ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 श्री दसाम ग्रंथ
पान - 201
ਪੁਨਿ ਸੈਨ ਸਮਿਤ੍ਰ ਨਰੇਸ ਬਰੰ ॥
पुनि सैन समित्र नरेस बरं ॥तेव्हा स्मित्र सेन नावाचा (एक) महान राजा होता.
ਜਿਹ ਜੁਧ ਲਯੋ ਮਦ੍ਰ ਦੇਸ ਹਰੰ ॥
जिह जुध लयो मद्र देस हरं ॥पराक्रमी आणि तेजस्वी राजा सुमित्रा, मद्रादेशाचा विजेता होता.
ਸੁਮਿਤ੍ਰਾ ਤਿਹ ਧਾਮ ਭਈ ਦੁਹਿਤਾ ॥
सुमित्रा तिह धाम भई दुहिता ॥त्यांच्या घरी 'सुमित्रा' नावाच्या मुलीचा जन्म झाला.
ਜਿਹ ਜੀਤ ਲਈ ਸਸ ਸੂਰ ਪ੍ਰਭਾ ॥੧੨॥
जिह जीत लई सस सूर प्रभा ॥१२॥त्यांच्या घरी सुमित्रा नावाची मुलगी होती. ती कुमारी इतकी विलक्षण आणि तेजस्वी होती की तिने सूर्य आणि चंद्राच्या तेजावर विजय मिळवला होता.12.
ਸੋਊ ਬਾਰਿ ਸਬੁਧ ਭਈ ਜਬ ਹੀ ॥
सोऊ बारि सबुध भई जब ही ॥मुलगी शुद्धीवर आल्यावर,
ਅਵਧੇਸਹ ਚੀਨ ਬਰਿਓ ਤਬ ਹੀ ॥
अवधेसह चीन बरिओ तब ही ॥ती वयात आल्यावर तिने औधच्या राजाशी लग्न केले.
ਗਨ ਯਾਹ ਭਯੋ ਕਸਟੁਆਰ ਨ੍ਰਿਪੰ ॥
गन याह भयो कसटुआर न्रिपं ॥असे बोलून आम्ही आता कश्तूर राजेंचे राज्य म्हणतो,
ਜਿਹ ਕੇਕਈ ਧਾਮ ਸੁ ਤਾਸੁ ਪ੍ਰਭੰ ॥੧੩॥
जिह केकई धाम सु तासु प्रभं ॥१३॥कैकेय राजाच्या बाबतीतही असेच घडले, ज्याला कैकी नावाची वैभवशाली कन्या होती.13.
ਇਨ ਤੇ ਗ੍ਰਹ ਮੋ ਸੁਤ ਜਉਨ ਥੀਓ ॥
इन ते ग्रह मो सुत जउन थीओ ॥(जेव्हा दशरथाने कैकेयीशी लग्न करण्याची इच्छा व्यक्त केली तेव्हा राजा म्हणाला) - यातून तुझ्या घरी जो पुत्र होईल (त्याला राज्य मिळावे).
ਤਬ ਬੈਠ ਨਰੇਸ ਬਿਚਾਰ ਕੀਓ ॥
तब बैठ नरेस बिचार कीओ ॥राजाने आपल्या मुलीच्या पोटी जन्मलेल्या मुलाबद्दल विचार केला (त्याच्या मनात).
ਤਬ ਕੇਕਈ ਨਾਰ ਬਿਚਾਰ ਕਰੀ ॥
तब केकई नार बिचार करी ॥मग विचारपूर्वक कैकेयीला स्त्रीचा वेश घातला,
ਜਿਹ ਤੇ ਸਸਿ ਸੂਰਜ ਸੋਭ ਧਰੀ ॥੧੪॥
जिह ते ससि सूरज सोभ धरी ॥१४॥कैकेयीने देखील याबद्दल विचार केला, ती सूर्य आणि चंद्रासारखी अत्यंत सुंदर होती.14.
ਤਿਹ ਬਯਾਹਤ ਮਾਗ ਲਏ ਦੁ ਬਰੰ ॥
तिह बयाहत माग लए दु बरं ॥काहींनी लग्नाच्या वेळी दोन वर्षे मागितली.
ਜਿਹ ਤੇ ਅਵਧੇਸ ਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਹਰੰ ॥
जिह ते अवधेस के प्राण हरं ॥लग्न झाल्यावर तिने राजाकडे दोन वरदान मागितले, ज्यामुळे शेवटी त्याचा मृत्यू झाला.
ਸਮਝੀ ਨ ਨਰੇਸਰ ਬਾਤ ਹੀਏ ॥
समझी न नरेसर बात हीए ॥महाराजांना त्यांच्या मनातील हे समजले नाही
ਤਬ ਹੀ ਤਹ ਕੋ ਬਰ ਦੋਇ ਦੀਏ ॥੧੫॥
तब ही तह को बर दोइ दीए ॥१५॥त्यावेळी राजाला (वरदानांचे) रहस्य समजू शकले नाही आणि त्यांनी त्यांना संमती दिली.15.
