శ్రీ దశమ్ గ్రంథ్

పేజీ - 316

ਗਾਵਤ ਗੀਤ ਬਿਲਾਵਲ ਮੈ ਜੁਰਿ ਬਾਹਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਥਾ ਇਹ ਸਾਜੈ ॥

gaavat geet bilaaval mai jur baahan sayaam kathaa ih saajai |

ఒకరి చేతులు మరొకరు పట్టుకుని బిలావల్ రాగంలో పాటలు పాడుతూ కృష్ణుడి కథను వివరిస్తారు.

ਅੰਗਿ ਅਨੰਗ ਬਢਿਓ ਤਿਨ ਕੇ ਪਿਖ ਕੈ ਜਿਹ ਲਾਜ ਕੋ ਭਾਜਨ ਭਾਜੈ ॥੨੪੦॥

ang anang badtio tin ke pikh kai jih laaj ko bhaajan bhaajai |240|

ప్రేమ దేవుడు వారి అవయవాలపై తన పట్టును పెంచుతున్నాడు మరియు వారందరినీ చూసి కూడా నిరాడంబరత సిగ్గుపడుతున్నాడు.240.

ਗਾਵਤ ਗੀਤ ਬਿਲਾਵਲ ਮੈ ਸਭ ਹੀ ਮਿਲਿ ਗੋਪਿਨ ਉਜਲ ਕਾਰੀ ॥

gaavat geet bilaaval mai sabh hee mil gopin ujal kaaree |

తెలుపు మరియు నలుపు గోపికలందరూ కలిసి బిలావల్ (రాగంలో) పాటలు పాడతారు.

ਕਾਨਰ ਕੋ ਭਰਤਾ ਕਰਬੇ ਕਹੁ ਬਾਛਤ ਹੈ ਪਤਲੀ ਅਰੁ ਭਾਰੀ ॥

kaanar ko bharataa karabe kahu baachhat hai patalee ar bhaaree |

నలుపు మరియు తెలుపు గోపికలందరూ పాటలు పాడుతున్నారు మరియు సన్నగా మరియు బరువైన గోపికలందరూ కృష్ణుడిని తమ భర్తగా కోరుకుంటున్నారు.

ਸ੍ਯਾਮ ਕਰੈ ਤਿਨ ਕੇ ਮੁਖ ਕੌ ਪਿਖਿ ਜੋਤਿ ਕਲਾ ਸਸਿ ਕੀ ਫੁਨਿ ਹਾਰੀ ॥

sayaam karai tin ke mukh kau pikh jot kalaa sas kee fun haaree |

శ్యామ్‌కవి ముఖం చూడగానే వెన్నెల కళ పోయింది అంటాడు.

ਨ੍ਰਹਾਵਤ ਹੈ ਜਮੁਨਾ ਜਲ ਮੈ ਜਨੁ ਫੂਲ ਰਹੀ ਗ੍ਰਿਹ ਮੈ ਫੁਲਵਾਰੀ ॥੨੪੧॥

nrahaavat hai jamunaa jal mai jan fool rahee grih mai fulavaaree |241|

వారి ముఖాలను చూడగానే చంద్రుని అతీంద్రియ శక్తులు తమ ప్రకాశాన్ని కోల్పోయి యమునా నదిలో స్నానమాచరించినట్లు కనబడుతున్నాయి.

ਨ੍ਰਹਾਵਤ ਹੈ ਗੁਪੀਆ ਜਲ ਮੈ ਤਿਨ ਕੇ ਮਨ ਮੈ ਫੁਨਿ ਹਉਲ ਨ ਕੋ ॥

nrahaavat hai gupeea jal mai tin ke man mai fun haul na ko |

గోపికలందరూ నిర్భయంగా స్నానం చేస్తున్నారు

ਗੁਨ ਗਾਵਤ ਤਾਲ ਬਜਾਵਤ ਹੈ ਤਿਹ ਜਾਇ ਕਿਧੌ ਇਕ ਠਉਲਨ ਕੋ ॥

gun gaavat taal bajaavat hai tih jaae kidhau ik tthaulan ko |

కృష్ణుడి పాటలు పాడుతూ, బాణీలు వాయిస్తూ అందరూ గుంపుగా గుమిగూడారు

ਮੁਖਿ ਤੇ ਉਚਰੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸਭੈ ਇਤਨੋ ਸੁਖ ਨ ਹਰਿ ਧਉਲਨ ਕੋ ॥

