श्री दसाम ग्रंथ

पान - 892


ਨਊਆ ਸੁਤ ਤਿਹ ਭੇਖ ਬਨਾਯੋ ॥
नऊआ सुत तिह भेख बनायो ॥

नाईच्या मुलाने त्याचा वेश केला

ਦੇ ਬੁਗਚਾ ਸੁਤ ਸਾਹੁ ਚਲਾਯੋ ॥
दे बुगचा सुत साहु चलायो ॥

नाईच्या मुलाने स्वतःचा वेश घातला आणि त्याला त्याचे बंडल देऊन त्याला चालायला लावले.

ਤਾ ਕੋ ਅਤਿ ਹੀ ਚਿਤ ਹਰਖਾਨੋ ॥
ता को अति ही चित हरखानो ॥

त्याचे मन खूप प्रसन्न झाले.

ਸਾਹੁ ਪੁਤ੍ਰ ਕਛੁ ਭੇਦ ਨ ਜਾਨੋ ॥੭॥
साहु पुत्र कछु भेद न जानो ॥७॥

त्याला खूप आनंद झाला पण शहाच्या मुलाला हे रहस्य समजले नाही.(७)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਚਲਤ ਚਲਤ ਸਸੁਰਾਰਿ ਕੌ ਗਾਵ ਪਹੂੰਚ੍ਯੋ ਆਇ ॥
चलत चलत ससुरारि कौ गाव पहूंच्यो आइ ॥

चालत चालत ते सासरच्या गावी पोहोचले.

ਉਤਰਿ ਨ ਤਿਹ ਸੁਤ ਸਾਹੁ ਕੋ ਹੈ ਪਰ ਲਿਯੋ ਚਰਾਇ ॥੮॥
उतरि न तिह सुत साहु को है पर लियो चराइ ॥८॥

पण तो उतरला नाही आणि त्याला (शहाच्या मुलाला) चढू दिले नाही.(८)

ਸਾਹੁ ਪੁਤ੍ਰ ਤਿਹ ਕਹਿ ਰਹਿਯੋ ਲਯੋ ਨ ਤੁਰੈ ਚਰਾਇ ॥
साहु पुत्र तिह कहि रहियो लयो न तुरै चराइ ॥

शहाच्या मुलाने आग्रह केला पण त्याने त्याला घोड्यावर बसू दिले नाही.

ਸਾਹੁ ਪੁਤ੍ਰ ਲਖਿ ਤਿਹ ਧਨੀ ਸਕਲ ਮਿਲਤ ਭੇ ਆਇ ॥੯॥
साहु पुत्र लखि तिह धनी सकल मिलत भे आइ ॥९॥

नाईचा मुलगा हा शहाचा मुलगा आहे असे मानून (लोक) आले आणि भेटले.(9)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਸਾਹੁ ਪੁਤ੍ਰ ਨਊਆ ਕਰਿ ਮਾਨ੍ਯੋ ॥
साहु पुत्र नऊआ करि मान्यो ॥

नाईचा मुलगा शहाला

ਨਊਆ ਸੁਤ ਸੁਤ ਸਾਹੁ ਪਛਾਨ੍ਯੋ ॥
नऊआ सुत सुत साहु पछान्यो ॥

त्यांनी शहाचा मुलगा नाईचा मुलगा आणि न्हावीचा मुलगा शहाचा मुलगा म्हणून मान्य केला.

ਅਤਿ ਲਜਾਇ ਮਨ ਮੈ ਵਹੁ ਰਹਿਯੋ ॥
अति लजाइ मन मै वहु रहियो ॥

त्याला (शहाचा मुलगा) मनात खूप लाज वाटली

ਤਿਨ ਪ੍ਰਤਿ ਕਛੂ ਬਚਨ ਨਹਿ ਕਹਿਯੋ ॥੧੦॥
तिन प्रति कछू बचन नहि कहियो ॥१०॥

त्याला खूप लाज वाटली पण त्याला विरोध करण्यासाठी काहीही बोलता आले नाही.(10)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਨਊਆ ਸੁਤ ਕੋ ਸਾਹੁ ਕੀ ਦੀਨੀ ਬਧੂ ਮਿਲਾਇ ॥
नऊआ सुत को साहु की दीनी बधू मिलाइ ॥

