శ్రీ దశమ్ గ్రంథ్

పేజీ - 390


ਗੋਪਿਨ ਬਾਚ ਊਧਵ ਸੋ ॥
gopin baach aoodhav so |

ఉధవుడిని ఉద్దేశించి గోపికల ప్రసంగం:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

స్వయ్య

ਮਿਲ ਕੈ ਤਿਨ ਊਧਵ ਸੰਗਿ ਕਹਿਯੋ ਹਰਿ ਸੋ ਸੁਨ ਊਧਵ ਯੌ ਕਹੀਯੋ ॥
mil kai tin aoodhav sang kahiyo har so sun aoodhav yau kaheeyo |

వారు (గోపికలు) కలిసి ఉదవ్‌తో, ఓ ఉదవా! వినండి, శ్రీకృష్ణునితో ఇలా చెప్పండి.

ਕਹਿ ਕੈ ਕਰਿ ਊਧਵ ਗ੍ਯਾਨ ਜਿਤੋ ਪਠਿਯੋ ਤਿਤਨੋ ਸਭ ਹੀ ਗਹੀਯੋ ॥
keh kai kar aoodhav gayaan jito patthiyo titano sabh hee gaheeyo |

వారందరూ సమిష్టిగా ఉధవతో ఇలా అన్నారు, ఓ ఉధవా! మీరు కృష్ణుడితో ఇలా మాట్లాడవచ్చు, అతను మీ ద్వారా పంపిన జ్ఞాన పదాలన్నీ మా ద్వారా గ్రహించబడ్డాయి

ਸਭ ਹੀ ਇਨ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਪੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿਯੋ ਹਿਤ ਆਖਨ ਸੋ ਚਹੀਯੋ ॥
sabh hee in gvaaran pai kab sayaam kahiyo hit aakhan so chaheeyo |

కవి శ్యామ్ మాట్లాడుతూ, ఈ గోపికలందరి ప్రేమ తనతో చెప్పాలి.

ਇਨ ਕੋ ਤੁਮ ਤਿਆਗ ਗਏ ਮਥੁਰਾ ਹਮਰੀ ਸੁਧਿ ਲੇਤ ਸਦਾ ਰਹੀਯੋ ॥੯੨੯॥
ein ko tum tiaag ge mathuraa hamaree sudh let sadaa raheeyo |929|

ఓ ఉధవా! మన క్షేమాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని, కృష్ణుడికి ఖచ్చితంగా చెప్పండి, అతను మమ్మల్ని విడిచిపెట్టి మతురకు వెళ్ళాడు, కానీ అక్కడ కూడా అతను మాతో సన్నిహితంగా ఉండాలి.

ਜਬ ਊਧਵ ਸੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਿਯੋ ਤਬ ਊਧਵ ਕੋ ਮਨ ਪ੍ਰੇਮ ਭਰਿਯੋ ਹੈ ॥
jab aoodhav so ih bhaat kahiyo tab aoodhav ko man prem bhariyo hai |

గోపికలు ఉధవునితో ఇదంతా చెప్పినప్పుడు, అతను కూడా ప్రేమతో నిండిపోయాడు

ਅਉਰ ਗਈ ਸੁਧਿ ਭੂਲ ਸਭੈ ਮਨ ਤੇ ਸਭ ਗ੍ਯਾਨ ਹੁਤੋ ਸੁ ਟਰਿਯੋ ਹੈ ॥
aaur gee sudh bhool sabhai man te sabh gayaan huto su ttariyo hai |

అతను స్పృహ కోల్పోయాడు మరియు అతని మనస్సులో జ్ఞానం యొక్క ప్రకాశం ముగిసింది

ਸੋ ਮਿਲਿ ਕੈ ਸੰਗਿ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਕੇ ਅਤਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕੀ ਬਾਤ ਕੇ ਸੰਗਿ ਢਰਿਯੋ ਹੈ ॥
so mil kai sang gvaaran ke at preet kee baat ke sang dtariyo hai |

అతను గోపికలతో కలిసి విపరీతమైన ప్రేమ గురించి మాట్లాడటానికి అలవాటు పడ్డాడు. (అనిపించినట్లు)

ਗ੍ਯਾਨ ਕੇ ਡਾਰ ਮਨੋ ਕਪਰੇ ਹਿਤ ਕੀ ਸਰਿਤਾ ਹਿਤ ਮਹਿ ਕੂਦ ਪਰਿਯੋ ਹੈ ॥੯੩੦॥
gayaan ke ddaar mano kapare hit kee saritaa hit meh kood pariyo hai |930|

అతను కూడా గోపికల సహవాసంలో ప్రేమ గురించి మాట్లాడటం ప్రారంభించాడు మరియు అతను వివేకం యొక్క బట్టలు విప్పి ప్రేమ ప్రవాహంలో మునిగిపోయినట్లు కనిపించింది.930.

ਯੌ ਕਹਿ ਸੰਗਿ ਗੁਆਰਨਿ ਕੇ ਜਬ ਹੀ ਸਭ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਕੋ ਹਿਤ ਚੀਨੋ ॥
yau keh sang guaaran ke jab hee sabh gvaaran ko hit cheeno |

ఉధవుడు గోపికల ప్రేమను గుర్తించినప్పుడు, అతను కూడా గోపికలతో ప్రేమ గురించి మాట్లాడటం ప్రారంభించాడు

ਊਧਵ ਗ੍ਯਾਨ ਦਯੋ ਤਜਿ ਕੈ ਮਨ ਮੈ ਜਬ ਪ੍ਰੇਮ ਕੋ ਸੰਗ੍ਰਹ ਕੀਨੋ ॥
aoodhav gayaan dayo taj kai man mai jab prem ko sangrah keeno |

ఉధవ తన మనస్సులో ప్రేమను కూడగట్టుకొని తన జ్ఞానాన్ని విడిచిపెట్టాడు

ਹੋਇ ਗਯੋ ਤਨਮੈ ਹਿਤ ਸੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਿਯੋ ਸੁ ਕਰਿਯੋ ਬ੍ਰਿਜ ਹੀਨੋ ॥
hoe gayo tanamai hit so ih bhaat kahiyo su kariyo brij heeno |

అతని మనస్సు ఎంత ప్రేమతో నిండి ఉంది అంటే బ్రజను విడిచిపెట్టిన కృష్ణుడు బ్రజను చాలా పేదవాడిగా మార్చాడని కూడా చెప్పాడు.

ਤ੍ਯਾਗਿ ਗਏ ਤੁਮ ਕੋ ਮਥਰਾ ਤਿਹ ਤੇ ਹਰਿ ਕਾਮ ਸਖੀ ਘਟ ਕੀਨੋ ॥੯੩੧॥
tayaag ge tum ko matharaa tih te har kaam sakhee ghatt keeno |931|

అయితే ఓ మిత్రమా! కృష్ణుడు మధురకు వెళ్ళిన రోజు, అతని లైంగిక ప్రవృత్తి క్షీణించింది.931.

ਊਧਵ ਬਾਚ ਗੋਪਿਨ ਸੋ ॥
aoodhav baach gopin so |

గోపికలను ఉద్దేశించి ఉధవుని ప్రసంగం:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

స్వయ్య

ਜਾਇ ਕੈ ਹਉ ਮਥਰਾ ਮੈ ਸਖੀ ਹਰਿ ਤੇ ਤੁਮ ਲਯੈਬੇ ਕੋ ਦੂਤ ਪਠੈ ਹੋਂ ॥
jaae kai hau matharaa mai sakhee har te tum layaibe ko doot patthai hon |

ఓ యువ ఆడపిల్లలారా! మధుర చేరుకున్న తర్వాత, నిన్ను మధురకు తీసుకెళ్లడానికి కృష్ణుడి ద్వారా నేను ఒక రాయబారిని పంపుతాను

