శ్రీ దశమ్ గ్రంథ్

పేజీ - 195


ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਅਉਖਧੀ ਬਤਾਵਾ ॥੫॥
bhin bhin aaukhadhee bataavaa |5|

వైదిక శాస్త్రాన్ని వెల్లడించి ప్రజల ముందుకు తీసుకొచ్చి వివిధ ఔషధాలను వివరించాడు.5.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

దోహ్రా

ਰੋਗ ਰਹਤ ਕਰ ਅਉਖਧੀ ਸਭ ਹੀ ਕਰਿਯੋ ਜਹਾਨ ॥
rog rahat kar aaukhadhee sabh hee kariyo jahaan |

లోకమునకు ఔషధములను ప్రయోగించి, లోకమును రోగములు లేకుండా చేసాడు,

ਕਾਲ ਪਾਇ ਤਛਕ ਹਨਿਯੋ ਸੁਰ ਪੁਰ ਕੀਯੋ ਪਯਾਨ ॥੬॥
kaal paae tachhak haniyo sur pur keeyo payaan |6|

మరియు తక్షక్ (పాముల రాజు) చేత కుట్టిన తరువాత స్వర్గానికి బయలుదేరాడు.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਧਨੰਤ੍ਰ ਅਵਤਾਰ ਸਤਾਰਵਾ ॥੧੭॥ ਸੁਭਮ ਸਤ ॥
eit sree bachitr naattake dhanantr avataar sataaravaa |17| subham sat |

బాచిత్తర్ నాటకంలో ధనాంతర్ అనే పదిహేడవ అవతారం వర్ణన ముగింపు.17.

ਅਥ ਸੂਰਜ ਅਵਤਾਰ ਕਥਨੰ ॥
ath sooraj avataar kathanan |

ఇప్పుడు సూరజ్ (సూర్యుడు) అవతారం యొక్క వివరణ ప్రారంభమవుతుంది:

ਸ੍ਰੀ ਭਗਉਤੀ ਜੀ ਸਹਾਇ ॥
sree bhgautee jee sahaae |

శ్రీ భాగౌతి జీ (ప్రిమల్ లార్డ్) సహాయకారిగా ఉండనివ్వండి.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

చౌపాయ్

ਬਹੁਰਿ ਬਢੇ ਦਿਤਿ ਪੁਤ੍ਰ ਅਤੁਲਿ ਬਲਿ ॥
bahur badte dit putr atul bal |

అప్పుడు ఇద్దరు కుమారుల (రాక్షసుల) బలం పెరిగింది,

ਅਰਿ ਅਨੇਕ ਜੀਤੇ ਜਿਨ ਜਲਿ ਥਲਿ ॥
ar anek jeete jin jal thal |

దితి కుమారులైన డెమోల శక్తి బాగా పెరిగింది మరియు వారు నీటిలో మరియు భూమిపై చాలా మంది శత్రువులను జయించారు.

ਕਾਲ ਪੁਰਖ ਕੀ ਆਗਯਾ ਪਾਈ ॥
kaal purakh kee aagayaa paaee |

(ఆ సమయంలో) 'కల్-పురుఖ్' అనుమతి పొందడం ద్వారా

ਰਵਿ ਅਵਤਾਰ ਧਰਿਯੋ ਹਰਿ ਰਾਈ ॥੧॥
rav avataar dhariyo har raaee |1|

అంతర్లీనమైన భగవంతుని ఆజ్ఞను స్వీకరించి, విష్ణువు సూరజ్ అవతారంగా వ్యక్తమయ్యాడు.1.

ਜੇ ਜੇ ਹੋਤ ਅਸੁਰ ਬਲਵਾਨਾ ॥
je je hot asur balavaanaa |

బలమైన ఆ దిగ్గజాలు,

ਰਵਿ ਮਾਰਤ ਤਿਨ ਕੋ ਬਿਧਿ ਨਾਨਾ ॥
rav maarat tin ko bidh naanaa |

ఎక్కడైతే రాక్షసులు భగవంతుడు అవుతారో, అక్కడ విష్ణువు సూరజ్ అవతారంగా వారిని వివిధ మార్గాల్లో చంపేస్తాడు.

ਅੰਧਕਾਰ ਧਰਨੀ ਤੇ ਹਰੇ ॥
andhakaar dharanee te hare |

భూమి నుండి చీకటిని నాశనం చేస్తుంది.

ਪ੍ਰਜਾ ਕਾਜ ਗ੍ਰਿਹ ਕੇ ਉਠਿ ਪਰੇ ॥੨॥
prajaa kaaj grih ke utth pare |2|

సూర్యుడు భూమి నుండి చీకటిని నాశనం చేసాడు మరియు సబ్జెక్టులకు సౌలభ్యాన్ని ఇవ్వడానికి, అతను అటూ ఇటూ తిరుగుతూ ఉండేవాడు.2.

ਨਰਾਜ ਛੰਦ ॥
naraaj chhand |

నారాజ్ చరణము

ਬਿਸਾਰਿ ਆਲਸੰ ਸਭੈ ਪ੍ਰਭਾਤ ਲੋਗ ਜਾਗਹੀਂ ॥
bisaar aalasan sabhai prabhaat log jaagaheen |

సోమరితనం తప్ప ప్రజలందరూ తెల్లవారుజామున మేల్కొంటారు.

ਅਨੰਤ ਜਾਪ ਕੋ ਜਪੈਂ ਬਿਅੰਤ ਧਯਾਨ ਪਾਗਹੀਂ ॥
anant jaap ko japain biant dhayaan paagaheen |

(సూర్యుడిని చూసి,) ప్రజలందరూ బద్ధకాన్ని విడిచిపెట్టి, తెల్లవారుజామున నిద్రలేచి, సర్వవ్యాపి అయిన భగవంతుడిని ధ్యానిస్తూ, అనేక రకాలుగా ఆయన నామాన్ని పునశ్చరణ చేసేవారు.

ਦੁਰੰਤ ਕਰਮ ਕੋ ਕਰੈਂ ਅਥਾਪ ਥਾਪ ਥਾਪਹੀਂ ॥
durant karam ko karain athaap thaap thaapaheen |

కఠోరమైన పనులు చేసి, అస్పృశ్యతను హృదయంలో స్థిరపరచుకోండి.

ਗਾਇਤ੍ਰੀ ਸੰਧਿਯਾਨ ਕੈ ਅਜਾਪ ਜਾਪ ਜਾਪਹੀ ॥੩॥
gaaeitree sandhiyaan kai ajaap jaap jaapahee |3|

కష్టమైన ఉద్యోగాలలో పని చేస్తూ, వారు తమ మనస్సులో అన్‌ఇన్‌స్టాల్ చేయదగిన భగవంతుడిని స్థిరపరచుకుని, గాయత్రి మరియు సంధ్యలను పఠించేవారు.3.

ਸੁ ਦੇਵ ਕਰਮ ਆਦਿ ਲੈ ਪ੍ਰਭਾਤ ਜਾਗ ਕੈ ਕਰੈਂ ॥
su dev karam aad lai prabhaat jaag kai karain |

తెల్లవారుజామున మేల్కొలపడం (ప్రజలు) దేవ-కర్మ మొదలైనవి.

ਸੁ ਜਗ ਧੂਪ ਦੀਪ ਹੋਮ ਬੇਦ ਬਿਯਾਕਰਨ ਰਰੈਂ ॥
su jag dhoop deep hom bed biyaakaran rarain |

ప్రజలందరూ, భగవంతుని నామాన్ని పునశ్చరణ చేస్తూ, దైవకార్యాలను ఆచరిస్తూ, ధూపం వేయడం, మట్టి దీపాలు వెలిగించడం మరియు యజ్ఞాలు చేయడంతో పాటు వేదాలు మరియు వ్యాకర్ణ మొదలైన వాటిపై కూడా ప్రతిబింబించేవారు.

