श्री दसाम ग्रंथ

पान - 988


ਤਨਿਕ ਛੁਅਤ ਤਾ ਕੇ ਤੁਰਤ ਬਾਧਿ ਗਯੋ ਤਤਕਾਲ ॥
तनिक छुअत ता के तुरत बाधि गयो ततकाल ॥

तिच्या स्पर्शाने तिने लगेच त्याला कैदी बनवले.

ਦਾਨਵ ਕੋ ਬਾਧਤ ਭਈ ਇਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕਰਿ ਬਾਲ ॥੩੩॥
दानव को बाधत भई इह चरित्र करि बाल ॥३३॥

सैतान, तिच्या फसवणुकीद्वारे, एक कैदी बनला. (33)

ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
भुजंग छंद ॥

भुजंग छंद

ਛਲਿਯੋ ਛੈਲ ਦਾਨੋ ਇਸੀ ਛਲੈ ਬਾਲਾ ॥
छलियो छैल दानो इसी छलै बाला ॥

या युक्तीने महिलेने राक्षसाला फसवले.

ਲੀਯੋ ਬਸ੍ਰਯ ਕੈ ਕੈ ਮਹਾ ਰੂਪ ਆਲਾ ॥
लीयो बस्रय कै कै महा रूप आला ॥

स्त्रीने तिच्या मोहकतेद्वारे भूताला तिच्या नियंत्रणाखाली आणले.

ਬੰਧ੍ਰਯੋ ਬੀਰ ਮੰਤ੍ਰਾਨ ਕੇ ਜੋਰ ਆਯੋ ॥
बंध्रयो बीर मंत्रान के जोर आयो ॥

तो योद्धा मंत्रांच्या जोरावर बांधला गेला

ਸਭੈ ਗ੍ਰਾਮ ਬਾਸੀਨ ਕੌ ਲੈ ਦਿਖਾਯੋ ॥੩੪॥
सभै ग्राम बासीन कौ लै दिखायो ॥३४॥

तिच्या मंत्राद्वारे तिने त्याला बांधले आणि शहरातील लोकांसमोर सादर केले.(34)

ਪ੍ਰਥਮ ਗ੍ਰਾਮ ਬਾਸੀਨ ਕੌ ਲੈ ਦਿਖਾਰਿਯੋ ॥
प्रथम ग्राम बासीन कौ लै दिखारियो ॥

आधी सर्व गावकऱ्यांना आणून दाखवले

ਪੁਨਿਰ ਖੋਦਿ ਭੂਮੈ ਤਿਸੈ ਗਾਡਿ ਡਾਰਿਯੋ ॥
पुनिर खोदि भूमै तिसै गाडि डारियो ॥

आधी तिने त्याला गावात दाखवले आणि मग तिने त्याला जमिनीत गाडले.

ਜਿਨੈ ਲੈ ਗਦਾ ਕੋ ਘਨੋ ਬੀਰ ਮਾਰੇ ॥
जिनै लै गदा को घनो बीर मारे ॥

ज्याने गदा घेऊन अनेक योद्धे मारले होते,

ਭਏ ਤੇਜ ਮੰਤ੍ਰਾਨ ਕੇਤੇ ਬਿਚਾਰੇ ॥੩੫॥
भए तेज मंत्रान केते बिचारे ॥३५॥

गदा, ज्याद्वारे त्याने अनेकांना मारले होते, ती फक्त एक नम्र गोष्ट म्हणून कमी केली गेली.(35)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਜਿਨ ਖੇਚਰ ਕਰ ਖਗ ਲੈ ਖਤ੍ਰੀ ਹਨੇ ਅਪਾਰ ॥
जिन खेचर कर खग लै खत्री हने अपार ॥

ज्या सैतानाने आपल्या तलवारीचा वापर करून अनेक काशत्र्यांची कत्तल केली होती.

ਤੇ ਛੈਲੀ ਇਹ ਛਲ ਛਲਿਯੋ ਐਸੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਿਚਾਰ ॥੩੬॥
ते छैली इह छल छलियो ऐसो चरित्र बिचार ॥३६॥

तो, फळांमुळे, एका स्त्रीने भ्रमित झाला होता.(36)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਪਚੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੨੫॥੨੪੬੭॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ पचीसवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१२५॥२४६७॥अफजूं॥

राजा आणि मंत्री यांच्या शुभ चरित्र संभाषणाची 125 वी बोधकथा, आशीर्वादाने पूर्ण. (१२५)(२४६५)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਦੇਸ ਤਪੀਸਾ ਕੇ ਬਿਖੈ ਗੜੀ ਸਿਨਸਿਨੀ ਏਕ ॥
देस तपीसा के बिखै गड़ी सिनसिनी एक ॥

तापीसा देशात ऋषीमुनींची वस्ती असलेला किल्ला होता.

