श्री दसाम ग्रंथ

पान - 168


ਸਿਵ ਧਿਆਨ ਛੁਟ੍ਰਯੋ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਗਿਰਿਯੋ ॥
सिव धिआन छुट्रयो ब्रहमंड गिरियो ॥

घोडे एवढ्या नशेत फिरत आहेत आणि आवाज काढत आहेत की शिवाचे लक्ष विरघळले आहे आणि असे वाटले आहे की विश्व विस्थापित झाले आहे.

ਸਰ ਸੇਲ ਸਿਲਾ ਸਿਤ ਐਸ ਬਹੇ ॥
सर सेल सिला सित ऐस बहे ॥

पांढरे बाण आणि भाले असेच फिरत होते

ਨਭ ਅਉਰ ਧਰਾ ਦੋਊ ਪੂਰਿ ਰਹੇ ॥੧੭॥
नभ अउर धरा दोऊ पूरि रहे ॥१७॥

बाण, खंजीर आणि दगड उडत होते आणि पृथ्वी आणि आकाश दोन्ही भरत होते.

ਗਣ ਗੰਧ੍ਰਬ ਦੇਖਿ ਦੋਊ ਹਰਖੇ ॥
गण गंध्रब देखि दोऊ हरखे ॥

गण आणि गंधर्ब दोघेही पाहून आनंदित झाले

ਪੁਹਪਾਵਲਿ ਦੇਵ ਸਭੈ ਬਰਖੇ ॥
पुहपावलि देव सभै बरखे ॥

दोघांना पाहून गण आणि गंधर्व प्रसन्न झाले आणि देवांनी पुष्पवृष्टी केली.

ਮਿਲ ਗੇ ਭਟ ਆਪ ਬਿਖੈ ਦੋਊ ਯੋ ॥
मिल गे भट आप बिखै दोऊ यो ॥

दोन योद्धे एकमेकांना अशा प्रकारे भेटले

ਸਿਸ ਖੇਲਤ ਰੈਣਿ ਹੁਡੂਹੁਡ ਜਿਯੋ ॥੧੮॥
सिस खेलत रैणि हुडूहुड जियो ॥१८॥

दोन योद्धे एकमेकांशी लढत होते जसे की मुले रात्री त्यांच्या खेळात एकमेकांशी स्पर्धा करतात.18.

ਬੇਲੀ ਬ੍ਰਿੰਦਮ ਛੰਦ ॥
बेली ब्रिंदम छंद ॥

बेली बिंद्रम श्लोक

ਰਣਧੀਰ ਬੀਰ ਸੁ ਗਜਹੀ ॥
रणधीर बीर सु गजही ॥

धैर्यशील योद्धे युद्धात गर्जना करत होते

ਲਖਿ ਦੇਵ ਅਦੇਵ ਸੁ ਲਜਹੀ ॥
लखि देव अदेव सु लजही ॥

युद्धात योद्धे गडगडत आहेत आणि त्यांना पाहून देव आणि दानव दोघेही लाजत आहेत.

ਇਕ ਸੂਰ ਘਾਇਲ ਘੂੰਮਹੀ ॥
इक सूर घाइल घूंमही ॥

अनेक जखमी योद्धे आजूबाजूला फिरत होते, (दिसत होते)

ਜਨੁ ਧੂਮਿ ਅਧੋਮੁਖ ਧੂਮਹੀ ॥੧੯॥
जनु धूमि अधोमुख धूमही ॥१९॥

जखमी झालेले शूर सेनानी फिरत आहेत आणि धूर वरच्या दिशेने उडत असल्याचे दिसते.19.

ਭਟ ਏਕ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੀ ॥
भट एक अनेक प्रकार ही ॥

अनेक प्रकारचे योद्धे होते,

ਜੁਝੇ ਅਜੁਝ ਜੁਝਾਰ ਹੀ ॥
जुझे अजुझ जुझार ही ॥

अनेक प्रकारचे शूर सेनानी एकमेकांशी शौर्याने लढत आहेत.