ਪੁਨ ਦੇਵ ਅਦੇਵਨ ਜੁਧ ਪਰੋ ॥
पुन देव अदेवन जुध परो ॥त्यानंतर देव आणि दानवांमध्ये (एकेकाळी) युद्ध झाले
ਜਹ ਜੁਧ ਘਣੋ ਨ੍ਰਿਪ ਆਪ ਕਰੋ ॥
जह जुध घणो न्रिप आप करो ॥मग एकदा देव आणि दानवांमध्ये युद्ध झाले, ज्यामध्ये राजाने देवांच्या बाजूने जोरदार लढा दिला.
ਹਤ ਸਾਰਥੀ ਸਯੰਦਨ ਨਾਰ ਹਕਿਯੋ ॥
हत सारथी सयंदन नार हकियो ॥त्या युद्धात (राजाचा) सारथी मारला गेला. (म्हणून दशरथाची) पत्नी कैकयीने (स्वतः) रथ चालविला.
ਯਹ ਕੌਤਕ ਦੇਖ ਨਰੇਸ ਚਕਿਯੋ ॥੧੬॥
यह कौतक देख नरेस चकियो ॥१६॥मग एकदा राजाचा युद्ध सारथी मारला गेला आणि त्याऐवजी कैकेयीने रथ चालवला हे पाहून राजा हतबल झाला.16.
ਪੁਨ ਰੀਝ ਦਏ ਦੋਊ ਤੀਅ ਬਰੰ ॥
पुन रीझ दए दोऊ तीअ बरं ॥तेव्हा राजाने प्रसन्न होऊन स्त्रीला दोन आशीर्वाद दिले
ਚਿਤ ਮੋ ਸੁ ਬਿਚਾਰ ਕਛੂ ਨ ਕਰੰ ॥
चित मो सु बिचार कछू न करं ॥राजाने प्रसन्न होऊन आणखी दोन वरदान दिले, त्याच्या मनात अविश्वास राहिला नाही.
ਕਹੀ ਨਾਟਕ ਮਧ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕਥਾ ॥
कही नाटक मध चरित्र कथा ॥(ही) कथा (तपशीलवार) (हनुमान) नाटकांत आणि (रामायण इ.) राम-चरित्रांत सांगितली आहे.
ਜਯ ਦੀਨ ਸੁਰੇਸ ਨਰੇਸ ਜਥਾ ॥੧੭॥
जय दीन सुरेस नरेस जथा ॥१७॥देवांचा राजा इंद्राच्या विजयासाठी राजाने कसे सहकार्य केले, ही कथा नाटकात सांगितली आहे.17.
ਅਰਿ ਜੀਤਿ ਅਨੇਕ ਅਨੇਕ ਬਿਧੰ ॥
अरि जीति अनेक अनेक बिधं ॥दशरथाने अनेक शत्रूंवर अनेक प्रकारे विजय मिळवला
ਸਭ ਕਾਜ ਨਰੇਸ੍ਵਰ ਕੀਨ ਸਿਧੰ ॥
सभ काज नरेस्वर कीन सिधं ॥अनेक शत्रूंवर विजय मिळवून राजाने आपल्या मनातील इच्छा पूर्ण केल्या.
ਦਿਨ ਰੈਣ ਬਿਹਾਰਤ ਮਧਿ ਬਣੰ ॥
दिन रैण बिहारत मधि बणं ॥(दशरथ महाराज) रात्रंदिवस जंगलात शिकार करत असत.
ਜਲ ਲੈਨ ਦਿਜਾਇ ਤਹਾ ਸ੍ਰਵਣੰ ॥੧੮॥
जल लैन दिजाइ तहा स्रवणं ॥१८॥त्याने आपला वेळ बहुतेक फोर्सर्टमध्ये घालवला. एकदा शरवणकुमार नावाचा ब्राह्मण पाण्याच्या शोधात तिकडे फिरत होता.18.
ਪਿਤ ਮਾਤ ਤਜੇ ਦੋਊ ਅੰਧ ਭੂਯੰ ॥
पित मात तजे दोऊ अंध भूयं ॥(श्रवणाने त्याचे) दोन आंधळे माता-पिता पृथ्वीवर सोडले
ਗਹਿ ਪਾਤ੍ਰ ਚਲਿਯੋ ਜਲੁ ਲੈਨ ਸੁਯੰ ॥
गहि पात्र चलियो जलु लैन सुयं ॥आपल्या आंधळ्या आई-वडिलांना कुठेतरी सोडून मुलगा हातात घागर धरून पाण्यासाठी आला होता.
ਮੁਨਿ ਨੋ ਦਿਤ ਕਾਲ ਸਿਧਾਰ ਤਹਾ ॥
मुनि नो दित काल सिधार तहा ॥(श्रवण) ज्ञानी पुरुषाची प्रेय्या तेथे गेली,
ਨ੍ਰਿਪ ਬੈਠ ਪਤਊਵਨ ਬਾਧ ਜਹਾ ॥੧੯॥
न्रिप बैठ पतऊवन बाध जहा ॥१९॥त्या ब्राह्मण ऋषींना मृत्यूने तेथे पाठवले होते, जेथे राजा तंबूत विश्रांती घेत होता.19.
ਭਭਕੰਤ ਘਟੰ ਅਤਿ ਨਾਦਿ ਹੁਅੰ ॥
भभकंत घटं अति नादि हुअं ॥(पाणी भरून) मडक्यातून जोराचा आवाज आला
ਧੁਨਿ ਕਾਨ ਪਰੀ ਅਜ ਰਾਜ ਸੁਅੰ ॥
धुनि कान परी अज राज सुअं ॥घागरी पाण्याने भरल्याचा आवाज आला, जो राजाला ऐकू आला.
ਗਹਿ ਪਾਣ ਸੁ ਬਾਣਹਿ ਤਾਨ ਧਨੰ ॥
गहि पाण सु बाणहि तान धनं ॥(तेव्हा) बाण हातात धरून धनुष्यात काढले
ਮ੍ਰਿਗ ਜਾਣ ਦਿਜੰ ਸਰ ਸੁਧ ਹਨੰ ॥੨੦॥
म्रिग जाण दिजं सर सुध हनं ॥२०॥राजाने धनुष्यात बाण बसवून तो खेचला आणि ब्राह्मणाला हरीण समजून त्याच्यावर बाण सोडला आणि त्याला ठार मारले.20.
ਗਿਰ ਗਯੋ ਸੁ ਲਗੇ ਸਰ ਸੁਧ ਮੁਨੰ ॥
गिर गयो सु लगे सर सुध मुनं ॥बाण लागताच मुनी पडला.
ਨਿਸਰੀ ਮੁਖ ਤੇ ਹਹਕਾਰ ਧੁਨੰ ॥
निसरी मुख ते हहकार धुनं ॥बाणाचा फटका बसल्यावर तो तपस्वी खाली पडला आणि त्याच्या मुखातून विलापाचा आवाज आला.
ਮ੍ਰਿਗਨਾਤ ਕਹਾ ਨ੍ਰਿਪ ਜਾਇ ਲਹੈ ॥
म्रिगनात कहा न्रिप जाइ लहै ॥हरण कुठे मेले? (हे जाणून घेण्यासाठी) राजा (तळ्याच्या पलीकडे) गेला.
ਦਿਜ ਦੇਖ ਦੋਊ ਕਰ ਦਾਤ ਗਹੈ ॥੨੧॥
दिज देख दोऊ कर दात गहै ॥२१॥हरीण ज्या ठिकाणी मरण पावले होते ते पाहण्यासाठी राजा तेथे गेला, परंतु त्या ब्राह्मणाला पाहून त्याने दुःखाने आपले बोट दाताखाली दाबले.21.
ਸਰਵਣ ਬਾਚਿ ॥
सरवण बाचि ॥श्रावणातील भाषण:
ਕਛੁ ਪ੍ਰਾਨ ਰਹੇ ਤਿਹ ਮਧ ਤਨੰ ॥
कछु प्रान रहे तिह मध तनं ॥श्रावणाच्या शरीरात (अजूनही) काही प्राण राहत होते.
ਨਿਕਰੰਤ ਕਹਾ ਜੀਅ ਬਿਪ੍ਰ ਨ੍ਰਿਪੰ ॥
निकरंत कहा जीअ बिप्र न्रिपं ॥श्रावणच्या अंगात अजून काही प्राण-श्वास बाकी होते. त्याच्या शेवटच्या श्वासात ब्राह्मण त्या प्रकाराला म्हणाला:
ਮੁਰ ਤਾਤ ਰੁ ਮਾਤ ਨ੍ਰਿਚਛ ਪਰੇ ॥
मुर तात रु मात न्रिचछ परे ॥माझे आंधळे पालक खोटे बोलत आहेत
ਤਿਹ ਪਾਨ ਪਿਆਇ ਨ੍ਰਿਪਾਧ ਮਰੇ ॥੨੨॥
तिह पान पिआइ न्रिपाध मरे ॥२२॥माझे आई वडील आंधळे आहेत आणि त्या बाजूला पडलेले आहेत. तू तिथे जाऊन त्यांना पाणी पाज, म्हणजे मी शांतपणे मरेन.���22.
ਪਾਧੜੀ ਛੰਦ ॥
पाधड़ी छंद ॥पद्ध्रई श्लोक
ਬਿਨ ਚਛ ਭੂਪ ਦੋਊ ਤਾਤ ਮਾਤ ॥
बिन चछ भूप दोऊ तात मात ॥हे राजन! (माझे) आई-वडील दोघेही अंध आहेत. हे मी सांगतो.
ਤਿਨ ਦੇਹ ਪਾਨ ਤੁਹ ਕਹੌਂ ਬਾਤ ॥
तिन देह पान तुह कहौं बात ॥��हे राजा ! माझे आई-वडील दोघेही दृष्टिहीन आहेत, माझे ऐका आणि त्यांना पाणी द्या.