥

राजा आणि मंत्री यांच्या शुभ चरित्रांच्या संभाषणाची नव्वदवी बोधकथा, आशीर्वादाने पूर्ण. (९२)(१६४२)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਚਲਿਯੋ ਜੁਲਾਹੋ ਸਾਹੁਰੇ ਉਡਿ ਜਾ ਕਹਤਾ ਜਾਇ ॥
चलियो जुलाहो साहुरे उडि जा कहता जाइ ॥

एक विणकर त्याच्या सासऱ्याकडे चालला होता आणि ओरडत राहिला, 'उडता'

ਬਧਿਕਨ ਕੁਸਗੁਨ ਜਾਨਿ ਕੈ ਮਾਰਿਯੋ ਤਾਹਿ ਬਨਾਇ ॥੧॥
बधिकन कुसगुन जानि कै मारियो ताहि बनाइ ॥१॥

एका शिकारीने याला अशुभ मानून त्याला मारहाण केली.(1)

ਬਧਿਕ ਬਾਚ ॥
बधिक बाच ॥

बधिक चर्चा

ਉਡਿ ਉਡਿ ਆਵਹੁ ਫਾਸਿਯਹੁ ਸੌ ਕਹਤਾ ਮਗੁ ਜਾਇ ॥
उडि उडि आवहु फासियहु सौ कहता मगु जाइ ॥

(शिकारी त्याला म्हणाला) 'तुम्ही म्हणाल उडत ये आणि अडकून जा.

ਜੋ ਐਸੋ ਬਚ ਪੁਨਿ ਕਹਿਯੋ ਹਨਿਹੈ ਤੋਹਿ ਰਿਸਾਇ ॥੨॥
जो ऐसो बच पुनि कहियो हनिहै तोहि रिसाइ ॥२॥

'तुम्ही इतर मार्गाने ओरडलात तर मी रागावून तुम्हाला ठार करीन' (2)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਫਸਿ ਫਸਿ ਜਾਵਹੁ ਉਡਿ ਉਡਿ ਆਇ ॥
फसि फसि जावहु उडि उडि आइ ॥

माशी माशी येऊन अडकतात

ਐਸੇ ਕਹਤ ਜੁਲਾਹੋ ਜਾਇ ॥
ऐसे कहत जुलाहो जाइ ॥

मग 'उडता ये और फसला' म्हणत प्रवास सुरू केला.

ਚੋਰਨ ਕੁਸਗੁਨ ਚਿਤ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
चोरन कुसगुन चित बिचारियो ॥

चोरांनी (हे ऐकून) कुशगनला चितमध्ये समजले

ਦੋ ਸੈ ਜੁਤੀ ਸੌ ਤਿਹ ਮਾਰਿਯੋ ॥੩॥
दो सै जुती सौ तिह मारियो ॥३॥

हे चोरांनी ऐकले आणि त्यांनी त्याच्यावर दोनशे वार केले.(3)

ਚੋਰਨ ਬਾਚ ॥
चोरन बाच ॥

चोराची सूचना

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਲੈ ਆਵਹੁ ਧਰਿ ਜਾਇਯਹੁ ਯੌ ਕਹਿ ਕਰੌ ਪਯਾਨ ॥
लै आवहु धरि जाइयहु यौ कहि करौ पयान ॥

म्हणा, "इकडे आण, निघून जा."

ਜੋ ਉਹਿ ਭਾਤਿ ਬਖਾਨਿਹੋ ਹਨਿਹੈ ਤੁਹਿ ਤਨ ਬਾਨ ॥੪॥
जो उहि भाति बखानिहो हनिहै तुहि तन बान ॥४॥

"तुम्ही अन्यथा बोललात तर आम्ही तुम्हाला ठार मारू." (4)

ਜਬ ਚੋਰਨ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਤਬ ਤਾ ਤੇ ਡਰ ਪਾਇ ॥
जब चोरन ऐसे कहियो तब ता ते डर पाइ ॥

चोरांना घाबरल्यावर तो ठामपणे चालत असे,

ਲੈ ਆਵਹੁ ਧਰਿ ਜਾਇਯਹੁ ਯੌ ਮਗੁ ਕਹਤੌ ਜਾਇ ॥੫॥
लै आवहु धरि जाइयहु यौ मगु कहतौ जाइ ॥५॥

'इकडे आणा, सोडा आणि निघून जा.'(५)

ਚਾਰ ਪੁਤ੍ਰ ਪਾਤਿਸਾਹ ਕੇ ਇਕ ਨੈ ਤਜਾ ਪਰਾਨ ॥
चार पुत्र पातिसाह के इक नै तजा परान ॥

एका राजाला चार पुत्र होते. नुकताच एकाने अखेरचा श्वास घेतला,

ਦਾਬਨ ਤਾ ਕੌ ਲੈ ਚਲੇ ਅਧਿਕ ਸੋਕ ਮਨ ਮਾਨਿ ॥੬॥
दाबन ता कौ लै चले अधिक सोक मन मानि ॥६॥

आणि ते त्याला दफनासाठी घेऊन जात होते.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਤਬ ਲੌ ਕਹਤ ਜੁਲਾਹੋ ਐਯਹੁ ॥
तब लौ कहत जुलाहो ऐयहु ॥

तोपर्यंत विणकर असे म्हणत आला

ਲੈ ਲੈ ਆਵਹੁ ਧਰ ਧਰ ਜੈਯਹੁ ॥
लै लै आवहु धर धर जैयहु ॥

'आत आण आणि तिथे ठेव' असे म्हणणारा विणकर भेटला.