ਸੁ ਪਿਤ੍ਰ ਕਰਮ ਹੈਂ ਜਿਤੇ ਸੋ ਬ੍ਰਿਤਬ੍ਰਿਤ ਕੋ ਕਰੈਂ ॥
su pitr karam hain jite so britabrit ko karain |

పితృకర్మలు ఎన్ని ఉన్నాయో, (అవి) పద్దతిగా జరుగుతాయి.

ਜੁ ਸਾਸਤ੍ਰ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਉਚਰੰਤ ਸੁ ਧਰਮ ਧਯਾਨ ਕੋ ਧਰੈਂ ॥੪॥
ju saasatr simrit ucharant su dharam dhayaan ko dharain |4|

వారు తమ శక్తికి అనుగుణంగా మనుష్యులకు కర్మలు చేసేవారు మరియు శాస్త్రాలు, స్మృతులు మొదలైన వాటితో పాటు పుణ్యకార్యాలపై దృష్టి పెట్టేవారు.4.

ਅਰਧ ਨਿਰਾਜ ਛੰਦ ॥
aradh niraaj chhand |

అర్ధ్ నీరాజ్ చరణం

ਸੁ ਧੂੰਮ ਧੂੰਮ ਹੀ ॥
su dhoonm dhoonm hee |

ధూపం యొక్క పొగ ప్రతిచోటా ఉంది

ਕਰੰਤ ਸੈਨ ਭੂੰਮ ਹੀ ॥
karant sain bhoonm hee |

యజ్ఞాల పొగ నాలుగు వైపులా కనిపించింది మరియు ప్రజలందరూ భూమిపై నిద్రపోయారు.

ਬਿਅੰਤ ਧਯਾਨ ਧਯਾਵਹੀਂ ॥
biant dhayaan dhayaavaheen |

అంతులేని ప్రజలు శ్రద్ధ వహిస్తారు,

ਦੁਰੰਤ ਠਉਰ ਪਾਵਹੀਂ ॥੫॥
durant tthaur paavaheen |5|

అనేక విధాలుగా మధ్యవర్తిత్వం మరియు పూజలు చేస్తూ, దూర ప్రాంతాల అభివృద్ధికి కృషి చేసేవారు.5.

ਅਨੰਤ ਮੰਤ੍ਰ ਉਚਰੈਂ ॥
anant mantr ucharain |

అనంత్ మంత్రాలు పఠిస్తున్నాడు

ਸੁ ਜੋਗ ਜਾਪਨਾ ਕਰੈਂ ॥
su jog jaapanaa karain |

అనేక మంత్రాలను పఠిస్తూ, ప్రజలు యోగ క్రమశిక్షణను ప్రదర్శించారు మరియు నామాన్ని పునరావృతం చేశారు.

ਨ੍ਰਿਬਾਨ ਪੁਰਖ ਧਯਾਵਹੀਂ ॥
nribaan purakh dhayaavaheen |

నిర్బన్ ప్రభువును స్తుతించాడు.

ਬਿਮਾਨ ਅੰਤਿ ਪਾਵਹੀਂ ॥੬॥
bimaan ant paavaheen |6|

వారు నిర్లిప్తమైన పరమ పురుషుని గురించి ధ్యానించారు మరియు చివరికి వారు స్వర్గానికి రవాణా కోసం వాయు-వాహనాలను పొందారు.6.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

దోహ్రా

ਬਹੁਤ ਕਾਲ ਇਮ ਬੀਤਯੋ ਕਰਤ ਧਰਮੁ ਅਰੁ ਦਾਨ ॥
bahut kaal im beetayo karat dharam ar daan |

ఈ విధంగా చాలా సమయం మతం మరియు దానధర్మాలు చేస్తూ గడిపారు.

