శ్రీ దశమ్ గ్రంథ్

పేజీ - 474

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

స్వయ్య

ਮੂਸਲ ਲੈ ਮੁਸਲੀ ਕਰ ਮੈ ਅਰਿ ਕੋ ਪਲ ਮੈ ਦਲ ਪੁੰਜ ਹਰਿਓ ਹੈ ॥

moosal lai musalee kar mai ar ko pal mai dal punj hario hai |

బలరామ్ తన గద్దను చేతిలోకి తీసుకున్నాడు, క్షణంలో శత్రువుల సమూహాన్ని చంపాడు

ਬੀਰ ਪਰੇ ਧਰਨੀ ਪਰ ਘਾਇਲ ਸ੍ਰਉਨਤ ਸਿਉ ਤਨ ਤਾਹਿ ਭਰਿਓ ਹੈ ॥

beer pare dharanee par ghaaeil sraunat siau tan taeh bhario hai |

రక్తంతో నిండిన శరీరాలతో యోధులు భూమిపై గాయపడి పడి ఉన్నారు

ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਜਸੁ ਉਚ ਮਹਾ ਮਨ ਬੀਚ ਬਿਚਾਰ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਕਰਿਓ ਹੈ ॥

taa chhab ko jas uch mahaa man beech bichaar kai sayaam kario hai |

కవి శ్యామ్, ఆ దృశ్యాన్ని వర్ణిస్తూ అది తనకు కనిపిస్తోందని చెప్పారు

ਮਾਨਹੁ ਦੇਖਨ ਕਉ ਰਨ ਕਉਤੁਕ ਕ੍ਰੋਧ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਧਰਿਓ ਹੈ ॥੧੭੬੬॥

maanahu dekhan kau ran kautuk krodh bhiaanak roop dhario hai |1766|

యుద్ధ సన్నివేశాలను చూడడానికి 'కోపం' స్పష్టంగా కనిపించిందని.1766.

ਇਤ ਓਰ ਹਲਾਯੁਧ ਜੁਧੁ ਕਰੈ ਉਤ ਸ੍ਰੀ ਗਰੜਧੁਜ ਕੋਪ ਭਰਿਓ ਹੈ ॥

eit or halaayudh judh karai ut sree gararradhuj kop bhario hai |

ఇటువైపు బలరాం పోట్లాడుతుంటే అటువైపు కృష్ణుడు ఆవేశంతో రగిలిపోతున్నాడు

ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿ ਮੁਰਾਰਿ ਤਬੈ ਅਰਿ ਸੈਨ ਕੇ ਭੀਤਰ ਜਾਇ ਅਰਿਓ ਹੈ ॥

sasatr sanbhaar muraar tabai ar sain ke bheetar jaae ario hai |

తన ఆయుధాలను పట్టుకుని శత్రు సైన్యాన్ని ఎదిరిస్తున్నాడు.

ਮਾਰਿ ਬਿਦਾਰ ਦਏ ਦਲ ਕਉ ਰਨ ਯਾ ਬਿਧਿ ਚਿਤ੍ਰ ਬਚਿਤ੍ਰ ਕਰਿਓ ਹੈ ॥

maar bidaar de dal kau ran yaa bidh chitr bachitr kario hai |

మరియు శత్రువు యొక్క సైన్యాన్ని చంపడం, అతను ఒక విచిత్రమైన సన్నివేశాన్ని సృష్టించాడు

ਬਾਜ ਪੈ ਬਾਜ ਰਥੀ ਰਥ ਪੈ ਗਜ ਪੈ ਗਜ ਸ੍ਵਾਰ ਪੈ ਸ੍ਵਾਰ ਪਰਿਓ ਹੈ ॥੧੭੬੭॥

baaj pai baaj rathee rath pai gaj pai gaj svaar pai svaar pario hai |1767|

గుర్రం గుర్రం మీద పడుకుని, రథసారధిపై రథసారధి, ఏనుగుపై ఏనుగు మరియు రౌతుపై రౌతు కనిపించాడు.1767.

ਏਕ ਕਟੇ ਅਧ ਬੀਚਹੁੰ ਤੇ ਭਟ ਏਕਨ ਕੇ ਸਿਰ ਕਾਟਿ ਗਿਰਾਏ ॥

ek katte adh beechahun te bhatt ekan ke sir kaatt giraae |

కొంతమంది యోధులు రెండు భాగాలుగా నరికివేయబడ్డారు, చాలా మంది యోధుల తలలు నరికి విసిరివేయబడ్డారు

ਏਕ ਕੀਏ ਬਿਰਥੀ ਤਬ ਹੀ ਗਿਰ ਭੂਮਿ ਪਰੇ ਸੰਗਿ ਬਾਨਨ ਘਾਏ ॥

ek kee birathee tab hee gir bhoom pare sang baanan ghaae |

చాలా మంది రథాలు లేకుండా గాయపడి భూమిపై పడి ఉన్నారు

ਏਕ ਕੀਏ ਕਰ ਹੀਨ ਬਲੀ ਪਗ ਹੀਨ ਕਿਤੇ ਗਨਤੀ ਨਹਿ ਆਏ ॥

ek kee kar heen balee pag heen kite ganatee neh aae |

చాలా మంది చేతులు, చాలా మంది కాళ్లు కోల్పోయారు

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਕਿਨਹੂੰ ਨਹੀ ਧੀਰ ਧਰਿਓ ਤਬ ਹੀ ਰਨ ਛਾਡਿ ਪਰਾਏ ॥੧੭੬੮॥

sayaam bhanai kinahoon nahee dheer dhario tab hee ran chhaadd paraae |1768|

అవి గణించబడవు, అందరూ ఓర్పు కోల్పోయారు మరియు అందరూ యుద్ధరంగం నుండి పారిపోయారు అని కవి చెప్పాడు.1768.

ਜਾ ਦਲ ਜੀਤ ਲਯੋ ਸਿਗਰੇ ਜਗੁ ਅਉਰ ਕਹੂੰ ਰਨ ਤੇ ਨਹੀ ਹਾਰਿਓ ॥

jaa dal jeet layo sigare jag aaur kahoon ran te nahee haario |

ప్రపంచాన్ని జయించి ఎన్నడూ ఓడిపోని శత్రు సైన్యం

ਇੰਦ੍ਰ ਸੇ ਭੂਪ ਅਨੇਕ ਮਿਲੇ ਤਿਨ ਤੇ ਕਬਹੂੰ ਨਹੀ ਜਾ ਪਗੁ ਟਾਰਿਓ ॥

eindr se bhoop anek mile tin te kabahoon nahee jaa pag ttaario |

ఈ సైన్యం దానికి వ్యతిరేకంగా ఐక్యంగా పోరాడింది

ਸੋ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਜਾਇ ਦੀਯੋ ਪਲ ਮੈ ਨ ਕਿਨੂੰ ਧਨੁ ਬਾਨ ਸੰਭਾਰਿਓ ॥

so ghan sayaam bhajaae deeyo pal mai na kinoo dhan baan sanbhaario |

అదే సైన్యాన్ని కృష్ణుడు క్షణంలో పారిపోయేలా చేసాడు మరియు అతని విల్లు మరియు బాణాలను ఎవరూ పట్టుకోలేకపోయారు.

ਦੇਵ ਅਦੇਵ ਕਰੈ ਉਪਮਾ ਇਮ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਬਡੋ ਰਨ ਪਾਰਿਓ ॥੧੭੬੯॥

dev adev karai upamaa im sree jadubeer baddo ran paario |1769|

దేవతలు మరియు రాక్షసులు ఇద్దరూ కృష్ణుడి యుద్ధాన్ని మెచ్చుకుంటున్నారు.1769.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

దోహ్రా

ਦ੍ਵੈ ਅਛੂਹਨੀ ਸੈਨ ਰਨਿ ਦਈ ਸ੍ਯਾਮ ਜਬ ਘਾਇ ॥

dvai achhoohanee sain ran dee sayaam jab ghaae |

శ్రీ కృష్ణుడు యుద్ధంలో ఇద్దరు అంటరానివారిని చంపినప్పుడు,

ਮੰਤ੍ਰੀ ਸੁਮਤਿ ਸਮੇਤ ਦਲੁ ਕੋਪ ਪਰਿਓ ਅਰਰਾਇ ॥੧੭੭੦॥

mantree sumat samet dal kop pario araraae |1770|

కృష్ణుడు రెండు అతి పెద్ద సైనిక విభాగాలను ధ్వంసం చేసినప్పుడు, మంత్రి సుమతి కోపంతో సవాలు చేస్తూ అతనిపై పడింది.1770.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

స్వయ్య

ਧਾਇ ਪਰੇ ਕਰਿ ਕੋਪ ਤਬੈ ਭਟ ਦੈ ਮੁਖ ਢਾਲ ਲਏ ਕਰਵਾਰੈ ॥

dhaae pare kar kop tabai bhatt dai mukh dtaal le karavaarai |

ఆ సమయంలో యోధులు కోపంతో (ఎవరు) ముఖాలకు కవచాలు మరియు చేతుల్లో కత్తులు కలిగి ఉన్నారు.

