శ్రీ దశమ్ గ్రంథ్

పేజీ - 386

ਹੋਇ ਬਿਦਾ ਤਬ ਹੀ ਗੁਰ ਤੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਅਪੁਨੇ ਪੁਰਿ ਆਯੋ ॥੮੯੧॥

hoe bidaa tab hee gur te kab sayaam kahai apune pur aayo |891|

గురువుగారి కుమారుడిని తీసుకుని, కృష్ణుడు గురువుగారి పాదాలకు తలవంచి, వీడ్కోలు పలికి, తన నగరానికి తిరిగి వచ్చాడు.891.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

దోహ్రా

ਮਿਲੇ ਆਇ ਕੈ ਕੁਟੰਬ ਕੇ ਅਤਿ ਹੀ ਹਰਖ ਬਢਾਇ ॥

mile aae kai kuttanb ke at hee harakh badtaae |

అతను తన కుటుంబాన్ని కలవడానికి వచ్చాడు, అందరిలో ఆనందం పెరిగింది

ਸੁਖ ਤਿਹ ਕੋ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਭਯੋ ਚਿਤਵਨ ਗਈ ਪਰਾਇ ॥੮੯੨॥

sukh tih ko praapat bhayo chitavan gee paraae |892|

అందరూ ఓదార్పుగా భావించారు మరియు అనిశ్చితి నాశనం చేయబడింది.892.

ਇਤਿ ਸਸਤ੍ਰ ਬਿਦਿਆ ਸੀਖ ਕੈ ਸੰਦੀਪਨ ਕੋ ਪੁਤ੍ਰ ਆਨਿ ਦੇ ਕਰਿ ਬਿਦਾ ਹੋਇ ਗ੍ਰਿਹ ਕੋ ਆਵਤ ਭਏ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥

eit sasatr bidiaa seekh kai sandeepan ko putr aan de kar bidaa hoe grih ko aavat bhe dhiaae samaapatan |

విలువిద్య నేర్చుకుని, గురువుగారి చనిపోయిన కుమారుడిని యమ లోకం నుండి తిరిగి తీసుకువచ్చి, అతని తండ్రికి మతపరమైన బహుమతిగా ఇచ్చాడు అనే శీర్షికతో వర్ణన ముగింపు.

ਅਥ ਊਧੋ ਬ੍ਰਿਜ ਭੇਜਾ ॥

ath aoodho brij bhejaa |

ఇప్పుడు ఉధవుడిని బ్రజకు పంపే వర్ణన ప్రారంభమవుతుంది

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

స్వయ్య

ਸੋਵਤ ਹੀ ਇਹ ਚਿੰਤ ਕਰੀ ਬ੍ਰਿਜ ਬਾਸਨ ਸਿਉ ਇਹ ਕਾਰਜ ਕਈਯੈ ॥

sovat hee ih chint karee brij baasan siau ih kaaraj keeyai |

నిద్రపోయే సమయంలో కృష్ణుడు బ్రజ వాసుల కోసం ఏదైనా చేయాలి అనుకున్నాడు

ਪ੍ਰਾਤ ਭਏ ਤੇ ਬੁਲਾਇ ਕੈ ਊਧਵ ਭੇਜ ਕਹਿਯੋ ਤਿਹ ਠਉਰਹਿ ਦਈਯੈ ॥

praat bhe te bulaae kai aoodhav bhej kahiyo tih tthaureh deeyai |

ఉదయాన్నే ఉధవను పిలిచి బ్రజ వద్దకు పంపి,

ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਜਾਇ ਸੰਤੋਖ ਕਰੈ ਸੁ ਸੰਤੋਖ ਕਰੈ ਹਮਰੀ ਧਰਮ ਮਈਯੈ ॥

gvaaran jaae santokh karai su santokh karai hamaree dharam meeyai |

తద్వారా అతను తన తల్లికి మరియు గోపికలకు మరియు గోపాలకు ఓదార్పు మాటలు చెప్పగలడు

ਯਾ ਤੇ ਨ ਬਾਤ ਭਲੀ ਕਛੁ ਅਉਰ ਹੈ ਮੋਹਿ ਬਿਬੇਕਹਿ ਕੋ ਝਗਰਈਯੈ ॥੮੯੩॥

yaa te na baat bhalee kachh aaur hai mohi bibekeh ko jhagareeyai |893|

ఆపై ప్రేమ మరియు జ్ఞానం యొక్క సంఘర్షణను పరిష్కరించడానికి వేరే మార్గం లేదు.893.