ਬੀਤਤ ਜੋ ਤੁਮ ਪੈ ਬਿਰਥਾ ਸਭ ਹੀ ਜਦੁਰਾਇ ਕੇ ਪਾਸ ਕਹੈ ਹੋਂ ॥
beetat jo tum pai birathaa sabh hee jaduraae ke paas kahai hon |

ఎలాంటి కష్టాలు వచ్చినా నేను వాటిని కృష్ణుడికి తెలియజేస్తాను

ਕੈ ਤੁਮਰੀ ਬਿਨਤੀ ਉਹ ਪੈ ਬਿਧਿ ਜਾ ਰਿਝ ਹੈ ਬਿਧਿ ਤਾ ਰਿਝਵੈ ਹੋਂ ॥
kai tumaree binatee uh pai bidh jaa rijh hai bidh taa rijhavai hon |

మీ అభ్యర్థనను తెలియజేసిన తర్వాత కృష్ణుడిని ఏ విధంగానైనా సంతోషపెట్టడానికి ప్రయత్నిస్తాను

ਪਾਇਨ ਪੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਹਰਿ ਕੌ ਬ੍ਰਿਜ ਭੀਤਰ ਫੇਰਿ ਲਿਯੈ ਹੋਂ ॥੯੩੨॥
paaein pai kab sayaam kahai har kau brij bheetar fer liyai hon |932|

నేను అతని పాదాలపై పడి బ్రజా వద్దకు మళ్లీ తీసుకువస్తాను.

ਯੌ ਜਬ ਊਧਵ ਬਾਤ ਕਹੀ ਉਠਿ ਪਾਇਨ ਲਾਗਤ ਭੀ ਤਬ ਸੋਊ ॥
yau jab aoodhav baat kahee utth paaein laagat bhee tab soaoo |

ఉధవుడు ఈ మాటలు చెప్పగానే అతని పాదాలను తాకడానికి గోపికలందరూ లేచారు

ਦੂਖ ਘਟਿਓ ਤਿਨ ਕੇ ਮਨ ਤੇ ਅਤਿ ਹੀ ਮਨ ਭੀਤਰ ਆਨੰਦ ਹੋਊ ॥
dookh ghattio tin ke man te at hee man bheetar aanand hoaoo |

వారి మనసులోని దుఃఖం తగ్గి అంతరంగంలో సంతోషం పెరిగింది

ਕੈ ਬਿਨਤੀ ਸੰਗਿ ਊਧਵ ਕੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਬਿਧਿ ਯਾ ਉਚਰੋਊ ॥
kai binatee sang aoodhav ke kab sayaam kahai bidh yaa ucharoaoo |

కవి శ్యామ్ ఇలా అన్నాడు, ఉధవ మరింత వేడుకున్నాడు (ఆ గోపికలు) ఇలా అన్నాడు,

ਸ੍ਯਾਮ ਸੋ ਜਾਇ ਕੈ ਯੌ ਕਹੀਯੋ ਕਰਿ ਕੈ ਕਹਿਯੋ ਪ੍ਰੀਤਿ ਨ ਤ੍ਯਾਗਤ ਕੋਊ ॥੯੩੩॥
sayaam so jaae kai yau kaheeyo kar kai kahiyo preet na tayaagat koaoo |933|

ఉధవను వేడుకొని, వారు ఇలా అన్నారు, ఓ ఉధవా! మీరు అక్కడికి వెళ్ళినప్పుడు, ప్రేమలో పడిన తర్వాత ఎవరూ దానిని విడిచిపెట్టరని కృష్ణుడికి చెప్పవచ్చు.933.

ਕੁੰਜ ਗਲੀਨ ਮੈ ਖੇਲਤ ਹੀ ਸਭ ਹੀ ਮਨ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਕੋ ਹਰਿਓ ॥
kunj galeen mai khelat hee sabh hee man gvaaran ko hario |

మీరు కుంజ్ వీధుల్లో ఆడుకుంటూ గోపికలందరి హృదయాలను గెలుచుకున్నారు.