ਸਾਮੁਹੇ ਆਇ ਹਠੀ ਹਠਿ ਸਿਉ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਾ ਇਹ ਭਾਤਿ ਹਕਾਰੈ ॥

saamuhe aae hatthee hatth siau ghan sayaam kahaa ih bhaat hakaarai |

యోధులు ఆగ్రహించి, కత్తులు మరియు కవచాలను చేతుల్లోకి తీసుకుని, వారిని సవాలు చేసిన కృష్ణుడిపై పడ్డారు మరియు వారు పట్టుదలతో అతని ముందుకు వచ్చారు.

ਮੂਸਲ ਚਕ੍ਰ ਗਦਾ ਗਹਿ ਕੈ ਸੁ ਹਤੈ ਹਰਿ ਕੌਚ ਉਠੈ ਚਿਨਗਾਰੈ ॥

moosal chakr gadaa geh kai su hatai har kauach utthai chinagaarai |

ఇటువైపు, కృష్ణుడు తన చేతుల్లోని గద, డిస్కస్, జాపత్రి మొదలైన వాటిని పట్టుకుని, భయంకరమైన దెబ్బలు కొట్టాడు మరియు కవచాల నుండి నిప్పురవ్వలు వెలువడ్డాయి.

ਮਾਨੋ ਲੁਹਾਰ ਲੀਏ ਘਨ ਹਾਥਨ ਲੋਹ ਕਰੇਰੇ ਕੋ ਕਾਮ ਸਵਾਰੈ ॥੧੭੭੧॥

maano luhaar lee ghan haathan loh karere ko kaam savaarai |1771|

ఒక ఇనుప పనివాడు తన కోరిక ప్రకారం తన సుత్తితో ఇనుమును తయారు చేస్తున్నట్లు కనిపించింది.1771

ਤਉ ਲਗ ਹੀ ਬਰਮਾਕ੍ਰਿਤ ਊਧਵ ਆਏ ਹੈ ਸ੍ਯਾਮ ਸਹਾਇ ਕੇ ਕਾਰਨ ॥

tau lag hee baramaakrit aoodhav aae hai sayaam sahaae ke kaaran |

అప్పటి వరకు, క్రత్వర్మ మరియు ఉద్ధవ కృష్ణుని సహాయం కోసం చేరుకున్నారు

ਅਉਰ ਅਕ੍ਰੂਰ ਲਏ ਸੰਗ ਜਾਦਵ ਧਾਇ ਪਰਿਓ ਅਰ ਬੀਰ ਬਿਦਾਰਨ ॥

aaur akraoor le sang jaadav dhaae pario ar beer bidaaran |

అక్రూరుడు యాదవ యోధులను కూడా తీసుకువెళ్లి శత్రువులను చంపే క్రమంలో వారిపై పడ్డాడు

ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿ ਸਭੈ ਅਪੁਨੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਮੁਖ ਮਾਰਿ ਉਚਾਰਨ ॥

sasatr sanbhaar sabhai apune kab sayaam kahai mukh maar uchaaran |

యోధులంతా తమ ఆయుధాలు పట్టుకుని కేకలు వేస్తారని కవి శ్యామ్ చెప్పారు.

ਓਰ ਦੁਹੂੰ ਅਤਿ ਜੁਧੁ ਭਯੋ ਸੁ ਗਦਾ ਬਰਛੀ ਕਰਵਾਰਿ ਕਟਾਰਨ ॥੧੭੭੨॥

or duhoon at judh bhayo su gadaa barachhee karavaar kattaaran |1772|

వారి ఆయుధాలను పట్టుకుని, "చంపండి, చంపండి", రెండు వైపుల నుండి దండాలు, లాన్లు కత్తులు, బాకులు మొదలైన వాటితో భయంకరమైన యుద్ధం జరిగింది.1772.

