श्री दसाम ग्रंथ

पान - 997


ਕਹੁ ਤੁ ਤੁਮ ਤਾ ਕੌ ਗਹਿ ਲ੍ਯਾਊ ॥
कहु तु तुम ता कौ गहि ल्याऊ ॥

तुम्ही म्हणाल तर मी त्याला पकडेन.

ਆਨਿ ਰਾਵ ਜੂ ਤੁਮੈ ਦਿਖਾਊ ॥
आनि राव जू तुमै दिखाऊ ॥

'तुझी इच्छा असेल तर मला परवानगी द्या, मी त्याला आत घेऊन येईन आणि दाखवीन.

ਜੋ ਮੁਹਿ ਕਹੋ ਤਾਹਿ ਸੋਊ ਕੀਜੈ ॥
जो मुहि कहो ताहि सोऊ कीजै ॥

तू म्हणशील ते मी करीन

ਡਾਰਿ ਮਹਲ ਊਪਰ ਤੇ ਦੀਜੈ ॥੭॥
डारि महल ऊपर ते दीजै ॥७॥

'माझ्याशी कसेही वागावे अशी तुमची इच्छा असली तरी मी त्याचे पालन करीन.'(7)

ਪ੍ਰਥਮ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਇਹ ਭਾਤਿ ਜਤਾਈ ॥
प्रथम न्रिपहि इह भाति जताई ॥

प्रथम राजा असे म्हणाला

ਬਹੁਰੋ ਬਾਧਿ ਜਾਰ ਕੌ ਲ੍ਯਾਈ ॥
बहुरो बाधि जार कौ ल्याई ॥

असे राजाला सांगितल्यावर तिने त्याला बांधून बाहेर आणले.

ਆਪੁ ਭੋਗ ਜਿਹ ਸਾਥ ਕਮਾਯੋ ॥
आपु भोग जिह साथ कमायो ॥

ज्याच्याशी (त्याने) स्वतः लाड केले,

ਬਹੁਰਿ ਰਾਵ ਕੌ ਆਨ ਦਿਖਾਯੋ ॥੮॥
बहुरि राव कौ आन दिखायो ॥८॥

आणि ज्याच्याशी तिने प्रेम केले होते ते राजाला दाखवले.(८)

ਰਾਨੀ ਹੇਰਿ ਤਾਹਿ ਰਿਸਿ ਭਰੀ ॥
रानी हेरि ताहि रिसि भरी ॥

राणीने त्याच्याकडे रागाने पाहिले

ਸਖਿਯਨ ਕੌ ਆਗ੍ਯਾ ਯੌ ਕਰੀ ॥
सखियन कौ आग्या यौ करी ॥

राणीने त्याच्याकडे रागाने पाहिले आणि आपल्या दासींना आदेश दिला.

ਧੌਲਰ ਤੇ ਯਾ ਕੌ ਤੁਮ ਡਾਰੋ ॥
धौलर ते या कौ तुम डारो ॥

वाड्यावर फेकून द्या

ਆਇਸੁ ਰਾਜਾ ਕੋ ਨ ਨਿਹਾਰੋ ॥੯॥
आइसु राजा को न निहारो ॥९॥

त्याला राजवाड्यातून खाली फेकून द्या आणि राजाच्या आदेशाची वाट पाहू नका.(9)

ਵੈ ਸਖਿਆਂ ਤਾ ਕੌ ਲੈ ਗਈ ॥
वै सखिआं ता कौ लै गई ॥

ते मित्र त्याला घेऊन गेले.

ਚੀਨਤ ਸਦਨ ਸੁ ਆਗੇ ਭਈ ॥
चीनत सदन सु आगे भई ॥

दासी त्याला घेऊन गेली. त्यांना कापूस असलेल्या खोलीची माहिती होती.

