శ్రీ దశమ్ గ్రంథ్

పేజీ - 805


ਅਰਿ ਕਹਿ ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਲਹੀਐ ॥
ar keh naam tupak ke laheeai |

(అప్పుడు) 'అరి' అనే పదాన్ని చెప్పండి మరియు డ్రాప్ పేరు తీసుకోండి.

ਝੂਲਾ ਛੰਦ ਬੀਚਿ ਹਸਿ ਕਹੀਐ ॥੧੨੭੪॥
jhoolaa chhand beech has kaheeai |1274|

“దేహదా” అనే పదాన్ని చెప్పి, “పతి” అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించి, ఆపై చివర “అరి” అనే పదాన్ని జోడించి, జూలా చరణంలో తుపాక్ పేర్లను నవ్వుతూ ఉపయోగించండి.1274.

ਪ੍ਰਾਣਦਤ ਪਦ ਪ੍ਰਿਥਮ ਭਣੀਜੈ ॥
praanadat pad pritham bhaneejai |

ముందుగా 'ప్రాణాదత్' (అమృత్) అనే పదాన్ని పఠించండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦ ਧਰੀਜੈ ॥
chaar baar nrip sabad dhareejai |

(తర్వాత) 'Nrip' పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించండి.

ਅਰਿ ਪਦ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤਿ ਬਖਾਨਹੁ ॥
ar pad taa ke ant bakhaanahu |

దాని చివర 'అరి' అనే పదాన్ని చెప్పండి.

ਸਭ ਸ੍ਰੀ ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਜਾਨਹੁ ॥੧੨੭੫॥
sabh sree naam tupak ke jaanahu |1275|

ముందుగా “ప్రందత్” అనే పదాన్ని చెప్పి, “Nrip” అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు చేర్చి, ఆపై చివర “ari” అనే పదాన్ని జోడించి, తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను తెలుసుకోండి.1275.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

ARIL

ਜਰਾ ਸਬਦ ਕਹੁ ਮੁਖ ਸੋ ਆਦਿ ਬਖਾਨੀਐ ॥
jaraa sabad kahu mukh so aad bakhaaneeai |

ముందుగా నోటి నుండి 'జర' అనే పదాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਰਿਪੁ ਕਹਿ ਨ੍ਰਿਪ ਪਦ ਬਾਰ ਚਾਰ ਫੁਨ ਠਾਨੀਐ ॥
rip keh nrip pad baar chaar fun tthaaneeai |

అప్పుడు 'రిపు' అని చెప్పి, 'నిరిప్' అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు ఉపయోగించండి.

ਸਤ੍ਰੁ ਸਬਦ ਕੋ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤਿ ਬਖਾਨਿ ਕੈ ॥
satru sabad ko taa ke ant bakhaan kai |

ఆ చివర 'శత్రు' అనే పదాన్ని చెప్పండి.

ਹੋ ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਲੀਜੀਐ ਜਾਨਿ ਕੈ ॥੧੨੭੬॥
ho sakal tupak ke naam leejeeai jaan kai |1276|

“జరా” అనే పదాన్ని నోటిని ఏర్పరచి, “రిపు” అనే పదాన్ని చేర్చి, ఆపై “నృప్” అనే పదాన్ని నాలుగుసార్లు చేర్చి, ఆపై “ధాత్రు” అనే పదాన్ని చివరన చేర్చడం వల్ల తుపాక్ పేర్లు తెలుసు.1276.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਬ੍ਰਿਧਤਾ ਸਬਦ ਉਚਾਰਨ ਕੀਜੀਐ ॥
pritham bridhataa sabad uchaaran keejeeai |

ముందుగా 'దృఢత్వం' అనే పదాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਸਤ੍ਰੁ ਸਬਦ ਕੋ ਤਾ ਕੇ ਅੰਤਿ ਭਨੀਜੀਐ ॥
satru sabad ko taa ke ant bhaneejeeai |

ఆ చివర 'శత్రు' అనే పదం చెప్పండి.

ਬਹੁਰਿ ਸਤ੍ਰੁ ਪਦ ਤਿਹ ਉਪਰੰਤਿ ਬਖਾਨੀਐ ॥
bahur satru pad tih uparant bakhaaneeai |

ఆ తర్వాత 'శత్రు' అనే పదాన్ని పఠించండి.

ਹੋ ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਚਤੁਰ ਚਿਤ ਜਾਨੀਐ ॥੧੨੭੭॥
ho sakal tupak ke naam chatur chit jaaneeai |1277|

ముందుగా “వృద్ధాత్త” అనే పదాన్ని చెప్పి, ఆ తర్వాత “శత్రు” అనే పదాన్ని చేర్చి, మళ్లీ “శత్రు” అనే పదాన్ని కూడా చేర్చి, తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను తెలుసుకోవాలి.1277.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

చౌపాయ్

ਜਰਾ ਸਬਦ ਕਹੁ ਆਦਿ ਉਚਰੀਐ ॥
jaraa sabad kahu aad uchareeai |

ముందుగా పదాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਹਰਿ ਪਦ ਅੰਤਿ ਤਵਨ ਕੇ ਧਰੀਐ ॥
har pad ant tavan ke dhareeai |

దాని చివర 'హరి' అనే పదాన్ని చేర్చండి.

ਅਰਿ ਪਦ ਮੁਖ ਤੇ ਬਹੁਰਿ ਬਖਾਨੈ ॥
ar pad mukh te bahur bakhaanai |

(అప్పుడు) నోటి నుండి 'అరి' అనే పదాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹੋਇ ਪ੍ਰਮਾਨੈ ॥੧੨੭੮॥
naam tupak ke hoe pramaanai |1278|

"జరా" అనే పదాన్ని ఉచ్ఛరిస్తూ, దానికి "హరి" అనే పదాన్ని జోడించి, నోటి నుండి "అరి" అనే పదాన్ని ఉచ్ఛరిస్తే, తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను ప్రామాణికంగా తెలుసుకోండి.1278.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

ARIL

ਆਲਸ ਸਬਦ ਸੁ ਮੁਖ ਤੇ ਆਦਿ ਬਖਾਨੀਐ ॥
aalas sabad su mukh te aad bakhaaneeai |

ముందుగా 'సోమరితనం' అనే పదాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦ ਸੁ ਹਰਿ ਕਹਿ ਠਾਨੀਐ ॥
chaar baar nrip sabad su har keh tthaaneeai |

(తర్వాత) 'Nrip' అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించి (చివరలో) 'Hari' పదాన్ని జోడించండి.

ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਜਾਨ ਜੀਅ ਲੀਜੀਐ ॥
sakal tupak ke naam jaan jeea leejeeai |

అన్ని చుక్కల పేరుగా (ఇది) తీసుకోండి.

ਹੋ ਛੰਦ ਪਾਧੜੀ ਮਾਝ ਨਿਡਰ ਹੋਇ ਦੀਜੀਐ ॥੧੨੭੯॥
ho chhand paadharree maajh niddar hoe deejeeai |1279|

“ఆలాసయ” అనే పదాన్ని చెప్పి, “అరి” అనే పదానికి నాలుగు రెట్లు “నృప్” అనే పదాన్ని జోడించి, ఈ విధంగా తుపాక్ యొక్క అన్ని పేర్లను తెలుసుకుని, వాటిని పాధారి చరణంలో నిర్భయంగా ఉపయోగించండి.1279.

ਤਰੁਨ ਦੰਤ ਪਦ ਮੁਖ ਤੇ ਆਦਿ ਬਖਾਨੀਐ ॥
tarun dant pad mukh te aad bakhaaneeai |

ముందుగా నోటి నుండి 'తరుణ్ దాంట్' (వృద్ధాప్యం యువతను కొరికేస్తోంది) అని చెప్పండి.

ਅਰਿ ਕਹਿ ਨ੍ਰਿਪ ਪਦ ਬਾਰ ਚਾਰ ਪੁਨਿ ਠਾਨੀਐ ॥
ar keh nrip pad baar chaar pun tthaaneeai |

తర్వాత 'అరి' అనే పదాన్ని చెప్పి 'Nrip' అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించండి.

ਅਰਿ ਕਹਿ ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਹ੍ਰਿਦੈ ਬਖਾਨੀਅਹਿ ॥
ar keh naam tupak ke hridai bakhaaneeeh |

(అప్పుడు) 'అరి' అనే పదాన్ని చెప్పడం ద్వారా హృదయంలో చుక్క పేరు అర్థం చేసుకోండి.

ਹੋ ਛੰਦ ਰੁਆਲਾ ਬਿਖੈ ਨਿਡਰ ਹੁਇ ਠਾਨੀਅਹਿ ॥੧੨੮੦॥
ho chhand ruaalaa bikhai niddar hue tthaaneeeh |1280|

"తరుండంట్" అనే పదాన్ని చెప్పి, నెల నుండి, "అరి" అనే పదాన్ని జోడించి, ఆపై "Nrip" అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు ఉచ్ఛరిస్తూ మరియు "ari" అనే పదాన్ని జోడించి రువాలా చరణంలో తుపాక్ పేర్లను వివరిస్తుంది.1280.

ਜੋਬਨਾਤ ਅੰਤਕ ਪਦ ਪ੍ਰਿਥਮ ਉਚਾਰੀਐ ॥
jobanaat antak pad pritham uchaareeai |

ముందుగా 'జోబనెంట్ అంటక్' శ్లోకాన్ని ఉచ్చరించండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦ ਤਵਨ ਪਰ ਡਾਰੀਐ ॥
chaar baar nrip sabad tavan par ddaareeai |

(తర్వాత) దానికి 'Nrip' అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు కలపండి.

ਅਰਿ ਕਹਿ ਨਾਮ ਤੁਪਕ ਕੇ ਚਤੁਰ ਪਛਾਨੀਐ ॥
ar keh naam tupak ke chatur pachhaaneeai |

(అప్పుడు) 'అరి' అని చెప్పడం ద్వారా దానిని డ్రాప్ పేరుగా గుర్తించండి.

ਹੋ ਛੰਦ ਚਉਪਈ ਮਾਹਿ ਨਿਸੰਕ ਬਖਾਨੀਐ ॥੧੨੮੧॥
ho chhand chaupee maeh nisank bakhaaneeai |1281|

“యోవ్నాంతక్” అనే పదాన్ని చెప్పి, “Nrip” అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించి, ఆపై “ari” అనే పదాన్ని జోడించి, తుపాక్ పేర్లను గుర్తించి, వాటిని చౌపాయ్ చరణంలో ఉపయోగించండి.1281.

ਤਰੁਨ ਦੰਤ ਅਰਿ ਸਬਦ ਸੁ ਮੁਖ ਤੇ ਭਾਖੀਐ ॥
tarun dant ar sabad su mukh te bhaakheeai |

ముందుగా 'తరుణ్ దాంట్ అరి' అనే పదాలను నోటితో చెప్పండి.

ਚਤੁਰ ਬਾਰਿ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦ ਤਵਨ ਕੇ ਰਾਖੀਐ ॥
chatur baar nrip sabad tavan ke raakheeai |

(తర్వాత) దానికి 'Nrip' అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు కలపండి.

ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਜਾਨ ਜੀਅ ਲੀਜੀਐ ॥
sakal tupak ke naam jaan jeea leejeeai |

మీ మనస్సులోని ప్రతి చుక్క పేరు (అది) తెలుసుకోండి.

ਹੋ ਸੁਧਨਿ ਦੋਹਰਾ ਮਾਹਿ ਨਿਡਰ ਹੁਇ ਦੀਜੀਐ ॥੧੨੮੨॥
ho sudhan doharaa maeh niddar hue deejeeai |1282|

"తరుండంట్ ఆరి" అనే పదాన్ని చెబుతూ, "Nrip" అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించి, ఈ విధంగా, దోహ్రా చరణంలో 1282లో తుపాక్ యొక్క పేర్లను స్పృహతో ఉపయోగించండి.