ਜਿਨ ਕੇ ਹਿਤ ਲੋਗਨ ਹਾਸ ਸਹਿਯੋ ਜਿਨ ਕੇ ਹਿਤ ਸਤ੍ਰਨ ਸੋ ਲਰਿਓ ॥
jin ke hit logan haas sahiyo jin ke hit satran so lario |

ఓ కృష్ణా, నువ్వు పళ్లెంలో ఆడుకుంటూ, గోపికలందరి మనస్సును ఆకర్షించావు, దానికోసం నువ్వు ప్రజల హేళనను భరించావు మరియు ఎవరి కోసం శత్రువులతో పోరాడావు.

ਸੰਗਿ ਊਧਵ ਕੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਬਿਨਤੀ ਕਰਿ ਕੈ ਇਮ ਉਚਰਿਓ ॥
sang aoodhav ke kab sayaam kahai binatee kar kai im uchario |

కవి శ్యామ్ ఇలా అంటాడు, (గోపికలు) వేడుకుంటూ ఉదవ్‌తో ఇలా జపించారు.

ਹਮ ਤ੍ਯਾਗਿ ਗਏ ਬ੍ਰਿਜ ਮੈ ਮਥਰਾ ਤਿਹ ਤੇ ਤੁਮ ਕਾਮ ਬੁਰੋ ਕਰਿਓ ॥੯੩੪॥
ham tayaag ge brij mai matharaa tih te tum kaam buro kario |934|

గోపికలు ఇలా అన్నారు, ఉధవుని వేడుకుంటూ, ఓ కృష్ణా! మమ్మల్ని విడిచిపెట్టి, మీరు మతురాకు వెళ్లిపోయారు, ఇది మీ చెడ్డ చర్య.934.

ਬ੍ਰਿਜ ਬਾਸਨ ਤ੍ਯਾਗਿ ਗਏ ਮਥੁਰਾ ਪੁਰ ਬਾਸਿਨ ਕੇ ਰਸ ਭੀਤਰ ਪਾਗਿਓ ॥
brij baasan tayaag ge mathuraa pur baasin ke ras bheetar paagio |

బ్రజ నివాసులను విడిచిపెట్టి, మీరు దూరంగా వెళ్లి మతురా నివాసుల ప్రేమలో మునిగిపోయారు.

ਪ੍ਰੇਮ ਜਿਤੋ ਪਰ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਥੋ ਉਨ ਸੰਗਿ ਰਚੇ ਇਨ ਤੇ ਸਭ ਭਾਗਿਓ ॥
prem jito par gvaaran tho un sang rache in te sabh bhaagio |

గోపికలతో నీకు ఉన్న ప్రేమ అంతా ఇప్పుడు వదులుకుంది.

ਦੈ ਤੁਹਿ ਹਾਥਿ ਸੁਨੋ ਬਤੀਯਾ ਹਮ ਜੋਗ ਕੇ ਭੇਖ ਪਠਾਵਨ ਲਾਗਿਓ ॥
dai tuhi haath suno bateeyaa ham jog ke bhekh patthaavan laagio |

మరియు ఇది ఇప్పుడు మతురా నివాసితులతో అనుబంధించబడింది

ਤਾ ਸੰਗਿ ਊਧਵ ਯੌ ਕਹੀਯੋ ਹਰਿ ਜੂ ਤੁਮ ਪ੍ਰੇਮ ਸਭੈ ਅਬ ਤ੍ਯਾਗਿਓ ॥੯੩੫॥
taa sang aoodhav yau kaheeyo har joo tum prem sabhai ab tayaagio |935|

ఓ ఉధవా! అతను యోగా యొక్క వేషాన్ని మాకు పంపాడు, ఓ ఉధవా! కృష్ణుడికి మనపై ప్రేమ లేదని చెప్పు.

ਊਧਵ ਜੋ ਤਜਿ ਕੈ ਬ੍ਰਿਜ ਕੋ ਚਲਿ ਕੈ ਜਬ ਹੀ ਮਥੁਰਾ ਪੁਰਿ ਜਈਯੈ ॥
aoodhav jo taj kai brij ko chal kai jab hee mathuraa pur jeeyai |

ఓ ఉధవా! (మీరు) బ్రజ్ వదిలి మధుర నగర్‌కు వెళ్లినప్పుడు.

ਪੈ ਅਪੁਨੇ ਚਿਤ ਮੈ ਹਿਤ ਕੈ ਹਮ ਓਰ ਤੇ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਪਾਇਨ ਪਈਯੈ ॥
pai apune chit mai hit kai ham or te sayaam ke paaein peeyai |

ఓ ఉధవా! బ్రజాను విడిచిపెట్టి, మీరు మతురకు వెళ్లినప్పుడు, మా వైపు నుండి ప్రేమతో అతని పాదాలపై పడండి

ਕੈ ਅਤਿ ਹੀ ਬਿਨਤੀ ਤਿਹ ਪੈ ਫਿਰ ਕੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੋ ਉਤਰ ਦਈਯੈ ॥
kai at hee binatee tih pai fir kai ih bhaat so utar deeyai |

ఎవరైనా ప్రేమలో పడితే, దానిని చివరి వరకు మోయాలని చాలా వినయంతో చెప్పండి.

ਪ੍ਰੀਤਿ ਨਿਬਾਹੀਯੈ ਤਉ ਕਰੀਯੈ ਪਰ ਯੌ ਨਹੀ ਕਾਹੂੰ ਸੋ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕਰਈਯੈ ॥੯੩੬॥
preet nibaaheeyai tau kareeyai par yau nahee kaahoon so preet kareeyai |936|

ఒకడు చేయలేక పోతే ప్రేమలో పడి ఏం లాభం.936.

ਊਧਵ ਮੋ ਸੁਨ ਲੈ ਬਤੀਯਾ ਜਦੁਬੀਰ ਕੋ ਧ੍ਯਾਨ ਜਬੈ ਕਰਿ ਹੋਂ ॥
aoodhav mo sun lai bateeyaa jadubeer ko dhayaan jabai kar hon |

ఓ ఉధవా! మా మాట వినండి

ਬਿਰਹਾ ਤਬ ਆਇ ਕੈ ਮੋਹਿ ਗ੍ਰਸੈ ਤਿਹ ਕੇ ਗ੍ਰਸਏ ਨ ਜੀਯੋ ਮਰਿ ਹੋਂ ॥
birahaa tab aae kai mohi grasai tih ke grase na jeeyo mar hon |

మనం ఎప్పుడైతే కృష్ణుడిని ధ్యానిస్తామో, అప్పుడు మనం సజీవంగా లేము లేదా చనిపోలేము అనే వేర్పాటు అగ్ని యొక్క వేదన మనలను చాలా బాధపెడుతుంది.

ਨ ਕਛੂ ਸੁਧਿ ਮੋ ਤਨ ਮੈ ਰਹਿ ਹੈ ਧਰਨੀ ਪਰ ਹ੍ਵੈ ਬਿਸੁਧੀ ਝਰਿ ਹੋਂ ॥
n kachhoo sudh mo tan mai reh hai dharanee par hvai bisudhee jhar hon |

మన శరీరం యొక్క స్పృహ కూడా మనకు లేదు మరియు మనం స్పృహ కోల్పోయి నేలమీద పడిపోతాము

ਤਿਹ ਤੇ ਹਮ ਕੋ ਬ੍ਰਿਥਾ ਕਹੀਐ ਕਿਹ ਭਾਤਿ ਸੋ ਧੀਰਜ ਹਉ ਧਰਿ ਹੋਂ ॥੯੩੭॥
tih te ham ko brithaa kaheeai kih bhaat so dheeraj hau dhar hon |937|

అతనికి మన గందరగోళాన్ని ఎలా వివరించాలి? మేము ఓపికగా ఎలా ఉండగలమో మీరు మాకు చెప్పవచ్చు.

ਦੀਨ ਹ੍ਵੈ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਸੋਊ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਜੁ ਥੀ ਅਤਿ ਹੀ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥
deen hvai gvaaran soaoo kahai kab sayaam ju thee at hee abhimaanee |

పూర్వం గర్వాన్ని స్మరించుకున్న ఆ గోపికలు చాలా వినయంగా ఈ విషయాలు చెప్పారు

ਕੰਚਨ ਸੇ ਤਨ ਕੰਜ ਮੁਖੀ ਜੋਊ ਰੂਪ ਬਿਖੈ ਰਤਿ ਕੀ ਫੁਨਿ ਸਾਨੀ ॥
kanchan se tan kanj mukhee joaoo roop bikhai rat kee fun saanee |

వారే గోపికలు, ఎవరి శరీరం బంగారం లాంటిది, ముఖం తామరపువ్వు లాంటిది మరియు అందంలో రతి లాంటిది.

ਯੌ ਕਹੈ ਬ੍ਯਾਕੁਲ ਹ੍ਵੈ ਬਤੀਯਾ ਕਬਿ ਨੇ ਤਿਹ ਕੀ ਉਪਮਾ ਪਹਿਚਾਨੀ ॥
yau kahai bayaakul hvai bateeyaa kab ne tih kee upamaa pahichaanee |

ఈ విధంగా వారు దిక్కుతోచని రీతిలో మాట్లాడతారు, కవి ఈ (చూపు) పోలికను కనుగొన్నాడు.

ਊਧਵ ਗ੍ਵਾਰਨੀਯਾ ਸਫਰੀ ਸਭ ਨਾਮ ਲੈ ਸ੍ਯਾਮ ਕੋ ਜੀਵਤ ਪਾਨੀ ॥੯੩੮॥
aoodhav gvaaraneeyaa safaree sabh naam lai sayaam ko jeevat paanee |938|

వారు ఈ మాటలు చెపుతున్నారు, విసిగిపోయారు మరియు కవి ప్రకారం వారు కృష్ణా నీటిలో మాత్రమే జీవించగల ఉధవకు చేపలా కనిపిస్తారు.938.

ਆਤੁਰ ਹ੍ਵੈ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਸੁਤਾ ਸੰਗਿ ਊਧਵ ਕੇ ਸੁ ਕਹਿਯੋ ਇਮ ਬੈਨਾ ॥
aatur hvai brikhabhaan sutaa sang aoodhav ke su kahiyo im bainaa |

బాధతో రాధ ఉదవ్‌తో అలాంటి మాటలు చెప్పింది.

ਭੂਖਨ ਭੋਜਨ ਧਾਮ ਜਿਤੋ ਹਮ ਕੇ ਜਦੁਬੀਰ ਬਿਨਾ ਸੁ ਰੁਚੈ ਨਾ ॥
bhookhan bhojan dhaam jito ham ke jadubeer binaa su ruchai naa |

ఉద్వేగానికి లోనైన రాధ ఉధవతో ఇలా చెప్పింది, ఓ ఉధవా! కృష్ణుడు లేని ఆభరణాలు, ఆహారం, ఇళ్లు మొదలైనవి మనకు నచ్చవు

ਯੌਂ ਕਹਿ ਸ੍ਯਾਮ ਬਿਯੋਗ ਬਿਖੈ ਬਸਿ ਗੇ ਕਬਿ ਨੇ ਜਸ ਯੌ ਉਚਰੈਨਾ ॥
yauan keh sayaam biyog bikhai bas ge kab ne jas yau ucharainaa |

ఇలా చెబుతుంటే రాధకు ఎడబాటు వేదన కలిగింది మరియు ఏడుపులో కూడా తీవ్ర కష్టాలు పడ్డాడు

ਰੋਵਤ ਭੀ ਅਤਿ ਹੀ ਦੁਖ ਸੋ ਜੁ ਹੁਤੇ ਮਨੋ ਬਾਲ ਕੇ ਕੰਜਨ ਨੈਨਾ ॥੯੩੯॥
rovat bhee at hee dukh so ju hute mano baal ke kanjan nainaa |939|

ఆ యువకుడి కన్నులు తామరపువ్వులా కనిపించాయి.939.