श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1304


ਇਸਕਪੇਚ ਦੇ ਤਾ ਕੀ ਰਾਨੀ ॥
इसकपेच दे ता की रानी ॥

त्याची राणी (देई) इस्कापेचची होती,

ਸੁੰਦਰਿ ਦੇਸ ਦੇਸ ਮਹਿ ਜਾਨੀ ॥੧॥
सुंदरि देस देस महि जानी ॥१॥

जे ग्रामीण भागात सुंदर मानले जात होते. १.

ਕਾਜੀ ਬਸਤ ਏਕ ਤਹ ਭਾਰੋ ॥
काजी बसत एक तह भारो ॥

तेथे एक मोठा काझी राहत होता.

ਆਰਫ ਦੀਨ ਨਾਮ ਉਜਿਯਾਰੋ ॥
आरफ दीन नाम उजियारो ॥

त्याचे तेजस्वी नाव आरफ दिन होते.

ਸੁਤਾ ਜੇਬਤੁਲ ਨਿਸਾ ਤਵਨ ਕੀ ॥
सुता जेबतुल निसा तवन की ॥

त्यांना जेब्तुल निसा नावाची मुलगी होती

ਸਸਿ ਕੀ ਸੀ ਦੁਤਿ ਲਗਤ ਜਵਨ ਕੀ ॥੨॥
ससि की सी दुति लगत जवन की ॥२॥

ज्याची प्रतिमा चंद्रासारखी दिसत होती. 2.

ਤਹ ਗੁਲਜਾਰ ਰਾਇ ਇਕ ਨਾਮਾ ॥
तह गुलजार राइ इक नामा ॥

गुलजार राय नावाची एक व्यक्ती होती

ਥਕਿਤ ਰਹਤ ਨਿਰਖਤ ਜਿਹ ਬਾਮਾ ॥
थकित रहत निरखत जिह बामा ॥

जे पाहून महिलांची दमछाक व्हायची.

ਸੋ ਕਾਜੀ ਕੀ ਸੁਤਾ ਨਿਹਾਰਾ ॥
सो काजी की सुता निहारा ॥

(जेव्हा) काझीच्या मुलीने त्याला पाहिले

ਮਦਨ ਬਾਨ ਤਹ ਤਾਹਿ ਪ੍ਰਹਾਰਾ ॥੩॥
मदन बान तह ताहि प्रहारा ॥३॥

तेव्हा कामाने त्याला बाण मारला. 3.

ਹਿਤੂ ਜਾਨਿ ਇਕ ਸਖੀ ਬੁਲਾਈ ॥
हितू जानि इक सखी बुलाई ॥

हितू (त्याने) जाणून सखीला बोलावले

ਤਾ ਕਹ ਕਹਾ ਭੇਦ ਸਮਝਾਈ ॥
ता कह कहा भेद समझाई ॥

आणि त्याला (संपूर्ण) रहस्य समजावून सांगितले.

ਜੌ ਤਾ ਕਹ ਤੈ ਮੋਹਿ ਮਿਲਾਵੈਂ ॥
जौ ता कह तै मोहि मिलावैं ॥

जर तू त्याला मला दिलेस,

ਮੁਖ ਮਾਗੈ ਸੋਈ ਬਰੁ ਪਾਵੈਂ ॥੪॥
मुख मागै सोई बरु पावैं ॥४॥

मग मागितलेले वरदान (बक्षीस) मिळवा. 4.

