श्री दसाम ग्रंथ

पान - 1415


ਹਿਕਾਯਤ ਸ਼ੁਨੀਦੇਮ ਸ਼ਾਹੇ ਫ਼ਿਰੰਗ ॥
हिकायत शुनीदेम शाहे फ़िरंग ॥

आता ऐका परकीय सम्राटाची कहाणी,

ਚੁ ਬਾ ਜ਼ਨਿ ਨਿਸ਼ਸਤੰਦ ਪੁਸ਼ਤੇ ਪਲੰਗ ॥੩॥
चु बा ज़नि निशसतंद पुशते पलंग ॥३॥

जो आपल्या पत्नीच्या व्यतिरिक्त बेडवर बसला होता.(3)

ਨਜ਼ਰ ਕਰਦ ਬਰ ਬਚਹ ਗੌਹਰ ਨਿਗ਼ਾਰ ॥
नज़र करद बर बचह गौहर निग़ार ॥

तिने बाहेर पाहिलं आणि एका ज्वेलरचा मुलगा दिसला.

ਬ ਦੀਦਨ ਹੁਮਾਯੂੰ ਜਵਾ ਉਸਤਵਾਰ ॥੪॥
ब दीदन हुमायूं जवा उसतवार ॥४॥

जो अतिशय देखणा आणि तारुण्याच्या सुरवातीला दिसत होता.(4)

ਬ ਵਕਤੇ ਸ਼ਬ ਓ ਰਾ ਬੁਖ਼ਾਦੰਦ ਪੇਸ਼ ॥
ब वकते शब ओ रा बुक़ादंद पेश ॥

सूर्यास्त झाल्यावर तिने बोलावले,

ਬ ਦੀਦਨ ਹੁਮਾਯੂੰ ਬ ਬਾਲਾਇ ਬੇਸ਼ ॥੫॥
ब दीदन हुमायूं ब बालाइ बेश ॥५॥

देखणा मुलगा, जो डेरेच्या झाडासारखा उंच होता.(5)

ਬਿਆਵੇਖ਼ਤ ਬਾ ਓ ਹਮਹ ਯਕ ਦਿਗਰ ॥
बिआवेक़त बा ओ हमह यक दिगर ॥

दोघेही एकमेकांत तल्लीन झाले.

ਕਿ ਜ਼ਾਹਰ ਸ਼ਵਦ ਹੋਸ਼ ਹੈਬਤ ਹੁਨਰ ॥੬॥
कि ज़ाहर शवद होश हैबत हुनर ॥६॥

जाणीव झाल्यावर ते घाबरले. (पळून जाण्यासाठी) युक्तीचा विचार केला. 6.

ਯਕੇ ਮੂਇ ਚੀਂ ਰਾ ਬੁਖ਼ਾਦੰਦ ਪੇਸ਼ ॥
यके मूइ चीं रा बुक़ादंद पेश ॥

ते दोघे (भेटले,) एकमेकांना मिठी मारली आणि एकात मिसळली,

ਕਿ ਅਜ਼ ਮੂਇ ਚੀਨੀ ਬਰਾਵੁਰਦ ਰੇਸ਼ ॥੭॥
कि अज़ मूइ चीनी बरावुरद रेश ॥७॥

त्यांची सर्व संवेदना, विशिष्टता आणि गुणधर्म.(७)

ਬਰੋ ਹਰਕਿ ਬੀਨਦ ਨ ਦਾਨਦ ਸੁਖ਼ਨ ॥
बरो हरकि बीनद न दानद सुक़न ॥

कोणीही शरीर जो त्याला पाहील, वास्तविकतेचा न्याय करू शकत नाही,

ਕਿ ਅਜ਼ ਰੋਇ ਮਰਦੇ ਸ਼ੁਦਹ ਸ਼ਕਲ ਜ਼ਨ ॥੮॥
कि अज़ रोइ मरदे शुदह शकल ज़न ॥८॥

त्याचा पुरुष चेहरा स्त्रीच्या वेशात होता.(8)

ਬਿਦਾਨੰਦ ਹਰਕਸ ਕਿ ਈਂ ਹਮ ਜ਼ਨ ਅਸਤ ॥
बिदानंद हरकस कि ईं हम ज़न असत ॥

प्रत्येक शरीराने कबूल केले की तो एक स्त्री आहे,

ਕਿ ਦਰ ਪੈਕਰੇ ਚੂੰ ਪਰੀ ਰੌਸ਼ਨ ਅਸਤ ॥੯॥
कि दर पैकरे चूं परी रौशन असत ॥९॥

आणि ती स्वर्गीय परीसारखी सुंदर होती.(9)

ਬ ਦੀਦੰਦ ਓ ਰਾ ਯਕੇ ਰੋਜ਼ ਸ਼ਾਹ ॥
ब दीदंद ओ रा यके रोज़ शाह ॥

एके दिवशी राजाने तिला (त्याला) पाहिले.

ਕਿ ਮਕਬੂਲ ਸੂਰਤ ਚੁ ਰਖ਼ਸ਼ਿੰਦਹ ਮਾਹ ॥੧੦॥
कि मकबूल सूरत चु रक़शिंदह माह ॥१०॥

आणि प्रशंसा केली की तिची (त्याची) वैशिष्ट्ये आकाशातील चंद्रासारखी मोहक होती.(10)

ਬਿ ਪੁਰਸ਼ੀਦ ਓ ਰਾ ਕਿ ਏ ਨੇਕ ਬਖ਼ਤ ॥
बि पुरशीद ओ रा कि ए नेक बक़त ॥

तेव्हा तिला (त्याला) सल्ला देण्यात आला, 'तू भाग्यवान आहेस,

ਸਜ਼ਾਵਾਰ ਸ਼ਾਹ ਅਸਤੁ ਸ਼ਾਯਾਨ ਤਖ਼ਤ ॥੧੧॥
सज़ावार शाह असतु शायान तक़त ॥११॥

'तू राजास पात्र आहेस आणि सिंहासनावर बसण्यास योग्य आहेस.'(11)

ਕਿ ਜ਼ਨ ਤੋ ਕਦਾਮੀ ਕਿਰਾ ਦੁਖ਼ਤਰੀ ॥
कि ज़न तो कदामी किरा दुक़तरी ॥

'तू कोणाची बाई आणि कोणाची मुलगी?

ਕਿ ਮੁਲਕੇ ਕਿਰਾ ਰੋ ਕਿਰਾ ਖ਼੍ਵਾਹਰੀ ॥੧੨॥
कि मुलके किरा रो किरा क़्वाहरी ॥१२॥

'तुम्ही कोणत्या देशाचे आहात आणि तुम्ही कोणाची बहीण आहात? (12)

ਬ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਰੂੰ ਬਹਰਮੰਦ ਆਮਦਸ਼ ॥
ब नज़र अंदरूं बहरमंद आमदश ॥

'तुम्ही अंतरंगात प्रवेश केला आहे,

ਬ ਦੀਦਨ ਸ਼ਹੇ ਦਿਲ ਪਸੰਦ ਆਮਦਸ਼ ॥੧੩॥
ब दीदन शहे दिल पसंद आमदश ॥१३॥

'आणि राजा पहिल्याच नजरेत तुमच्यासाठी पडला आहे.'(13)

ਕਨੀਜ਼ਕ ਯਕੇ ਰਾ ਬੁਖ਼ਾਦੰਦ ਪੇਸ਼ ॥
कनीज़क यके रा बुक़ादंद पेश ॥

राजाने आपल्या दासीद्वारे तिला (त्याला) बोलावले.

ਸ਼ਬੰ ਗਾਹਿ ਬੁਰਦਸ਼ ਦਰੂੰ ਖ਼ਾਨਹ ਖ਼ੇਸ਼ ॥੧੪॥
शबं गाहि बुरदश दरूं क़ानह क़ेश ॥१४॥

आणि तिला (त्याला) त्याच्या घराच्या आतल्या खोलीत आणण्यास सांगितले.(14)

ਬਿਗੁਫ਼ਤਾ ਕਿ ਏ ਸਰਵ ਕਦ ਸੀਮ ਤਨ ॥
बिगुफ़ता कि ए सरव कद सीम तन ॥

(राजा म्हणाला होता,) 'अरे, माझ्या दासी, मी एका डेरेदार वृक्षासारखा शोभिवंत आलो आहे.

ਚਰਾਗ਼ੇ ਫ਼ਲਕ ਆਫ਼ਤਾਬੇ ਯਮਨ ॥੧੫॥
चराग़े फ़लक आफ़ताबे यमन ॥१५॥

जो यमनच्या आकाशातून पडलेल्या चंद्रासारखा दिसतो.(15)

ਵਜ਼ਾ ਬਹਰ ਮਾ ਰਾ ਬ ਤਪਸ਼ੀਦ ਦਿਲ ॥
वज़ा बहर मा रा ब तपशीद दिल ॥

'माझं मन तिच्यासाठी तडफडतंय,

ਕਿ ਮਾਹੀ ਬਿਅਫ਼ਤਾਦ ਅਜ਼ ਆਬ ਗਿਲ ॥੧੬॥
कि माही बिअफ़ताद अज़ आब गिल ॥१६॥

घाणेरड्या डबक्यात टाकल्यावर मासा फडफडतो असे आहे.(१६)

ਬੁਰੋਏ ਸ਼ਬਾ ਪੈਕ ਗੁਲਜ਼ਾਰ ਮਾ ॥
बुरोए शबा पैक गुलज़ार मा ॥

'अरे, तू फुललेल्या फुलासारखी माझी दासी-दूत,

ਕਿ ਦਰ ਪੇਸ਼ ਯਾਰੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਮਾ ॥੧੭॥
कि दर पेश यारे वफ़ादार मा ॥१७॥

'फुगलेल्या कळीकडे जा आणि तिला माझ्याकडे घेऊन ये.'(17)

ਤੁ ਗ਼ਰ ਪੇਸ਼ ਓ ਰਾ ਬਿਯਾਰੀ ਮਰਾ ॥
तु ग़र पेश ओ रा बियारी मरा ॥

'जर तू तिला माझ्यासाठी माझ्याकडे घेऊन आलास,

ਕਿ ਬਖ਼ਸ਼ੇਮ ਸਰਬਸਤਹ ਗੰਜੇ ਤੁਰਾ ॥੧੮॥
कि बक़शेम सरबसतह गंजे तुरा ॥१८॥

'मी तुमच्यासाठी माझ्या खजिन्यातील सर्व रद्द करीन.'(18)

ਰਵਾ ਸ਼ੁਦ ਕਨੀਜ਼ਕ ਸ਼ੁਨੀਦ ਈਂ ਸੁਖ਼ਨ ॥
रवा शुद कनीज़क शुनीद ईं सुक़न ॥

हे ऐकून दासी लगेच निघून गेली.

ਬਿਗੋਯਦ ਸੁਖ਼ਨ ਰਾ ਜ਼ਿ ਸਰ ਤਾਬ ਬੁਨ ॥੧੯॥
बिगोयद सुक़न रा ज़ि सर ताब बुन ॥१९॥

आणि संपूर्ण संवर्धनाचे डोक्यापासून शेपटीपर्यंत वर्णन केले आहे.(19)

ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਕਨੀਜ਼ਕ ਸ਼ੁਨੀਦੀਂ ਸੁਖ਼ਨ ॥
ज़ुबानी कनीज़क शुनीदीं सुक़न ॥

जेव्हा तिने (त्याने) दासीचे संपूर्ण बोलणे ऐकले,

ਬ ਪੇਚੀਦ ਬਰ ਖ਼ੁਦ ਜ਼ਿ ਪੋਸ਼ਾਕ ਜ਼ਨ ॥੨੦॥
ब पेचीद बर क़ुद ज़ि पोशाक ज़न ॥२०॥

अस्वस्थ वाटू लागल्याने, तो दुःखाने दबला होता.(२०)

ਕਿ ਜ਼ਾਹਰ ਕੁਨਾਨੀਦ ਅਸਬਾਬ ਖ਼ੇਸ਼ ॥
कि ज़ाहर कुनानीद असबाब क़ेश ॥

(आणि विचार केला,) 'जर मी माझे रहस्य जगासमोर उघड केले,

ਕਿ ਦੀਦਨ ਜਹਾ ਰਾ ਬ ਕਿਰਦਾਰ ਖ਼ੇਸ਼ ॥੨੧॥
कि दीदन जहा रा ब किरदार क़ेश ॥२१॥

'माझे सर्व नियोजन उद्ध्वस्त केले जाईल.(21)

ਬਖ਼ਾਹਦ ਮਰਾ ਸ਼ਾਹਿ ਏ ਯਾਰ ਮਾ ॥
बक़ाहद मरा शाहि ए यार मा ॥

'माझ्या स्त्री पोशाखाकडे पाहून राजा माझ्यावर पडला आहे,

ਮਰਾ ਮਸਲਿਹਤ ਦਿਹ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਮਾ ॥੨੨॥
मरा मसलिहत दिह वफ़ादार मा ॥२२॥

'अरे, माझ्या बाई, कृपया मला काय करावे सल्ला द्या?'(22)

ਤੁ ਗੋਈ ਮਨਈਂ ਜਾ ਗੁਰੇਜ਼ਾ ਸ਼ਵਮ ॥
तु गोई मनईं जा गुरेज़ा शवम ॥

'असं म्हटलं तर मी या ठिकाणाहून पळून जाईन.

ਕਿ ਇਮ ਰੋਜ਼ ਅਜ਼ ਜਾਇ ਖ਼ੇਜ਼ਾ ਸ਼ਵਮ ॥੨੩॥
कि इम रोज़ अज़ जाइ क़ेज़ा शवम ॥२३॥

'लगेच, आज, मी टाच घेतो.'(23)

ਨ ਤਰਸੀ ਇਲਾਜੇ ਤੁਰਾ ਮਨ ਕੁਨਮ ॥
न तरसी इलाजे तुरा मन कुनम ॥

(राणी म्हणाली,) घाबरू नकोस, मी तुला उपाय सांगते.

ਬ ਦੀਦਨ ਵਜ਼ਾ ਚਾਰ ਮਾਹੇ ਨਿਹਮ ॥੨੪॥
ब दीदन वज़ा चार माहे निहम ॥२४॥

'त्याच्या निरिक्षणाखाली राहूनही मी तुला चार महिने ठेवीन.'(२४)

ਚੁ ਖ਼ੁਸ਼ਪੀਦ ਯਕ ਜਾਇ ਚੂੰ ਬੇ ਖ਼ਬਰ ॥
चु क़ुशपीद यक जाइ चूं बे क़बर ॥

मग ते दोघे झोपण्याच्या ठिकाणी गेले आणि झोपी गेले.

ਖ਼ਬਰ ਗਸ਼ਤ ਸ਼ੁਦ ਸ਼ਾਹ ਓ ਸ਼ੇਰ ਨਰ ॥੨੫॥
क़बर गशत शुद शाह ओ शेर नर ॥२५॥

आणि ही बातमी सिंह हृदयाच्या राजापर्यंत पसरली.(२५)

ਦਹਾਨੇ ਕਨੀਜ਼ਕ ਸ਼ੁਨੀਦ ਈਂ ਸੁਖ਼ਨ ॥
दहाने कनीज़क शुनीद ईं सुक़न ॥

मग दासीने राजाला काय घडत आहे ते सांगितले.

ਬਜੁੰਬਸ਼ ਬਲਰਜ਼ੀਦ ਸਰ ਤਾਬ ਬੁਨ ॥੨੬॥
बजुंबश बलरज़ीद सर ताब बुन ॥२६॥

आणि राजा डोक्यापासून पायापर्यंत रागाने उडून गेला. (26)