ਸੈਨਾ ਕੇ ਸ੍ਰਵਨਨ ਯਹ ਪਰੀ ॥
सैना के स्रवनन यह परी ॥

(जेव्हा हा शब्द (राजाच्या) सैन्याच्या कानावर पडला,

ਪੰਦ੍ਰਹ ਸੈ ਪਨਹੀ ਤਹ ਝਰੀ ॥੭॥
पंद्रह सै पनही तह झरी ॥७॥

हे ऐकून राजाच्या सैनिकांनी त्याला पंधराशे जोडे मारले (७)

ਤਿਨ ਸੋ ਕਹਿਯੋ ਕਹੋ ਸੁ ਉਚਾਰੋ ॥
तिन सो कहियो कहो सु उचारो ॥

(त्यांनी) त्याला (आम्ही) जे म्हणू ते बोलण्यास सांगितले.

ਕਹਿਯੋ ਬੁਰਾ ਭਯੋ ਕਹਤ ਪਧਾਰੋ ॥
कहियो बुरा भयो कहत पधारो ॥

त्यांनी त्याला 'काय वाईट घडले आहे' असे पुन्हा सांगण्यास सांगितले.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕੀ ਬਾਤ ਨ ਜਾਨੀ ॥
भेद अभेद की बात न जानी ॥

त्याला फरक कळला नाही.

ਜੋ ਤਿਨ ਕਹਿਯੋ ਵਹੈ ਜੜ ਮਾਨੀ ॥੮॥
जो तिन कहियो वहै जड़ मानी ॥८॥

त्याने (विणकर) त्याला असे का सांगितले हे समजले नाही.(8)

ਏਕ ਰਾਵ ਤਾ ਕੇ ਬਹੁ ਨਾਰੀ ॥
एक राव ता के बहु नारी ॥

एका राजाला अनेक बायका होत्या,

ਪੂਤ ਨ ਹੋਤ ਤਾਹਿ ਦੁਖ ਭਾਰੀ ॥
पूत न होत ताहि दुख भारी ॥

एक राजा होता त्याला अनेक बायका होत्या पण मुलगा नव्हता.

ਔਰ ਬ੍ਯਾਹਿ ਬ੍ਯਾਕੁਲ ਹ੍ਵੈ ਕੀਨੋ ॥
और ब्याहि ब्याकुल ह्वै कीनो ॥

तो अस्वस्थ झाला आणि त्याने पुन्हा लग्न केले.

ਤਾ ਕੇ ਭਵਨ ਪੂਤ ਬਿਧਿ ਦੀਨੋ ॥੯॥
ता के भवन पूत बिधि दीनो ॥९॥

त्याने दुसऱ्या स्त्रीशी लग्न केले आणि देवाने त्याला एक मुलगा दिला (9)

ਸਭਹਿਨ ਆਨੰਦ ਚਿਤ ਬਢਾਯੋ ॥
सभहिन आनंद चित बढायो ॥

सगळ्यांना खूप आनंद झाला.

ਤਬ ਲੌ ਕਹਤ ਜੁਲਾਹੋ ਆਯੋ ॥
तब लौ कहत जुलाहो आयो ॥

विणकर जवळून गेल्यावर प्रत्येक शरीराला खूप आनंद झाला.

ਬੁਰਾ ਭਯੋ ਕਹਿ ਊਚ ਪੁਕਾਰਿਯੋ ॥
बुरा भयो कहि ऊच पुकारियो ॥

आणि 'बुरा होया' म्हणत मोठ्या आवाजात ओरडला.

ਸੁਨ੍ਯੋ ਜਾਹਿ ਪਨਹਿਨ ਤਿਨ ਮਾਰਿਯੋ ॥੧੦॥
सुन्यो जाहि पनहिन तिन मारियो ॥१०॥

'काय वाईट घडले आहे', तो म्हणाला आणि त्याला राजाने मारहाण केली.(10)

ਪੁਰ ਜਨ ਬਾਚ ॥
पुर जन बाच ॥

शहरवासी म्हणाले:

ਭਲਾ ਭਯੋ ਇਹ ਕਹਤ ਪਧਾਰਿਯੋ ॥
भला भयो इह कहत पधारियो ॥

जेव्हा लोक शूज मारतात

ਜਬ ਲੋਗਨ ਜੂਤਿਨ ਸੋ ਮਾਰਿਯੋ ॥
जब लोगन जूतिन सो मारियो ॥

प्रत्येक त्याचा त्यानंतर त्याला सांगण्यात आले की, 'हा देवाचा आशीर्वाद आहे.'

ਜਾਤ ਭਯੋ ਤਿਹ ਠਾ ਬਡਭਾਗੀ ॥
जात भयो तिह ठा बडभागी ॥

धन्य त्या ठिकाणी पोहोचल्यावर,

ਜਹ ਅਤਿ ਅਗਨਿ ਨਗਰ ਮਹਿ ਲਾਗੀ ॥੧੧॥
जह अति अगनि नगर महि लागी ॥११॥

मग तो एका गावात पोहोचला, जिथे आग लागली होती.(11)

ਗਿਰਿ ਗਿਰਿ ਪਰੈ ਮਹਲ ਜਹ ਭਾਰੇ ॥
गिरि गिरि परै महल जह भारे ॥

जिथे मोठमोठे राजवाडे ढासळत होते.

ਛਪਰਨ ਕੇ ਜਹ ਉਡੈ ਅਵਾਰੇ ॥
छपरन के जह उडै अवारे ॥

मोठमोठे राजवाडे अगदी ढासळत होते आणि छप्पर उडून जात होते.