mukh te ucharai ih bhaat sabhai itano sukh na har dhaulan ko |

అలాంటి సౌఖ్యం ఇంద్రుడి రాజభవనాల్లో కూడా లేదని వారంతా చెబుతున్నారు

ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਬਿਰਾਜਤ ਹੈ ਅਤਿ ਸਹੀ ਇਕ ਬਨਿਓ ਸਰ ਸੁੰਦਰ ਕਉਲਨ ਕੋ ॥੨੪੨॥

kab sayaam biraajat hai at sahee ik banio sar sundar kaulan ko |242|

వారంతా తామరపువ్వులతో నిండిన తొట్టిలా శోభాయమానంగా కనిపిస్తారని కవి చెప్పాడు.242.

ਗੋਪੀ ਬਾਚ ਦੇਵੀ ਜੂ ਸੋ ॥

gopee baach devee joo so |

దేవతను ఉద్దేశించి గోపికల ప్రసంగం:

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

స్వయ్య

ਲੈ ਅਪੁਨੇ ਕਰ ਜੋ ਮਿਟੀਆ ਤਿਹ ਥਾਪ ਕਹੈ ਮੁਖ ਤੇ ਜੁ ਭਵਾਨੀ ॥

lai apune kar jo mitteea tih thaap kahai mukh te ju bhavaanee |

ఆమె చేతిలో మట్టితో తడుముతూ, అది దేవత అని చెప్పింది.

ਪਾਇ ਪਰੈ ਤਿਹ ਕੇ ਹਿਤ ਸੋ ਕਰਿ ਕੋਟਿ ਪ੍ਰਨਾਮੁ ਕਹੈ ਇਹ ਬਾਨੀ ॥

paae parai tih ke hit so kar kott pranaam kahai ih baanee |

మట్టిని చేతుల్లోకి తీసుకుని అమ్మవారి బొమ్మను ప్రతిష్టించి, ఆమె పాదాలకు తలవంచి, అందరూ ఇలా అన్నారు.

ਪੂਜਤ ਹੈ ਇਹ ਤੇ ਹਮ ਤੋ ਤੁਮ ਦੇਹੁ ਵਹੈ ਜੀਅ ਮੈ ਹਮ ਠਾਨੀ ॥

poojat hai ih te ham to tum dehu vahai jeea mai ham tthaanee |

(ఓ దుర్గా!) మా హృదయాలలో ఉన్న దానిని మాకు ఇచ్చి నిన్ను పూజిస్తాము.

ਹ੍ਵੈ ਹਮਰੋ ਭਰਤਾ ਹਰਿ ਜੀ ਮੁਖਿ ਸੁੰਦਰਿ ਹੈ ਜਿਹ ਕੋ ਸਸਿ ਸਾਨੀ ॥੨੪੩॥

hvai hamaro bharataa har jee mukh sundar hai jih ko sas saanee |243|

ఓ దేవత! మా హృదయం యొక్క కోరిక ప్రకారం వరం ఇచ్చినందుకు మేము నిన్ను ఆరాధిస్తాము, తద్వారా మా భర్త కృష్ణుడి చంద్రుని వంటి ముఖం.243.

ਭਾਲਿ ਲਗਾਵਤ ਕੇਸਰ ਅਛਤ ਚੰਦਨ ਲਾਵਤ ਹੈ ਸਿਤ ਕੈ ॥

bhaal lagaavat kesar achhat chandan laavat hai sit kai |

(దుర్గా విగ్రహం) నుదుటిపై కుంకుమ, అన్నం పూసుకుని, తెల్ల చందనం పూయాలి.

ਫੁਨਿ ਡਾਰਤ ਫੂਲ ਉਡਾਵਤ ਹੈ ਮਖੀਆ ਤਿਹ ਕੀ ਅਤਿ ਹੀ ਹਿਤ ਕੈ ॥

fun ddaarat fool uddaavat hai makheea tih kee at hee hit kai |

వారు ప్రేమ దేవుడి నుదుటిపై కుంకుమ, అక్షతం మరియు గంధం పూస్తారు, తరువాత పూల వర్షం కురిపిస్తారు, వారు అతనిని ప్రేమగా అభిమానిస్తారు.