ਜੀਤਿ ਨ ਕੋਊ ਤਿਹ ਸਕਿਯੋ ਭਿਰਿ ਭਿਰਿ ਗਏ ਅਨੇਕ ॥੧॥
जीति न कोऊ तिह सकियो भिरि भिरि गए अनेक ॥१॥

अनेक प्रयत्न करूनही त्यावर कोणीही विजय मिळवू शकले नाही.(१)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਅਬਦੁਲ ਨਬੀ ਤਹਾ ਕਹ ਧਾਯੋ ॥
अबदुल नबी तहा कह धायो ॥

अब्दुल नबीने त्याच्यावर हल्ला केला.

ਚਾਰਿ ਦ੍ਯੋਸ ਲਗਿ ਜੁਧ ਮਚਾਯੋ ॥
चारि द्योस लगि जुध मचायो ॥

अब्दुल नाभी नावाच्या एका मुघलाने त्या जागेवर छापा टाकला आणि चार दिवस लढाई चालली.

ਅਧਿਕ ਮਾਰਿ ਗੋਲਿਨ ਕੀ ਭਈ ॥
अधिक मारि गोलिन की भई ॥

प्रचंड गोळीबार झाला.

ਭ੍ਰਿਤਨ ਬਿਸਰ ਸਕਲ ਸੁਧਿ ਗਈ ॥੨॥
भ्रितन बिसर सकल सुधि गई ॥२॥

बॉम्बस्फोट इतका तीव्र होता की सर्व रहिवाशांच्या नसा गमवाव्या लागल्या.(2)

ਆਖਰ ਗੜੀ ਤਵਨ ਕੌ ਤੋਰਿਯੋ ॥
आखर गड़ी तवन कौ तोरियो ॥

शेवटी त्यांनी किल्ला तोडला

ਯਾ ਕੌ ਕਿਨੀ ਨ ਮੁਹਰੋ ਮੋਰਿਯੋ ॥
या कौ किनी न मुहरो मोरियो ॥

शेवटी कोणीही हल्ल्याचा सामना करू न शकल्याने किल्ला तुटला.

ਅਟਕਤ ਏਕ ਅਟਾਰੀ ਭਈ ॥
अटकत एक अटारी भई ॥

(फक्त) एक पोटमाळा अडकला.

ਅਧਿਕ ਮਾਰਿ ਗੋਲਿਨ ਕੀ ਦਈ ॥੩॥
अधिक मारि गोलिन की दई ॥३॥

पण प्रचंड गोळीबार होऊनही एक उंच वाडा उरला होता.(3)

ਭਰਿ ਭਰਿ ਤੁਪਕ ਤਵਨ ਤ੍ਰਿਯ ਲ੍ਯਾਵੈ ॥
भरि भरि तुपक तवन त्रिय ल्यावै ॥

महिला तिथे बंदुका घेऊन येत

ਲੈ ਲੈ ਕਰ ਮੈ ਪੁਰਖ ਚਲਾਵੈ ॥
लै लै कर मै पुरख चलावै ॥

तेथे, महिलांनी बंदुका पुन्हा लोड केल्या आणि त्या त्यांच्या पतींकडे आणल्या.

ਤਕਿ ਤਕਿ ਤਨ ਜਾ ਕੇ ਮੈ ਮਾਰੈ ॥
तकि तकि तन जा के मै मारै ॥

कोणाचा मृतदेह पाहून मारायचे.

ਹੈ ਗੈ ਰਥ ਬੀਰਾਨ ਬਿਦਾਰੈ ॥੪॥
है गै रथ बीरान बिदारै ॥४॥

ते पुरुष, हत्ती, घोडे आणि रथचालक यांना गोळ्या घालून ठार मारतील.

ਭਰਿ ਬੰਦੂਕ ਤ੍ਰਿਯ ਸਿਸਤ ਬਨਾਈ ॥
भरि बंदूक त्रिय सिसत बनाई ॥

(एका) महिलेने बंदूक लोड केली आणि लक्ष्य केले

ਖਾਨ ਨਬੀ ਕੇ ਹ੍ਰਿਦੈ ਲਗਾਈ ॥
खान नबी के ह्रिदै लगाई ॥

भरलेल्या बंदुकीसह, एका महिलेने, खान नाभीच्या हृदयातून गोळी मारली.

ਲਾਗਤ ਘਾਇ ਹਾਹਿ ਨਹਿ ਭਾਖਿਯੋ ॥
लागत घाइ हाहि नहि भाखियो ॥

त्याच्यावर गोळी झाडली तेव्हा त्याने हायही म्हटले नाही

ਮਾਰਿ ਪਾਲਕੀ ਭੀਤਰਿ ਰਾਖਿਯੋ ॥੫॥
मारि पालकी भीतरि राखियो ॥५॥

बी यांना आपला व्यथा व्यक्त करण्यास वेळ मिळाला नाही आणि तो त्याच्या रथातच मेला.(5)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਨਬੀ ਤੁਪਕ ਕੇ ਸੰਗ ਹਨ੍ਯੋ ਉਤੈ ਜੁਧ ਅਤਿ ਹੋਇ ॥
नबी तुपक के संग हन्यो उतै जुध अति होइ ॥

नाभीला बंदुकीने मारण्यात आले पण दुसऱ्या टोकाला लढाई सुरूच होती.

ਇਤਿ ਭ੍ਰਿਤ ਪਤਿ ਲੈ ਘਰ ਗਏ ਉਤੈ ਨ ਜਾਨਤ ਕੋਇ ॥੬॥
इति भ्रित पति लै घर गए उतै न जानत कोइ ॥६॥

बेरे, त्यांनी नाभीला त्याच्या घरी आणले आणि कोणाचीही दखल घेतली नाही (6)

ਏਕ ਤੋਪਚੀ ਤੁਪਕ ਲੈ ਬਾਧੀ ਸਿਸਤ ਬਨਾਇ ॥
एक तोपची तुपक लै बाधी सिसत बनाइ ॥

तेथे, एका तोफखान्याने लक्ष्य केले आणि त्या दिशेने एक गोळी सोडली,

ਤਾ ਕੇ ਪਤਿ ਕੇ ਉਰ ਬਿਖੈ ਗੋਲੀ ਹਨੀ ਰਿਸਾਇ ॥੭॥
ता के पति के उर बिखै गोली हनी रिसाइ ॥७॥

जे थेट महिलेच्या पतीच्या हृदयात गेले.(७)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਲਗੇ ਤੁਪਕ ਕੇ ਬ੍ਰਿਣ ਭਟ ਜੂਝਿਯੋ ॥
लगे तुपक के ब्रिण भट जूझियो ॥

बंदुकीच्या गोळीने वीर मारला गेला.

ਠਾਢੀ ਨਿਕਟ ਤਵਨ ਤ੍ਰਿਯ ਬੂਝਿਯੋ ॥
ठाढी निकट तवन त्रिय बूझियो ॥

आदळल्यावर तिचा नवरा मरण पावला आणि शेजारी उभी असताना तिने विचार केला,

ਚਕਮਕ ਝਾਰਿ ਕਢੀ ਚਿਨਗਾਰੀ ॥
चकमक झारि कढी चिनगारी ॥

त्याने चकमक चोळून एक ठिणगी टाकली

ਤਿਨ ਛਪਰਨ ਮੋ ਛਿਪ੍ਰ ਪ੍ਰਜਾਰੀ ॥੮॥
तिन छपरन मो छिप्र प्रजारी ॥८॥

दगड घासून ठिणगी निर्माण करून तिने घराला आग लावावी.(८)

ਮੁਗਲ ਸੇਖ ਸੈਯਦ ਤਹ ਆਏ ॥
मुगल सेख सैयद तह आए ॥

मोगल, शेख, सय्यद (सर्व) तेथे आले

ਤਾ ਤ੍ਰਿਯ ਕੋ ਯੌ ਬਚਨ ਸੁਨਾਏ ॥
ता त्रिय को यौ बचन सुनाए ॥

इतक्यात एक मुघल शेख सईद त्या महिलेशी बोलायला आला.

ਅਬ ਤੂੰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਹੋਹਿ ਹਮਾਰੀ ॥
अब तूं इसत्री होहि हमारी ॥

आता तू आमची बायको हो.