श्री दसाम ग्रंथ

पान - 802


ਹੋ ਸੁਕਬਿ ਸਭਾ ਕੇ ਬੀਚ ਉਚਾਰਨ ਕੀਜੀਐ ॥੧੨੪੫॥
हो सुकबि सभा के बीच उचारन कीजीऐ ॥१२४५॥

“अनिकपेंद्र इंद्राणी इंद्राणी” हा शब्द उच्चारून शेवटी “अरिणी ईशानी” हे शब्द उच्चारून तुपकाची सर्व नावे जाणून घ्या.1245.

ਨਾਗਿਨਾਹਿ ਨਾਹਿ ਇਸਣਿ ਏਸਣੀ ਭਾਖੀਐ ॥
नागिनाहि नाहि इसणि एसणी भाखीऐ ॥

(प्रथम) 'नागिनह (ऐरावत) न इस्नी इस्नी' (शब्द) पाठ करा.

ਮਥਣੀ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤ ਸਬਦ ਕੋ ਰਾਖੀਐ ॥
मथणी ता के अंत सबद को राखीऐ ॥

त्याच्या शेवटी 'माथनी' हा शब्द जोडा.

ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਚਤੁਰ ਜੀਅ ਜਾਨੀਐ ॥
सकल तुपक के नाम चतुर जीअ जानीऐ ॥

जाणून घ्या (ते)! तुपाक नावाप्रमाणे हृदयात मिळवा.

ਹੋ ਪੁਸਤਕ ਪੋਥਨਿ ਮਾਝ ਨਿਸੰਕ ਬਖਾਨੀਐ ॥੧੨੪੬॥
हो पुसतक पोथनि माझ निसंक बखानीऐ ॥१२४६॥

“नागिनाहिना ईशानी” हे शब्द उच्चारून शेवटी “माथाणी” शब्द जोडा आणि पुस्तकांमध्ये उल्लेख केल्याबद्दल तुपाकची सर्व नावे जाणून घ्या.1246.

ਹਰਿਪਤਿ ਪਤਿ ਪਤਿ ਪਤਿਣੀ ਆਦਿ ਭਣੀਜੀਐ ॥
हरिपति पति पति पतिणी आदि भणीजीऐ ॥

प्रथम 'हरि पति' (ऐरावत) 'पति पति पातिनी' (शब्द).

ਅਰਿਣੀ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤ ਸਬਦ ਕੋ ਦੀਜੀਐ ॥
अरिणी ता के अंत सबद को दीजीऐ ॥

त्याच्या शेवटी 'अरिणी' हा शब्द वापरा.

ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਚਤੁਰ ਜੀਅ ਜਾਨੀਐ ॥
सकल तुपक के नाम चतुर जीअ जानीऐ ॥

(तो आहे) सर्वात हुशार लोगो! आपल्या मनातील थेंबाचे नाव समजून घ्या.

ਹੋ ਕਬਿਤ ਕਾਬਿ ਕੇ ਮਾਝ ਨਿਸੰਕ ਬਖਾਨੀਐ ॥੧੨੪੭॥
हो कबित काबि के माझ निसंक बखानीऐ ॥१२४७॥

प्रथम “हरपती पाटी पतनी” हे शब्द उच्चारून शेवटी “अरिणी” हा शब्द जोडा आणि काव्याच्या श्लोकात चतुराईने वापरल्याबद्दल तुपकांची सर्व नावे जाणून घ्या.1247.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपाई

ਗਜਪਤਿ ਨ੍ਰਿਪਣੀ ਨ੍ਰਿਪਣਿ ਭਣਿਜੈ ॥
गजपति न्रिपणी न्रिपणि भणिजै ॥

(प्रथम) 'गजपती (ऐरावत) निरापाणी निरपाणी' हा पठण करा.

ਨ੍ਰਿਪਣੀ ਅਰਿਣੀ ਪੁਨਿ ਪਦ ਦਿਜੈ ॥
न्रिपणी अरिणी पुनि पद दिजै ॥

नंतर 'नृपणी अरिणी' शब्द जोडा.

ਸਭ ਸ੍ਰੀ ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਲਹੀਐ ॥
सभ स्री नाम तुपक के लहीऐ ॥

सर्व थेंबांचे नाव म्हणून (ते) विचार करा.

ਦੋਹਾ ਮਾਝ ਚਉਪਈ ਕਹੀਐ ॥੧੨੪੮॥
दोहा माझ चउपई कहीऐ ॥१२४८॥

“गजपती नृपाणी नृपणी” हे शब्द उच्चारून “नृपणी अरिणी” शब्द जोडा आणि दोहरा आणि छुपैस मध्ये वापरल्याबद्दल तुपाकची सर्व नावे जाणून घ्या.1248.

ਅੜਿਲ ॥
अड़िल ॥

एआरआयएल

ਸਾਵਜ ਨ੍ਰਿਪ ਨ੍ਰਿਪ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਨ੍ਰਿਪਣਨੀ ਭਾਖੀਐ ॥
सावज न्रिप न्रिप न्रिपति न्रिपणनी भाखीऐ ॥

(प्रथम) 'सावज निरिप (ऐरावत) निरिप निरिपती निरिपणनी' असे पठण करावे.

ਅਰਿਣੀ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤ ਸਬਦ ਕੋ ਰਾਖੀਐ ॥
अरिणी ता के अंत सबद को राखीऐ ॥

त्याच्या शेवटी 'अरिणी' हा शब्द जोडा.

ਅਮਿਤ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਜਾਨ ਜੀਅ ਲੀਜੀਐ ॥
अमित तुपक के नाम जान जीअ लीजीऐ ॥

सर्व थेंबांचे नाव म्हणून (ते) घ्या.

ਹੋ ਕਬਿਤ ਕਾਬਿ ਕੇ ਮਾਝ ਉਚਾਰ੍ਯੋ ਕੀਜੀਐ ॥੧੨੪੯॥
हो कबित काबि के माझ उचार्यो कीजीऐ ॥१२४९॥

“सावज नृप नृप नृप नृपती नृपणी” हे शब्द उच्चारून शेवटी “अरिणी” हा शब्द जोडा आणि तुपकाची असंख्य नावे जाणून कवितेच्या श्लोकांमध्ये वापरा.1249.

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

चौपाई

ਆਦਿ ਸਬਦ ਮਾਤੰਗ ਭਣੀਜੈ ॥
आदि सबद मातंग भणीजै ॥

प्रथम 'मातंग' (हत्ती) शब्द म्हणा.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਪਦ ਕੋ ਦੀਜੈ ॥
चार बार न्रिप पद को दीजै ॥

(मग) 'नृप' हा शब्द चार वेळा जोडा.

ਅਰਿਣੀ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤਿ ਬਖਾਨਹੁ ॥
अरिणी ता के अंति बखानहु ॥

Arini' त्या विधानाच्या शेवटी.

ਸਭ ਸ੍ਰੀ ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਜਾਨਹੁ ॥੧੨੫੦॥
सभ स्री नाम तुपक के जानहु ॥१२५०॥

प्रथम “मातंग” हा शब्द उच्चारताना “नृप” हा शब्द चार वेळा जोडा आणि शेवटी “अरिणी” हा शब्द उच्चारून तुपकाची सर्व नावे जाणून घ्या.1250.

ਆਦਿ ਗਯੰਦਨ ਸਬਦ ਉਚਰੀਐ ॥
आदि गयंदन सबद उचरीऐ ॥

प्रथम 'ज्ञानदान' हा शब्द उच्चार.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦਹਿ ਧਰੀਐ ॥
चार बार न्रिप सबदहि धरीऐ ॥

(मग) 'नृप' हा शब्द चार वेळा जोडा.

ਅਰਿਣੀ ਸਬਦ ਬਹੁਰਿ ਤਿਹ ਦਿਜੈ ॥
अरिणी सबद बहुरि तिह दिजै ॥

मग त्यात 'अरिणी' हा शब्द जोडा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਸਭ ਲਹਿ ਲਿਜੈ ॥੧੨੫੧॥
नाम तुपक के सभ लहि लिजै ॥१२५१॥

प्रथम “गायनंदन” हा शब्द उच्चारून, “नृप” हा शब्द चार वेळा, नंतर “अरिनिया” हा शब्द जोडा आणि तुपकाची सर्व नावे जाणून घ्या.1251.

ਬਾਜ ਸਬਦ ਕੋ ਪ੍ਰਿਥਮ ਭਣੀਜੈ ॥
बाज सबद को प्रिथम भणीजै ॥

प्रथम 'हॉक' शब्दाचा उच्चार करा.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦ ਧਰੀਜੈ ॥
चार बार न्रिप सबद धरीजै ॥

(मग) 'नृप' हा शब्द चार वेळा जोडा.

ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਪਛਾਨੋ ॥
सकल तुपक के नाम पछानो ॥

सर्व थेंबांचे नाव (ते) विचारात घ्या.

ਯਾ ਮੈ ਭੇਦ ਰਤੀਕੁ ਨ ਜਾਨੋ ॥੧੨੫੨॥
या मै भेद रतीकु न जानो ॥१२५२॥

"बाजी" शब्दाचा दिवस करून, नंतर "नृप" हा शब्द चार वेळा जोडून, कोणताही भेदभाव न करता तुपकाची नावे ओळखा.1252.

ਬਾਹ ਸਬਦ ਕੋ ਆਦਿ ਉਚਰੀਐ ॥
बाह सबद को आदि उचरीऐ ॥

प्रथम 'बाह' या शब्दाचा उच्चार करा.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦਹਿ ਧਰੀਐ ॥
चार बार न्रिप सबदहि धरीऐ ॥

(मग) 'नृप' हा शब्द चार वेळा जोडा.

ਸਭ ਸ੍ਰੀ ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਲਹੀਐ ॥
सभ स्री नाम तुपक के लहीऐ ॥

सर्व थेंबांचे नाव (ते) विचारात घ्या.

ਚਹੀਐ ਜਿਹ ਠਾ ਤਿਹ ਠਾ ਕਹੀਐ ॥੧੨੫੩॥
चहीऐ जिह ठा तिह ठा कहीऐ ॥१२५३॥

“बाहू” हा शब्द म्हणत, “नृप” हा शब्द चार फर्म्स जोडा आणि त्यांचा वापर करण्यासाठी तुपाकची सर्व नावे जाणून घ्या.1253.

ਤੁਰੰਗ ਸਬਦ ਕੋ ਆਦਿ ਉਚਾਰੋ ॥
तुरंग सबद को आदि उचारो ॥

प्रथम 'तुरंग' हा शब्द उच्चार.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਪਦ ਕਹੁ ਡਾਰੋ ॥
चार बार न्रिप पद कहु डारो ॥

(मग) 'नृप' हा शब्द चार वेळा जोडा.

ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਲਹੀਜੈ ॥
सकल तुपक के नाम लहीजै ॥

सर्व थेंबांचे नाव म्हणून (ते) विचार करा.

ਰੁਚੈ ਜਹਾ ਤਿਹ ਠਵਰ ਭਣੀਜੈ ॥੧੨੫੪॥
रुचै जहा तिह ठवर भणीजै ॥१२५४॥

प्रथम “तुरंग” हा शब्द उच्चारून, “नृप” हा शब्द चार वेळा जोडा आणि इच्छेनुसार वापरण्यासाठी तुपाकची सर्व नावे जाणून घ्या.1254.

ਹੈ ਪਦ ਮੁਖ ਤੇ ਆਦਿ ਬਖਾਨੋ ॥
है पद मुख ते आदि बखानो ॥

प्रथम 'है' (उचाश्रवा घोडा) पाड मुखा म्हणा.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦਹਿ ਠਾਨੋ ॥
चार बार न्रिप सबदहि ठानो ॥

(मग) 'नृप' हा शब्द चार वेळा जोडा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਸਕਲ ਲਹਿਜੈ ॥
नाम तुपक के सकल लहिजै ॥

सर्व थेंबांचे नाव (ते) विचारात घ्या.

ਕਬਿਤ ਕਾਬਿ ਕੇ ਮਾਝ ਭਣਿਜੈ ॥੧੨੫੫॥
कबित काबि के माझ भणिजै ॥१२५५॥

“हया” हा शब्द म्हणत चार वेळा “नृप” हा शब्द जोडा आणि तुपकाची सर्व नावे जाणून घ्या.1255.

ਥਰੀ ਸਬਦ ਕੋ ਆਦਿ ਭਣਿਜੈ ॥
थरी सबद को आदि भणिजै ॥

प्रथम 'थ्री' (पृथ्वी) या शब्दाचा उच्चार करा.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦ ਕਹਿਜੈ ॥
चार बार न्रिप सबद कहिजै ॥

(मग) 'नृप' हा शब्द चार वेळा म्हणा.

ਅਰਿ ਪਦ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤਿ ਬਖਾਨੋ ॥
अरि पद ता के अंति बखानो ॥

त्या शेवटी 'अरि' हा शब्द म्हणा.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਸਕਲ ਪਛਾਨੋ ॥੧੨੫੬॥
नाम तुपक के सकल पछानो ॥१२५६॥

प्रथम “बारी” हा शब्द, आणि “नृप” हा शब्द चार वेळा उच्चारला आणि शेवटी “अरी” हा शब्द उच्चारला तर तुपकाची नावे जाणून घ्या.1256.