ਪਟ ਧੂਪ ਪਚਾਮ੍ਰਿਤ ਦਛਨਾ ਪਾਨ ਪ੍ਰਦਛਨਾ ਦੇਤ ਮਹਾ ਚਿਤ ਕੈ ॥

patt dhoop pachaamrit dachhanaa paan pradachhanaa det mahaa chit kai |

వస్త్రం, ధూపం, జ్యోతి, దచ్నా మరియు పాన్ (నైవేద్యాలు మొదలైనవి చేయడం ద్వారా) చిట్ యొక్క పూర్తి టీతో కనిపిస్తాయి.

ਬਰਬੇ ਕਹੁ ਕਾਨ੍ਰਹ ਉਪਾਉ ਕਰੈ ਮਿਤ ਹੋ ਸੋਊ ਤਾਤ ਕਿਧੌ ਕਿਤ ਕੈ ॥੨੪੪॥

barabe kahu kaanrah upaau karai mit ho soaoo taat kidhau kit kai |244|

వారు వస్త్రాలు, ధూపద్రవ్యాలు, పంచామృతాలు, మతపరమైన బహుమతులు మరియు ప్రదక్షిణలు సమర్పించి, కృష్ణుడిని వివాహం చేసుకునేందుకు ప్రయత్నాలు చేస్తూ, మన మనసులోని కోరికను తీర్చగల స్నేహితుడు ఎవరైనా ఉండవచ్చని చెప్పారు.244.

ਗੋਪੀ ਬਾਚ ਦੇਵੀ ਜੂ ਸੋ ॥

gopee baach devee joo so |

దేవతను ఉద్దేశించి గోపికల ప్రసంగం:

ਕਬਿਤੁ ॥

kabit |

KABIT

ਦੈਤਨ ਸੰਘਾਰਨੀ ਪਤਿਤ ਲੋਕ ਤਾਰਨੀ ਸੁ ਸੰਕਟ ਨਿਵਾਰਨੀ ਕਿ ਐਸੀ ਤੂੰ ਸਕਤਿ ਹੈ ॥

daitan sanghaaranee patit lok taaranee su sankatt nivaaranee ki aaisee toon sakat hai |

(ఓ దేవీ!) రాక్షసులను సంహరించే, పడిపోయిన వారిని రక్షించే, విపత్తులను పరిష్కరించే శక్తిమంతుడవు నీవు.

ਬੇਦਨ ਉਧਾਰਨੀ ਸੁਰੇਾਂਦ੍ਰ ਰਾਜ ਕਾਰਨੀ ਪੈ ਗਉਰਜਾ ਕੀ ਜਾਗੈ ਜੋਤਿ ਅਉਰ ਜਾਨ ਕਤ ਹੈ ॥

bedan udhaaranee sureaandr raaj kaaranee pai gaurajaa kee jaagai jot aaur jaan kat hai |

ఓ దేవత! నీవు రాక్షసులను సంహరించే శక్తివి, ఈ లోకం నుండి పాపులను పడవలు ఎక్కించి, బాధలను దూరం చేసేవాడివి, నీవే వేదాల విమోచకుడవు, ఇంద్రునికి గౌరీ జ్యోతిని ప్రకాశించే రాజ్యాన్ని ఇచ్చేవాడివి.

ਧੂਅ ਮੈ ਨ ਧਰਾ ਮੈ ਨ ਧਿਆਨ ਧਾਰੀ ਮੈ ਪੈ ਕਛੂ ਜੈਸੇ ਤੇਰੇ ਜੋਤਿ ਬੀਚ ਆਨਨ ਛਕਤਿ ਹੈ ॥

dhooa mai na dharaa mai na dhiaan dhaaree mai pai kachhoo jaise tere jot beech aanan chhakat hai |

భూమిపై మరియు ఆకాశంలో నీలాంటి కాంతి మరొకటి లేదు

ਦਿਨਸ ਦਿਨੇਸ ਮੈ ਦਿਵਾਨ ਮੈ ਸੁਰੇਸ ਮੈ ਸੁਪਤ ਮਹੇਸ ਜੋਤਿ ਤੇਰੀ ਐ ਜਗਤਿ ਹੈ ॥੨੪੫॥

dinas dines mai divaan mai sures mai supat mahes jot teree aai jagat hai |245|

నీవు సూర్యుడు, చంద్రుడు, నక్షత్రాలు, ఇంద్రుడు మరియు శివుడు మొదలైన వాటిలో కాంతిగా ప్రకాశిస్తూ ఉన్నావు.

