श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1079


ਤਹ ਤੇ ਕਾਢਿ ਧਾਮ ਲੈ ਆਏ ॥੫॥
तह ते काढि धाम लै आए ॥५॥

ते तेथून घेऊन घरी आणले. ५.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਚੁਰਾਨਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੯੪॥੩੬੪੦॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ चुरानवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१९४॥३६४०॥अफजूं॥

श्री चरित्रोपाख्यानच्या त्रिचरित्रातील मंत्री भूप संवादाचा १९४ वा अध्याय येथे संपतो, सर्व शुभ आहे. १९४.३६४०. चालते

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਨੌਕੋਟੀ ਮਰਵਾਰ ਕੇ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਨਰੇਸ ॥
नौकोटी मरवार के जसवंत सिंघ नरेस ॥

मारवाड नौकोटीचा जसवंत सिंह नावाचा राजा होता

ਜਾ ਕੀ ਮਾਨਤ ਆਨਿ ਸਭ ਰਘੁਬੰਸੀਸ੍ਵਰ ਦੇਸ ॥੧॥
जा की मानत आनि सभ रघुबंसीस्वर देस ॥१॥

सर्व रघुवंशी राजे त्यांच्या अधीनता स्वीकारत असत. १.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਮਾਨਮਤੀ ਤਿਹ ਕੀ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥
मानमती तिह की बर नारी ॥

मानवती त्याची सुंदर पत्नी होती.

ਜਨੁਕ ਚੀਰ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਨਿਕਾਰੀ ॥
जनुक चीर चंद्रमा निकारी ॥

जणू चंद्राला तडा जातो.

ਬਿਤਨ ਪ੍ਰਭਾ ਦੂਜੀ ਤਿਹ ਰਾਨੀ ॥
बितन प्रभा दूजी तिह रानी ॥

त्याला बिटन प्रभा नावाची दुसरी राणी होती.

ਜਾ ਸਮ ਲਖੀ ਨ ਕਿਨੂੰ ਬਖਾਨੀ ॥੨॥
जा सम लखी न किनूं बखानी ॥२॥

ज्याच्यासारखा दुसरा कोणी पाहिला किंवा ऐकला नव्हता. 2.

ਕਾਬਲ ਦਰੋ ਬੰਦ ਜਬ ਭਯੋ ॥
काबल दरो बंद जब भयो ॥

जेव्हा काबूलचा पास (शत्रूंचा) बंद झाला

ਲਿਖਿ ਐਸੇ ਖਾ ਮੀਰ ਪਠਯੋ ॥
लिखि ऐसे खा मीर पठयो ॥

म्हणून मीरखानाने (सम्राटाला) असे लिहिले.

ਅਵਰੰਗ ਬੋਲਿ ਜਸਵੰਤਹਿ ਲੀਨੋ ॥
अवरंग बोलि जसवंतहि लीनो ॥

औरंगजेबाने जसवंत सिंगला बोलावले

ਤਵਨੈ ਠੌਰ ਭੇਜਿ ਕੈ ਦੀਨੋ ॥੩॥
तवनै ठौर भेजि कै दीनो ॥३॥

(आणि त्याला) त्या ठिकाणी पाठवले. 3.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਛੋਰਿ ਜਹਾਨਾਬਾਦ ਤਹਾ ਜਸਵੰਤ ਗਯੋ ॥
छोरि जहानाबाद तहा जसवंत गयो ॥

जसवंतसिंग जहानाबाद सोडून तिकडे गेले.

ਜੋ ਕੋਊ ਯਾਕੀ ਭਯੋ ਸੰਘਾਰਤ ਤਿਹ ਭਯੋ ॥
जो कोऊ याकी भयो संघारत तिह भयो ॥

जो कोणी बंड केले त्याला मारले गेले.

ਆਇ ਮਿਲਿਯੋ ਤਾ ਕੌ ਸੋ ਲਿਯੋ ਉਬਾਰਿ ਕੈ ॥
आइ मिलियो ता कौ सो लियो उबारि कै ॥

जो कोणी त्याला आधी भेटला असेल (आधीच्या भावनेने) त्याने त्याला वाचवले असते.

