श्री दसाम ग्रंथ

पान - 59


ਅੰਤਿ ਕਾਲਿ ਜੋ ਹੋਇ ਸਹਾਈ ॥
अंति कालि जो होइ सहाई ॥

हे भाऊ! जो तुम्हाला मृत्यूच्या वेळी मदत करेल त्याचे तुम्ही ध्यान का करत नाही?

ਫੋਕਟ ਧਰਮ ਲਖੋ ਕਰ ਭਰਮਾ ॥
फोकट धरम लखो कर भरमा ॥

बनावट धर्मांना भ्रम समजा

ਇਨ ਤੇ ਸਰਤ ਨ ਕੋਈ ਕਰਮਾ ॥੪੯॥
इन ते सरत न कोई करमा ॥४९॥

निरर्थक धर्मांना भ्रामक समजा, कारण ते आपले (जीवनाचे) उद्देश पूर्ण करत नाहीत.49.

ਇਹ ਕਾਰਨਿ ਪ੍ਰਭ ਹਮੈ ਬਨਾਯੋ ॥
इह कारनि प्रभ हमै बनायो ॥

यासाठी देवाने आपल्याला निर्माण केले आहे

ਭੇਦੁ ਭਾਖਿ ਇਹ ਲੋਕ ਪਠਾਯੋ ॥
भेदु भाखि इह लोक पठायो ॥

या कारणास्तव परमेश्वराने मला निर्माण केले आणि मला या जगात पाठवले, हे रहस्य मला सांगितले.

ਜੋ ਤਿਨ ਕਹਾ ਸੁ ਸਭਨ ਉਚਰੋ ॥
जो तिन कहा सु सभन उचरो ॥

त्याने जे सांगितले आहे ते (फक्त) मी सर्वांना सांगेन

ਡਿੰਭ ਵਿੰਭ ਕਛੁ ਨੈਕ ਨ ਕਰੋ ॥੫੦॥
डिंभ विंभ कछु नैक न करो ॥५०॥

त्याने मला जे काही सांगितले ते मी तुम्हांला सांगतो, त्यात थोडासाही पाखंड नाही.50.

ਰਸਾਵਲ ਛੰਦ ॥
रसावल छंद ॥

रसाळ श्लोक

ਨ ਜਟਾ ਮੁੰਡਿ ਧਾਰੌ ॥
न जटा मुंडि धारौ ॥

(मी) डोक्यावर जटा घालणार नाही,

ਨ ਮੁੰਦ੍ਰਕਾ ਸਵਾਰੌ ॥
न मुंद्रका सवारौ ॥

मी डोक्यावर मॅट केलेले केस घालत नाही किंवा कानातल्या अंगठ्या घालत नाही.

ਜਪੋ ਤਾਸ ਨਾਮੰ ॥
जपो तास नामं ॥

(फक्त) त्याच्या नावाचा जप करेल,

ਸਰੈ ਸਰਬ ਕਾਮੰ ॥੫੧॥
सरै सरब कामं ॥५१॥

मी परमेश्वराच्या नामाचे ध्यान करतो, जे मला माझ्या सर्व कामांमध्ये मदत करते.51.

ਨ ਨੈਨੰ ਮਿਚਾਉ ॥
न नैनं मिचाउ ॥

मी डोळे बंद करून बसेन

ਨ ਡਿੰਭੰ ਦਿਖਾਉ ॥
न डिंभं दिखाउ ॥

मी माझे डोळे बंद करत नाही किंवा पाखंडीपणाचे प्रदर्शन करत नाही.

ਨ ਕੁਕਰਮੰ ਕਮਾਉ ॥
न कुकरमं कमाउ ॥

मी कोणतेही वाईट कृत्य करणार नाही

ਨ ਭੇਖੀ ਕਹਾਉ ॥੫੨॥
न भेखी कहाउ ॥५२॥

वाईट कृत्ये करू नका किंवा इतरांनी मला वेशातील व्यक्ती म्हणण्यास प्रवृत्त करू नका. 52.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपाई

ਜੇ ਜੇ ਭੇਖ ਸੁ ਤਨ ਮੈ ਧਾਰੈ ॥
जे जे भेख सु तन मै धारै ॥

जे (साधक) अंगावर (काही ना काही) भेख घालतात,

ਤੇ ਪ੍ਰਭ ਜਨ ਕਛੁ ਕੈ ਨ ਬਿਚਾਰੈ ॥
ते प्रभ जन कछु कै न बिचारै ॥

जे लोक वेगवेगळे वेष धारण करतात ते भगवंतांना कधीच आवडत नाहीत.

