श्री दसाम ग्रंथ

पान - 97


ਊਚ ਧਰਾਧਰ ਊਪਰ ਤੇ ਗਿਰਿਓ ਕਾਕ ਕਰਾਲ ਭੁਜੰਗਮ ਖਾਇਓ ॥੧੯੭॥
ऊच धराधर ऊपर ते गिरिओ काक कराल भुजंगम खाइओ ॥१९७॥

एका भयानक सापाने खाल्लेला कावळा उंच पर्वतावरून पृथ्वीवर पडला आहे असे वाटले.197.,

ਬੀਰ ਨਿਸੁੰਭ ਕੋ ਦੈਤ ਬਲੀ ਇਕ ਪ੍ਰੇਰਿ ਤੁਰੰਗ ਗਇਓ ਰਨਿ ਸਾਮੁਹਿ ॥
बीर निसुंभ को दैत बली इक प्रेरि तुरंग गइओ रनि सामुहि ॥

निसुंभचा एक शक्तिशाली राक्षस योद्धा, आपल्या घोड्याला वेग देत, रणांगणाच्या समोर गेला.

ਦੇਖਤ ਧੀਰਜ ਨਾਹਿ ਰਹੈ ਅਬਿ ਕੋ ਸਮਰਥ ਹੈ ਬਿਕ੍ਰਮ ਜਾ ਮਹਿ ॥
देखत धीरज नाहि रहै अबि को समरथ है बिक्रम जा महि ॥

त्याला पाहताच मनाचा संयम सुटतो, मग या राक्षसापुढे जाण्याचा प्रयत्न करण्याइतका सामर्थ्यवान कोण आहे?

ਚੰਡਿ ਲੈ ਪਾਨਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਹਨੇ ਅਰਿ ਫੇਰਿ ਦਈ ਸਿਰ ਦਾਨਵ ਤਾ ਮਹਿ ॥
चंडि लै पानि क्रिपान हने अरि फेरि दई सिर दानव ता महि ॥

चंडीने आपली तलवार हातात घेऊन अनेक शत्रूंना मारले आणि त्याच वेळी तिने या राक्षसाच्या डोक्यावर प्रहार केला.

ਮੁੰਡਹਿ ਤੁੰਡਹਿ ਰੁੰਡਹਿ ਚੀਰਿ ਪਲਾਨ ਕਿਕਾਨ ਧਸੀ ਬਸੁਧਾ ਮਹਿ ॥੧੯੮॥
मुंडहि तुंडहि रुंडहि चीरि पलान किकान धसी बसुधा महि ॥१९८॥

डोके, चेहरा, खोड, खोगीर आणि घोड्याला छेदणारी ही तलवार पृथ्वीवर झेपावलेली आहे. 198.,

ਇਉ ਜਬ ਦੈਤ ਹਤਿਓ ਬਰ ਚੰਡਿ ਸੁ ਅਉਰ ਚਲਿਓ ਰਨ ਮਧਿ ਪਚਾਰੇ ॥
इउ जब दैत हतिओ बर चंडि सु अउर चलिओ रन मधि पचारे ॥

बलाढ्य चंडीने त्या राक्षसाचा अशा प्रकारे वध केला, तेव्हा आणखी एक राक्षस मोठ्याने ओरडत रणांगणात पुढे आला.

ਕੇਹਰਿ ਕੇ ਸਮੁਹਾਇ ਰਿਸਾਇ ਕੈ ਧਾਇ ਕੈ ਘਾਇ ਦੁ ਤੀਨਕ ਝਾਰੇ ॥
केहरि के समुहाइ रिसाइ कै धाइ कै घाइ दु तीनक झारे ॥

सिंहासमोर जाऊन रागाने धावत त्याला दोन-तीन जखमा केल्या.

ਚੰਡਿ ਲਈ ਕਰਵਾਰ ਸੰਭਾਰ ਹਕਾਰ ਕੈ ਸੀਸ ਦਈ ਬਲੁ ਧਾਰੇ ॥
चंडि लई करवार संभार हकार कै सीस दई बलु धारे ॥

चंडीने आपली तलवार उगारली आणि मोठ्या जोरात ओरडत तिने राक्षसाच्या डोक्यावर प्रहार केला.

ਜਾਇ ਪਰਿਓ ਸਿਰ ਦੂਰ ਪਰਾਇ ਜਿਉ ਟੂਟਤ ਅੰਬੁ ਬਯਾਰ ਕੇ ਮਾਰੇ ॥੧੯੯॥
जाइ परिओ सिर दूर पराइ जिउ टूटत अंबु बयार के मारे ॥१९९॥

हिंसक वाऱ्याने आंब्यासारखे त्याचे डोके दूरवर पडले.199.,

ਜਾਨਿ ਨਿਦਾਨ ਕੋ ਜੁਧੁ ਬਨਿਓ ਰਨਿ ਦੈਤ ਸਬੂਹ ਸਬੈ ਉਠਿ ਧਾਏ ॥
जानि निदान को जुधु बनिओ रनि दैत सबूह सबै उठि धाए ॥

युद्ध शिगेला असताना विचार करा, राक्षसांच्या सैन्याची सर्व तुकडी युद्धभूमीकडे धावत आहे.

ਸਾਰ ਸੋ ਸਾਰ ਕੀ ਮਾਰ ਮਚੀ ਤਬ ਕਾਇਰ ਛਾਡ ਕੈ ਖੇਤ ਪਰਾਏ ॥
सार सो सार की मार मची तब काइर छाड कै खेत पराए ॥

पोलादाला पोलादाची टक्कर झाली आणि भ्याड पळून गेले आणि रणांगण सोडून गेले.