शहाच्या मुलाला नाईचा मुलगा म्हणून स्वीकारण्यात आले,

ਸਾਹੁ ਪੁਤ੍ਰ ਸੋ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ਦੁਆਰੇ ਬੈਠਹੁ ਜਾਇ ॥੧੧॥
साहु पुत्र सो यौ कहियो दुआरे बैठहु जाइ ॥११॥

आणि शाहच्या मुलाला दाराच्या पायरीवर जाऊन बसण्यास सांगण्यात आले.(11)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਤਬ ਨਊਆ ਯੌ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
तब नऊआ यौ बचन उचारे ॥

तेव्हा नाईचा मुलगा असे म्हणाला,

ਕਹੌ ਕਾਜ ਇਹ ਕਰੋ ਹਮਾਰੇ ॥
कहौ काज इह करो हमारे ॥

शहांच्या मुलाने विचारले, 'कृपया माझ्यावर एक उपकार करा.

ਬਹੁ ਬਕਰੀ ਤਿਹ ਦੇਹੁ ਚਰਾਵੈ ॥
बहु बकरी तिह देहु चरावै ॥

त्याला अनेक शेळ्या चरायला द्या.

ਦਿਵਸ ਚਰਾਇ ਰਾਤਿ ਘਰ ਆਵੈ ॥੧੨॥
दिवस चराइ राति घर आवै ॥१२॥

'त्याला काही बकऱ्या द्या. तो त्यांना चरायला घेऊन जाईल आणि संध्याकाळी परत येईल.'(12)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਸਾਹੁ ਪੁਤ੍ਰ ਛੇਰੀ ਲਏ ਬਨ ਮੈ ਭਯੋ ਖਰਾਬ ॥
साहु पुत्र छेरी लए बन मै भयो खराब ॥

अशा प्रकारे शहाचा मुलगा जंगलात फिरू लागला.

ਸੂਕਿ ਦੂਬਰੋ ਤਨ ਭਯੋ ਹੇਰੇ ਲਜਤ ਰਬਾਬ ॥੧੩॥
सूकि दूबरो तन भयो हेरे लजत रबाब ॥१३॥

आणि लाजेने दुबळे होत गेले.(१३)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਅਤਿ ਦੁਰਬਲ ਜਬ ਤਾਹਿ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
अति दुरबल जब ताहि निहारियो ॥

जेव्हा त्याला खूप अशक्त दिसले

ਤਬ ਨਊਆ ਸੁਤ ਬਚਨ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
तब नऊआ सुत बचन उचारियो ॥

त्याला खूप आठवडा होत असल्याचे पाहून न्हावीच्या मुलाने विचारले,

ਏਕ ਖਾਟ ਯਾ ਕੋ ਅਬ ਦੀਜੈ ॥
एक खाट या को अब दीजै ॥

आता एक पलंग द्या

ਮੇਰੋ ਕਹਿਯੋ ਬਚਨ ਯਹ ਕੀਜੈ ॥੧੪॥
मेरो कहियो बचन यह कीजै ॥१४॥

'त्याला एक पलंग द्या, आणि प्रत्येक शरीराने मी सांगतो तसे केले पाहिजे.'(14)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਖਾਟ ਸਾਹੁ ਕੋ ਪੁਤ੍ਰ ਲੈ ਅਧਿਕ ਦੁਖ੍ਯ ਭਯੋ ਚਿਤ ॥
खाट साहु को पुत्र लै अधिक दुख्य भयो चित ॥

अंथरुणाला नेऊन शहाच्या मुलाला खूप त्रास झाला.

ਗਹਿਰੇ ਬਨ ਮੈ ਜਾਇ ਕੈ ਰੋਵਤ ਪੀਟਤ ਨਿਤ ॥੧੫॥
गहिरे बन मै जाइ कै रोवत पीटत नित ॥१५॥

आणि रोज जंगलात जाऊन रडायला आणि स्वत:ला गळ घालायला.(15)

ਮਹਾ ਰੁਦ੍ਰ ਅਰੁ ਪਾਰਬਤੀ ਜਾਤ ਹੁਤੈ ਨਰ ਨਾਹਿ ॥
महा रुद्र अरु पारबती जात हुतै नर नाहि ॥

एकदा (देव) शिव आणि (त्यांची पत्नी) पार्वती तिथून जात होते.

ਤਾ ਕੋ ਦੁਖਿਤ ਬਿਲੋਕਿ ਕੈ ਦਯਾ ਭਈ ਮਨ ਮਾਹਿ ॥੧੬॥
ता को दुखित बिलोकि कै दया भई मन माहि ॥१६॥

त्याला दुःखात पाहून त्यांना त्याची दया आली.(१६)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਦਯਾ ਮਾਨ ਯੌ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
दया मान यौ बचन उचारे ॥

दयाळू होऊन (ते) असे म्हणाले,

ਸੁਨਹੁ ਸਾਹੁ ਕੇ ਸੁਤ ਦੁਖ੍ਰਯਾਰੇ ॥
सुनहु साहु के सुत दुख्रयारे ॥

दयाळू होऊन ते म्हणाले, 'शहापुत्र, तू ऐक.

ਜਾਇ ਚਮਰੁ ਤੂ ਤੂ ਮੁਖ ਕਹਿ ਹੈ ॥
जाइ चमरु तू तू मुख कहि है ॥

ज्याला तोंडाने म्हणाल 'तू चिमटा',

ਛੇਰੀ ਲਗੀ ਭੂੰਮ ਮੈ ਰਹਿ ਹੈ ॥੧੭॥
छेरी लगी भूंम मै रहि है ॥१७॥

'तुम्ही कोणत्या शेळीला अडकवण्याचा आदेश द्याल, ती झोपी जाईल.(17)

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

दोहिरा

ਜਬੈ ਉਝਰੁ ਤੂ ਭਾਖਿ ਹੈ ਤੁਰਤ ਵਹੈ ਛੁਟਿ ਜਾਇ ॥
जबै उझरु तू भाखि है तुरत वहै छुटि जाइ ॥

'आणि जेव्हाही तू म्हणशील तेव्हा उठ.

ਜਬ ਲਗਿਯੋ ਕਹਿ ਹੈ ਨਹੀ ਮਰੈ ਧਰਨਿ ਲਪਟਾਇ ॥੧੮॥
जब लगियो कहि है नही मरै धरनि लपटाइ ॥१८॥

बकरा उठेल आणि मेला नाही.'(8)

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपायी

ਜਬੈ ਚਮਰੁ ਤੂ ਵਹਿ ਮੁਖ ਕਹੈ ॥
जबै चमरु तू वहि मुख कहै ॥

जेव्हा तो (शिव) तोंडातून म्हणाला, 'तू मला चिमटा'

ਚਿਮਟਿਯੋ ਅਧਰ ਧਰਨਿ ਸੋ ਰਹੈ ॥
चिमटियो अधर धरनि सो रहै ॥

आता जेव्हा जेव्हा तो म्हणाला, अडकून पडा, तेव्हा ती (बकरी) आडवी पडायची.

ਸਾਚੁ ਬਚਨ ਸਿਵ ਕੋ ਜਬ ਭਯੋ ॥
साचु बचन सिव को जब भयो ॥

जेव्हा शिवाचे शब्द खरे ठरले,

ਤਬ ਤਿਹ ਚਿਤ ਯਹ ਠਾਟ ਠਟ੍ਰਯੋ ॥੧੯॥
तब तिह चित यह ठाट ठट्रयो ॥१९॥

शिवाचे म्हणणे खरे ठरत असताना त्याने ही युक्ती खेळण्याचे ठरवले.(19)