ਸਮਝ ਲੇਹੁ ਸਭ ਜਨ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥
समझ लेहु सभ जन मन माही ॥

सर्व लोकांना त्यांच्या मनातील (ही बाब नीट) समजू द्या

ਡਿੰਭਨ ਮੈ ਪਰਮੇਸੁਰ ਨਾਹੀ ॥੫੩॥
डिंभन मै परमेसुर नाही ॥५३॥

तुम्हा सर्वांना हे समजले असेल की देव या सर्व खोड्यांमध्ये अनुपस्थित आहे.53.

ਜੇ ਜੇ ਕਰਮ ਕਰਿ ਡਿੰਭ ਦਿਖਾਹੀ ॥
जे जे करम करि डिंभ दिखाही ॥

जे (लोक) कर्मे करून दांभिकपणा दाखवतात,

ਤਿਨ ਪਰਲੋਕਨ ਮੋ ਗਤਿ ਨਾਹੀ ॥
तिन परलोकन मो गति नाही ॥

जे निरनिराळ्या कृतींतून निरनिराळे वस्त्र दाखवतात, त्यांना परलोकात कधीच मुक्ती मिळत नाही.

ਜੀਵਤ ਚਲਤ ਜਗਤ ਕੇ ਕਾਜਾ ॥
जीवत चलत जगत के काजा ॥

(त्यांच्या) जीवनकाळात सांसारिक व्यवहार चालूच असतात (म्हणजे मान-सन्मान राहतो).

ਸ੍ਵਾਗ ਦੇਖਿ ਕਰਿ ਪੂਜਤ ਰਾਜਾ ॥੫੪॥
स्वाग देखि करि पूजत राजा ॥५४॥

जिवंत असताना, त्यांच्या सांसारिक इच्छा पूर्ण व्हाव्यात आणि त्यांची नक्कल पाहून राजा प्रसन्न होईल.54.

ਸੁਆਂਗਨ ਮੈ ਪਰਮੇਸੁਰ ਨਾਹੀ ॥
सुआंगन मै परमेसुर नाही ॥

(पण सत्य हे आहे की) देव गाण्यातून मिळत नाही

ਖੋਜਿ ਫਿਰੈ ਸਭ ਹੀ ਕੋ ਕਾਹੀ ॥
खोजि फिरै सभ ही को काही ॥

भगवान-देव अशा नक्कलांमध्ये उपस्थित नसतात, अगदी सर्व ठिकाणे सर्वांनी शोधली पाहिजेत.

ਅਪਨੋ ਮਨੁ ਕਰ ਮੋ ਜਿਹ ਆਨਾ ॥
अपनो मनु कर मो जिह आना ॥

ज्यांनी मनावर ताबा मिळवला आहे,

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕੋ ਤਿਨੀ ਪਛਾਨਾ ॥੫੫॥
पारब्रहम को तिनी पछाना ॥५५॥

ज्यांनी आपल्या मनावर ताबा ठेवला त्यांनीच परम ब्रह्म ओळखले.55.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

डोहरा

ਭੇਖ ਦਿਖਾਏ ਜਗਤ ਕੋ ਲੋਗਨ ਕੋ ਬਸਿ ਕੀਨ ॥
भेख दिखाए जगत को लोगन को बसि कीन ॥

जे जगात विविध वेष दाखवतात आणि लोकांना आपल्या बाजूने जिंकतात.

ਅੰਤਿ ਕਾਲਿ ਕਾਤੀ ਕਟਿਯੋ ਬਾਸੁ ਨਰਕ ਮੋ ਲੀਨ ॥੫੬॥
अंति कालि काती कटियो बासु नरक मो लीन ॥५६॥

जेव्हा मृत्यूची तलवार त्यांना कापेल तेव्हा ते नरकात राहतील. ५६.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

CHUPAI

ਜੇ ਜੇ ਜਗ ਕੋ ਡਿੰਭ ਦਿਖਾਵੈ ॥
जे जे जग को डिंभ दिखावै ॥

जे जगाला ढोंगीपणा दाखवतात

ਲੋਗਨ ਮੂੰਡਿ ਅਧਿਕ ਸੁਖ ਪਾਵੈ ॥
लोगन मूंडि अधिक सुख पावै ॥

जे वेगवेगळे वेष दाखवतात, शिष्य शोधतात आणि उत्तम सुखसोयींचा आनंद घेतात.

ਨਾਸਾ ਮੂੰਦ ਕਰੈ ਪਰਣਾਮੰ ॥
नासा मूंद करै परणामं ॥

जे बंद नाकपुड्याने नतमस्तक होतात,

ਫੋਕਟ ਧਰਮ ਨ ਕਉਡੀ ਕਾਮੰ ॥੫੭॥
फोकट धरम न कउडी कामं ॥५७॥

जे नाकपुडी करतात आणि साष्टांग दंडवत करतात, त्यांची धार्मिक शिस्त व्यर्थ आणि निरुपयोगी आहे.57.

ਫੋਕਟ ਧਰਮ ਜਿਤੇ ਜਗ ਕਰਹੀ ॥
फोकट धरम जिते जग करही ॥

जगात (तरीही) लोक धर्माचे पालन करतात,

ਨਰਕਿ ਕੁੰਡ ਭੀਤਰ ਤੇ ਪਰਹੀ ॥
नरकि कुंड भीतर ते परही ॥

सर्व व्यर्थ मार्गाचे अनुयायी, आतून नरकात पडतात.

ਹਾਥ ਹਲਾਏ ਸੁਰਗਿ ਨ ਜਾਹੂ ॥
हाथ हलाए सुरगि न जाहू ॥

(फक्त) हात हलवून स्वर्ग गाठता येत नाही,

ਜੋ ਮਨੁ ਜੀਤ ਸਕਾ ਨਹਿ ਕਾਹੂ ॥੫੮॥
जो मनु जीत सका नहि काहू ॥५८॥

ते हातांच्या हालचालीने स्वर्गात जाऊ शकत नाहीत, कारण ते त्यांच्या मनावर कोणत्याही प्रकारे नियंत्रण ठेवू शकत नाहीत. ५८.

ਕਬਿਬਾਚ ਦੋਹਰਾ ॥
कबिबाच दोहरा ॥

कवीचे शब्द: DOHRA

ਜੋ ਨਿਜ ਪ੍ਰਭ ਮੋ ਸੋ ਕਹਾ ਸੋ ਕਹਿਹੋ ਜਗ ਮਾਹਿ ॥
जो निज प्रभ मो सो कहा सो कहिहो जग माहि ॥

माझ्या प्रभूने मला जे सांगितले तेच मी जगात बोलतो.

ਜੋ ਤਿਹ ਪ੍ਰਭ ਕੋ ਧਿਆਇ ਹੈ ਅੰਤਿ ਸੁਰਗ ਕੋ ਜਾਹਿ ॥੫੯॥
जो तिह प्रभ को धिआइ है अंति सुरग को जाहि ॥५९॥

ज्यांनी परमेश्वराचे चिंतन केले तेच शेवटी स्वर्गात जातात.59.

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

डोहरा

ਹਰਿ ਹਰਿ ਜਨ ਦੁਈ ਏਕ ਹੈ ਬਿਬ ਬਿਚਾਰ ਕਛੁ ਨਾਹਿ ॥
हरि हरि जन दुई एक है बिब बिचार कछु नाहि ॥

परमेश्वर आणि त्याचे भक्त एकच आहेत, त्यांच्यात काही फरक नाही.

ਜਲ ਤੇ ਉਪਜਿ ਤਰੰਗ ਜਿਉ ਜਲ ਹੀ ਬਿਖੈ ਸਮਾਹਿ ॥੬੦॥
जल ते उपजि तरंग जिउ जल ही बिखै समाहि ॥६०॥

ज्याप्रमाणे पाण्यामध्ये निर्माण होणारी पाण्याची लाट पाण्यात विलीन होते.60.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपाई