श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1104


ਚਾਤੁਰਤਾ ਬਹੁ ਭਾਤਿ ਸਿਖਾਵਤ ਇਹ ਭਈ ॥
चातुरता बहु भाति सिखावत इह भई ॥

त्यांनी अनेक युक्त्या शिकवल्या.

ਬਸਤ੍ਰ ਮਲੀਨ ਉਤਾਰਿ ਭਲੇ ਪਹਿਰਾਇ ਕੈ ॥
बसत्र मलीन उतारि भले पहिराइ कै ॥

(त्याचे) घाणेरडे कपडे काढून त्याला चांगले कपडे देण्यात आले.

ਹੋ ਤਹ ਲ੍ਯਾਵਤ ਤਿਹ ਭਈ ਸੁ ਭੇਸ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥੨੬॥
हो तह ल्यावत तिह भई सु भेस बनाइ कै ॥२६॥

तिने त्याचे सुंदर रूप बनवले आणि त्याला तिथे आणले. २६.

ਮਨ ਭਾਵਤ ਜਬ ਮੀਤ ਤਰੁਨਿ ਤਿਨ ਪਾਇਯੋ ॥
मन भावत जब मीत तरुनि तिन पाइयो ॥

बाईला हवा तो मित्र मिळाला की.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਤਾ ਕੌ ਗਹਿ ਗਰੇ ਲਗਾਇਯੋ ॥
भाति भाति ता कौ गहि गरे लगाइयो ॥

त्याला अनेक प्रकारे धरून मिठी मारली गेली.

ਆਸਨ ਚੁੰਬਨ ਕਰੇ ਹਰਖ ਉਪਜਾਇ ਕੈ ॥
आसन चुंबन करे हरख उपजाइ कै ॥

आनंदाने वाकून त्याचे चुंबन घेतले.

ਹੋ ਤਵਨ ਸਖੀ ਕੋ ਦਾਰਿਦ ਸਕਲ ਮਿਟਾਇ ਕੈ ॥੨੭॥
हो तवन सखी को दारिद सकल मिटाइ कै ॥२७॥

(राणीने) त्या सखीचे सर्व दारिद्र्य संपवले. २७.

ਦਿਜਿਕ ਦ੍ਰੁਗਾ ਕੀ ਪੂਜਾ ਕਰੀ ਰਿਝਾਇਯੋ ॥
दिजिक द्रुगा की पूजा करी रिझाइयो ॥

एका ब्राह्मणाने दुर्गा देवीची पूजा करून तिला प्रसन्न केले.

ਤਾ ਕੈ ਕਰ ਤੇ ਏਕ ਅਮਰ ਫਲ ਪਾਇਯੋ ॥
ता कै कर ते एक अमर फल पाइयो ॥

त्याच्या हातून अमर फळ मिळाले.

ਤਿਨਿ ਲੈ ਕੈ ਭਰਥਰਿ ਰਾਜਾ ਜੂ ਕੋ ਦਿਯੋ ॥
तिनि लै कै भरथरि राजा जू को दियो ॥

ते फळ घेऊन (त्याने) ते राजा भरथरीला दिले.

ਹੋ ਜਬ ਲੌ ਪ੍ਰਿਥੀ ਅਕਾਸ ਨ੍ਰਿਪਤ ਤਬ ਲੌ ਜਿਯੋ ॥੨੮॥
हो जब लौ प्रिथी अकास न्रिपत तब लौ जियो ॥२८॥

(म्हणजे) जोपर्यंत पृथ्वी आणि आकाश टिकून राहतील तोपर्यंत राजा जगेल. २८.

ਦੁਰਗ ਦਤ ਫਲ ਅਮਰ ਜਬੈ ਨ੍ਰਿਪ ਕਰ ਪਰਿਯੋ ॥
दुरग दत फल अमर जबै न्रिप कर परियो ॥

तेव्हा दुर्गेने दिलेले फळ राजाच्या हातात पडले

ਭਾਨ ਮਤੀ ਕੋ ਦੇਉ ਇਹੈ ਚਿਤ ਮੈ ਕਰਿਯੋ ॥
भान मती को देउ इहै चित मै करियो ॥

म्हणून, मनात विचार करून, त्याने (ते फळ) भान मतीला दिले (ते दीर्घकाळ जगेल आणि सेवा करेल).

ਤ੍ਰਿਯ ਕਿਯ ਮਨਹਿ ਬਿਚਾਰ ਕਿ ਮਿਤ੍ਰਹਿ ਦੀਜੀਯੈ ॥
त्रिय किय मनहि बिचार कि मित्रहि दीजीयै ॥

स्त्रीने विचार केला (हे फळ) मित्राला द्यावे,

ਹੋ ਸਦਾ ਤਰੁਨ ਸੋ ਰਹੈ ਕੇਲ ਅਤਿ ਕੀਜੀਯੈ ॥੨੯॥
हो सदा तरुन सो रहै केल अति कीजीयै ॥२९॥

जो नेहमी तरुण होता आणि (त्याच्यासोबत) खूप खेळायचा. 29.