ਜੋਬਨਾਰਿ ਅਰਿ ਪਦ ਕੋ ਆਦਿ ਬਖਾਨੀਐ ॥
jobanaar ar pad ko aad bakhaaneeai |

మొదట 'జాబ్నారీ అరి' అనే పదాన్ని వివరించండి.

ਚਾਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦ ਤਵਨ ਕੇ ਠਾਨੀਐ ॥
chaar baar nrip sabad tavan ke tthaaneeai |

(తర్వాత) దానికి 'Nrip' అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు కలపండి.

ਸਤ੍ਰੁ ਸਬਦ ਕੋ ਅੰਤਿ ਤਵਨ ਕੇ ਭਾਖੀਐ ॥
satru sabad ko ant tavan ke bhaakheeai |

దాని చివర 'శత్రు' అనే పదాన్ని చెప్పండి.

ਹੋ ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਚਤੁਰ ਚਿਤਿ ਰਾਖੀਐ ॥੧੨੮੩॥
ho sakal tupak ke naam chatur chit raakheeai |1283|

“యోవ్‌నారీ అరి” అనే పదాలను చెప్పి, “Nrip” అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించి, చివర్లో “Shatur” అనే పదాన్ని ఉచ్ఛరిస్తే తుపాక్‌లోని అన్ని పేర్లూ తెలుసు.1283.

ਚਤੁਰਥ ਅਵਸਥਾ ਅਰਿ ਪਦ ਆਦਿ ਬਖਾਨੀਐ ॥
chaturath avasathaa ar pad aad bakhaaneeai |

ముందుగా 'అరి' అనే పదాన్ని 'నాల్గవ దశ' (వృద్ధాప్యం)తో ఉచ్చరించండి.

ਚਤੁਰ ਬਾਰ ਨ੍ਰਿਪ ਸਬਦ ਤਵਨ ਕੇ ਠਾਨੀਐ ॥
chatur baar nrip sabad tavan ke tthaaneeai |

దానికి (మళ్ళీ) 'Nrip' అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు జోడించండి.

ਸਤ੍ਰੁ ਸਬਦ ਕੋ ਅੰਤਿ ਸੁ ਬਹੁਰਿ ਬਖਾਨਿ ਕੈ ॥
satru sabad ko ant su bahur bakhaan kai |

అప్పుడు చివర 'శత్రు' అనే పదాన్ని చెప్పండి.

ਹੋ ਸਕਲ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਲੀਜੀਐ ਜਾਨਿ ਕੈ ॥੧੨੮੪॥
ho sakal tupak ke naam leejeeai jaan kai |1284|

“చతురత్ అవస్థా అరి” అనే పదాన్ని చెప్పి, “నృప్” అనే పదాన్ని నాలుగుసార్లు జోడించి, చివర్లో “శత్రు” అనే పదాన్ని ఉచ్ఛరిస్తే తుపాక్‌లోని పేర్లన్నీ తెలుసు.1284.

ਜਮਪਾਸੀ ਕੇ ਨਾਮਨ ਆਦਿ ਉਚਾਰੀਐ ॥
jamapaasee ke naaman aad uchaareeai |

ముందుగా 'జంపాసి' పేర్లను ఉచ్చరించండి.

ਹਰਿ ਕਹਿ ਨ੍ਰਿਪ ਪਦ ਬਾਰ ਚਾਰ ਫੁਨਿ ਡਾਰੀਐ ॥
har keh nrip pad baar chaar fun ddaareeai |

(తర్వాత) 'హరి' అనే పదాన్ని చెప్పిన తర్వాత 'Nrip' అనే పదాన్ని నాలుగు సార్లు కలపండి.

ਸੁਕਬਿ ਤੁਪਕ ਕੇ ਨਾਮ ਭਾਖ ਅਰਿ ਲੀਜੀਐ ॥
sukab tupak ke naam bhaakh ar leejeeai |

(చివరలో) కవి! 'అరి' అనే పదాన్ని ఉంచడం ద్వారా డ్రాప్ పేరును ఉచ్చరించండి.