ਸਖੀ ਗਈ ਤਬ ਹੀ ਤਾ ਕੇ ਪ੍ਰਤਿ ॥
सखी गई तब ही ता के प्रति ॥

तेव्हा सखी त्याच्याकडे गेली

ਆਨਿ ਮਿਲਾਇ ਦਯੌ ਤਿਨ ਸੁਭ ਮਤਿ ॥
आनि मिलाइ दयौ तिन सुभ मति ॥

आणि ती शुभ व्यक्ती (प्रेयसी) येऊन त्यांच्यात सामील झाली.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਦੁਹੂੰ ਕਰੇ ਬਿਲਾਸਾ ॥
भाति भाति दुहूं करे बिलासा ॥

आई-वडिलांच्या भीतीने दोघांनीही त्याग केला

ਤਜਿ ਕਰਿ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਕੋ ਤ੍ਰਾਸਾ ॥੫॥
तजि करि मात पिता को त्रासा ॥५॥

5

ਅਸ ਗੀ ਅਟਕਿ ਤਵਨ ਪਰ ਤਰੁਨੀ ॥
अस गी अटकि तवन पर तरुनी ॥

अशा प्रकारे ती स्त्री त्याच्यावर (तरुणावर) मोहित झाली.

ਜੋਰਿ ਨ ਸਕਤ ਪਲਕ ਸੌ ਬਰਨੀ ॥
जोरि न सकत पलक सौ बरनी ॥

(त्याच्याकडे पाहताना तिला पापणी ('बर्नी') पापणीशी जोडता आली नाही).

ਰੈਨਿ ਦਿਵਸ ਤਿਹ ਪ੍ਰਭਾ ਨਿਹਾਰੈ ॥
रैनि दिवस तिह प्रभा निहारै ॥

ती रात्रंदिवस त्याची प्रतिमा पाहायची

ਧੰਨ੍ਯ ਜਨਮ ਕਰਿ ਅਪਨ ਬਿਚਾਰੈ ॥੬॥
धंन्य जनम करि अपन बिचारै ॥६॥

आणि तिचा जन्म धन्य मानला. 6.

ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਤਵਨ ਦਿਵਸ ਬਡਭਾਗੀ ॥
धंनि धंनि तवन दिवस बडभागी ॥

(म्हणे) तो धन्य दिवस धन्य आहे

ਜਿਹ ਦਿਨ ਲਗਨ ਤੁਮਾਰੀ ਲਾਗੀ ॥
जिह दिन लगन तुमारी लागी ॥

ज्या दिवशी तू मेहनती होतास.

ਅਬ ਕਛੁ ਐਸ ਉਪਾਵ ਬਨੈਯੈ ॥
अब कछु ऐस उपाव बनैयै ॥

आता असे काही उपाय केले पाहिजेत

ਜਿਹ ਛਲ ਪਿਯ ਕੇ ਸੰਗ ਸਿਧੈਯੈ ॥੭॥
जिह छल पिय के संग सिधैयै ॥७॥

जी प्रेयसीसोबत जाण्यासाठी फसवणूक होऊ शकते. ७.

ਬੋਲਿ ਭੇਦ ਸਭ ਪਿਯਹਿ ਸਿਖਾਯੋ ॥
बोलि भेद सभ पियहि सिखायो ॥

त्याने प्रीतमला सगळा गुपित सांगितला

ਰੋਮਨਾਸ ਤਿਹ ਬਦਨ ਲਗਾਯੋ ॥
रोमनास तिह बदन लगायो ॥

आणि तोंडावर रोमासनी लावली.

ਸਭ ਹੀ ਕੇਸ ਦੂਰ ਕਰਿ ਡਾਰੇ ॥
सभ ही केस दूर करि डारे ॥

सर्व (त्याचे) केस स्वच्छ केले.

ਪੁਰਖ ਨਾਰਿ ਨਹਿ ਜਾਤ ਬਿਚਾਰੇ ॥੮॥
पुरख नारि नहि जात बिचारे ॥८॥

(आता तिला) पुरूष, स्त्री (असे वाटले) समजता येत नव्हते ॥8॥

ਸਭ ਤ੍ਰਿਯ ਭੇਸ ਧਰਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਜਬ ॥
सभ त्रिय भेस धरा प्रीतम जब ॥

जेव्हा प्रेयसीने स्त्रीचे सर्व वेष घेतले,

ਠਾਢਾ ਭਯੋ ਅਦਾਲਤਿ ਮੈ ਤਬ ॥
ठाढा भयो अदालति मै तब ॥

त्यानंतर तो न्यायालयात गेला.