ਬਹੁਰਿ ਅਸੁਰਿ ਬਢਿਯੋ ਪ੍ਰਬਲ ਦੀਰਘੁ ਕਾਇ ਦਤੁ ਮਾਨ ॥੭॥
bahur asur badtiyo prabal deeragh kaae dat maan |7|

ఈ విధంగా మతపరమైన మరియు ధార్మిక చర్యలను చేయడంలో మంచి సమయం గడిచిపోయింది, ఆపై దీరఘకాయ అనే శక్తివంతమైన రాక్షసుడు జన్మించాడు.7.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

చౌపాయ్

ਬਾਣ ਪ੍ਰਜੰਤ ਬਢਤ ਨਿਤਪ੍ਰਤਿ ਤਨ ॥
baan prajant badtat nitaprat tan |

అతని శరీరం రోజురోజుకూ బాణంలా పెరుగుతూ వచ్చింది

ਨਿਸ ਦਿਨ ਘਾਤ ਕਰਤ ਦਿਜ ਦੇਵਨ ॥
nis din ghaat karat dij devan |

అతని శరీరం ప్రతిరోజూ ఒక బాణం పొడవుతో పొడవు పెరిగింది మరియు అతను దేవతలను నాశనం చేశాడు మరియు రాత్రి మరియు పగలు రెండుసార్లు జన్మించాడు.

ਦੀਰਘੁ ਕਾਇਐ ਸੋ ਰਿਪੁ ਭਯੋ ॥
deeragh kaaeaai so rip bhayo |

ఆ విధంగా దీర్ఘా-కై (సూర్యుని పేరుగల రాక్షసుడు) శత్రుత్వం వహించాడు,

ਰਵਿ ਰਥ ਹਟਕ ਚਲਨ ਤੇ ਗਯੋ ॥੮॥
rav rath hattak chalan te gayo |8|

దీరఘకాయ వంటి శత్రు జననంపై సూర్యుని రథం కూడా కదలడానికి వెనుకాడింది.8.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

ARIL

ਹਟਕ ਚਲਤ ਰਥੁ ਭਯੋ ਭਾਨ ਕੋਪਿਯੋ ਤਬੈ ॥
hattak chalat rath bhayo bhaan kopiyo tabai |

సూర్యుడి కదులుతున్న రథం ఇరుక్కుపోవడంతో సూర్యుడికి కోపం వచ్చింది.

ਅਸਤ੍ਰ ਸਸਤ੍ਰ ਲੈ ਚਲਿਯੋ ਸੰਗ ਲੈ ਦਲ ਸਭੈ ॥
asatr sasatr lai chaliyo sang lai dal sabhai |

సూర్యుని రథం కదలడం ఆగిపోయినప్పుడు, సూర్యుడు ఆవేశంతో తన చేతులు, ఆయుధాలు మరియు బలగాలతో ముందుకు సాగాడు.

ਮੰਡਯੋ ਬਿਬਿਧ ਪ੍ਰਕਾਰ ਤਹਾ ਰਣ ਜਾਇ ਕੈ ॥
manddayo bibidh prakaar tahaa ran jaae kai |

అతను యుద్ధభూమికి వెళ్లి అనేక విధాలుగా యుద్ధాన్ని ప్రారంభించాడు,

ਹੋ ਨਿਰਖ ਦੇਵ ਅਰੁ ਦੈਤ ਰਹੇ ਉਰਝਾਇ ਕੈ ॥੯॥
ho nirakh dev ar dait rahe urajhaae kai |9|

అతను దేవతలు మరియు రాక్షసులు ఇద్దరూ ఒక గందరగోళాన్ని ఎదుర్కొన్న వివిధ రకాల యుద్ధాలను ప్రారంభించాడు.9.

ਗਹਿ ਗਹਿ ਪਾਣ ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਦੁਬਹੀਯਾ ਰਣ ਭਿਰੇ ॥
geh geh paan kripaan dubaheeyaa ran bhire |

యోధులు తమ చేతుల్లో కత్తులతో యుద్ధం ప్రారంభించారు.