ਹੋ ਡੰਡਿਯਾ ਬੰਗਸਤਾਨ ਪਠਾਨ ਸੰਘਾਰਿ ਕੈ ॥੪॥
हो डंडिया बंगसतान पठान संघारि कै ॥४॥

त्याने दांडिया आणि बंगस्तानच्या पठाणांना मारले (स्वच्छ केले). 4.

ਜੀਵ ਅਨਮਨੋ ਕਿਤਕ ਦਿਨਨ ਤਾ ਕੋ ਭਯੋ ॥
जीव अनमनो कितक दिनन ता को भयो ॥

ते बरेच दिवस आजारी होते.

ਤਾ ਤੇ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸੁਰ ਪੁਰ ਗਯੋ ॥
ता ते जसवंत सिंघ न्रिपति सुर पुर गयो ॥

जे करून राजा जसवंत सिंह स्वर्गात गेले.

ਦ੍ਰੁਮਤਿ ਦਹਨ ਅਧਤਮ ਪ੍ਰਭਾ ਤਹ ਆਇ ਕੈ ॥
द्रुमति दहन अधतम प्रभा तह आइ कै ॥

द्रुममती दहन आणि अधतम प्रभा तेथे येत

ਹੋ ਤਰੁਨਿ ਇਤ੍ਰਯਾਦਿਕ ਤ੍ਰਿਯ ਸਭ ਜਰੀ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥੫॥
हो तरुनि इत्रयादिक त्रिय सभ जरी बनाइ कै ॥५॥

आणि इतर स्त्रियांसह त्या सर्व (राजासोबत) सती झाल्या.

ਡੀਕ ਅਗਨਿ ਕੀ ਉਠੀ ਰਾਨਿਯਨ ਯੌ ਕਿਯੋ ॥
डीक अगनि की उठी रानियन यौ कियो ॥

(जेव्हा) ज्वाला ('दिक') उठली तेव्हा राण्यांनी तसे केले.

ਨਮਸਕਾਰ ਕਰਿ ਸਪਤ ਪ੍ਰਦਛਿਨ ਕੌ ਦਿਯੋ ॥
नमसकार करि सपत प्रदछिन कौ दियो ॥

सात आशीर्वाद देऊन नमस्कार केला.

ਕੂਦਿ ਕੂਦਿ ਕਰਿ ਪਰੀ ਨਰੇਰ ਨਚਾਇ ਕੈ ॥
कूदि कूदि करि परी नरेर नचाइ कै ॥

मग त्यांनी हातात नारळ टाकत (अग्नीत) उडी घेतली.

ਹੋ ਜਨੁਕ ਗੰਗ ਕੇ ਮਾਝ ਅਪਛਰਾ ਆਇ ਕੈ ॥੬॥
हो जनुक गंग के माझ अपछरा आइ कै ॥६॥

(असे वाटले की) जणू अपप्रचारांनी गंगेत उडी घेतली आहे. 6.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਬਿਤਨ ਕਲਾ ਦੁਤਿਮਾਨ ਮਤਿ ਚਲੀ ਜਰਨ ਕੇ ਕਾਜ ॥
बितन कला दुतिमान मति चली जरन के काज ॥

बितान काला आणि दुतिमान माटीही सडायला गेले.

ਦੁਰਗ ਦਾਸ ਸੁਨਿ ਗਤਿ ਤਿਸੈ ਰਾਖਿਯੋ ਕੋਟਿ ਇਲਾਜ ॥੭॥
दुरग दास सुनि गति तिसै राखियो कोटि इलाज ॥७॥

ही परिस्थिती ऐकून दुर्गादासांनी त्यांना मोठ्या प्रयत्नांनी थांबवले (म्हणजे त्यांना वाचवले) ॥७॥

ਮੇੜਤੇਸ ਥਾਰੇ ਉਦਰ ਸੁਨਿ ਰਾਨੀ ਮਮ ਬੈਨ ॥
मेड़तेस थारे उदर सुनि रानी मम बैन ॥

हे राणी! माझे ऐक. मारवाडचा (भावी) राजा तुमच्या पोटात आहे.

ਮੈ ਨ ਮਿਲੌ ਹਜਰਤਿ ਤਨੈ ਜਾਸਾ ਅਪਨੇ ਐਨ ॥੮॥
मै न मिलौ हजरति तनै जासा अपने ऐन ॥८॥

(ती म्हणू लागली) मी राजाला भेटणार नाही आणि माझ्या घरी जाईन.8.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਤਬ ਹਾਡੀ ਪਤਿ ਸੌ ਨਹਿ ਜਰੀ ॥
तब हाडी पति सौ नहि जरी ॥

तेव्हा हादीने (राजपूत राणी) तिच्या पतीशी लग्न केले नाही

ਲਰਿਕਨ ਕੀ ਆਸਾ ਜਿਯ ਧਰੀ ॥
लरिकन की आसा जिय धरी ॥

आणि पोरांची आशा मनात ठेवा.

ਛੋਰਿ ਪਿਸੌਰ ਦਿਲੀ ਕੌ ਆਏ ॥
छोरि पिसौर दिली कौ आए ॥

ती पेशावर सोडून दिल्लीच्या दिशेने निघाली.

ਸਹਿਰ ਲਹੌਰ ਪੂਤ ਦੋ ਜਾਏ ॥੯॥
सहिर लहौर पूत दो जाए ॥९॥

ती लाहोर शहरात आली आणि तिने दोन मुलांना जन्म दिला. ९.

ਜਬ ਰਾਨੀ ਦਿਲੀ ਮੌ ਗਈ ॥
जब रानी दिली मौ गई ॥

जेव्हा राणी दिल्लीला पोहोचली

ਹਜਰਤਿ ਕੌ ਐਸੀ ਸੁਧਿ ਭਈ ॥
हजरति कौ ऐसी सुधि भई ॥

त्यामुळे राजाला ते कळले.

ਸੋਊਅਨ ਕਹਿਯੋ ਇਨੈ ਮੁਹਿ ਦੀਜੈ ॥
सोऊअन कहियो इनै मुहि दीजै ॥

(म्हणून राजाने) त्या माणसांना माझ्या स्वाधीन करावे असे सांगितले

ਤੁਮ ਮਨਸਬ ਜਸਵੰਤ ਕੋ ਲੀਜੈ ॥੧੦॥
तुम मनसब जसवंत को लीजै ॥१०॥

आणि मग जसवंत सिंग यांचा दर्जा घ्या. 10.

ਰਨਿਯਨ ਕੋ ਸਊਅਨ ਨਹਿ ਦਯੋ ॥
रनियन को सऊअन नहि दयो ॥

गोऱ्यांनी राण्या दिल्या नाहीत

ਹਜਰਤਿ ਸੈਨ ਪਠਾਵਤ ਭਯੋ ॥
हजरति सैन पठावत भयो ॥

म्हणून राजाने (त्यांच्या मागे) सैन्य पाठवले.

ਰਨਛੋਰੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੋ ॥
रनछोरै इह भाति उचारो ॥

असे रणछोड म्हणाले

ਨਰ ਕੋ ਭੇਸ ਸਭੈ ਤੁਮ ਧਾਰੋ ॥੧੧॥
नर को भेस सभै तुम धारो ॥११॥

की तुम्ही सर्व पुरुषांचा वेश धारण करावा. 11.

ਖਾਨ ਪੁਲਾਦ ਜਬੈ ਚੜਿ ਆਏ ॥
खान पुलाद जबै चड़ि आए ॥

जेव्हा पुलद खान वर आला

ਤਬ ਰਨਿਯਨ ਯੌ ਬਚਨ ਸੁਨਾਏ ॥
तब रनियन यौ बचन सुनाए ॥

मग राणी असे बोलल्या.