श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1048


ਜੋ ਸਖੀ ਕਾਜ ਕਰੈ ਹਮਰੋ ਤਿਹ ਭੂਖਨ ਕੀ ਕਛੁ ਭੂਖ ਨ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ॥
जो सखी काज करै हमरो तिह भूखन की कछु भूख न ह्वै है ॥

हे सखी! तू माझे काम केलेस तर तुला दागिन्यांची भूक लागणार नाही.

ਬਸਤ੍ਰ ਅਪਾਰ ਭਰੇ ਘਰ ਬਾਰ ਸੁ ਏਕਹਿ ਬਾਰ ਹਜਾਰਨ ਲੈ ਹੈ ॥
बसत्र अपार भरे घर बार सु एकहि बार हजारन लै है ॥

घर अफाट चिलखत भरले आहे, (अगदी) हजारो एकाच वेळी घेतले.

ਮੋਰੀ ਦਸਾ ਅਵਲੋਕਿ ਕੈ ਸੁੰਦਰਿ ਜਾਨਤ ਹੀ ਹਿਯੋ ਮੈ ਪਛੁਤੈ ਹੈ ॥
मोरी दसा अवलोकि कै सुंदरि जानत ही हियो मै पछुतै है ॥

हे सौंदर्य! माझी अवस्था पाहून त्याला मनातून पश्चाताप होईल.

ਕੀਜੈ ਉਪਾਇ ਦੀਜੈ ਬਿਖੁ ਆਇ ਕਿ ਮੀਤ ਮਿਲਾਇ ਕਿ ਮੋਹੂ ਨ ਪੈ ਹੈ ॥੬॥
कीजै उपाइ दीजै बिखु आइ कि मीत मिलाइ कि मोहू न पै है ॥६॥

काहीतरी करून मला मित्र बनवा, किंवा येऊन मला इच्छा द्या, मला (माझ्या प्रियकराशिवाय) सापडणार नाही (म्हणजे मी मरेन).6.

ਐਸੇ ਉਦੈ ਪੁਰੀ ਕੇ ਮੁਖ ਤੇ ਬਚ ਜੋਬਨ ਕੁਅਰਿ ਜਬੈ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
ऐसे उदै पुरी के मुख ते बच जोबन कुअरि जबै सुनि पायो ॥

उदय पुरी बेगम यांच्या तोंडून असे शब्द जोबान कुआरी यांनी ऐकले

ਤਾਹਿ ਪਛਾਨ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਸੌ ਮਨ ਬੀਚ ਬਿਚਾਰ ਇਹੈ ਠਹਰਾਯੋ ॥
ताहि पछान भली बिधि सौ मन बीच बिचार इहै ठहरायो ॥

त्यामुळे सगळी परिस्थिती नीट समजून घेतल्यावर माझ्या मनात हा विचार आला.

ਦੇਗ ਮੈ ਡਾਰਿ ਚਲੀ ਤਿਤ ਕੋ ਬਗਵਾਨਨ ਭਾਖਿ ਪਕ੍ਵਾਨ ਲਖਾਯੋ ॥
देग मै डारि चली तित को बगवानन भाखि पक्वान लखायो ॥

ते भांड्यात टाकून ती त्याकडे गेली आणि बागायतदारांना सांगितले की (त्यात) एक ताट आहे.

ਸਾਇਤ ਏਕ ਬਿਹਾਨੀ ਨ ਬਾਗ ਮੈ ਆਨਿ ਪਿਆਰੀ ਕੌ ਮੀਤ ਮਿਲਾਯੋ ॥੭॥
साइत एक बिहानी न बाग मै आनि पिआरी कौ मीत मिलायो ॥७॥

प्रेयसीला बागेत मित्र देऊन एक तासही ('सयत') उलटला नव्हता. ७.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਉਦੈ ਪੁਰੀ ਪਿਯ ਪਾਇ ਤਿਹ ਚਰਨ ਰਹੀ ਲਪਟਾਇ ॥
उदै पुरी पिय पाइ तिह चरन रही लपटाइ ॥

उदय पुरी बेगम यांनी प्रीतमचे स्वागत केले आणि तिच्या पाया पडल्या.

