श्री दसाम ग्रंथ

पान - 678


ਜਟੇ ਦੰਡ ਮੁੰਡੀ ਤਪੀ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ॥
जटे दंड मुंडी तपी ब्रहमचारी ॥

जटाधारी, दंडधारी, मुंडण केलेले डोके, तपस्वी आणि ब्रह्मचारी,

ਸਧੀ ਸ੍ਰਾਵਗੀ ਬੇਦ ਬਿਦਿਆ ਬਿਚਾਰੀ ॥੨੮॥
सधी स्रावगी बेद बिदिआ बिचारी ॥२८॥

त्यामध्ये मॅट केलेले कुलूप असलेले, दांडी, मुडी, तपस्वी, ब्रह्मचारी, अभ्यासक आणि इतर अनेक विद्यार्थी आणि वैदिक विद्वानांचा समावेश होता.28.

ਹਕਾਰੇ ਸਬੈ ਦੇਸ ਦੇਸਾ ਨਰੇਸੰ ॥
हकारे सबै देस देसा नरेसं ॥

सर्व देशांचे आणि प्रदेशांचे राजे आणि सर्व

ਬੁਲਾਏ ਸਬੈ ਮੋਨ ਮਾਨੀ ਸੁ ਬੇਸੰ ॥
बुलाए सबै मोन मानी सु बेसं ॥

दूरच्या आणि जवळच्या सर्व देशांचे राजा आणि मौन पाळणाऱ्या संन्याशांनाही पाचारण करण्यात आले

ਜਟਾ ਧਾਰ ਜੇਤੇ ਕਹੂੰ ਦੇਖ ਪਈਯੈ ॥
जटा धार जेते कहूं देख पईयै ॥

जितके जटाधारी दिसतील तिकडे,

ਬੁਲਾਵੈ ਤਿਸੈ ਨਾਥ ਭਾਖੈ ਬੁਲਈਯੈ ॥੨੯॥
बुलावै तिसै नाथ भाखै बुलईयै ॥२९॥

जिथे जिथे चटया घातलेला एक तपस्वी दिसला तिथे त्याला पारसनाथांच्या परवानगीने आमंत्रित केले गेले.29.

ਫਿਰੇ ਸਰਬ ਦੇਸੰ ਨਰੇਸੰ ਬੁਲਾਵੈ ॥
फिरे सरब देसं नरेसं बुलावै ॥

देशांच्या राजांना पुन्हा आमंत्रित करण्यात आले.

ਮਿਲੇ ਨ ਤਿਸੈ ਛਤ੍ਰ ਛੈਣੀ ਛਿਨਾਵੈ ॥
मिले न तिसै छत्र छैणी छिनावै ॥

सर्व देशांच्या राजांना पाचारण करण्यात आले आणि जो कोणी दूतांना भेटण्यास नकार दिला, त्याची छत आणि सैन्य जप्त करण्यात आले.

ਪਠੇ ਪਤ੍ਰ ਏਕੈ ਦਿਸਾ ਏਕ ਧਾਵੈ ॥
पठे पत्र एकै दिसा एक धावै ॥

एका बाजूला पत्रे पाठवली गेली आणि (माणसे) दुसऱ्या बाजूला पाठवली गेली

ਜਟੀ ਦੰਡ ਮੁੰਡੀ ਕਹੂੰ ਹਾਥ ਆਵੈ ॥੩੦॥
जटी दंड मुंडी कहूं हाथ आवै ॥३०॥

पत्रे आणि व्यक्ती सर्व दिशांना पाठविण्यात आल्या, जेणेकरून जर कोणी संन्यासी, दांडी, मुंडी घातलेला असेल तर त्याला आणले जाईल.30.

ਰਚ੍ਯੋ ਜਗ ਰਾਜਾ ਚਲੇ ਸਰਬ ਜੋਗੀ ॥
रच्यो जग राजा चले सरब जोगी ॥

राजाने यज्ञ केला होता, सर्व योगी येत-जात होते

ਜਹਾ ਲਉ ਕੋਈ ਬੂਢ ਬਾਰੋ ਸਭੋਗੀ ॥
जहा लउ कोई बूढ बारो सभोगी ॥

मग राजाने एक यज्ञ केला, ज्यात सर्व योगी, मुले, वृद्ध आले.

ਕਹਾ ਰੰਕ ਰਾਜਾ ਕਹਾ ਨਾਰ ਹੋਈ ॥
कहा रंक राजा कहा नार होई ॥

काय राजा, काय थोर आणि काय स्त्री,

ਰਚ੍ਯੋ ਜਗ ਰਾਜਾ ਚਲਿਓ ਸਰਬ ਕੋਈ ॥੩੧॥
रच्यो जग राजा चलिओ सरब कोई ॥३१॥

राजे, गरीब, पुरुष, स्त्रिया इत्यादी सर्व सहभागी होण्यासाठी आले होते.31.

ਫਿਰੇ ਪਤ੍ਰ ਸਰਬਤ੍ਰ ਦੇਸੰ ਅਪਾਰੰ ॥
फिरे पत्र सरबत्र देसं अपारं ॥

सर्व देशांना असंख्य पत्रे पाठवली.

ਜੁਰੇ ਸਰਬ ਰਾਜਾ ਨ੍ਰਿਪੰ ਆਨਿ ਦੁਆਰੰ ॥
जुरे सरब राजा न्रिपं आनि दुआरं ॥

सर्व देशांना आमंत्रणे पाठवली गेली आणि सर्व राजे पारसनाथाच्या द्वारी पोहोचले

ਜਹਾ ਲੌ ਹੁਤੇ ਜਗਤ ਮੈ ਜਟਾਧਾਰੀ ॥
जहा लौ हुते जगत मै जटाधारी ॥

जगात जटाधारी होते.

ਮਿਲੈ ਰੋਹ ਦੇਸੰ ਭਏ ਭੇਖ ਭਾਰੀ ॥੩੨॥
मिलै रोह देसं भए भेख भारी ॥३२॥

जगातील सर्व तपस्वी जे चटके लावलेले आहेत, ते सर्व एकत्र जमले आणि राजासमोर पोहोचले.32.

ਜਹਾ ਲਉ ਹੁਤੇ ਜੋਗ ਜੋਗਿਸਟ ਸਾਧੇ ॥
जहा लउ हुते जोग जोगिसट साधे ॥

जोपर्यंत कोणी योग आणि योगाचे इष्ट (शिव) साधत होते.

ਮਲੇ ਮੁਖ ਬਿਭੂਤੰ ਸੁ ਲੰਗੋਟ ਬਾਧੇ ॥
मले मुख बिभूतं सु लंगोट बाधे ॥

भस्माने मढवलेले आणि सिंहवस्त्र परिधान केलेले साधक योगी आणि सर्व ऋषी तेथे शांततेने वास्तव्य करीत होते.

ਜਟਾ ਸੀਸ ਧਾਰੇ ਨਿਹਾਰੇ ਅਪਾਰੰ ॥
जटा सीस धारे निहारे अपारं ॥

दैत्य डोक्यावर जटा धारण केलेले दिसत होते.

ਮਹਾ ਜੋਗ ਧਾਰੰ ਸੁਬਿਦਿਆ ਬਿਚਾਰੰ ॥੩੩॥
महा जोग धारं सुबिदिआ बिचारं ॥३३॥

तेथे अनेक महान योगी, विद्वान आणि चटया घातलेले तपस्वी दिसले.33.

ਜਿਤੇ ਸਰਬ ਭੂਪੰ ਬੁਲੇ ਸਰਬ ਰਾਜਾ ॥
जिते सरब भूपं बुले सरब राजा ॥

जेवढे राजे होते, त्यांना राजाने बोलावले.

ਚਹੂੰ ਚਕ ਮੋ ਦਾਨ ਨੀਸਾਨ ਬਾਜਾ ॥
चहूं चक मो दान नीसान बाजा ॥

पारसनाथांनी सर्व राजांना निमंत्रित केले आणि चारही दिशांना ते दाता म्हणून प्रसिद्ध झाले

ਮਿਲੇ ਦੇਸ ਦੇਸਾਨ ਅਨੇਕ ਮੰਤ੍ਰੀ ॥
मिले देस देसान अनेक मंत्री ॥

विविध देशांतील अनेक मंत्री येऊन भेटले

ਕਰੈ ਸਾਧਨਾ ਜੋਗ ਬਾਜੰਤ੍ਰ ਤੰਤ੍ਰੀ ॥੩੪॥
करै साधना जोग बाजंत्र तंत्री ॥३४॥

तेथे अनेक देशांचे मंत्री जमले होते, तेथे साधक योगींची वाद्ये वाजवली जात होती.34.

ਜਿਤੇ ਸਰਬ ਭੂਮਿ ਸਥਲੀ ਸੰਤ ਆਹੇ ॥
जिते सरब भूमि सथली संत आहे ॥

पृथ्वीवर जेवढे संत होते,

ਤਿਤੇ ਸਰਬ ਪਾਰਸ ਨਾਥੰ ਬੁਲਾਏ ॥
तिते सरब पारस नाथं बुलाए ॥

त्या ठिकाणी जे जे संत आले होते, त्या सर्वांना प्रासनाथांनी बोलावले होते

ਦਏ ਭਾਤਿ ਅਨੇਕ ਭੋਜ ਅਰਘ ਦਾਨੰ ॥
दए भाति अनेक भोज अरघ दानं ॥

(त्यांना) अनेक प्रकारचे अन्न व नैवेद्य दिले.

ਲਜੀ ਪੇਖ ਦੇਵਿ ਸਥਲੀ ਮੋਨ ਮਾਨੰ ॥੩੫॥
लजी पेख देवि सथली मोन मानं ॥३५॥

त्यांनी त्यांना विविध प्रकारचे भोजन दिले आणि त्यांना दानधर्म दिला, हे पाहून देवांचे निवासस्थान लाजले.35.

ਕਰੈ ਬੈਠ ਕੇ ਬੇਦ ਬਿਦਿਆ ਬਿਚਾਰੰ ॥
करै बैठ के बेद बिदिआ बिचारं ॥

(सर्व) बसून शिक्षणाचा विचार करा.

ਪ੍ਰਕਾਸੋ ਸਬੈ ਆਪੁ ਆਪੰ ਪ੍ਰਕਾਰੰ ॥
प्रकासो सबै आपु आपं प्रकारं ॥

तेथे बसलेल्या सर्वांनी आपापल्या परीने वेदविद्येबाबत सल्लामसलत केली

ਟਕੰ ਟਕ ਲਾਗੀ ਮੁਖੰ ਮੁਖਿ ਪੇਖਿਓ ॥
टकं टक लागी मुखं मुखि पेखिओ ॥

टक समाधी बसवण्यात आली. (आणि एकमेकांना) एकमेकांच्या तोंडाकडे बघत होते.

ਸੁਨ੍ਯੋ ਕਾਨ ਹੋ ਤੋ ਸੁ ਤੋ ਆਖਿ ਦੇਖਿਓ ॥੩੬॥
सुन्यो कान हो तो सु तो आखि देखिओ ॥३६॥

त्या सर्वांनी एकमेकांकडे बोट दाखवून पाहिले आणि जे काही त्यांनी पूर्वी कानाने ऐकले होते, ते त्या दिवशी त्यांनी स्वतःच्या डोळ्यांनी पाहिले.36.