ਮਨ ਭਾਵੰਤ ਮੀਤ ਜਦਿਨ ਸਖਿ ਪਾਈਯੈ ॥
मन भावंत मीत जदिन सखि पाईयै ॥

सखी! ज्या दिवशी आपल्याला हवा तो मित्र मिळेल

ਤਨ ਮਨ ਧਨ ਸਭ ਵਾਰਿ ਬਹੁਰੁ ਬਲਿ ਜਾਈਯੈ ॥
तन मन धन सभ वारि बहुरु बलि जाईयै ॥

म्हणून त्याने आपले तन, मन आणि धन पुन्हा सोडून बलिहारला जावे.

ਮੋ ਮਨ ਲਯੋ ਚੁਰਾਇ ਪ੍ਰੀਤਮਹਿ ਆਜੁ ਸਭ ॥
मो मन लयो चुराइ प्रीतमहि आजु सभ ॥

(माझ्या) प्रियकराने सर्व प्रकारे माझे मन चोरले आहे.

ਹੋ ਰਹੈ ਤਰੁਨ ਚਿਰੁ ਜਿਯੈ ਦਿਯੌ ਫਲ ਤਾਹਿ ਲਭ ॥੩੦॥
हो रहै तरुन चिरु जियै दियौ फल ताहि लभ ॥३०॥

तो तरुण होता आणि दीर्घकाळ जगला. (म्हणून) फळ शोधून (अर्थ प्राप्त करून) त्याला दिले. 30.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चोवीस:

ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਚਿਤ ਰਾਨੀ ਹਰ ਲਯੋ ॥
न्रिप को चित रानी हर लयो ॥

राजाचे हृदय राणीने घेतले.

ਅਬਲਾ ਮਨੁ ਤਾ ਕੈ ਕਰ ਦਯੋ ॥
अबला मनु ता कै कर दयो ॥

त्या स्त्रीने (राणी) तिचे हृदय त्याला (चांडाल) दिले.

ਵਹੁ ਅਟਕਤ ਬੇਸ੍ਵਾ ਪਰ ਭਯੋ ॥
वहु अटकत बेस्वा पर भयो ॥

तो एका वेश्येवर अडकला होता.

ਫਲ ਲੈ ਕੈ ਤਾ ਕੇ ਕਰ ਦਯੋ ॥੩੧॥
फल लै कै ता के कर दयो ॥३१॥

(त्याने ते) फळ घेतले आणि वेश्येला दिले. ३१.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

अविचल:

ਰਹੀ ਤਰੁਨਿ ਸੋ ਰੀਝਿ ਅੰਗ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਨਿਰਖਿ ॥
रही तरुनि सो रीझि अंग न्रिप के निरखि ॥

ती स्त्री (वेश्या) राजाचे शरीर (सौंदर्य) पाहून (त्याच्यावर) मोहित झाली.

ਚਾਰੁ ਕੀਏ ਚਖ ਰਹੈ ਸਰੂਪ ਅਮੋਲ ਲਖਿ ॥
चारु कीए चख रहै सरूप अमोल लखि ॥

तिचे सुंदर डोळे तिचे अनमोल रूप पाहत होते.

ਫਲ ਸੋਈ ਲੈ ਹਾਥ ਰੁਚਿਤ ਰੁਚਿ ਸੌ ਦਿਯੋ ॥
फल सोई लै हाथ रुचित रुचि सौ दियो ॥

तेच फळ हातात घेऊन त्याने (राजाला) उत्सुकतेने दिले.

ਹੋ ਜਬ ਲੌ ਪ੍ਰਿਥੀ ਅਕਾਸ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਤਬ ਲੌ ਜਿਯੋ ॥੩੨॥
हो जब लौ प्रिथी अकास न्रिपति तब लौ जियो ॥३२॥

जोपर्यंत पृथ्वी आणि आकाश आहे तोपर्यंत राजा जिवंत राहो. 32.

ਲੈ ਬੇਸ੍ਵਾ ਫਲ ਦਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੌ ਆਨਿ ਕੈ ॥
लै बेस्वा फल दियो न्रिपति कौ आनि कै ॥

वेश्येने येऊन ते फळ राजाला दिले.

ਰੂਪ ਹੇਰਿ ਬਸਿ ਭਈ ਪ੍ਰੀਤਿ ਅਤਿ ਠਾਨਿ ਕੈ ॥
रूप हेरि बसि भई प्रीति अति ठानि कै ॥

(राजाचे) रूप पाहून ती त्याच्या प्रेमात पडली.

ਲੈ ਰਾਜੈ ਤਿਹ ਹਾਥ ਚਿੰਤ ਚਿਤ ਮੈ ਕਿਯੋ ॥
लै राजै तिह हाथ चिंत चित मै कियो ॥

राजाने (फळ) हातात घेतले आणि मनात विचार केला

ਹੋ ਯਹ ਸੋਈ ਦ੍ਰੁਮ ਜਾਹਿ ਜੁ ਮੈ ਤ੍ਰਿਯ ਕੌ ਦਿਯੋ ॥੩੩॥
हो यह सोई द्रुम जाहि जु मै त्रिय कौ दियो ॥३३॥

हे तेच फळ ('ड्रम') आहे जे मी त्या स्त्रीला (राणी) दिले होते. ३३.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਤਿਹ ਲੀਨੋ ਸੋਧ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥
भाति भाति तिह लीनो सोध बनाइ कै ॥

त्यांनी अनेक प्रकारे तपास केला.

ਤਿਹ ਬੇਸ੍ਵਾ ਕੋ ਪੂਛ੍ਯੋ ਨਿਕਟਿ ਬੁਲਾਇ ਕੈ ॥
तिह बेस्वा को पूछ्यो निकटि बुलाइ कै ॥

त्या वेश्येला बोलावून विचारले,

ਸਾਚ ਕਹੋ ਮੁਹਿ ਯਹ ਫਲ ਤੈ ਕਹ ਤੇ ਲਹਿਯੋ ॥
साच कहो मुहि यह फल तै कह ते लहियो ॥

खरं सांग, तुला हे फळ कोणाकडून मिळालं.

ਹੋ ਹਾਥ ਜੋਰਿ ਤਿਨ ਬਚਨ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸੌ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ॥੩੪॥
हो हाथ जोरि तिन बचन न्रिपति सौ यौ कहियो ॥३४॥

त्याने हात जोडून राजाला असे सांगितले. ३४.

ਤੁਮ ਅਪਨੇ ਚਿਤ ਜਿਹ ਰਾਨੀ ਕੇ ਕਰ ਦਿਯੋ ॥
तुम अपने चित जिह रानी के कर दियो ॥

(हे राजा!) तू तुझ्या छातीतून (फळ) राणीच्या हातात दिलीस.

ਤਾ ਕੌ ਏਕ ਚੰਡਾਰ ਮੋਹਿ ਕਰਿ ਮਨੁ ਲਿਯੋ ॥
ता कौ एक चंडार मोहि करि मनु लियो ॥

त्या राणीचे मन एका चांडाळाने मोहित झाले.

ਤਵਨ ਨੀਚ ਮੁਹਿ ਊਪਰ ਰਹਿਯੋ ਬਿਕਾਇ ਕੈ ॥
तवन नीच मुहि ऊपर रहियो बिकाइ कै ॥

ती नीच (चांडाळ) माझ्यावरही विकली गेली.

ਤਵ ਤ੍ਰਿਯ ਤਿਹ ਦਿਯ ਤਿਨ ਮੁਹਿ ਦਯੋ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥੩੫॥
तव त्रिय तिह दिय तिन मुहि दयो बनाइ कै ॥३५॥

तुझ्या बायकोने ते त्याला दिले आणि त्याने मला दिले. 35.

ਮੈ ਲਖਿ ਤੁਮਰੌ ਰੂਪ ਰਹੀ ਉਰਝਾਇ ਕੈ ॥
मै लखि तुमरौ रूप रही उरझाइ कै ॥

तुझे रूप बघून मी अडकलो.

ਹਰਅਰਿ ਸਰ ਤਨ ਬਧੀ ਸੁ ਗਈ ਬਿਕਾਇ ਕੈ ॥
हरअरि सर तन बधी सु गई बिकाइ कै ॥

शिवाचे शत्रू कामदेव यांच्या बाणांनी मी (तुला) विकले आहे.

ਸਦਾ ਤਰਨਿ ਤਾ ਕੋ ਫਲੁ ਹਮ ਤੇ ਲੀਜਿਯੈ ॥
सदा तरनि ता को फलु हम ते लीजियै ॥

तुला कायम तरुण ठेवणारे हे फळ माझ्याकडून घे

ਹੋ ਕਾਮ ਕੇਲ ਮੁਹਿ ਸਾਥ ਹਰਖ ਸੋ ਕੀਜਿਯੈ ॥੩੬॥
हो काम केल मुहि साथ हरख सो कीजियै ॥३६॥

आणि माझ्याबरोबर आनंदाने खेळ. ३६.

ਤੁਮ ਤਿਹ ਤ੍ਰਿਯ ਜੋ ਦਯੋ ਫਲ ਅਤਿ ਰੁਚਿ ਮਾਨਿ ਕੈ ॥
तुम तिह त्रिय जो दयो फल अति रुचि मानि कै ॥

तू हे फळ त्या स्त्रीला (राणी) खूप आनंदाने दिलेस.

ਤਿਨ ਲੈ ਦਿਯੋ ਚੰਡਾਰਹਿ ਅਤਿ ਹਿਤੁ ਠਾਨਿ ਕੈ ॥
तिन लै दियो चंडारहि अति हितु ठानि कै ॥

ती चांडालच्या प्रेमात पडली आणि (त्याला) दिली.

ਉਨ ਮੁਹਿ ਮੈ ਤੁਹਿ ਦਿਯੋ ਸੁ ਬਿਰਹਾ ਕੀ ਦਹੀ ॥
उन मुहि मै तुहि दियो सु बिरहा की दही ॥

त्याने (चांडाळ) मला फळ दिले आणि मी, कुजलेले, तुला दिले.