ਆਵਤ ਹੀ ਬਰਮਾਕ੍ਰਿਤ ਜੂ ਅਰਿ ਸੈਨਹੁ ਤੇ ਸੁ ਘਨੇ ਭਟ ਕੂਟੇ ॥

aavat hee baramaakrit joo ar sainahu te su ghane bhatt kootte |

క్రతవర్మ వచ్చి అనేకమంది యోధులను నరికివేశాడు

ਏਕ ਪਰੇ ਬਿਬ ਖੰਡ ਤਹੀ ਅਰਿ ਏਕ ਗਿਰੇ ਧਰ ਪੈ ਸਿਰ ਫੂਟੇ ॥

ek pare bib khandd tahee ar ek gire dhar pai sir footte |

ఒకరిని రెండు భాగాలుగా నరికి, ఒకరి తలను నరికివేశారు

ਏਕ ਮਹਾ ਬਲਵਾਨ ਕਮਾਨਨ ਤਾਨਿ ਚਲਾਵਤ ਇਉ ਸਰ ਛੂਟੇ ॥

ek mahaa balavaan kamaanan taan chalaavat iau sar chhootte |

అనేక మంది శక్తివంతమైన యోధుల విల్లుల నుండి బాణాలు ఈ విధంగా విడుదల చేయబడుతున్నాయి

ਕਾਜ ਬਸੇਰੇ ਕੇ ਰੈਨ ਸਮੇ ਮਧਿਆਨ ਮਨੋ ਤਰੁ ਪੈ ਖਗ ਟੂਟੇ ॥੧੭੭੩॥

kaaj basere ke rain same madhiaan mano tar pai khag ttootte |1773|

రాత్రికి ముందు సాయంత్రం విశ్రాంతి కోసం పక్షులు చెట్ల వైపు గుంపులుగా ఎగురుతున్నట్లు తెలుస్తోంది.1773.

ਏਕ ਕਬੰਧ ਲੀਏ ਕਰਵਾਰਿ ਫਿਰੈ ਰਨ ਭੂਮਿ ਕੇ ਭੀਤਰ ਡੋਲਤ ॥

ek kabandh lee karavaar firai ran bhoom ke bheetar ddolat |

ఎక్కడో తల లేని పొట్టేలు కత్తులు చేతిలోకి తీసుకుని యుద్ధరంగంలో తిరుగుతున్నాయి

ਧਾਇ ਪਰੈ ਤਿਹ ਓਰ ਬਲੀ ਭਟ ਜੋ ਤਿਹ ਕੋ ਲਲਕਾਰ ਕੈ ਬੋਲਤ ॥

dhaae parai tih or balee bhatt jo tih ko lalakaar kai bolat |

ఫీల్డ్‌లో ఎవరు సవాలు చేసినా, యోధులు అతనిపై పడతారు

ਏਕ ਪਰੇ ਗਿਰ ਪਾਇ ਕਟੇ ਉਠਬੇ ਕਹੁ ਬਾਹਨ ਕੋ ਬਲੁ ਤੋਲਤ ॥

ek pare gir paae katte utthabe kahu baahan ko bal tolat |

కాలు తెగిపోవడంతో ఎవరో కిందపడిపోవడంతో లేవడం కోసం వాహనం ఆసరాగా తీసుకుని వెళ్తున్నా రు

ਏਕ ਕਟੀ ਭੁਜ ਯੌ ਤਰਫੈ ਜਲ ਹੀਨ ਜਿਉ ਮੀਨ ਪਰਿਓ ਝਕਝੋਲਤ ॥੧੭੭੪॥

ek kattee bhuj yau tarafai jal heen jiau meen pario jhakajholat |1774|

ఎక్కడో తరిగిన చేయి నీటిలోంచి బయటకు వచ్చిన చేపలా మెలికలు తిరుగుతోంది.1774.