ਬਿਨਤੀ ਕਰਤ ਸਭ ਗੋਪੀ ਕਰਿ ਜੋਰਿ ਜੋਰਿ ਸੁਨਿ ਲੇਹੁ ਬਿਨਤੀ ਹਮਾਰੀ ਇਹ ਚੰਡਿਕਾ ॥

binatee karat sabh gopee kar jor jor sun lehu binatee hamaaree ih chanddikaa |

గోపికలందరూ చేతులు జోడించి (అంటూ) ఓ చండికా! మా విన్నపం వినండి.

ਸੁਰ ਤੈ ਉਬਾਰੇ ਕੋਟਿ ਪਤਿਤ ਉਧਾਰੇ ਚੰਡ ਮੁੰਡ ਮੁੰਡ ਡਾਰੇ ਸੁੰਭ ਨਿਸੁੰਭ ਕੀ ਖੰਡਿਕਾ ॥

sur tai ubaare kott patit udhaare chandd mundd mundd ddaare sunbh nisunbh kee khanddikaa |

గోపికలందరూ ముకుళిత హస్తాలతో ప్రార్థిస్తున్నారు, ఓ చండీ! మా ప్రార్థనను వినండి, ఎందుకంటే మీరు దేవతలను కూడా విమోచించారు, మిలియన్ల మంది పాపులను పడవలో ఎక్కించారు మరియు చంద్, ముండ్, సుంభ్ మరియు నిసుంభ్‌లను నాశనం చేసారు.

ਦੀਜੈ ਮਾਗਿਯੋ ਦਾਨ ਹ੍ਵੈ ਪ੍ਰਤਛ ਕਹੈ ਮੇਰੀ ਮਾਈ ਪੂਜੇ ਹਮ ਤੁਮੈ ਨਾਹੀ ਪੁਜੈ ਸੁਤ ਗੰਡਕਾ ॥

deejai maagiyo daan hvai pratachh kahai meree maaee pooje ham tumai naahee pujai sut ganddakaa |

ఓ తల్లీ! మాకు అడిగిన వరం ప్రసాదించు

ਹ੍ਵੈ ਕਰਿ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ਤਾ ਕੋ ਕਹਿਓ ਸੀਘ੍ਰ ਮਾਨ ਦੀਨੋ ਵਹੈ ਬਰ ਦਾਨ ਫੁਨਿ ਰਾਨਿਨ ਕੀ ਮੰਡਿਕਾ ॥੨੪੬॥

hvai kar prasanay taa ko kahio seeghr maan deeno vahai bar daan fun raanin kee manddikaa |246|

మేము నిన్ను మరియు గండక్ నది కుమారుడైన శాలిగ్రామాన్ని పూజిస్తున్నాము, ఎందుకంటే మీరు అతని మాటను అంగీకరించి సంతోషించారు కాబట్టి మాకు వరం ప్రసాదించు.

ਦੇਵੀ ਜੀ ਬਾਚ ਗੋਪਿਨ ਸੋ ॥

devee jee baach gopin so |

గోపికలను ఉద్దేశించి దేవత యొక్క ప్రసంగం:

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

స్వయ్య

ਹ੍ਵੈ ਭਰਤਾ ਅਬ ਸੋ ਤੁਮਰੋ ਹਰਿ ਦਾਨ ਇਹੇ ਦੁਰਗਾ ਤਿਨ ਦੀਨਾ ॥

hvai bharataa ab so tumaro har daan ihe duragaa tin deenaa |

నీ భర్త కృష్ణుడే అవుతాడు.. అని చెప్పి దుర్గ వారికి వరం ప్రసాదించింది.

ਸੋ ਧੁਨਿ ਸ੍ਰਉਨਨ ਮੈ ਸੁਨ ਕੈ ਤਿਨ ਕੋਟਿ ਪ੍ਰਨਾਮ ਤਬੈ ਉਠਿ ਕੀਨਾ ॥

so dhun sraunan mai sun kai tin kott pranaam tabai utth keenaa |

ఈ మాటలు విన్న వారంతా లేచి లక్షలాదిసార్లు అమ్మవారికి నమస్కరించారు

ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਜਸੁ ਉਚ ਮਹਾ ਕਬਿ ਨੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੈ ਫੁਨਿ ਚੀਨਾ ॥

taa chhab ko jas uch mahaa kab ne apane man mai fun cheenaa |

ఆనాటి చిత్రం యొక్క గొప్ప విజయాన్ని కవి తన మనస్సులో భావించాడు.

ਹੈ ਇਨ ਕੋ ਮਨੁ ਕਾਨਰ ਮੈ ਅਉ ਜੋ ਪੈ ਰਸ ਕਾਨਰ ਕੇ ਸੰਗਿ ਭੀਨਾ ॥੨੪੭॥

hai in ko man kaanar mai aau jo pai ras kaanar ke sang bheenaa |247|

వారందరూ కృష్ణుని ప్రేమలో వర్ణించబడి అతనిలో లీనమయ్యారని కవి తన మనస్సులో ఈ దృశ్యాన్ని ఈ విధంగా భావించాడు.247.

ਪਾਇ ਪਰੀ ਤਿਹ ਕੇ ਤਬ ਹੀ ਸਭ ਭਾਤਿ ਕਰੀ ਬਹੁ ਤਾਹਿ ਬਡਾਈ ॥

paae paree tih ke tab hee sabh bhaat karee bahu taeh baddaaee |

దేవి పాదాలపై పడి గోపికలందరూ ఆమెను రకరకాలుగా కీర్తించడం ప్రారంభించారు

ਹੈ ਜਗ ਕੀ ਕਰਤਾ ਹਰਤਾ ਦੁਖ ਹੈ ਸਭ ਤੂ ਗਨ ਗੰਧ੍ਰਬ ਮਾਈ ॥

hai jag kee karataa harataa dukh hai sabh too gan gandhrab maaee |

ఓ ప్రపంచమాత! నీవు సమస్త లోక బాధలను తొలగించువాడవు, గణాలకు మరియు గంధర్వులకు తల్లివి,

ਤਾ ਛਬਿ ਕੀ ਅਤਿ ਹੀ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਨੇ ਮੁਖ ਤੇ ਇਮ ਭਾਖਿ ਸੁਨਾਈ ॥

taa chhab kee at hee upamaa kab ne mukh te im bhaakh sunaaee |

ఆ విపరీతమైన అందం యొక్క సామ్యాన్ని ఇలా చెబుతూ కవి వర్ణించాడు

ਲਾਲ ਭਈ ਤਬ ਹੀ ਗੁਪੀਆ ਫੁਨਿ ਬਾਤ ਜਬੈ ਮਨ ਬਾਛਤ ਪਾਈ ॥੨੪੮॥

laal bhee tab hee gupeea fun baat jabai man baachhat paaee |248|

కృష్ణుడిని తమ భర్తగా గుర్తించిన తరువాత, గోపికలందరి ముఖాలు సంతోషం మరియు సిగ్గుతో నిండిపోయి ఎర్రబడ్డాయి అని కవి చెప్పాడు.248.

ਲੈ ਬਰਦਾਨ ਸਭੈ ਗੁਪੀਆ ਅਤਿ ਆਨੰਦ ਕੈ ਮਨਿ ਡੇਰਨ ਆਈ ॥

lai baradaan sabhai gupeea at aanand kai man dderan aaee |

వరం పొందిన తరువాత, గోపికలందరూ తమ హృదయాలలో చాలా సంతోషంగా ఇంటికి వచ్చారు.

ਗਾਵਤ ਗੀਤ ਸਭੈ ਮਿਲ ਕੈ ਇਕ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ਸੁ ਦੇਤ ਬਧਾਈ ॥

gaavat geet sabhai mil kai ik hvai kai prasanay su det badhaaee |

గోపికలు కోరుకున్న వరం అందుకున్నందుకు సంతోషించి తమ ఇళ్లకు తిరిగి వచ్చి ఒకరినొకరు అభినందించుకోవడం మొదలుపెట్టారు మరియు పాటలు పాడుతూ తమ ఆనందాన్ని ప్రదర్శించారు.