శ్రీ దశమ్ గ్రంథ్

పేజీ - 205


ਅਧਿਕ ਮੁਨਿਬਰ ਜਉ ਕੀਯੋ ਬਿਧ ਪੂਰਬ ਹੋਮ ਬਨਾਇ ॥
adhik munibar jau keeyo bidh poorab hom banaae |

చాలా మంది ఋషులు యజ్ఞ యాగాదులను పద్దతిగా చేసి నిర్వహించేవారు.

ਜਗ ਕੁੰਡਹੁ ਤੇ ਉਠੇ ਤਬ ਜਗ ਪੁਰਖ ਅਕੁਲਾਇ ॥੫੦॥
jag kunddahu te utthe tab jag purakh akulaae |50|

ఎప్పుడైతే ఎందరో ఋషులు, సన్యాసులు తగిన రీతిలో హవనాన్ని నిర్వహించగా, ఆ యాగంలోంచి ఉద్వేగానికి లోనైన యజ్ఞపురుషులు లేచారు.50.

ਖੀਰ ਪਾਤ੍ਰ ਕਢਾਇ ਲੈ ਕਰਿ ਦੀਨ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਆਨ ॥
kheer paatr kadtaae lai kar deen nrip ke aan |

(యాగ్ పురుషుడు) తన చేతిలోని ఖీర్ కుండను తీసి రాజును రమ్మన్నాడు.

ਭੂਪ ਪਾਇ ਪ੍ਰਸੰਨਿ ਭਯੋ ਜਿਮੁ ਦਾਰਦੀ ਲੈ ਦਾਨ ॥
bhoop paae prasan bhayo jim daaradee lai daan |

వారి చేతిలో పాలపాత్ర ఉంది, వారు రాజుకు ఇచ్చారు. ఒక పేదవాడు బహుమతిని స్వీకరించినందుకు సంతోషించినట్లే, రాజు దశరథుడు దానిని పొందినందుకు చాలా సంతోషించాడు.

ਚਤ੍ਰ ਭਾਗ ਕਰਯੋ ਤਿਸੈ ਨਿਜ ਪਾਨ ਲੈ ਨ੍ਰਿਪਰਾਇ ॥
chatr bhaag karayo tisai nij paan lai nriparaae |

దశరథుడు (ఖీర్)ని తన చేతిలోకి తీసుకుని నాలుగు భాగాలుగా చేశాడు.

ਏਕ ਏਕ ਦਯੋ ਦੁਹੂ ਤ੍ਰੀਅ ਏਕ ਕੋ ਦੁਇ ਭਾਇ ॥੫੧॥
ek ek dayo duhoo treea ek ko due bhaae |51|

రాజు దానిని తన స్వహస్తాలతో నాలుగు భాగాలుగా విభజించి ఒక్కొక్క భాగమును ఇద్దరు రాణికి మరియు రెండు భాగములు మూడవదానికి ఇచ్చెను.51.

ਗਰਭਵੰਤ ਭਈ ਤ੍ਰਿਯੋ ਤ੍ਰਿਯ ਛੀਰ ਕੋ ਕਰਿ ਪਾਨ ॥
garabhavant bhee triyo triy chheer ko kar paan |

(ఆ) ఖీర్ తాగడం వల్ల ముగ్గురు స్త్రీలు గర్భవతి అయ్యారు.

ਤਾਹਿ ਰਾਖਤ ਭੀ ਭਲੋ ਦਸ ਦੋਇ ਮਾਸ ਪ੍ਰਮਾਨ ॥
taeh raakhat bhee bhalo das doe maas pramaan |

ఆ పాలు తాగిన రాణులు గర్భం దాల్చి పన్నెండు నెలలు అలాగే ఉన్నారు.

ਮਾਸ ਤ੍ਰਿਉਦਸਮੋ ਚਢਯੋ ਤਬ ਸੰਤਨ ਹੇਤ ਉਧਾਰ ॥
maas triaudasamo chadtayo tab santan het udhaar |

పదమూడవ నెల (అది ఎక్కినప్పుడు, సాధువుల ఋణం కోసం

ਰਾਵਣਾਰਿ ਪ੍ਰਗਟ ਭਏ ਜਗ ਆਨ ਰਾਮ ਅਵਤਾਰ ॥੫੨॥
raavanaar pragatt bhe jag aan raam avataar |52|

పదమూడవ నెల ప్రారంభంలో, సాధువుల రక్షణ కోసం రావణుడి శత్రువు రాముడు అవతరించాడు.52.

ਭਰਥ ਲਛਮਨ ਸਤ੍ਰੁਘਨ ਪੁਨਿ ਭਏ ਤੀਨ ਕੁਮਾਰ ॥
bharath lachhaman satrughan pun bhe teen kumaar |

అప్పుడు భరతుడు, లక్ష్మణుడు మరియు శత్రుఘ్నుడు ముగ్గురు కుమారులు (ఇతరులు) అయ్యారు.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿਨ ਬਾਜੀਯੰ ਨ੍ਰਿਪ ਰਾਜ ਬਾਜਨ ਦੁਆਰ ॥
bhaat bhaatin baajeeyan nrip raaj baajan duaar |

అప్పుడు భరతుడు, లక్ష్మణుడు మరియు శత్రుఘ్నుడు అనే ముగ్గురు యువరాజులు జన్మించారు మరియు దశరథుని రాజభవనం యొక్క ద్వారం వద్ద వివిధ రకాల సంగీత వాయిద్యాలు వాయించబడ్డాయి.

ਪਾਇ ਲਾਗ ਬੁਲਾਇ ਬਿਪਨ ਦੀਨ ਦਾਨ ਦੁਰੰਤਿ ॥
paae laag bulaae bipan deen daan durant |

బ్రాహ్మణులను పిలిచి, (వారి) పాదాలపై పడి అనేక దానాలు చేశాడు.

ਸਤ੍ਰੁ ਨਾਸਤ ਹੋਹਿਗੇ ਸੁਖ ਪਾਇ ਹੈਂ ਸਭ ਸੰਤ ॥੫੩॥
satru naasat hohige sukh paae hain sabh sant |53|

బ్రాహ్మణుల పాదాలకు నమస్కరించి, వారికి లెక్కలేనన్ని కానుకలు ఇచ్చాడు మరియు ఇప్పుడు శత్రువులు నాశనమవుతారని, సాధువులు శాంతి మరియు సౌఖ్యాన్ని పొందుతారని ప్రజలందరూ భావించారు.53.

ਲਾਲ ਜਾਲ ਪ੍ਰਵੇਸਟ ਰਿਖਬਰ ਬਾਜ ਰਾਜ ਸਮਾਜ ॥
laal jaal pravesatt rikhabar baaj raaj samaaj |

ఎర్రటి వలలు ధరించిన గుర్రాలు

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿਨ ਦੇਤ ਭਯੋ ਦਿਜ ਪਤਨ ਕੋ ਨ੍ਰਿਪਰਾਜ ॥
bhaat bhaatin det bhayo dij patan ko nriparaaj |

వజ్రాలు మరియు ఆభరణాల హారాలు ధరించి, ఋషులు రాజ వైభవాన్ని విస్తరిస్తున్నారు మరియు రాజు రెండుసార్లు జన్మించిన (ద్విజులు) బంగారం మరియు వెండి కోసం పత్రాలను సమర్పించారు.

ਦੇਸ ਅਉਰ ਬਿਦੇਸ ਭੀਤਰ ਠਉਰ ਠਉਰ ਮਹੰਤ ॥
des aaur bides bheetar tthaur tthaur mahant |

మహంతులు దేశ, విదేశాల్లో ఎక్కడెక్కడికో నాట్యం చేశారు.

ਨਾਚ ਨਾਚ ਉਠੇ ਸਭੈ ਜਨੁ ਆਜ ਲਾਗ ਬਸੰਤ ॥੫੪॥
naach naach utthe sabhai jan aaj laag basant |54|

వివిధ ప్రాంతాలలోని పెద్దలు తమ ఆనందాన్ని ప్రదర్శిస్తున్నారు మరియు ప్రజలందరూ వసంత రుతువులో ఉల్లాసంగా నృత్యం చేస్తున్నారు.54.

ਕਿੰਕਣੀਨ ਕੇ ਜਾਲ ਭੂਖਤਿ ਬਾਜ ਅਉ ਗਜਰਾਜ ॥
kinkaneen ke jaal bhookhat baaj aau gajaraaj |

నత్తల వలలతో అలంకరించబడిన గుర్రాలు మరియు ఏనుగులు

ਸਾਜ ਸਾਜ ਦਏ ਦਿਜੇਸਨ ਆਜ ਕਉਸਲ ਰਾਜ ॥
saaj saaj de dijesan aaj kausal raaj |

ఏనుగులు మరియు గుర్రాలపై గంటల వలయాన్ని అలంకరించడం కనిపిస్తుంది మరియు అలాంటి ఏనుగులు మరియు గుర్రాలను రాజులు కౌసల్య భర్త దశరథుడికి సమర్పించారు.

ਰੰਕ ਰਾਜ ਭਏ ਘਨੇ ਤਹ ਰੰਕ ਰਾਜਨ ਜੈਸ ॥
rank raaj bhe ghane tah rank raajan jais |

మహా దరిద్రులైన ఆ పేదలు రాజుల్లా తయారయ్యారు.

ਰਾਮ ਜਨਮਤ ਭਯੋ ਉਤਸਵ ਅਉਧ ਪੁਰ ਮੈ ਐਸ ॥੫੫॥
raam janamat bhayo utasav aaudh pur mai aais |55|

అయోధ్యలో రాముడు పుట్టిన రోజున కానుకలతో నిండిన యాచకులు రాజులా మారారని పండుగ జరిగింది.55.

ਦੁੰਦਭ ਅਉਰ ਮ੍ਰਿਦੰਗ ਤੂਰ ਤੁਰੰਗ ਤਾਨ ਅਨੇਕ ॥
dundabh aaur mridang toor turang taan anek |

ధోన్సే, మృదంగ, తూర్, తరంగ్ మరియు బీన్ మొదలైనవాటిని చాలా మంది ఘంటసాల వాయించారు.

ਬੀਨ ਬੀਨ ਬਜੰਤ ਛੀਨ ਪ੍ਰਬੀਨ ਬੀਨ ਬਿਸੇਖ ॥
been been bajant chheen prabeen been bisekh |

డ్రమ్స్ మరియు క్లారియోనెట్‌ల రాగాలు వేణువులు మరియు లైర్‌ల ధ్వనితో పాటు వినిపిస్తున్నాయి.

ਝਾਝ ਬਾਰ ਤਰੰਗ ਤੁਰਹੀ ਭੇਰਨਾਦਿ ਨਿਯਾਨ ॥
jhaajh baar tarang turahee bheranaad niyaan |

ఝంఝా, బార్, తరంగ్, టూరి, భేరీ, సూత్రీ నగరాలు వాయించారు.

ਮੋਹਿ ਮੋਹਿ ਗਿਰੇ ਧਰਾ ਪਰ ਸਰਬ ਬਯੋਮ ਬਿਵਾਨ ॥੫੬॥
mohi mohi gire dharaa par sarab bayom bivaan |56|

గంటలు, వాల్రస్ మరియు కెటిల్‌డ్రమ్‌ల శబ్దాలు వినగలవు మరియు ఈ శబ్దాలు చాలా ఆకర్షణీయంగా ఉంటాయి, దేవతల వాయు వాహనాలు ఆకట్టుకుంటాయి.56.

ਜਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰ ਬਿਦੇਸ ਦੇਸਨ ਹੋਤ ਮੰਗਲਚਾਰ ॥
jatr tatr bides desan hot mangalachaar |

వివిధ దేశాలు, విదేశాల్లో చర్చలు జరిగాయి.

ਬੈਠਿ ਬੈਠਿ ਕਰੈ ਲਗੇ ਸਬ ਬਿਪ੍ਰ ਬੇਦ ਬਿਚਾਰ ॥
baitth baitth karai lage sab bipr bed bichaar |

ఇక్కడ, అక్కడ మరియు ప్రతిచోటా స్తుతి పాటలు పాడుతున్నారు మరియు బ్రాహ్మణులు వేదాలపై చర్చను ప్రారంభించారు.

ਧੂਪ ਦੀਪ ਮਹੀਪ ਗ੍ਰੇਹ ਸਨੇਹ ਦੇਤ ਬਨਾਇ ॥
dhoop deep maheep greh saneh det banaae |

(ప్రజలు) రాజ్‌భవన్‌లోని ధూప దీపంలో ప్రేమ నూనె పోస్తున్నారు.

ਫੂਲਿ ਫੂਲਿ ਫਿਰੈ ਸਭੈ ਗਣ ਦੇਵ ਦੇਵਨ ਰਾਇ ॥੫੭॥
fool fool firai sabhai gan dev devan raae |57|

ధూపం మరియు మట్టి దీపాల కారణంగా, రాజు యొక్క రాజభవనం ఎంతగా ఆకట్టుకుంది అంటే దేవతలతో పాటు ఇంద్రుడు వారి ఆనందంలో ఇటు అటు ఇటు కదులుతున్నారు.57.

ਆਜ ਕਾਜ ਭਏ ਸਬੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬੋਲਤ ਬੈਨ ॥
aaj kaaj bhe sabai ih bhaat bolat bain |

ఈరోజు మన పని అంతా అయిపోయింది (తమలో ఉన్న దేవుళ్ళు) ఇలాంటి మాటలు మాట్లాడేవారు.

ਭੂੰਮ ਭੂਰ ਉਠੀ ਜਯਤ ਧੁਨ ਬਾਜ ਬਾਜਤ ਗੈਨ ॥
bhoonm bhoor utthee jayat dhun baaj baajat gain |

ఆ రోజు తమ కోరికలన్నీ తీరాయని ప్రజలంతా చెబుతున్నారు. భూలోకం విజయ ఘోషలతో నిండిపోయి ఆకాశంలో సంగీత వాయిద్యాలు మోగుతున్నాయి.

ਐਨ ਐਨ ਧੁਜਾ ਬਧੀ ਸਭ ਬਾਟ ਬੰਦਨਵਾਰ ॥
aain aain dhujaa badhee sabh baatt bandanavaar |

ఇంటింటికీ జెండాలు కట్టి, రోడ్లన్నింటిలో బంద్‌వార్‌ను అలంకరించారు.

ਲੀਪ ਲੀਪ ਧਰੇ ਮਲਯਾਗਰ ਹਾਟ ਪਾਟ ਬਜਾਰ ॥੫੮॥
leep leep dhare malayaagar haatt paatt bajaar |58|

అన్ని ప్రదేశాలలో చిన్న జెండాలు ఉన్నాయి, అన్ని మార్గాల్లో శుభాకాంక్షలు ఉన్నాయి మరియు అన్ని దుకాణాలు మరియు బజార్లు గంధపు చెక్కలతో పూయబడ్డాయి.58.

ਸਾਜਿ ਸਾਜਿ ਤੁਰੰਗ ਕੰਚਨ ਦੇਤ ਦੀਨਨ ਦਾਨ ॥
saaj saaj turang kanchan det deenan daan |

అశ్వాలను బంగారు ఆభరణాలతో అలంకరించి పేదలకు దానం చేశారు.

ਮਸਤ ਹਸਤਿ ਦਏ ਅਨੇਕਨ ਇੰਦ੍ਰ ਦੁਰਦ ਸਮਾਨ ॥
masat hasat de anekan indr durad samaan |

పేద ప్రజలకు బంగారంతో అలంకరించబడిన గుర్రాలను అందజేస్తున్నారు మరియు ఐరావత్ (ఇంద్రుని ఏనుగు) వంటి మత్తులో ఉన్న అనేక ఏనుగులను దానధర్మాలు చేస్తున్నారు.

ਕਿੰਕਣੀ ਕੇ ਜਾਲ ਭੂਖਤ ਦਏ ਸਯੰਦਨ ਸੁਧ ॥
kinkanee ke jaal bhookhat de sayandan sudh |

నత్తల దండలతో అలంకరించబడిన మంచి రథాలు ఇవ్వడం జరిగింది.

ਗਾਇਨਨ ਕੇ ਪੁਰ ਮਨੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਆਵਤ ਬੁਧ ॥੫੯॥
gaaeinan ke pur mano ih bhaat aavat budh |59|

గంటలు పొదిగిన గుర్రాలను బహుమతులుగా ఇస్తున్నారు, గాయకుల నగరంలో వివేకం తనంతట తానుగా వస్తున్నట్లు కనిపిస్తుంది.59.

ਬਾਜ ਸਾਜ ਦਏ ਇਤੇ ਜਿਹ ਪਾਈਐ ਨਹੀ ਪਾਰ ॥
baaj saaj de ite jih paaeeai nahee paar |

గుర్రాలు మరియు వస్తువులు చాలా ఇవ్వబడ్డాయి, అంతం కనుగొనబడలేదు.

ਦਯੋਸ ਦਯੋਸ ਬਢੈ ਲਗਯੋ ਰਨਧੀਰ ਰਾਮਵਤਾਰ ॥
dayos dayos badtai lagayo ranadheer raamavataar |

అసంఖ్యాకమైన గుర్రాలు మరియు ఏనుగులను రాజు ఒక వైపు బహుమతిగా ఇచ్చాడు, మరోవైపు రాముడు రోజురోజుకు పెరగడం ప్రారంభించాడు.

ਸਸਤ੍ਰ ਸਾਸਤ੍ਰਨ ਕੀ ਸਭੈ ਬਿਧ ਦੀਨ ਤਾਹਿ ਸੁਧਾਰ ॥
sasatr saasatran kee sabhai bidh deen taeh sudhaar |

వారికి శాస్త్రాన్ని, శాస్త్ర పద్ధతులన్నీ వివరించడం జరిగింది.

ਅਸਟ ਦਯੋਸਨ ਮੋ ਗਏ ਲੈ ਸਰਬ ਰਾਮਕੁਮਾਰ ॥੬੦॥
asatt dayosan mo ge lai sarab raamakumaar |60|

అతనికి అవసరమైన అన్ని ఆయుధాలు మరియు మతపరమైన పాఠాలు బోధించబడ్డాయి మరియు రామ్ ఎనిమిది రోజులలో (అంటే చాలా తక్కువ వ్యవధిలో) ప్రతిదీ నేర్చుకున్నాడు.60.

ਬਾਨ ਪਾਨ ਕਮਾਨ ਲੈ ਬਿਹਰੰਤ ਸਰਜੂ ਤੀਰ ॥
baan paan kamaan lai biharant sarajoo teer |

చేతిలో విల్లంబులు పట్టుకుని (నలుగురు సోదరులు) సుర్జు నది ఒడ్డున నడిచేవారు.

ਪੀਤ ਪੀਤ ਪਿਛੋਰ ਕਾਰਨ ਧੀਰ ਚਾਰਹੁੰ ਬੀਰ ॥
peet peet pichhor kaaran dheer chaarahun beer |

వారు సరయూ నది ఒడ్డున తిరగడం ప్రారంభించారు మరియు నలుగురు సోదరులు పసుపు ఆకులు మరియు సీతాకోకచిలుకలను సేకరించారు.

ਬੇਖ ਬੇਖ ਨ੍ਰਿਪਾਨ ਕੇ ਬਿਹਰੰਤ ਬਾਲਕ ਸੰਗ ॥
bekh bekh nripaan ke biharant baalak sang |

అన్నదమ్ములందరూ రాజుల వేషంలో పిల్లలతో ప్రయాణం చేసేవారు.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਨ ਕੇ ਧਰੇ ਤਨ ਚੀਰ ਰੰਗ ਤਰੰਗ ॥੬੧॥
bhaat bhaatan ke dhare tan cheer rang tarang |61|

రాకుమారులందరూ కలిసి కదలడం చూసి, సరయు అలలు అనేక రంగుల వస్త్రాలను ప్రదర్శించాయి.61.

ਐਸਿ ਬਾਤ ਭਈ ਇਤੈ ਉਹ ਓਰ ਬਿਸ੍ਵਾਮਿਤ੍ਰ ॥
aais baat bhee itai uh or bisvaamitr |

ఇటు అటు ఇటువైపు (అడవిలో) విశ్వామిత్రునికి ఇలాంటివి జరుగుతూనే ఉన్నాయి

ਜਗ ਕੋ ਸੁ ਕਰਿਯੋ ਅਰੰਭਨ ਤੋਖਨਾਰਥ ਪਿਤ੍ਰ ॥
jag ko su kariyo aranbhan tokhanaarath pitr |

ఇదంతా ఇటువైపు జరుగుతుండగా అటువైపు విశ్వామిత్రుడు తన మనుష్యుల పూజ కోసం యజ్ఞం ప్రారంభించాడు.