ਤਾ ਕੋ ਜੋ ਦਾਰਿਦ ਹੁਤੇ ਛਿਨ ਮੈ ਦਯੋ ਮਿਟਾਇ ॥੮॥
ता को जो दारिद हुते छिन मै दयो मिटाइ ॥८॥

तिच्या (मैत्रिणीची) गरिबी (गरिबी) क्षणार्धात पुसली गेली. 8.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਗਹਿ ਗਹਿ ਤਾ ਕੋ ਬਾਲ ਗਰੇ ਚਿਮਟਤ ਭਈ ॥
गहि गहि ता को बाल गरे चिमटत भई ॥

त्याने (पुरुषाने) महिलेला पकडले आणि तिला मिठी मारायला सुरुवात केली

ਲਪਟਿ ਲਪਟਿ ਤਾ ਕੇ ਆਸਨ ਕੇ ਤਰ ਗਈ ॥
लपटि लपटि ता के आसन के तर गई ॥

आणि मांडीवर त्याच्या सीटखाली दुमडले होते.

ਚੌਰਾਸੀ ਆਸਨ ਸਭ ਲਿਯੇ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥
चौरासी आसन सभ लिये बनाइ कै ॥

चौऱ्यासी आसने चांगली करून

ਹੋ ਆਠ ਜਾਮ ਰਤਿ ਕਰੀ ਹਰਖ ਉਪਜਾਇ ਕੈ ॥੯॥
हो आठ जाम रति करी हरख उपजाइ कै ॥९॥

आठ वाजेपर्यंत आनंदाने खेळलो. ९.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਤਰੁਨ ਪੁਰਖ ਤਰੁਨੈ ਤ੍ਰਿਯਾ ਤ੍ਰਿਤਿਯ ਚੰਦ੍ਰ ਕੀ ਜੌਨਿ ॥
तरुन पुरख तरुनै त्रिया त्रितिय चंद्र की जौनि ॥

तरुण स्त्रिया आणि तरुण पुरुष आणि तिसऱ्या चंद्राच्या चंद्रप्रकाशात ('जौनी').

ਲਪਟਿ ਲਪਟਿ ਕਰਿ ਰਤਿ ਕਰੈ ਤਿਨ ਤੇ ਹਾਰੈ ਕੌਨ ॥੧੦॥
लपटि लपटि करि रति करै तिन ते हारै कौन ॥१०॥

ते एकमेकांशी भांडत असत, त्यांच्यापैकी कोण हरेल. 10.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਕੋਕਸਾਰ ਕੇ ਮੁਖ ਤੇ ਮਤਨ ਉਚਾਰਹੀ ॥
कोकसार के मुख ते मतन उचारही ॥

(तो) कोक शास्त्राच्या सिद्धांतांचे पठण करत आहे.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਉਪਬਨ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਨਿਹਾਰਹੀ ॥
भाति भाति उपबन की प्रभा निहारही ॥

एकमेकांच्या बागेचा प्रकाश बघत बसायचे.

ਚੌਰਾਸੀ ਆਸਨ ਸਭ ਕਰੇ ਬਨਾਇ ਕਰਿ ॥
चौरासी आसन सभ करे बनाइ करि ॥

(त्यांनी) चौऱ्यासी आसने नीट केली.

ਹੋ ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਰਤਿ ਕਰੀ ਗਰੇ ਲਪਟਾਇ ਕਰਿ ॥੧੧॥
हो भाति भाति रति करी गरे लपटाइ करि ॥११॥

गळ्यात हात गुंडाळून त्यांनी अनेक प्रकारचे खेळ केले. 11.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਚੌਰਾਸੀ ਆਸਨ ਲਏ ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਲਪਟਾਇ ॥
चौरासी आसन लए भाति भाति लपटाइ ॥

एकमेकांना गुंडाळून (त्यांनी) चौऱ्यासी मुद्रा केल्या.

ਚਤੁਰ ਚਤੁਰਿਯਹਿ ਭਾਵਈ ਛਿਨਕ ਨ ਛੋਰਿਯੋ ਜਾਇ ॥੧੨॥
चतुर चतुरियहि भावई छिनक न छोरियो जाइ ॥१२॥

प्रियाला प्रियाला चांगलेच आवडते आणि तिला एकटे सोडू शकत नव्हते. 12.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਤਾ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯਾ ਭੇਦ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
ता की त्रिया भेद सुनि पायो ॥

त्याच्या (व्यक्तीच्या) पत्नीने हे रहस्य शोधून काढले

ਉਦੈ ਪੁਰੀ ਮੋ ਪਤਿਹਿ ਬੁਲਾਯੋ ॥
उदै पुरी मो पतिहि बुलायो ॥

त्या उदय पुरी बेगमने माझ्या पतीला फोन केला आहे

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਤਾ ਸੌ ਰਤਿ ਕਰੀ ॥
भाति भाति ता सौ रति करी ॥

आणि त्याच्यासोबत अनेक प्रकारे खेळले आहे.