ਕਹਿ ਮੁਰ ਚਿਤ ਕਾਜੀ ਸੁਤ ਲੀਨਾ ॥
कहि मुर चित काजी सुत लीना ॥

ते म्हणू लागले की माझी चिट काजीच्या मुलाने (खरं तर मुलगी) जिंकली आहे.

ਮੈ ਚਾਹਤ ਤਾ ਕੌ ਪਤਿ ਕੀਨਾ ॥੯॥
मै चाहत ता कौ पति कीना ॥९॥

मला त्याला (माझा) नवरा बनवायचा आहे. ९.

ਕਾਜੀ ਕਾਢਿ ਕਿਤਾਬ ਨਿਹਾਰੀ ॥
काजी काढि किताब निहारी ॥

काजीने पुस्तक उघडून पाहिले

ਦੇਖਿ ਦੇਖਿ ਕਰਿ ਇਹੈ ਉਚਾਰੀ ॥
देखि देखि करि इहै उचारी ॥

ते पाहून तो म्हणाला,

ਜੋ ਆਵੈ ਆਪਨ ਹ੍ਵੈ ਰਾਜੀ ॥
जो आवै आपन ह्वै राजी ॥

जो स्वेच्छेने आला,

ਤਾ ਕਹ ਕਹਿ ਨ ਸਕਤ ਕਛੁ ਕਾਜੀ ॥੧੦॥
ता कह कहि न सकत कछु काजी ॥१०॥

काझी त्याला काही बोलू शकत नाहीत. 10.

ਯਹ ਹਮਰੇ ਸੁਤ ਕੀ ਭੀ ਦਾਰਾ ॥
यह हमरे सुत की भी दारा ॥

ती माझ्या मुलाची बायको झाली आहे,

ਹਮ ਯਾ ਕੀ ਕਰਿ ਹੈ ਪ੍ਰਤਿਪਾਰਾ ॥
हम या की करि है प्रतिपारा ॥

आता मी त्याचे पालन करीन.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਜੜ ਕਛੂ ਨ ਚੀਨੀ ॥
भेद अभेद जड़ कछू न चीनी ॥

त्या मूर्खाला काही फरक कळला नाही

ਨਿਰਖਿਤ ਸਾਹ ਮੁਹਰ ਕਰਿ ਦੀਨੀ ॥੧੧॥
निरखित साह मुहर करि दीनी ॥११॥

आणि राजाच्या नजरेत (संमतीची) शिक्कामोर्तब केली. 11.

ਮੁਹਰ ਕਰਾਇ ਧਾਮ ਵਹ ਗਯੋ ॥
मुहर कराइ धाम वह गयो ॥

सील लावल्यानंतर तो घरी गेला

ਪੁਰਸ ਭੇਸ ਧਰਿ ਆਵਤ ਭਯੋ ॥
पुरस भेस धरि आवत भयो ॥

आणि तो माणूस वेशात आला.

ਜਬ ਦਿਨ ਦੁਤਿਯ ਕਚਹਿਰੀ ਲਾਗੀ ॥
जब दिन दुतिय कचहिरी लागी ॥

जेव्हा दुसऱ्या दिवशी कोर्टाला बोलावण्यात आले

ਪਾਤਸਾਹ ਬੈਠੇ ਬਡਭਾਗੀ ॥੧੨॥
पातसाह बैठे बडभागी ॥१२॥

आणि मोठा भाग असलेला राजा (आला) आणि बसला. 12.

ਕਾਜੀ ਕੋਟਵਾਰ ਥੋ ਜਹਾ ॥
काजी कोटवार थो जहा ॥

काझी आणि कोतवाल कुठे होते,

ਪੁਰਖ ਭੇਸ ਧਰਿ ਆਯੋ ਤਹਾ ॥
पुरख भेस धरि आयो तहा ॥

(तो) पुरुषाच्या वेशात तेथे आला.