ਚੰਡਿ ਕੇ ਖਗ ਗਦਾ ਲਗਿ ਦਾਨਵ ਰੰਚਕ ਰੰਚਕ ਹੁਇ ਤਨ ਆਏ ॥
चंडि के खग गदा लगि दानव रंचक रंचक हुइ तन आए ॥

चंडीच्या तलवार आणि गदा यांच्या प्रहाराने राक्षसांच्या शरीराचे तुकडे झाले.

ਮੂੰਗਰ ਲਾਇ ਹਲਾਇ ਮਨੋ ਤਰੁ ਕਾਛੀ ਨੇ ਪੇਡ ਤੇ ਤੂਤ ਗਿਰਾਏ ॥੨੦੦॥
मूंगर लाइ हलाइ मनो तरु काछी ने पेड ते तूत गिराए ॥२००॥

असे दिसते की माळी हादरली आहे आणि लाकडी मुसळांनी देखील मारली आहे, तुतीच्या झाडामुळे फळे पडली आहेत. 200.,

ਪੇਖਿ ਚਮੂੰ ਬਹੁ ਦੈਤਨ ਕੀ ਪੁਨਿ ਚੰਡਿਕਾ ਆਪਨੇ ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰੇ ॥
पेखि चमूं बहु दैतन की पुनि चंडिका आपने ससत्र संभारे ॥

राक्षसांची अजून मोठी सेना उरलेली पाहून चंडीने आपली शस्त्रे हाती धरली.

ਬੀਰਨ ਕੇ ਤਨ ਚੀਰਿ ਪਚੀਰ ਸੇ ਦੈਤ ਹਕਾਰ ਪਛਾਰਿ ਸੰਘਾਰੇ ॥
बीरन के तन चीरि पचीर से दैत हकार पछारि संघारे ॥

तिने योद्ध्यांचे चंदनासारखे शरीर फाडले आणि त्यांना आव्हान देत खाली पाडून मारले..,

ਘਾਉ ਲਗੇ ਤਿਨ ਕੋ ਰਨ ਭੂਮਿ ਮੈ ਟੂਟ ਪਰੇ ਧਰ ਤੇ ਸਿਰ ਨਿਆਰੇ ॥
घाउ लगे तिन को रन भूमि मै टूट परे धर ते सिर निआरे ॥

ते रणांगणात जखमी झाले आहेत आणि अनेकांची डोकी तेरच्या खोडापासून तोडून पडली आहेत.

ਜੁਧ ਸਮੈ ਸੁਤ ਭਾਨ ਮਨੋ ਸਸਿ ਕੇ ਸਭ ਟੂਕ ਜੁਦੇ ਕਰ ਡਾਰੇ ॥੨੦੧॥
जुध समै सुत भान मनो ससि के सभ टूक जुदे कर डारे ॥२०१॥

असे दिसते की युद्धाच्या वेळी शनिने चंद्राचे सर्व अंग कापून फेकले होते.201.,

ਚੰਡਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ਤਬੈ ਬਲ ਧਾਰਿ ਸੰਭਾਰਿ ਲਈ ਕਰਵਾਰ ਕਰੀ ਕਰਿ ॥
चंडि प्रचंड तबै बल धारि संभारि लई करवार करी करि ॥

त्यावेळी शक्तिशाली चंडीने तिची शक्ती खेचून हातात तलवार धरली.

ਕੋਪ ਦਈਅ ਨਿਸੁੰਭ ਕੇ ਸੀਸਿ ਬਹੀ ਇਹ ਭਾਤ ਰਹੀ ਤਰਵਾ ਤਰਿ ॥
कोप दईअ निसुंभ के सीसि बही इह भात रही तरवा तरि ॥

रागाच्या भरात तिने निसुंभच्या डोक्यावर वार केला, तो असा प्रहार केला की तो दुसऱ्या टोकाला गेला.

ਕਉਨ ਸਰਾਹਿ ਕਰੈ ਕਹਿ ਤਾ ਛਿਨ ਸੋ ਬਿਬ ਹੋਇ ਪਰੈ ਧਰਨੀ ਪਰ ॥
कउन सराहि करै कहि ता छिन सो बिब होइ परै धरनी पर ॥

अशा धक्क्याला कोण दाद देईल? क्षणार्धात राक्षस पृथ्वीवर दोन भागांत पडला.

ਮਾਨਹੁ ਸਾਰ ਕੀ ਤਾਰ ਲੈ ਹਾਥਿ ਚਲਾਈ ਹੈ ਸਾਬੁਨ ਕੋ ਸਬੁਨੀਗਰ ॥੨੦੨॥
मानहु सार की तार लै हाथि चलाई है साबुन को सबुनीगर ॥२०२॥

असे दिसते की साबण बनवणाऱ्याने हातात स्टीलची तार घेऊन साबण मारला आहे.202.,

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਮਾਰਕੰਡੇ ਪੁਰਾਨੇ ਚੰਡੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਉਕਤਿ ਬਿਲਾਸ ਨਿਸੁੰਭ ਬਧਹਿ ਖਸਟਮੋ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ॥੬॥
इति स्री मारकंडे पुराने चंडी चरित्र उकति बिलास निसुंभ बधहि खसटमो धिआइ समापतम ॥६॥

मर्दांडेय पुराणातील चंडी चरित्र उकती बिलास मध्ये ���निसुंभाचा वध’ या सहाव्या अध्यायाचा शेवट

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

डोहरा,

ਜਬ ਨਿਸੁੰਭ ਰਨਿ ਮਾਰਿਓ ਦੇਵੀ ਇਹ ਪਰਕਾਰ ॥
जब निसुंभ रनि मारिओ देवी इह परकार ॥

रणांगणात जेव्हा देवीने निसुंभाचा अशा प्रकारे वध केला.