ਪ੍ਰਾਤ ਭਏ ਤੇ ਬੁਲਾਇ ਕੈ ਊਧਵ ਪੈ ਬ੍ਰਿਜ ਭੂਮਹਿ ਭੇਜ ਦਯੋ ਹੈ ॥

praat bhe te bulaae kai aoodhav pai brij bhoomeh bhej dayo hai |

తెల్లవారగానే కృష్ణుడు ఉధవుడిని పిలిచి బ్రజ వద్దకు పంపాడు

ਸੋ ਚਲਿ ਨੰਦ ਕੇ ਧਾਮ ਗਯੋ ਬਤੀਯਾ ਕਹਿ ਸੋਕ ਅਸੋਕ ਭਯੋ ਹੈ ॥

so chal nand ke dhaam gayo bateeyaa keh sok asok bhayo hai |

అందరి దుఃఖాన్ని దూరం చేసిన నంద్ ఇంటికి చేరుకున్నాడు

ਨੰਦ ਕਹਿਯੋ ਸੰਗਿ ਊਧਵ ਕੇ ਕਬਹੂੰ ਹਰਿ ਜੀ ਮੁਹਿ ਚਿਤ ਕਯੋ ਹੈ ॥

nand kahiyo sang aoodhav ke kabahoon har jee muhi chit kayo hai |

కృష్ణుడు తనను ఎప్పుడైనా గుర్తు పట్టాడా అని నంద్ ఉధవను అడిగాడు

ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਸੁਧਿ ਸ੍ਯਾਮਹਿ ਕੈ ਧਰਨੀ ਪਰ ਸੋ ਮੁਰਝਾਇ ਪਯੋ ਹੈ ॥੮੯੪॥

yau keh kai sudh sayaameh kai dharanee par so murajhaae payo hai |894|

ఇలా మాత్రమే చెప్పి, కృష్ణుడిని స్మరిస్తూ, స్పృహ కోల్పోయి భూమిపై పడిపోయాడు.894.

ਜਬ ਨੰਦ ਪਰਿਯੋ ਗਿਰ ਭੂਮਿ ਬਿਖੈ ਤਬ ਯਾਹਿ ਕਹਿਯੋ ਜਦੁਬੀਰ ਅਏ ॥

jab nand pariyo gir bhoom bikhai tab yaeh kahiyo jadubeer ae |

నందుడు భూమిపై పడిపోయినప్పుడు, యాదవుల వీరుడు వచ్చాడని ఉధవ చెప్పాడు

ਸੁਨਿ ਕੈ ਬਤੀਯਾ ਉਠਿ ਠਾਢ ਭਯੋ ਮਨ ਕੇ ਸਭ ਸੋਕ ਪਰਾਇ ਗਏ ॥

sun kai bateeyaa utth tthaadt bhayo man ke sabh sok paraae ge |

ఈ మాటలు విని, తన దుఃఖాన్ని విడిచిపెట్టి,

ਉਠ ਕੈ ਸੁਧਿ ਸੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਿਯੋ ਹਮ ਜਾਨਤ ਊਧਵ ਪੇਚ ਕਏ ॥

autth kai sudh so ih bhaat kahiyo ham jaanat aoodhav pech ke |

(ఎప్పుడు) లేచి జాగ్రత్తగా ఉండు (నందుడు కృష్ణుడిని చూడలేదు,) ఇలా అన్నాడు, ఉధవ మోసం చేశాడని నాకు తెలుసు.

ਤਜ ਕੈ ਬ੍ਰਿਜ ਕੋ ਪੁਰ ਬੀਚ ਗਏ ਫਿਰਿ ਕੈ ਬ੍ਰਿਜ ਮੈ ਨਹੀ ਸ੍ਯਾਮ ਅਏ ॥੮੯੫॥

taj kai brij ko pur beech ge fir kai brij mai nahee sayaam ae |895|

నంద్ లేచి నిలబడి, ఓ ఉదవా! బ్రజను విడిచిపెట్టి నగరానికి వెళ్లిన తర్వాత కృష్ణుడు తిరిగిరాలేదు కాబట్టి నువ్వు మరియు కృష్ణుడు మమ్మల్ని మోసం చేశారని నాకు తెలుసు.895.

ਸ੍ਯਾਮ ਗਏ ਤਜਿ ਕੈ ਬ੍ਰਿਜ ਕੋ ਬ੍ਰਿਜ ਲੋਗਨ ਕੋ ਅਤਿ ਹੀ ਦੁਖੁ ਦੀਨੋ ॥

sayaam ge taj kai brij ko brij logan ko at hee dukh deeno |

కృష్ణుడు బ్రజను విడిచిపెట్టి ప్రజలందరికీ తీవ్ర దుఃఖాన్ని కలిగించాడు

ਊਧਵ ਬਾਤ ਸੁਨੋ ਹਮਰੀ ਤਿਹ ਕੈ ਬਿਨੁ ਭਯੋ ਹਮਰੋ ਪੁਰ ਹੀਨੋ ॥

aoodhav baat suno hamaree tih kai bin bhayo hamaro pur heeno |

ఓ ఉధవా! అతడు లేకుంటే బ్రజ పేదవాడయ్యాడు

ਦੈ ਬਿਧਿ ਨੈ ਹਮਰੇ ਗ੍ਰਿਹ ਬਾਲਕ ਪਾਪ ਬਿਨਾ ਹਮ ਤੇ ਫਿਰਿ ਛੀਨੋ ॥

dai bidh nai hamare grih baalak paap binaa ham te fir chheeno |

మా ఇంటి భర్త ఏ పాపం చేయకుండానే ఓ బిడ్డను ఇచ్చి మా దగ్గర నుంచి తీసుకెళ్లాడు.

ਯੌ ਕਹਿ ਸੀਸ ਝੁਕਾਇ ਰਹਿਯੋ ਬਹੁ ਸੋਕ ਬਢਿਯੋ ਅਤਿ ਰੋਦਨ ਕੀਨੋ ॥੮੯੬॥

yau keh sees jhukaae rahiyo bahu sok badtiyo at rodan keeno |896|

భగవంతుడు మన ఇంట్లో ఒక కొడుకుని ఇచ్చాడు, కాని మన పాపం కోసం అతన్ని మన నుండి లాక్కున్నాడో మాకు తెలియదు.

ਕਹਿ ਕੈ ਇਹ ਬਾਤ ਪਰਿਯੋ ਧਰਿ ਪੈ ਉਠਿ ਫੇਰਿ ਕਹਿਯੋ ਸੰਗ ਊਧਵ ਇਉ ॥

keh kai ih baat pariyo dhar pai utth fer kahiyo sang aoodhav iau |

ఇలా చెబుతూ (నందుడు) నేలపై పడ్డాడు (మళ్లీ స్పృహలోకి వచ్చాక) లేచి ఉధవుడిని ఇలా సంబోధించాడు.

ਤਜਿ ਕੈ ਬ੍ਰਿਜ ਸ੍ਯਾਮ ਗਏ ਮਥੁਰਾ ਹਮ ਸੰਗ ਕਹੋ ਕਬ ਕਾਰਨਿ ਕਿਉ ॥

taj kai brij sayaam ge mathuraa ham sang kaho kab kaaran kiau |

ఇలా చెప్పి, అతను భూమిపై పడి, మళ్లీ లేచి, ఉధవునితో ఇలా అన్నాడు: ఓ ఉధవా! కృష్ణుడు బ్రజను విడిచి మతురకు వెళ్ళడానికి కారణం చెప్పు?

ਤੁਮਰੇ ਅਬ ਪਾਇ ਲਗੋ ਉਠ ਕੈ ਸੁ ਭਈ ਬਿਰਥਾ ਸੁ ਕਹੋ ਸਭ ਜਿਉ ॥

tumare ab paae lago utth kai su bhee birathaa su kaho sabh jiau |

నేను మీ పాదాలపై పడతాను, మీరు నాకు అన్ని వివరాలు ఇవ్వాలి

ਤਿਹ ਤੇ ਨਹੀ ਲੇਤ ਕਛੂ ਸੁਧਿ ਹੈ ਮੁਹਿ ਪਾਪਿ ਪਛਾਨਿ ਕਛੂ ਰਿਸ ਸਿਉ ॥੮੯੭॥

tih te nahee let kachhoo sudh hai muhi paap pachhaan kachhoo ris siau |897|

నేను చేసిన పాపానికి, కృష్ణుడు నాతో సంభాషించడు?

ਸੁਨਿ ਕੈ ਤਿਨ ਊਧਵ ਯੌ ਬਤੀਯਾ ਇਹ ਭਾਤਨਿ ਸਿਉ ਤਿਹ ਉਤਰ ਦੀਨੋ ॥

sun kai tin aoodhav yau bateeyaa ih bhaatan siau tih utar deeno |

అతను ఈ విధంగా మాట్లాడటం విని, అతను (నంద) ఇలా సమాధానం చెప్పాడు. అతను బాసుదేవుని కుమారుడు,

ਥੋ ਸੁਤ ਸੋ ਬਸੁਦੇਵਹਿ ਕੋ ਤੁਮ ਤੇ ਸਭ ਪੈ ਪ੍ਰਭ ਜੂ ਨਹੀ ਛੀਨੋ ॥

tho sut so basudeveh ko tum te sabh pai prabh joo nahee chheeno |

ఈ మాటలు విన్న ఉధవ, "అతను నిజానికి వాసుదేవుని కుమారుడే, భగవంతుడు అతనిని మీ నుండి లాక్కోలేదు" అని సమాధానమిచ్చాడు.

ਸੁਨਿ ਕੈ ਪੁਰਿ ਕੋ ਪਤਿ ਯੌ ਬਤੀਯਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਉਸਾਸ ਕਹੈ ਤਿਨ ਲੀਨੋ ॥

sun kai pur ko pat yau bateeyaa kab sayaam usaas kahai tin leeno |

అది విన్న నందుడు చల్లగా నిట్టూర్చి, సహనం కోల్పోయాడు

ਧੀਰ ਗਯੋ ਛੁਟਿ ਰੋਵਤ ਭਯੋ ਇਨ ਹੂੰ ਤਿਹ ਦੇਖਤ ਰੋਦਨ ਕੀਨੋ ॥੮੯੮॥

dheer gayo chhutt rovat bhayo in hoon tih dekhat rodan keeno |898|

మరియు ఉధవ వైపు చూసి, అతను ఏడ్వడం ప్రారంభించాడు.898.

ਹਠਿ ਊਧਵ ਕੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਿਯੋ ਪੁਰ ਕੇ ਪਤਿ ਸੋ ਕਛੁ ਸੋਕ ਨ ਕੀਜੈ ॥

hatth aoodhav kai ih bhaat kahiyo pur ke pat so kachh sok na keejai |

ఉధవ పట్టుదలతో అన్నాడు, "ఓ బ్రజ ప్రభువా! దుఃఖపడకు

ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੀ ਮੁਹਿ ਜੋ ਬਤੀਯਾ ਤਿਹ ਕੀ ਬਿਰਥਾ ਸਭ ਹੀ ਸੁਨਿ ਲੀਜੈ ॥

sayaam kahee muhi jo bateeyaa tih kee birathaa sabh hee sun leejai |

మీకు తెలియజేయమని కృష్ణుడు నన్ను ఏది కోరినా, మీరందరూ నా మాట వినవచ్చు

ਜਾ ਕੀ ਕਥਾ ਸੁਨਿ ਹੋਤ ਖੁਸੀ ਮਨ ਦੇਖਤ ਹੀ ਜਿਸ ਕੋ ਮੁਖ ਜੀਜੈ ॥

jaa kee kathaa sun hot khusee man dekhat hee jis ko mukh jeejai |

అతను, ఎవరి మాటలను బట్టి, మనస్సు సంతోషించబడుతుందో మరియు అతని ముఖమంతా జీవశక్తిని పొందుతుంది,

ਵਾਹਿ ਕਹਿਯੋ ਨਹਿ ਚਿੰਤ ਕਰੋ ਨ ਕਛੂ ਇਹ ਤੇ ਤੁਮਰੋ ਫੁਨਿ ਛੀਜੈ ॥੮੯੯॥

vaeh kahiyo neh chint karo na kachhoo ih te tumaro fun chheejai |899|

కృష్ణుడు నిన్ను అన్ని చింతలను విడిచిపెట్టమని కోరాడు, మీరు ఏమీ కోల్పోరు.

ਸੁਨਿ ਕੈ ਇਮ ਊਧਵ ਤੇ ਬਤੀਯਾ ਫਿਰਿ ਊਧਵ ਕੋ ਸੋਊ ਪੂਛਨ ਲਾਗਿਯੋ ॥

sun kai im aoodhav te bateeyaa fir aoodhav ko soaoo poochhan laagiyo |

ఈ విధంగా ఉధవుడి మాటలు విన్న నందుడు ఉధవుని ఇంకా ప్రశ్నించాడు మరియు కృష్ణుడి కథ విన్నాడు

ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਥਾ ਸੁਨਿ ਚਿਤ ਕੇ ਬੀਚ ਹੁਲਾਸ ਬਢਿਓ ਸਭ ਹੀ ਦੁਖ ਭਾਗਿਯੋ ॥

kaanrah kathaa sun chit ke beech hulaas badtio sabh hee dukh bhaagiyo |

అతని దుఃఖమంతా తొలగిపోయి అతని మనసులో ఆనందం పెరిగింది

ਅਉਰ ਦਈ ਸਭ ਛੋਰਿ ਕਥਾ ਹਰਿ ਬਾਤ ਸੁਨੈਬੇ ਬਿਖੈ ਅਨੁਰਾਗਿਯੋ ॥

aaur dee sabh chhor kathaa har baat sunaibe bikhai anuraagiyo |

అతను అన్ని ఇతర చర్చలను విడిచిపెట్టాడు మరియు కృష్ణుని గురించి తెలుసుకోవడంలో మునిగిపోయాడు

ਧ੍ਯਾਨ ਲਗਾਵਤ ਜਿਉ ਜੁਗੀਯਾ ਇਹ ਤਿਉ ਹਰਿ ਧ੍ਯਾਨ ਕੇ ਭੀਤਰ ਪਾਗਿਯੋ ॥੯੦੦॥

dhayaan lagaavat jiau jugeeyaa ih tiau har dhayaan ke bheetar paagiyo |900|

యోగులు ధ్యానం చేసే విధానం, కృష్ణుడిపై మాత్రమే దృష్టి కేంద్రీకరించాడు.900.

ਯੌ ਕਹਿ ਊਧਵ ਜਾਤ ਭਯੋ ਬ੍ਰਿਜ ਮੈ ਜਹ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਕੀ ਸੁਧਿ ਪਾਈ ॥

yau keh aoodhav jaat bhayo brij mai jah gvaaran kee sudh paaee |

ఇలా చెప్పి ఉధవ గోపికల స్థితి గురించి తెలియజేయడానికి గ్రామానికి వెళ్ళాడు

ਮਾਨਹੁ ਸੋਕ ਕੋ ਧਾਮ ਹੁਤੋ ਦ੍ਰੁਮ ਠਉਰ ਰਹੇ ਸੁ ਤਹਾ ਮੁਰਝਾਈ ॥

maanahu sok ko dhaam huto drum tthaur rahe su tahaa murajhaaee |

బ్రజ అంతా అతనికి దుఃఖానికి నిలయంగా కనిపించాడు, అక్కడ చెట్లు మరియు మొక్కలు దుఃఖంతో ఎండిపోయాయి.

ਮੋਨ ਰਹੀ ਗ੍ਰਿਹ ਬੈਠਿ ਤ੍ਰੀਯਾ ਮਨੋ ਯੌ ਉਪਜੀ ਇਹ ਤੇ ਦੁਚਿਤਾਈ ॥

mon rahee grih baitth treeyaa mano yau upajee ih te duchitaaee |

మహిళలు తమ ఇళ్లలో మౌనంగా కూర్చున్నారు

ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨੇ ਤੇ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ਭਈ ਨਹਿ ਆਇ ਸੁਨੇ ਫਿਰਿ ਭੀ ਦੁਖਦਾਈ ॥੯੦੧॥

sayaam sune te prasanay bhee neh aae sune fir bhee dukhadaaee |901|

వారు చాలా అనిశ్చితిలో చిక్కుకున్నట్లు కనిపించారు, కృష్ణుడి గురించి విన్నప్పుడు వారు సంతోషించారు, కానీ అతను రాలేదని తెలుసుకున్నప్పుడు, వారు వేదన చెందారు.901.