ਫਹਰੰਤ ਬੈਰਕ ਬਾਣਯੰ ॥
फहरंत बैरक बाणयं ॥

झेंडे आणि बाण फडकत होते

ਥਹਰੰਤ ਜੋਧ ਕਿਕਾਣਯੰ ॥੨੦॥
थहरंत जोध किकाणयं ॥२०॥

भाले आणि बाण फेकले जात आहेत आणि योद्धांचे घोडे संकोचपणे पुढे जात आहेत.20.

ਤੋਮਰ ਛੰਦ ॥
तोमर छंद ॥

तोमर श्लोक

ਹਿਰਣਾਤ ਕੋਟ ਕਿਕਾਨ ॥
हिरणात कोट किकान ॥

करोडो घोडे शेजारी होते,

ਬਰਖੰਤ ਸੇਲ ਜੁਆਨ ॥
बरखंत सेल जुआन ॥

लाखो घोडे शेजारी आहेत आणि योद्धे बाणांचा वर्षाव करत आहेत

ਛੁਟਕੰਤ ਸਾਇਕ ਸੁਧ ॥
छुटकंत साइक सुध ॥

बाण चांगले फिरत होते

ਮਚਿਯੋ ਅਨੂਪਮ ਜੁਧ ॥੨੧॥
मचियो अनूपम जुध ॥२१॥

धनुष्य हातातून निसटले आणि पडले आणि अशा प्रकारे भयंकर आणि अनोखे युद्ध सुरू आहे.21.

ਭਟ ਏਕ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ॥
भट एक अनेक प्रकार ॥

अनेक प्रकारचे योद्धे (लढलेले)

ਜੁਝੇ ਅਨੰਤ ਸ੍ਵਾਰ ॥
जुझे अनंत स्वार ॥

अनेक प्रकारचे योद्धे आणि असंख्य घोडेस्वार एकमेकांशी लढत आहेत

ਬਾਹੈ ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਨਿਸੰਗ ॥
बाहै क्रिपाण निसंग ॥

निर्भयपणे (सैनिकांनी) तलवारी चालवल्या

ਮਚਿਯੋ ਅਪੂਰਬ ਜੰਗ ॥੨੨॥
मचियो अपूरब जंग ॥२२॥

ते कोणत्याही संशयाशिवाय तलवारीवर वार करत आहेत आणि अशा प्रकारे एक अनोखे युद्ध चालू आहे.22.

ਦੋਧਕ ਛੰਦ ॥
दोधक छंद ॥

दोधक श्लोक

ਬਾਹਿ ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਸੁ ਬਾਣ ਭਟ ਗਣ ॥
बाहि क्रिपाण सु बाण भट गण ॥

शूरवीरांच्या संघांनी बाण आणि तलवारी चालवल्या.

ਅੰਤਿ ਗਿਰੈ ਪੁਨਿ ਜੂਝਿ ਮਹਾ ਰਣਿ ॥
अंति गिरै पुनि जूझि महा रणि ॥

त्यांच्या तलवारी आणि बाणांवर प्रहार केल्यानंतर, त्या महान युद्धात शूर सेनानी शेवटी खाली पडले.

ਘਾਇ ਲਗੈ ਇਮ ਘਾਇਲ ਝੂਲੈ ॥
घाइ लगै इम घाइल झूलै ॥

जखमी असेच डोलत होते

ਫਾਗੁਨਿ ਅੰਤਿ ਬਸੰਤ ਸੇ ਫੂਲੈ ॥੨੩॥
फागुनि अंति बसंत से फूलै ॥२३॥

जखमी योद्धे फागुन महिन्याच्या शेवटी बहरलेल्या वसंतासारखे डोलत आहेत.23.

ਬਾਹਿ ਕਟੀ ਭਟ ਏਕਨ ਐਸੀ ॥
बाहि कटी भट एकन ऐसी ॥

एका योद्ध्याचा कापलेला हात असा दिसत होता

ਸੁੰਡ ਮਨੋ ਗਜ ਰਾਜਨ ਜੈਸੀ ॥
सुंड मनो गज राजन जैसी ॥

कुठेतरी शूरवीरांचे कापलेले हात हत्तींच्या सोंडेसारखे दिसतात

ਸੋਹਤ ਏਕ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰੰ ॥
सोहत एक अनेक प्रकारं ॥

एक योद्धा अनेक प्रकारे आशीर्वादित होता

ਫੂਲ ਖਿਲੇ ਜਨੁ ਮਧਿ ਫੁਲਵਾਰੰ ॥੨੪॥
फूल खिले जनु मधि फुलवारं ॥२४॥

शूर सेनानी बागेत फुललेल्या फुलांसारखे सुंदर दिसतात.24.