ਸਕਲ ਰਾਵ ਕੋ ਸੋਕ ਨਿਵਾਰਿਯੋ ॥
सकल राव को सोक निवारियो ॥

त्यांनी राजाचे दुःख दूर केले

ਰੂੰਈ ਪੈ ਤਾ ਕੌ ਗਹਿ ਡਾਰਿਯੋ ॥੧੦॥
रूंई पै ता कौ गहि डारियो ॥१०॥

त्यांनी राजाचे दुःख दूर केले आणि त्याला कपाशीने खोलीत टाकले.(१०)

ਰਾਜੈ ਲਖੀ ਦੁਸਟ ਇਹ ਘਾਯੋ ॥
राजै लखी दुसट इह घायो ॥

राजाला वाटले की त्याने त्या दुष्टाचा वध केला आहे.

ਤਿਨ ਤਨਿ ਤਨਿਕ ਖੇਦ ਨਹਿ ਪਾਯੋ ॥
तिन तनि तनिक खेद नहि पायो ॥

राजाने विचार केला, अपराधी संपला आहे आणि त्यामुळे त्याचा त्रास नाहीसा झाला आहे.

ਉਠਿ ਤਹ ਤੇ ਨਿਜੁ ਧਾਮ ਸਿਧਾਯੋ ॥
उठि तह ते निजु धाम सिधायो ॥

(तो) तेथून उठून आपल्या घरी आला.

ਇਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਨਿਜੁ ਜਾਰ ਲੰਘਾਯੋ ॥੧੧॥
इह चरित्र निजु जार लंघायो ॥११॥

तो उठला, स्वतःच्या राजवाड्यात गेला आणि त्या स्त्रीने या युक्तीने मित्राला वाचवले.(11)

ਪੁਨਿ ਰਾਜੇ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
पुनि राजे इह भाति उचारियो ॥

तेव्हा राजा असे म्हणाला

ਇਹ ਜੋ ਚੋਰ ਧਾਮ ਤੇ ਡਾਰਿਯੋ ॥
इह जो चोर धाम ते डारियो ॥

तेव्हा राजाने हुकूम दिला, 'जो चोर राजवाड्यात टाकला होता.

ਮੋਹਿ ਆਨ ਵਹੁ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਿਖੈਯੈ ॥
मोहि आन वहु म्रितक दिखैयै ॥

ये आणि मला त्याचा मृतदेह दाखव.

ਆਗ੍ਯਾ ਮੋਹਿ ਮਾਨਿ ਯਹ ਲੈਯੈ ॥੧੨॥
आग्या मोहि मानि यह लैयै ॥१२॥

'त्याचा डिक्ट-ओडी आणून मला दाखवावा.'(12)

ਜੋ ਨਰ ਹ੍ਯਾਂ ਤੇ ਮਿਲੈ ਬਗਾਈ ॥
जो नर ह्यां ते मिलै बगाई ॥

(राणी म्हणाली) ज्याला येथे खाली पाडले आहे,

ਟੂਕ ਟੂਕ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਸੋ ਜਾਈ ॥
टूक टूक ह्वै कै सो जाई ॥

'एवढ्या उंचीवरून फेकल्या गेलेल्या कोणत्याही व्यक्तीचे तुकडे झाले पाहिजेत.

ਤਿਲ ਤਿਲ ਭਯੋ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਨਹਿ ਆਵੈ ॥
तिल तिल भयो द्रिसटि नहि आवै ॥

ते विखुरलेले आणि नजरेआड झाले असते.

ਤਾ ਕੌ ਕੌਨ ਖੋਜ ਕਰ ਲ੍ਯਾਵੈ ॥੧੩॥
ता कौ कौन खोज कर ल्यावै ॥१३॥

'तो दिसत नाही, त्याला कोण शोधू शकेल? (13)

ਤਿਲ ਤਿਲ ਪਾਇ ਅੰਗ ਤਿਹ ਭਏ ॥
तिल तिल पाइ अंग तिह भए ॥

त्याचे हातपाय तुकडे तुकडे झाले असावेत.

ਗੀਧ ਕਾਕ ਆਮਿਖ ਭਖਿ ਗਏ ॥
गीध काक आमिख भखि गए ॥

'त्याची हाडे मास्यासह चिरलेली असावीत आणि ते मांस गरुडांनी खाल्ले असावे.

ਤਾ ਕੋ ਅੰਗ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਨਹਿ ਆਵੈ ॥
ता को अंग द्रिसटि नहि आवै ॥

त्याचा कोणताही भाग दिसत नाही.