ਮੋ ਤੇ ਜਾਤ ਬਾਤ ਨਹਿ ਜਰੀ ॥੧੩॥
मो ते जात बात नहि जरी ॥१३॥

ही गोष्ट मला (आता) होत नाही. 13.

ਸਾਹਿਜਹਾ ਪੈ ਅਬੈ ਪੁਕਾਰੌ ॥
साहिजहा पै अबै पुकारौ ॥

(मी विचार करतो की) आता शहाजहानला बोलावतो.

ਛਿਨ ਮੈ ਤੁਮੈ ਖ੍ਵਾਰ ਕਰਿ ਡਾਰੌ ॥
छिन मै तुमै ख्वार करि डारौ ॥

मी तुला गोठ्यात बनवू दे.

ਯੌ ਕਹਿ ਬੈਨ ਜਾਤ ਭੀ ਤਹਾ ॥
यौ कहि बैन जात भी तहा ॥

असे बोलून ती तिथे गेली

ਹਜਰਤਿ ਰੰਗ ਮਹਲ ਮਹਿ ਜਹਾ ॥੧੪॥
हजरति रंग महल महि जहा ॥१४॥

जिथे राजा रंगमहालात बसला होता. 14.

ਉਦੈਪੁਰੀ ਤਿਹ ਸੰਗ ਲ੍ਯਾਈ ॥
उदैपुरी तिह संग ल्याई ॥

उदय पुरी बेगम तिच्यासोबत (मित्रा) आल्या.

ਤਬ ਲੌ ਨਾਰਿ ਪੁਕਾਰਿ ਸੁਨਾਈ ॥
तब लौ नारि पुकारि सुनाई ॥

तोपर्यंत त्या महिलेच्या रडण्याचा आवाज आला.

ਸਾਹਿਜਹਾ ਤਬ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
साहिजहा तब बचन उचारे ॥

तेव्हा शाहजहान म्हणाला,

ਕਵਨ ਕਰਤ ਇਹ ਸੋਰ ਦੁਆਰੇ ॥੧੫॥
कवन करत इह सोर दुआरे ॥१५॥

दारात हा आवाज कोण करतंय? १५.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दुहेरी:

ਉਦੈ ਪੁਰੀ ਤਬ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ਸਮੁਝਿ ਚਿਤ ਕੈ ਮਾਹਿ ॥
उदै पुरी तब यौ कहियो समुझि चित कै माहि ॥

उदय पुरी बेगमने मनात विचार केला आणि म्हणाल्या,

ਸਤੀ ਭਯੋ ਚਾਹਤ ਤ੍ਰਿਯਾ ਹੋਨ ਦੇਤ ਇਹ ਨਾਹਿ ॥੧੬॥
सती भयो चाहत त्रिया होन देत इह नाहि ॥१६॥

या स्त्रीला सती व्हायचे आहे, पण हा (पुरुष) तिला (सती होऊ देत नाही). 16.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਤਬ ਹਜਰਤਿ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੋ ॥
तब हजरति इह भाति उचारो ॥

तेव्हा राजा म्हणाला,

ਯਾ ਕੌ ਮਨੈ ਕਰੋ ਜਿਨਿ ਜਾਰੋ ॥
या कौ मनै करो जिनि जारो ॥

ते थांबवू नका, जाळून टाका.

ਤ੍ਰਿਯ ਜਨ ਸੰਗ ਅਮਿਤ ਕਰਿ ਦਏ ॥
त्रिय जन संग अमित करि दए ॥

बेगमने त्या बाईबरोबर असंख्य पुरुष पाठवले

ਤਾ ਕਹ ਪਕਰਿ ਜਰਾਵਤ ਭਏ ॥੧੭॥
ता कह पकरि जरावत भए ॥१७॥

आणि त्यांनी त्याला पकडून जाळले. १७.