శ్రీ దశమ్ గ్రంథ్

పేజీ - 802


ਹੋ ਸੁਕਬਿ ਸਭਾ ਕੇ ਬੀਚ ਉਚਾਰਨ ਕੀਜੀਐ ॥੧੨੪੫॥
ho sukab sabhaa ke beech uchaaran keejeeai |1245|

“అనికపేంద్ర ఇంద్రాణి ఇంద్రాణి” అనే పదాన్ని చెప్పి, చివర్లో “అరిణి ఈశాని” అనే పదాలను ఉచ్ఛరించి, తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను తెలుసుకోండి.1245.

ਨਾਗਿਨਾਹਿ ਨਾਹਿ ਇਸਣਿ ਏਸਣੀ ਭਾਖੀਐ ॥
naaginaeh naeh isan esanee bhaakheeai |

(మొదట) 'నాగినః (ఐరావత్) నహ్ ఇస్నీ ఇస్నీ' (పదాలు) పఠించండి.

ਮਥਣੀ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤ ਸਬਦ ਕੋ ਰਾਖੀਐ ॥
mathanee taa ke ant sabad ko raakheeai |

దాని చివర 'మథని' అనే పదాన్ని జోడించండి.

ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਚਤੁਰ ਜੀਅ ਜਾਨੀਐ ॥
sakal tupak ke naam chatur jeea jaaneeai |

తెలుసుకో (అది)! తుపాక్ పేరుగా మీ హృదయంలో పొందండి.

ਹੋ ਪੁਸਤਕ ਪੋਥਨਿ ਮਾਝ ਨਿਸੰਕ ਬਖਾਨੀਐ ॥੧੨੪੬॥
ho pusatak pothan maajh nisank bakhaaneeai |1246|

“నాగినాహీనా ఇషాని” అనే పదాలను చెబుతూ, చివర్లో “మథని” పదాలను జోడించి, పుస్తకాలలో పేర్కొన్నందుకు తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను తెలుసుకోండి.1246.

ਹਰਿਪਤਿ ਪਤਿ ਪਤਿ ਪਤਿਣੀ ਆਦਿ ਭਣੀਜੀਐ ॥
haripat pat pat patinee aad bhaneejeeai |

ముందుగా 'హరి పతి' (ఎరావత్) 'పతి పతి పాటిని' (పదం) పఠించండి.

ਅਰਿਣੀ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤ ਸਬਦ ਕੋ ਦੀਜੀਐ ॥
arinee taa ke ant sabad ko deejeeai |

దాని చివర 'అరిణి' అనే పదాన్ని ఉపయోగించండి.

ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਚਤੁਰ ਜੀਅ ਜਾਨੀਐ ॥
sakal tupak ke naam chatur jeea jaaneeai |

(ఇది) అత్యంత తెలివైన లోగో! మీ మనసులోని చుక్క పేరు అర్థం చేసుకోండి.

ਹੋ ਕਬਿਤ ਕਾਬਿ ਕੇ ਮਾਝ ਨਿਸੰਕ ਬਖਾਨੀਐ ॥੧੨੪੭॥
ho kabit kaab ke maajh nisank bakhaaneeai |1247|

ముందుగా “హరపతి పతి పతి పటాని” అనే పదాలను చెబుతూ, చివర్లో “అరిణి” అనే పదాన్ని జోడించి, వాటిని కవిత్వంలోని చరణంలో తెలివిగా ఉపయోగించినందుకు తుపాక్ పేర్లన్నింటినీ తెలుసుకోండి.1247.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

చౌపాయ్

ਗਜਪਤਿ ਨ੍ਰਿਪਣੀ ਨ੍ਰਿਪਣਿ ਭਣਿਜੈ ॥
gajapat nripanee nripan bhanijai |

(మొదట) 'గజపతి (ఎరావత్) నిర్పాణి నిర్పాణి' అని పఠించండి.

ਨ੍ਰਿਪਣੀ ਅਰਿਣੀ ਪੁਨਿ ਪਦ ਦਿਜੈ ॥
nripanee arinee pun pad dijai |

తర్వాత 'నృపాణి అరిణి' అనే పదాలను జోడించండి.

ਸਭ ਸ੍ਰੀ ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਲਹੀਐ ॥
sabh sree naam tupak ke laheeai |

(ఇది) అన్ని చుక్కల పేరుగా పరిగణించండి.

ਦੋਹਾ ਮਾਝ ਚਉਪਈ ਕਹੀਐ ॥੧੨੪੮॥
dohaa maajh chaupee kaheeai |1248|

“గజపతి నృపాని నృపాని” అనే పదాలను చెబుతూ, “నృపాని అరిణి” అనే పదాలను జోడించి, వాటిని దోహ్రాస్ మరియు చుపైస్‌లలో ఉపయోగించడం కోసం తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను తెలుసుకోండి.1248.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

ARIL

ਸਾਵਜ ਨ੍ਰਿਪ ਨ੍ਰਿਪ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਨ੍ਰਿਪਣਨੀ ਭਾਖੀਐ ॥
saavaj nrip nrip nripat nripananee bhaakheeai |

(మొదట) 'సవజ్ నిరిప్ (ఎరావత్) నిరిప్ నిరిపతి నిరిపనని' పఠించండి.

ਅਰਿਣੀ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤ ਸਬਦ ਕੋ ਰਾਖੀਐ ॥
arinee taa ke ant sabad ko raakheeai |

దాని చివర 'అరిణి' అనే పదాన్ని చేర్చండి.

ਅਮਿਤ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਜਾਨ ਜੀਅ ਲੀਜੀਐ ॥
amit tupak ke naam jaan jeea leejeeai |

అన్ని చుక్కల పేరుగా (ఇది) తీసుకోండి.

ਹੋ ਕਬਿਤ ਕਾਬਿ ਕੇ ਮਾਝ ਉਚਾਰ੍ਯੋ ਕੀਜੀਐ ॥੧੨੪੯॥
ho kabit kaab ke maajh uchaarayo keejeeai |1249|

“సావజ్ నృప్ నృప్ నృపతి నృపాని” అనే పదాలను చెప్పి, చివర “అరిణి” అనే పదాన్ని చేర్చి, తుపాక్ యొక్క అసంఖ్యాకమైన పేర్లను తెలుసుకుని, వాటిని కవిత్వంలోని చరణాలలో ఉపయోగించండి.1249.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

చౌపాయ్

ਆਦਿ ਸਬਦ ਮਾਤੰਗ ਭਣੀਜੈ ॥
aad sabad maatang bhaneejai |

ముందుగా 'మాతంగ్' (ఏనుగు) అనే పదాన్ని చెప్పండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਪਦ ਕੋ ਦੀਜੈ ॥
chaar baar nrip pad ko deejai |

(తర్వాత) 'Nrip' పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించండి.

ਅਰਿਣੀ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤਿ ਬਖਾਨਹੁ ॥
arinee taa ke ant bakhaanahu |

ఆ ప్రకటన చివర ఆరిణి'.

ਸਭ ਸ੍ਰੀ ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਜਾਨਹੁ ॥੧੨੫੦॥
sabh sree naam tupak ke jaanahu |1250|

మొదటగా “మాతంగ్” అనే పదాన్ని చెప్పి, “నృప్” అనే పదాన్ని నాలుగుసార్లు చేర్చి, చివర “అరిణి” అనే పదాన్ని ఉచ్చరించండి మరియు తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను తెలుసుకోండి.1250.

ਆਦਿ ਗਯੰਦਨ ਸਬਦ ਉਚਰੀਐ ॥
aad gayandan sabad uchareeai |

ముందుగా 'గ్యాందన్' అనే పదాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦਹਿ ਧਰੀਐ ॥
chaar baar nrip sabadeh dhareeai |

(తర్వాత) 'Nrip' పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించండి.

ਅਰਿਣੀ ਸਬਦ ਬਹੁਰਿ ਤਿਹ ਦਿਜੈ ॥
arinee sabad bahur tih dijai |

తర్వాత దానికి 'అరిణి' అనే పదాన్ని కలపండి.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਸਭ ਲਹਿ ਲਿਜੈ ॥੧੨੫੧॥
naam tupak ke sabh leh lijai |1251|

ముందుగా “గయాందన్” అనే పదాన్ని చెప్పి, “Nrip” అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు, ఆ తర్వాత “arinia” అనే పదాన్ని జోడించి, తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను తెలుసుకోండి.1251.

ਬਾਜ ਸਬਦ ਕੋ ਪ੍ਰਿਥਮ ਭਣੀਜੈ ॥
baaj sabad ko pritham bhaneejai |

ముందుగా 'హాక్' అనే పదాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦ ਧਰੀਜੈ ॥
chaar baar nrip sabad dhareejai |

(తర్వాత) 'Nrip' పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించండి.

ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਪਛਾਨੋ ॥
sakal tupak ke naam pachhaano |

అన్ని చుక్కల పేరు (ఇది) పరిగణించండి.

ਯਾ ਮੈ ਭੇਦ ਰਤੀਕੁ ਨ ਜਾਨੋ ॥੧੨੫੨॥
yaa mai bhed rateek na jaano |1252|

"బాజీ" అనే పదాన్ని స్డేయింగ్ చేసి, ఆపై "Nrip" అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించి, తుపాక్ పేర్లను ఎలాంటి వివక్ష లేకుండా గుర్తించండి.1252.

ਬਾਹ ਸਬਦ ਕੋ ਆਦਿ ਉਚਰੀਐ ॥
baah sabad ko aad uchareeai |

ముందుగా 'బా' అనే పదాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦਹਿ ਧਰੀਐ ॥
chaar baar nrip sabadeh dhareeai |

(తర్వాత) 'Nrip' పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించండి.

ਸਭ ਸ੍ਰੀ ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਲਹੀਐ ॥
sabh sree naam tupak ke laheeai |

అన్ని చుక్కల పేరు (ఇది) పరిగణించండి.

ਚਹੀਐ ਜਿਹ ਠਾ ਤਿਹ ਠਾ ਕਹੀਐ ॥੧੨੫੩॥
chaheeai jih tthaa tih tthaa kaheeai |1253|

“బాహు” అనే పదాన్ని చెబుతూ, “Nrip” అనే పదాన్ని నాలుగు ఫర్మ్‌లను జోడించి, వాటిని ఇష్టానుసారంగా ఉపయోగించడం కోసం తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను తెలుసుకోండి.1253.

ਤੁਰੰਗ ਸਬਦ ਕੋ ਆਦਿ ਉਚਾਰੋ ॥
turang sabad ko aad uchaaro |

ముందుగా 'తురంగ్' అనే పదాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਪਦ ਕਹੁ ਡਾਰੋ ॥
chaar baar nrip pad kahu ddaaro |

(తర్వాత) 'Nrip' పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించండి.

ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਲਹੀਜੈ ॥
sakal tupak ke naam laheejai |

(ఇది) అన్ని చుక్కల పేరుగా పరిగణించండి.

ਰੁਚੈ ਜਹਾ ਤਿਹ ਠਵਰ ਭਣੀਜੈ ॥੧੨੫੪॥
ruchai jahaa tih tthavar bhaneejai |1254|

ముందుగా “తురాంగ్” అనే పదాన్ని చెప్పి, “Nrip” అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించి, తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను కావలసిన విధంగా ఉపయోగించడం కోసం తెలుసుకోండి.1254.

ਹੈ ਪਦ ਮੁਖ ਤੇ ਆਦਿ ਬਖਾਨੋ ॥
hai pad mukh te aad bakhaano |

ముందుగా 'హై' (ఉచశ్రవ ఘోడ) పద ముఖ అని చెప్పండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦਹਿ ਠਾਨੋ ॥
chaar baar nrip sabadeh tthaano |

(తర్వాత) 'Nrip' పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించండి.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਸਕਲ ਲਹਿਜੈ ॥
naam tupak ke sakal lahijai |

అన్ని చుక్కల పేరు (ఇది) పరిగణించండి.

ਕਬਿਤ ਕਾਬਿ ਕੇ ਮਾਝ ਭਣਿਜੈ ॥੧੨੫੫॥
kabit kaab ke maajh bhanijai |1255|

“హయా” అనే పదాన్ని చెప్పి, “Nrip” అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించి, తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను తెలుసుకోండి.1255.

ਥਰੀ ਸਬਦ ਕੋ ਆਦਿ ਭਣਿਜੈ ॥
tharee sabad ko aad bhanijai |

ముందుగా 'త్రి' (భూమి) అనే పదాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦ ਕਹਿਜੈ ॥
chaar baar nrip sabad kahijai |

(అప్పుడు) 'Nrip' అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు చెప్పండి.

ਅਰਿ ਪਦ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤਿ ਬਖਾਨੋ ॥
ar pad taa ke ant bakhaano |

ఆ చివర 'అరి' అనే పదాన్ని చెప్పండి.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਸਕਲ ਪਛਾਨੋ ॥੧੨੫੬॥
naam tupak ke sakal pachhaano |1256|

ముందుగా “బారి” అనే పదాన్ని, “Nrip” అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు చెప్పి, చివర “ari” అనే పదాన్ని మాట్లాడితే తుపాక్.1256.