ਸ੍ਰੋਣ ਰੰਗੇ ਅਰਿ ਏਕ ਅਨੇਕੰ ॥
स्रोण रंगे अरि एक अनेकं ॥

अनेक शत्रूच्या रक्ताने माखले होते

ਫੂਲ ਰਹੇ ਜਨੁ ਕਿੰਸਕ ਨੇਕੰ ॥
फूल रहे जनु किंसक नेकं ॥

अनेक प्रकारच्या बहरलेल्या फुलांप्रमाणे शत्रू रक्ताने रंगले होते.

ਧਾਵਤ ਘਾਵ ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਪ੍ਰਹਾਰੰ ॥
धावत घाव क्रिपाण प्रहारं ॥

ते किरणांच्या वाराने जखमी होऊन (इकडे तिकडे) धावत होते

ਜਾਨੁ ਕਿ ਕੋਪ ਪ੍ਰਤਛ ਦਿਖਾਰੰ ॥੨੫॥
जानु कि कोप प्रतछ दिखारं ॥२५॥

तलवारीने घायाळ होऊन शूर सैनिक रागाच्या प्रकटतेप्रमाणे फिरत होते.25.

ਤੋਟਕ ਛੰਦ ॥
तोटक छंद ॥

तोटक श्लोक

ਜੂਝਿ ਗਿਰੇ ਅਰਿ ਏਕ ਅਨੇਕੰ ॥
जूझि गिरे अरि एक अनेकं ॥

शत्रूशी लढताना अनेक जण पडले होते

ਘਾਇ ਲਗੇ ਬਿਸੰਭਾਰ ਬਿਸੇਖੰ ॥
घाइ लगे बिसंभार बिसेखं ॥

लढताना अनेक शत्रू खाली पडले आणि विष्णूचा अवतार असलेल्या नृसिंहालाही अनेक जखमा झाल्या.

ਕਾਟਿ ਗਿਰੇ ਭਟ ਏਕਹਿ ਵਾਰੰ ॥
काटि गिरे भट एकहि वारं ॥

त्याने (नृसिंह) एकाच वेळी अनेक योद्धे कापले.

ਸਾਬੁਨ ਜਾਨੁ ਗਈ ਬਹਿ ਤਾਰੰ ॥੨੬॥
साबुन जानु गई बहि तारं ॥२६॥

योद्धांचे चिरलेले तुकडे फेसाच्या बुडबुड्यांप्रमाणे रक्ताच्या प्रवाहात वाहत होते.26.

ਪੂਰ ਪਰੇ ਭਏ ਚੂਰ ਸਿਪਾਹੀ ॥
पूर परे भए चूर सिपाही ॥

सैनिकांचे तुकडे तुकडे झाले,

ਸੁਆਮਿ ਕੇ ਕਾਜ ਕੀ ਲਾਜ ਨਿਬਾਹੀ ॥
सुआमि के काज की लाज निबाही ॥

लढणारे सैनिक, तुकडे करून खाली पडले, परंतु त्यांच्यापैकी कोणीही त्यांच्या मालकाच्या प्रतिष्ठेचा अपमान केला नाही.

ਬਾਹਿ ਕ੍ਰਿਪਾਣਨ ਬਾਣ ਸੁ ਬੀਰੰ ॥
बाहि क्रिपाणन बाण सु बीरं ॥

अनेक योद्धे धनुष्यबाण चालवतात,

ਅੰਤਿ ਭਜੇ ਭਯ ਮਾਨਿ ਅਧੀਰੰ ॥੨੭॥
अंति भजे भय मानि अधीरं ॥२७॥

तलवारी आणि बाणांचा वार दाखवून योद्धे शेवटी भयभीत होऊन पळून गेले.27.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपाई