శ్రీ దశమ్ గ్రంథ్

పేజీ - 354

ਜੋ ਸਿਰ ਸਤ੍ਰਨ ਕੇ ਹਰਿਤਾ ਜੋਊ ਸਾਧਨ ਕੋ ਵਰੁ ਦਾਨ ਦਿਵਉਨਾ ॥

jo sir satran ke haritaa joaoo saadhan ko var daan divaunaa |

అతను శత్రువులను నాశనం చేసేవాడు మరియు సాధువులకు వరాలను ఇచ్చేవాడు

ਬੀਚ ਰਹਿਯੋ ਜਗ ਕੇ ਰਵਿ ਕੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਜਿਹ ਕੋ ਪੁਨਿ ਖਉਨਾ ॥

beech rahiyo jag ke rav kai kab sayaam kahai jih ko pun khaunaa |

అతను ప్రపంచంలో, ఆకాశం, సూర్యుడు మొదలైన అన్నింటిలోనూ వ్యాపించి ఉన్నాడు మరియు అతను ఎప్పుడూ నాశనం చేయబడడు

ਰਾਜਤ ਯੌ ਅਲਕੈ ਤਿਨ ਕੀ ਮਨੋ ਚੰਦਨ ਲਾਗ ਰਹੇ ਅਹਿ ਛਉਨਾ ॥੬੦੦॥

raajat yau alakai tin kee mano chandan laag rahe eh chhaunaa |600|

అతని నుదుటిపై ఉన్న వెంట్రుకలు గంధపు చెట్టుకు వేలాడుతున్న సర్పపిల్లల లాగా ఉన్నాయి.600.

ਕੀਰ ਸੇ ਨਾਕ ਕੁਰੰਗ ਸੇ ਨੈਨਨ ਡੋਲਤ ਹੈ ਸੋਊ ਬੀਚ ਤ੍ਰੀਯਾ ਮੈ ॥

keer se naak kurang se nainan ddolat hai soaoo beech treeyaa mai |

ముక్కు రంధ్రము చిలుకలాగానూ, కన్నులు దోనెలాగానూ ఉన్న అతడు స్త్రీలతో సంచరిస్తున్నాడు.

ਜੋ ਮਨ ਸਤ੍ਰਨ ਬੀਚ ਰਵਿਯੋ ਜੋ ਰਹਿਯੋ ਰਵਿ ਸਾਧਨ ਬੀਚ ਹੀਯਾ ਮੈ ॥

jo man satran beech raviyo jo rahiyo rav saadhan beech heeyaa mai |

శత్రువుల మనస్సులో దాగి ఉండి, సాధకుల హృదయాలలో నిక్షిప్తమై ఉంటుంది.

ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਜਸੁ ਉਚ ਮਹਾ ਇਹ ਭਾਤਿਨ ਸੋ ਫੁਨਿ ਉਚਰੀਯਾ ਮੈ ॥

taa chhab ko jas uch mahaa ih bhaatin so fun uchareeyaa mai |

అతని ప్రతిమ యొక్క ఉన్నతమైన మరియు గొప్ప వైభవం (కవి) మళ్లీ ఈ విధంగా ఉన్నతమైనది.

ਤਾ ਰਸ ਕੀ ਹਮ ਬਾਤ ਕਹੀ ਜੋਊ ਰਾਵਨ ਸੁ ਬਸਿਯੋ ਹੈ ਜੀਆ ਮੈ ॥੬੦੧॥

taa ras kee ham baat kahee joaoo raavan su basiyo hai jeea mai |601|

శత్రువులతో పాటు సాధువుల మనస్సులో ఎప్పుడూ ఉండేవాడు, ఈ సౌందర్యాన్ని వర్ణిస్తూ, రావణుని హృదయంలో కూడా వ్యాపించిన రాముడు అని నేను చెప్తున్నాను.601.

ਖੇਲਤ ਸੰਗ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਕੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਜੋਊ ਕਾਨਰ ਕਾਲਾ ॥

khelat sang gvaarin ke kab sayaam kahai joaoo kaanar kaalaa |

నల్లని కృష్ణుడు గోపికలతో ఆడుకుంటున్నాడు

ਰਾਜਤ ਹੈ ਸੋਈ ਬੀਚ ਖਰੋ ਸੋ ਬਿਰਾਜਤ ਹੈ ਗਿਰਦੇ ਤਿਹ ਬਾਲਾ ॥

raajat hai soee beech kharo so biraajat hai girade tih baalaa |

అతను మధ్యలో నిలబడి, నాలుగు వైపులా యువ ఆడపడుచులు నిలబడి ఉన్నారు

ਫੂਲ ਰਹੇ ਜਹ ਫੂਲ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਹੈ ਅਤਿ ਹੀ ਜਹ ਚੰਦ ਉਜਾਲਾ ॥

fool rahe jah fool bhalee bidh hai at hee jah chand ujaalaa |

అతను పూర్తిగా వికసించిన పువ్వుల వలె లేదా చెల్లాచెదురుగా ఉన్న చంద్రకాంతిలా కనిపిస్తాడు

ਗੋਪਿਨ ਨੈਨਨ ਕੀ ਸੁ ਮਨੋ ਪਹਰੀ ਭਗਵਾਨ ਸੁ ਕੰਜਨ ਮਾਲਾ ॥੬੦੨॥

gopin nainan kee su mano paharee bhagavaan su kanjan maalaa |602|

శ్రీకృష్ణుడు గోపికల నేత్రములవంటి పుష్పముల మాలను ధరించినట్లు కనబడుచున్నది.602.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

దోహ్రా

ਬਰਨਨ ਚੰਦ੍ਰਭਗਾ ਕਹਿਯੋ ਅਤਿ ਨਿਰਮਲ ਕੈ ਬੁਧਿ ॥

baranan chandrabhagaa kahiyo at niramal kai budh |

అత్యంత స్వచ్ఛమైన తెలివిగల మహిళ అయిన చందర్భాగ గురించి వివరణ ఇవ్వబడింది

ਉਪਮਾ ਤਾਹਿ ਤਨਉਰ ਕੀ ਸੂਰਜ ਸੀ ਹੈ ਸੁਧਿ ॥੬੦੩॥

aupamaa taeh tnaur kee sooraj see hai sudh |603|

ఆమె శరీరం సూర్యుడిలా స్వచ్ఛమైన రూపంలో ప్రకాశిస్తుంది.603.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

స్వయ్య

ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਜਾ ਪਿਖਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਅਤਿ ਲਾਜਹਿ ਕੇ ਫੁਨਿ ਜਾਲ ਅਟੇ ਹੈ ॥

sayaam ke jaa pikh sayaam kahai at laajeh ke fun jaal atte hai |

కృష్ణుడి దగ్గరికి వెళ్లి పేరు పెట్టి పిలుస్తూ విపరీతమైన సిగ్గుతో ఏడుస్తోంది

ਜਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾ ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਪੈ ਸੁਤ ਭਾਵਨ ਭਾਵ ਸੁ ਵਾਰਿ ਸੁਟੇ ਹੈ ॥

jaa kee prabhaa at sundar pai sut bhaavan bhaav su vaar sutte hai |

ఆమె అద్భుతమైన కీర్తిపై, అనేక భావోద్వేగాలు బలి అవుతున్నాయి

ਜਿਹ ਕੋ ਪਿਖਿ ਕੈ ਜਨ ਰੀਝ ਰਹੈ ਸੁ ਮੁਨੀਨ ਕੇ ਪੇਖਿ ਧਿਆਨ ਛੁਟੇ ਹੈ ॥

jih ko pikh kai jan reejh rahai su muneen ke pekh dhiaan chhutte hai |

ఇది చూసి ప్రజలందరూ సంతోషిస్తున్నారు మరియు ఋషుల ధ్యానం తిరిగి పొందింది

ਰਾਜਤ ਰਾਧੇ ਅਹੀਰਿ ਤਨਉਰ ਕੇ ਮਾਨਹੁ ਸੂਰਜ ਸੇ ਪ੍ਰਗਟੇ ਹੈ ॥੬੦੪॥

raajat raadhe aheer tnaur ke maanahu sooraj se pragatte hai |604|

ఆ రాధిక, సూర్యుని వంటి తన అభివ్యక్తిపై, అద్భుతంగా కనిపిస్తుంది.604.

ਖੇਲਤ ਹੈ ਸੋਊ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਮੈ ਜਿਹ ਕੋ ਬ੍ਰਿਜ ਹੈ ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਡੇਰਾ ॥

khelat hai soaoo gvaarin mai jih ko brij hai at sundar dderaa |

ఆ కృష్ణుడు గోపికలతో ఆడుకుంటున్నాడు, ఎవరి అందమైన ఇల్లు బ్రజలో ఉంది

ਜਾਹੀ ਕੇ ਨੈਨ ਕੁਰੰਗ ਸੇ ਹੈ ਜਸੁਧਾ ਜੂ ਕੋ ਬਾਲਕ ਨੰਦਹਿ ਕੇਰਾ ॥

jaahee ke nain kurang se hai jasudhaa joo ko baalak nandeh keraa |

అతని కళ్ళు జింకలా ఉన్నాయి మరియు అతను నందుడు మరియు యశోదల కుమారుడు

ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਸੋ ਤਹਿ ਘੇਰ ਲਯੋ ਕਹਿਬੇ ਜਸੁ ਕੋ ਉਮਗਿਯੋ ਮਨ ਮੇਰਾ ॥

gvaarin so teh gher layo kahibe jas ko umagiyo man meraa |

గోపికలు అతన్ని ముట్టడించారు మరియు అతనిని స్తుతించాలని నా మనస్సు తహతహలాడుతోంది

ਮਾਨਹੁ ਮੈਨ ਸੋ ਖੇਲਨ ਕਾਜ ਕਰਿਯੋ ਮਿਲ ਕੈ ਮਨੋ ਚਾਦਨ ਘੇਰਾ ॥੬੦੫॥

maanahu main so khelan kaaj kariyo mil kai mano chaadan gheraa |605|

ప్రేమ దేవుడిగా అతనితో ఆడుకోవడానికి అనేక చంద్రులు చుట్టుముట్టినట్లు తెలుస్తోంది.605.

ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਰੀਝ ਰਹੀ ਹਰਿ ਪੇਖਿ ਸਭੈ ਤਜਿ ਲਾਜਿ ਸੁ ਅਉ ਡਰ ਸਾਸੋ ॥

gvaarin reejh rahee har pekh sabhai taj laaj su aau ddar saaso |

అత్తగారి భయాన్ని విడిచిపెట్టి, సిగ్గును విడిచిపెట్టి, గోపికలందరూ కృష్ణుడిని చూసి మోహింపబడ్డారు.

ਆਈ ਹੈ ਤਿਆਗਿ ਸੋਊ ਗ੍ਰਿਹ ਪੈ ਭਰਤਾਰ ਕਹੈ ਨ ਕਛੂ ਕਹਿ ਮਾ ਸੋ ॥

aaee hai tiaag soaoo grih pai bharataar kahai na kachhoo keh maa so |

ఇంట్లో ఏమీ చెప్పకుండా, భర్తను కూడా విడిచిపెట్టారు

ਡੋਲਤ ਹੈ ਸੋਊ ਤਾਲ ਬਜਾਇ ਕੈ ਗਾਵਤ ਹੈ ਕਰਿ ਕੈ ਉਪਹਾਸੋ ॥

ddolat hai soaoo taal bajaae kai gaavat hai kar kai upahaaso |

వారు ఇక్కడకు వచ్చారు మరియు వివిధ రాగాలపై పాడుతూ, వాయించుకుంటూ నవ్వుతూ అటూ ఇటూ తిరుగుతున్నారు.

ਮੋਹਿ ਗਿਰੈ ਧਰ ਪੈ ਸੁ ਤ੍ਰੀਯਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਚਿਤਵੈ ਹਰਿ ਜਾ ਸੋ ॥੬੦੬॥

mohi girai dhar pai su treeyaa kab sayaam kahai chitavai har jaa so |606|

ఆమె, కృష్ణుడు చూసే, ఆమె, మనోహరంగా, భూమిపై పడిపోతుంది.606.

ਜੋ ਜੁਗ ਤੀਸਰ ਹੈ ਕਰਤਾ ਜੋਊ ਹੈ ਤਨ ਪੈ ਧਰਿਯਾ ਪਟ ਪੀਲੇ ॥

jo jug teesar hai karataa joaoo hai tan pai dhariyaa patt peele |

అతను, త్రేతా యుగానికి ప్రభువు మరియు పసుపు వస్త్రాలు ధరించాడు

ਜਾਹਿ ਛਲਿਯੋ ਬਲਿਰਾਜ ਬਲੀ ਜਿਨਿ ਸਤ੍ਰ ਹਨੇ ਕਰਿ ਕੋਪ ਹਠੀਲੇ ॥

jaeh chhaliyo baliraaj balee jin satr hane kar kop hattheele |

బలవంతుడైన బాలి రాజును మోసం చేసి, గొప్ప కోపంతో, నిరంతర శత్రువులను నాశనం చేశాడు.

ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਰੀਝ ਰਹੀ ਧਰਨੀ ਜੁ ਧਰੇ ਪਟ ਪੀਤਨ ਪੈ ਸੁ ਰੰਗੀਲੇ ॥

gvaarin reejh rahee dharanee ju dhare patt peetan pai su rangeele |

అదే భగవంతునిపై, పసుపు వర్ణ వస్త్రాలు ధరించిన ఈ గోపికలు మోహింపబడుతున్నారు.

ਜਿਉ ਮ੍ਰਿਗਨੀ ਸਰ ਲਾਗਿ ਗਿਰੈ ਇਹ ਤਿਉ ਹਰਿ ਦੇਖਤ ਨੈਨ ਰਸੀਲੇ ॥੬੦੭॥

jiau mriganee sar laag girai ih tiau har dekhat nain raseele |607|

బాణాలచేత కొట్టబడినప్పుడు డు ఎలా పడిపోతాడో, కృష్ణుని యొక్క విలాసవంతమైన కళ్ళు (గోపికలపై) అదే ప్రభావాన్ని చూపుతున్నాయి.607.

ਕਾਨਰ ਕੇ ਸੰਗ ਖੇਲਤ ਸੋ ਅਤਿ ਹੀ ਸੁਖ ਕੋ ਕਰ ਕੈ ਤਨ ਮੈ ॥

kaanar ke sang khelat so at hee sukh ko kar kai tan mai |

శరీరంలో గొప్ప ఆనందాన్ని అనుభవిస్తూ శ్రీకృష్ణునితో ఆడుకుంటారు.

ਸ੍ਯਾਮ ਹੀ ਸੋ ਅਤਿ ਹੀ ਹਿਤ ਕੈ ਚਿਤ ਕੈ ਨਹਿ ਬੰਧਨ ਅਉ ਧਨ ਮੈ ॥

sayaam hee so at hee hit kai chit kai neh bandhan aau dhan mai |

గోపికలు విపరీతమైన ఆనందంతో కృష్ణుడితో ఆడుకుంటున్నారు మరియు కృష్ణుడిని ప్రేమించడానికి తాము పూర్తిగా స్వేచ్ఛగా భావిస్తారు

ਧਰਿ ਰੰਗਨਿ ਬਸਤ੍ਰ ਸਭੈ ਤਹਿ ਡੋਲਤ ਯੌ ਉਪਮਾ ਉਪਜੀ ਮਨ ਮੈ ॥

dhar rangan basatr sabhai teh ddolat yau upamaa upajee man mai |

(గోపికలు) అందరూ రంగురంగుల వస్త్రాలు ధరించి అక్కడ తిరుగుతారు. (వారి) సారూప్యత ఈ విధంగా (నా) మనస్సులో ఉద్భవించింది

ਜੋਊ ਫੂਲ ਮੁਖੀ ਤਹ ਫੂਲ ਕੈ ਖੇਲਤ ਫੂਲ ਸੀ ਹੋਇ ਗਈ ਬਨ ਮੈ ॥੬੦੮॥

joaoo fool mukhee tah fool kai khelat fool see hoe gee ban mai |608|

వారు రంగురంగుల బట్టలతో నిరాసక్తంగా తిరుగుతున్నారు మరియు వారి ఈ స్థితి మనస్సులో ఈ పోలికను సృష్టిస్తుంది, వారు తేనెటీగ పువ్వుల రసాన్ని పీల్చినట్లు కనిపిస్తారు మరియు అడవిలో వాటితో ఆడుకుంటున్నారు.608.

ਸਭ ਖੇਲਤ ਹੈ ਮਨਿ ਆਨੰਦ ਕੈ ਭਗਵਾਨ ਕੋ ਧਾਰਿ ਸਬੈ ਮਨ ਮੈ ॥

sabh khelat hai man aanand kai bhagavaan ko dhaar sabai man mai |

అందరూ ఆనందంతో ఆడుకుంటున్నారు, మనసులో శ్రీకృష్ణుడిని ధ్యానిస్తున్నారు

ਹਰਿ ਕੇ ਚਿਤਬੇ ਕੀ ਰਹੀ ਸੁਧਿ ਏਕਨ ਅਉਰ ਰਹੀ ਨ ਕਛੂ ਤਨ ਮੈ ॥

har ke chitabe kee rahee sudh ekan aaur rahee na kachhoo tan mai |

కృష్ణుడి దర్శనం తప్ప మరెవరి గురించి వారికి స్పృహ లేదు

ਨਹੀ ਭੂਤਲ ਮੈ ਅਰੁ ਮਾਤਲੁ ਮੈ ਇਨਿ ਸੋ ਨਹਿ ਦੇਵਨ ਕੇ ਗਨ ਮੈ ॥

nahee bhootal mai ar maatal mai in so neh devan ke gan mai |

పాతాళంలో గాని, ఆకాశంలో గాని, దేవతలలో గాని (ఎవరూ) లేరు.

ਸੋਊ ਰੀਝ ਸੋ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਅਤਿ ਹੀ ਫੁਨਿ ਡੋਲਤ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਕੇ ਗਨ ਮੈ ॥੬੦੯॥

soaoo reejh so sayaam kahai at hee fun ddolat gvaarin ke gan mai |609|

వారి మనస్సు నరలోకంలో కాదు, ఈ మృత్యులోకంలో లేదా దేవతల నివాసంలో లేదు, కానీ వారి సార్వభౌముడైన కృష్ణునిచే మోహింపబడి, వారు తమ సమతుల్యతను కోల్పోతున్నారు.609.

ਹਸਿ ਕੈ ਭਗਵਾਨ ਕਹੀ ਬਤੀਯਾ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨੁ ਸੁਤਾ ਪਿਖਿ ਰੂਪ ਨਵੀਨੋ ॥

has kai bhagavaan kahee bateeyaa brikhabhaan sutaa pikh roop naveeno |

రాధలోని కొత్త అందాన్ని చూసి శ్రీకృష్ణుడు ఆమెతో మాట్లాడాడు

ਅੰਜਨ ਆਡ ਧਰੇ ਪੁਨਿ ਬੇਸਰ ਭਾਵ ਸਭੈ ਜਿਨਿ ਭਾਵਨ ਕੀਨੋ ॥

anjan aadd dhare pun besar bhaav sabhai jin bhaavan keeno |

వివిధ భావాలను వ్యక్తపరిచే ఆభరణాలను ఆమె తన అవయవాలపై ధరించింది

ਸੁੰਦਰ ਸੇਾਂਧਰ ਕੋ ਜਿਨ ਲੈ ਕਰਿ ਭਾਲ ਬਿਖੈ ਬਿੰਦੂਆ ਇਕ ਦੀਨੋ ॥

sundar seaandhar ko jin lai kar bhaal bikhai bindooaa ik deeno |

ఆమె నుదుటిపై వెర్మిలియన్ గుర్తును పూసుకుంది మరియు ఆమె కళ్ళు నృత్యం చేయడం పట్ల ఆమె మనస్సులో చాలా సంతోషించింది.

ਨੈਨ ਨਚਾਇ ਮਨੈ ਸੁਖ ਪਾਇ ਚਿਤੈ ਜਦੁਰਾਇ ਤਬੈ ਹਸਿ ਦੀਨੋ ॥੬੧੦॥

nain nachaae manai sukh paae chitai jaduraae tabai has deeno |610|

ఆమెను చూసి యాదవుల రాజు కృష్ణుడు నవ్వాడు.610.

ਬੀਨ ਸੀ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਗਾਵਤ ਹੈ ਸੁਨਬੇ ਕਹੁ ਸੁੰਦਰ ਕਾਨਰ ਕਾਰੇ ॥

been see gvaarin gaavat hai sunabe kahu sundar kaanar kaare |

గోపికలు తీపి రాగంతో పాడుతున్నారు, కృష్ణుడు వింటున్నాడు

ਆਨਨ ਹੈ ਜਿਨ ਕੋ ਸਸਿ ਸੋ ਸੁ ਬਿਰਾਜਤ ਕੰਜਨ ਸੇ ਦ੍ਰਿਗ ਭਾਰੇ ॥

aanan hai jin ko sas so su biraajat kanjan se drig bhaare |

వారి ముఖాలు చంద్రుడిలా ఉన్నాయి మరియు కళ్ళు పెద్ద తామర పువ్వులలా ఉన్నాయి

ਝਾਝਨ ਤਾ ਕੀ ਉਠੀ ਧਰ ਪੈ ਧੁਨਿ ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਉਚਾਰੇ ॥

jhaajhan taa kee utthee dhar pai dhun taa chhab ko kab sayaam uchaare |

కవి శ్యామ్ తమ పాదాలను నేలపై ఉంచినప్పుడు తాళాల ధ్వనిని వర్ణించారు.

ਢੋਲਕ ਸੰਗਿ ਤੰਬੂਰਨ ਹੋਇ ਉਠੇ ਤਹ ਬਾਜਿ ਮ੍ਰਿਦੰਗ ਨਗਾਰੇ ॥੬੧੧॥

dtolak sang tanbooran hoe utthe tah baaj mridang nagaare |611|

చిన్న డోలు, తాన్‌పురా (తీగతో కూడిన సంగీత వాయిద్యం), డ్రమ్, ట్రంపెట్ ఎట్‌ల ధ్వనులు వినిపించే విధంగా వారి పాదాల ఝంకార శబ్దం ఉద్భవించింది. అనేవి వినిపిస్తున్నాయి.611.