ਪ੍ਰਕਾਸੋ ਸਬੈ ਆਪ ਆਪੰ ਪੁਰਾਣੰ ॥
प्रकासो सबै आप आपं पुराणं ॥

पुराणांचे प्रत्येकाचे स्वतःचे विवेचन होते

ਰੜੋ ਦੇਸਿ ਦੇਸਾਣ ਬਿਦਿਆ ਮੁਹਾਣੰ ॥
रड़ो देसि देसाण बिदिआ मुहाणं ॥

त्या सर्वांनी आपापली पुराणं उघडली आणि आपापल्या देशाच्या विद्येचा अभ्यास करायला सुरुवात केली

ਕਰੋ ਭਾਤਿ ਭਾਤੰ ਸੁ ਬਿਦਿਆ ਬਿਚਾਰੰ ॥
करो भाति भातं सु बिदिआ बिचारं ॥

ते वेगवेगळ्या पद्धतीने शिक्षणाचा विचार करत असत.

ਨ੍ਰਿਭੈ ਚਿਤ ਦੈ ਕੈ ਮਹਾ ਤ੍ਰਾਸ ਟਾਰੰ ॥੩੭॥
न्रिभै चित दै कै महा त्रास टारं ॥३७॥

ते निर्भयपणे त्यांच्या विद्येवर विविध मार्गांनी विचार करू लागले.37.

ਜੁਰੇ ਬੰਗਸੀ ਰਾਫਿਜੀ ਰੋਹਿ ਰੂਮੀ ॥
जुरे बंगसी राफिजी रोहि रूमी ॥

बंग देश, रफजी, रोह देश आणि रम देशाचे रहिवासी

ਚਲੇ ਬਾਲਖੀ ਛਾਡ ਕੈ ਰਾਜ ਭੂਮੀ ॥
चले बालखी छाड कै राज भूमी ॥

आणि बल्खने आपले राज्य देशात सोडले होते.

ਨ੍ਰਿਭੈ ਭਿੰਭਰੀ ਕਾਸਮੀਰੀ ਕੰਧਾਰੀ ॥
न्रिभै भिंभरी कासमीरी कंधारी ॥

भींभार देसवाले, काश्मिरी आणि कंधारी,

ਕਿ ਕੈ ਕਾਲਮਾਖੀ ਕਸੇ ਕਾਸਕਾਰੀ ॥੩੮॥
कि कै कालमाखी कसे कासकारी ॥३८॥

तेथे बंग देशातील रहिवासी, रफ्जी, रोहेला, सामी, बालक्षी, काश्मिरी, कंधारी आणि अनेक कल-मुखी संन्यासी जमा झाले.

ਜੁਰੇ ਦਛਣੀ ਸਸਤ੍ਰ ਬੇਤਾ ਅਰਯਾਰੇ ॥
जुरे दछणी ससत्र बेता अरयारे ॥

दक्षिणेतील रहिवासी जे शास्त्रे जाणणारे, वादविवाद करणारे, कष्टाने जिंकलेले

ਦ੍ਰੁਜੈ ਦ੍ਰਾਵੜੀ ਤਪਤ ਤਈਲੰਗ ਵਾਰੇ ॥
द्रुजै द्रावड़ी तपत तईलंग वारे ॥

शास्त्रांचे दाक्षिणात्य विद्वान आणि द्रविड व तेलंगी संवंतही तेथे जमले.

ਪਰੰ ਪੂਰਬੀ ਉਤ੍ਰ ਦੇਸੀ ਅਪਾਰੰ ॥
परं पूरबी उत्र देसी अपारं ॥

पूर्वेकडील देश आणि उत्तरेकडील देशाचे अपार

ਮਿਲੇ ਦੇਸ ਦੇਸੇਣ ਜੋਧਾ ਜੁਝਾਰੰ ॥੩੯॥
मिले देस देसेण जोधा जुझारं ॥३९॥

त्यांच्यासोबत पूर्व आणि उत्तरेकडील देशांचे योद्धे जमले होते.39.

ਪਾਧਰੀ ਛੰਦ ॥
पाधरी छंद ॥

पाढारी श्लोक

ਇਹ ਭਾਤਿ ਬੀਰ ਬਹੁ ਬੀਰ ਜੋਰਿ ॥
इह भाति बीर बहु बीर जोरि ॥

अशा प्रकारे, अतिशय बलवान योद्धे एकत्र आले