श्री दसाम ग्रंथ

पान - 910


ਜੋਗ ਮਾਰਗ ਤੇ ਛਲਿ ਬਹੁਰਾਇਸਿ ॥
जोग मारग ते छलि बहुराइसि ॥

योगिक ध्यानातून त्याची क्रिया उलट केली.

ਨ੍ਰਿਪ ਧਰਿ ਬਸਤ੍ਰ ਧਾਮ ਮੈ ਆਯੋ ॥
न्रिप धरि बसत्र धाम मै आयो ॥

राजा, पुन्हा एकदा शाही पोशाख सजला,

ਬਹੁਰ ਆਪਨੌ ਰਾਜ ਕਮਾਯੋ ॥੯੭॥
बहुर आपनौ राज कमायो ॥९७॥

परत आला आणि त्याचा राज्यकारभार सुरू केला.(९७)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਜਿਯਤੇ ਜੁਗਿਯਾ ਮਾਰਿਯੋ ਭੂਅ ਕੇ ਬਿਖੈ ਗਡਾਇ ॥
जियते जुगिया मारियो भूअ के बिखै गडाइ ॥

एक जिवंत योगी मारला गेला आणि जमिनीत गाडला गेला.

ਤ੍ਰਿਯ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਬਹੁਰਾਇਯੋ ਐਸੇ ਚਰਿਤ ਬਨਾਇ ॥੯੮॥
त्रिय न्रिप को बहुराइयो ऐसे चरित बनाइ ॥९८॥

आणि तिच्या चरित्राद्वारे, राणीने राजाला त्याच्या सिंहासनावर परत मिळवून दिले. (98)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕਾਸੀਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੮੧॥੧੪੪੨॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इकासीवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥८१॥१४४२॥अफजूं॥

राजा आणि मंत्री यांच्या शुभ चरित्र संभाषणाची ऐंशीवी बोधकथा, आशीर्वादाने पूर्ण. (८१)(१४४०)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਜਹਾਗੀਰ ਆਦਿਲ ਮਰਿ ਗਯੋ ॥
जहागीर आदिल मरि गयो ॥

न्यायप्रेमी राजा जहांगीर मरण पावला तेव्हा

ਸਾਹਿਜਹਾ ਹਜਰਤਿ ਜੂ ਭਯੋ ॥
साहिजहा हजरति जू भयो ॥

जेव्हा (मुघल) सम्राट जहांगीर मरण पावला तेव्हा त्याच्या मुलाने गादी घेतली.

ਦਰਿਯਾ ਖਾ ਪਰ ਅਧਿਕ ਰਿਸਾਯੌ ॥
दरिया खा पर अधिक रिसायौ ॥

(त्याला) दर्याखानाचा खूप राग आला.

ਮਾਰਨ ਚਹਿਯੋ ਹਾਥ ਨਹਿ ਆਯੌ ॥੧॥
मारन चहियो हाथ नहि आयौ ॥१॥

बी दारिया खानवर खूप रागावला होता आणि त्याला मारण्याची इच्छा होती.(1)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਤਿਹ ਹਜਰਤਿ ਮਾਰਨ ਚਹੈ ਹਾਥ ਨ ਆਵੈ ਨਿਤ ॥
तिह हजरति मारन चहै हाथ न आवै नित ॥

राजपुत्राला त्याला मारायचे होते पण तो त्याच्यावर हात ठेवू शकला नाही,

ਰਾਤਿ ਦਿਵਸ ਜਾਗਤ ਉਠਤ ਬਸਤ ਸੋਵਤੇ ਚਿਤ ॥੨॥
राति दिवस जागत उठत बसत सोवते चित ॥२॥

आणि या विषयांतराने त्याला रात्रंदिवस त्रास दिला, मग तो झोपलेला असो किंवा जागा असो.(2)

ਸਾਹਜਹਾ ਜੂ ਪਲੰਘ ਪਰ ਸੋਤ ਉਠਿਯੋ ਬਰਰਾਇ ॥
साहजहा जू पलंघ पर सोत उठियो बरराइ ॥

राजकुमार सुशोभित पलंगावर झोपलेला असताना, अचानक उठायचा,

ਦਰਿਯਾ ਖਾ ਕੋ ਮਾਰਿਯੋ ਕਰਿ ਕੈ ਕ੍ਰੋਰਿ ਉਪਾਇ ॥੩॥
दरिया खा को मारियो करि कै क्रोरि उपाइ ॥३॥

आणि दरिया खान, मृत किंवा जिवंत मिळवण्यासाठी ओरडा.(3)

ਚੌਪਈ
चौपई

चौपायी

ਸੋਵਤ ਸਾਹਜਹਾ ਬਰਰਾਯੋ ॥
सोवत साहजहा बररायो ॥

(एका रात्री) शहाजहान झोपेत रडला

ਜਾਗਤ ਹੁਤੀ ਬੇਗਮ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
जागत हुती बेगम सुनि पायो ॥

एकदा झोपेत राजकुमार बडबडला आणि जागे झालेल्या राणीने ऐकले.

ਚਿੰਤ ਕਰੀ ਸਤ੍ਰੁ ਕੌ ਮਾਰਿਯੈ ॥
चिंत करी सत्रु कौ मारियै ॥

(त्याने) शत्रूचा वध करून विचार केला

ਪਤ ਕੋ ਸੋਕ ਸੰਤਾਪ ਨਿਵਾਰਿਯੈ ॥੪॥
पत को सोक संताप निवारियै ॥४॥

तिने शत्रूला मारून आपल्या पतीला संकटातून कसे सोडवायचे याचा विचार केला.(4)

ਬੇਗਮ ਬਾਚ ॥
बेगम बाच ॥

बेगमचे बोलणे

ਟੂੰਬ ਪਾਵ ਹਜਰਤਹਿ ਜਗਾਯੋ ॥
टूंब पाव हजरतहि जगायो ॥

(त्याने) पाय मारून राजाला उठवले

ਤੀਨ ਕੁਰਨਸੈ ਕਰਿ ਸਿਰ ਨ੍ਯਾਯੋ ॥
तीन कुरनसै करि सिर न्यायो ॥

तिने हळुवारपणे राजकुमाराला जागे केले आणि तीन वेळा नमस्कार केला.

ਜੋ ਤੁਮ ਕਹਿਯੋ ਸੁ ਮੈ ਬੀਚਾਰਿਯੋ ॥
जो तुम कहियो सु मै बीचारियो ॥

तुम्ही जे बोललात त्याचा मी विचार केला आहे

ਦਰਿਯਾ ਖਾ ਕਹ ਜਾਨਹੁ ਮਾਰਿਯੋ ॥੫॥
दरिया खा कह जानहु मारियो ॥५॥

'दारिया खानला संपवण्याबद्दल तुम्ही काय म्हणालात याचा मी विचार केला आहे,(5)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਮੁਸਕਿਲ ਹਨਨ ਹਰੀਫ ਕੋ ਕਬਹੁ ਨ ਆਵੈ ਦਾਵ ॥
मुसकिल हनन हरीफ को कबहु न आवै दाव ॥

'बुद्धिमान शत्रूला संपवणे सोपे नसते.

ਜੜ ਕੋ ਕਹਾ ਸੰਘਾਰਿਬੈ ਜਾ ਕੋ ਰਿਝਲ ਸੁਭਾਵ ॥੬॥
जड़ को कहा संघारिबै जा को रिझल सुभाव ॥६॥

'केवळ साधा माणूस, जो अतिशय भोळा आहे, त्याचा नायनाट करणे सोपे आहे.'(6)

ਸੋਰਠਾ ॥
सोरठा ॥

सोरथ

ਸ੍ਯਾਨੀ ਸਖੀ ਬੁਲਾਇ ਪਠਈ ਮੰਤ੍ਰ ਸਿਖਾਇ ਕੈ ॥
स्यानी सखी बुलाइ पठई मंत्र सिखाइ कै ॥

तिने एका हुशार दासीला बोलावले, तिला प्रशिक्षण दिले आणि नंतर तिला पाठवले,

ਦਰਿਆ ਖਾ ਕੋ ਜਾਇ ਲ੍ਯਾਵਹੁ ਚਰਿਤ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥੭॥
दरिआ खा को जाइ ल्यावहु चरित बनाइ कै ॥७॥

काही क्रितार प्रदर्शित करण्यासाठी आणि दरिया खानला आणण्यासाठी.(७)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਸ੍ਯਾਨੀ ਸਖੀ ਸਮਝ ਸਭ ਗਈ ॥
स्यानी सखी समझ सभ गई ॥

ज्ञानी माणसाला सर्व काही समजले

ਦਰਿਯਾ ਖਾ ਕੇ ਜਾਤ ਗ੍ਰਿਹ ਭਈ ॥
दरिया खा के जात ग्रिह भई ॥

हुशार दासीला सर्व काही समजले आणि ती दरिया खानच्या घरी गेली.

ਗੋਸੇ ਬੈਠਿ ਸੁ ਮੰਤ੍ਰ ਬਤਾਯੋ ॥
गोसे बैठि सु मंत्र बतायो ॥

(त्याच्याशी) एकांतात बसून बोला

ਤਵ ਗ੍ਰਿਹ ਮੈ ਬੇਗਮਹਿ ਪਠਾਯੋ ॥੮॥
तव ग्रिह मै बेगमहि पठायो ॥८॥

ती त्याच्याबरोबर एकांतात बसली आणि सांगितले की राणीने तिला पाठवले आहे (8)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਰੂਪ ਤਿਹਾਰੋ ਹੇਰਿ ਕੈ ਬੇਗਮ ਰਹੀ ਲੁਭਾਇ ॥
रूप तिहारो हेरि कै बेगम रही लुभाइ ॥

'तुझ्या देखण्यापणाचे कौतुक करून राणी तुझ्या प्रेमात पडली आहे.

ਹੇਤ ਤਿਹਾਰੇ ਮਿਲਨ ਕੇ ਮੋ ਕਹ ਦਯੋ ਪਠਾਇ ॥੯॥
हेत तिहारे मिलन के मो कह दयो पठाइ ॥९॥

'आणि तुला भेटण्याच्या इच्छेने तिने मला पाठवले आहे.'(9)

ਹਜਰਤਿ ਤ੍ਰਿਯ ਕੋ ਚੋਰਿ ਚਿਤ ਕਹਾ ਫਿਰਤ ਹੋ ਐਠਿ ॥
हजरति त्रिय को चोरि चित कहा फिरत हो ऐठि ॥

'महाराज, एका महिलेचे हृदय चोरल्यानंतर तुमची इज्जत.

ਬੇਗਿ ਬੁਲਾਯੋ ਬੇਗਮਹਿ ਚਲਹੁ ਦੇਗ ਮਹਿ ਬੈਠ ॥੧੦॥
बेगि बुलायो बेगमहि चलहु देग महि बैठ ॥१०॥

तू अवाजवी अभिमान का दाखवत आहेस.'(10)

ਛਾਰਿਯਾ ਉਰਦਾ ਬੇਗਨੀ ਖੋਜੇ ਜਹਾ ਅਨੇਕ ॥
छारिया उरदा बेगनी खोजे जहा अनेक ॥

'तुम्ही तिथे या, जिथे असंख्य गदा वाहणारे आणि संशोधक आहेत.

ਪੰਖੀ ਫਟਕਿ ਸਕੈ ਨਹੀ ਪਹੁਚੈ ਮਨੁਖ ਨ ਏਕ ॥੧੧॥
पंखी फटकि सकै नही पहुचै मनुख न एक ॥११॥

'परंतु कोणीही अनोळखी, पक्षी देखील हस्तक्षेप करू शकत नाहीत. (11)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਕਾਹੂ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਤਹਾ ਜੋ ਪਰੈ ॥
काहू द्रिसटि तहा जो परै ॥

तिथे जो कोणी दिसतो,

ਟੂਟ ਟੂਟ ਹਜਰਤਿ ਤਿਹ ਕਰੈ ॥
टूट टूट हजरति तिह करै ॥

'कोणत्याही अनोळखी व्यक्तीने चकरा मारण्याचे धाडस केले तर सम्राटाच्या आदेशाने त्याचे तुकडे केले जातात. जे