ਕੌਨ ਬਿਯੋ ਤਾ ਕੌ ਲੈ ਆਵੈ ॥੧੪॥
कौन बियो ता कौ लै आवै ॥१४॥

'त्याच्या शरीराचा एकही तुकडा दिसत नाही, तो कोण आणि कुठे शोधू शकतो?'(l4)

ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
भुजंग छंद ॥

भुजंग छंद

ਦਿਯੋ ਡਾਰਿ ਜਾ ਕੋ ਮਹਾਰਾਜ ਐਸੇ ॥
दियो डारि जा को महाराज ऐसे ॥

हे महाराज ! जे इतके फेकले जाते,

ਲਹਿਯੋ ਜਾਇ ਤਾ ਕੌ ਕਛੂ ਅੰਗ ਕੈਸੇ ॥
लहियो जाइ ता कौ कछू अंग कैसे ॥

असे स्पष्टीकरण राजाला देण्यात आले की त्याचे कोणतेही 11mb स्पष्ट झाले नाहीत.

ਕਈ ਟੂਕ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਪਰਿਯੋ ਕਹੂੰ ਜਾਈ ॥
कई टूक ह्वै कै परियो कहूं जाई ॥

अनेक तुटलेल्या तुकड्यांसह तो कुठेतरी पडला असावा.

ਗਏ ਗੀਧ ਔ ਕਾਕ ਤਾ ਕੌ ਚਬਾਈ ॥੧੫॥
गए गीध औ काक ता कौ चबाई ॥१५॥

त्याचे तुकडे झाले असता, गरुडाने ते सर्व खाल्ले असते.(15)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਯੌ ਸੁਨਿ ਮੋਨਿ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਮੁਖ ਧਰੀ ॥
यौ सुनि मोनि न्रिपति मुख धरी ॥

हे ऐकून राजा शांत झाला

ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਰਾਜ ਕਾਰਜ ਪਰ ਕਰੀ ॥
द्रिसटि राज कारज पर करी ॥

हे ऐकून राजा गप्प बसला आणि त्याचे लक्ष राज्यकारभाराकडे वळले.

ਰਾਨੀ ਅਪਨੋ ਮੀਤ ਬਚਾਯੋ ॥
रानी अपनो मीत बचायो ॥

राणीने तिच्या मित्राला वाचवले.

ਵਾ ਪਸੁ ਕੌ ਯੌ ਚਰਿਤ੍ਰ ਦਿਖਾਯੋ ॥੧੬॥
वा पसु कौ यौ चरित्र दिखायो ॥१६॥

अशी फसवणूक करून राणीने आपल्या प्रियकराला वाचवले.(l6)(1),

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਇਕਤੀਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੩੧॥੨੫੯੧॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ इकतीह चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१३१॥२५९१॥अफजूं॥

राजा आणि मंत्री यांच्या शुभ चरित्र संभाषणाची 131 वी बोधकथा, आशीर्वादाने पूर्ण. (१३१)(२५८२)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਏਕ ਪਲਾਊ ਦੇਸ ਸੁਨੀਜੈ ॥
एक पलाऊ देस सुनीजै ॥

पलाऊ नावाचा एक देश होता.

ਮੰਗਲ ਦੇਵ ਸੁ ਰਾਵ ਭਨੀਜੈ ॥
मंगल देव सु राव भनीजै ॥

पिआऊ नावाच्या देशात राजा मंगल देव राज्य करत असत.

ਸੁਘਰਿ ਕੁਅਰਿ ਤਾ ਕੀ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥
सुघरि कुअरि ता की बर नारी ॥

त्याच्या (घरी) सुगरी कुवारी नावाची एक चांगली राणी होती.

ਜਨੁਕ ਜਗਤ ਕੀ ਜੋਤਿ ਸਵਾਰੀ ॥੧॥
जनुक जगत की जोति सवारी ॥१॥

सुगर कुमारी ही त्यांची पत्नी होती जिच्या तेजाने संपूर्ण जग उजळून निघाले होते.(1)