ਏਕ ਕਬੰਧ ਬਿਨਾ ਹਥਿਆਰਨ ਰਾਮ ਕਹੈ ਰਨ ਮਧਿ ਦਉਰੈ ॥

ek kabandh binaa hathiaaran raam kahai ran madh daurai |

ఆయుధం లేకుండా రణరంగంలో తలలేని ట్రంక్ నడుస్తోందని కవి రాముడు చెప్పాడు

ਸੁੰਡਨ ਤੇ ਗਜ ਰਾਜਨ ਕੋ ਗਹਿ ਕੈ ਕਰਿ ਕੈ ਬਲ ਸੋ ਝਕਝੋਰੈ ॥

sunddan te gaj raajan ko geh kai kar kai bal so jhakajhorai |

ఏనుగుల తొండాలను పట్టుకుని, వాటిని బలంగా వణుకుతోంది

ਭੂਮਿ ਗਿਰੇ ਮ੍ਰਿਤ ਅਸ੍ਵਨ ਕੀ ਦੁਹੂੰ ਹਾਥਨ ਸੋ ਗਹਿ ਗ੍ਰੀਵ ਮਰੋਰੈ ॥

bhoom gire mrit asvan kee duhoon haathan so geh greev marorai |

నేలపై పడి ఉన్న చనిపోయిన గుర్రాల మెడను కూడా తన రెండు చేతులతో లాగుతున్నాడు

ਸ੍ਯੰਦਨ ਕੇ ਅਸਵਾਰਨ ਕੇ ਸਿਰ ਏਕ ਚਪੇਟ ਹੀ ਕੇ ਸੰਗਿ ਤੋਰੈ ॥੧੭੭੫॥

sayandan ke asavaaran ke sir ek chapett hee ke sang torai |1775|

చనిపోయిన గుర్రపుస్వారీల తలలను ఒక్క చెంపదెబ్బతో పగలగొట్టడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాడు.1775.

ਕੂਦਤ ਹੈ ਰਨ ਮੈ ਭਟ ਏਕ ਕੁਲਾਚਨ ਦੈ ਕਰਿ ਜੁਧੁ ਕਰੈ ॥

koodat hai ran mai bhatt ek kulaachan dai kar judh karai |

యుద్ధభూమిలో నిరంతరం గెంతుతూ, ఊగుతూ యోధులు పోరాడుతున్నారు

ਇਕ ਬਾਨ ਕਮਾਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨਨ ਤੇ ਕਬਿ ਰਾਮ ਕਹੈ ਨ ਰਤੀ ਕੁ ਡਰੈ ॥

eik baan kamaan kripaanan te kab raam kahai na ratee ku ddarai |

వారు కొద్దిగా కూడా విల్లులు, బాణాలు మరియు కత్తులు ఏర్పాటు భయపడ్డారు కాదు

ਇਕ ਕਾਇਰ ਤ੍ਰਾਸ ਬਢਾਇ ਚਿਤੈ ਰਨ ਭੂਮਿ ਹੂੰ ਤੇ ਤਜ ਸਸਤ੍ਰ ਟਰੈ ॥

eik kaaeir traas badtaae chitai ran bhoom hoon te taj sasatr ttarai |

ఎందరో పిరికిపందలు తిరిగి యుద్ధభూమికి రావడానికి భయపడి యుద్ధభూమిలో తమ ఆయుధాలను వదులుకుంటున్నారు

ਇਕ ਲਾਜ ਭਰੇ ਪੁਨਿ ਆਇ ਅਰੈ ਲਰਿ ਕੈ ਮਰ ਕੈ ਗਿਰਿ ਭੂਮਿ ਪਰੈ ॥੧੭੭੬॥

eik laaj bhare pun aae arai lar kai mar kai gir bhoom parai |1776|

పోరాడి నేలపై పడి చనిపోయాడు.1776.

ਬ੍ਰਿਜਭੂਖਨ ਚਕ੍ਰ ਸੰਭਾਰਤ ਹੀ ਤਬ ਹੀ ਦਲੁ ਬੈਰਨ ਕੇ ਧਸਿ ਕੈ ॥

brijabhookhan chakr sanbhaarat hee tab hee dal bairan ke dhas kai |

కృష్ణుడు తన డిస్కస్‌ని పట్టుకున్నప్పుడు, శత్రు సేనలు భయపడిపోయాయి

ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਕੀਏ ਬਲਵਾਨ ਘਨੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਸੁ ਕਛੂ ਹਸਿ ਕੈ ॥

bin praan kee balavaan ghane kab sayaam bhanai su kachhoo has kai |

కృష్ణుడు చిరునవ్వుతో చాలా మందిని వారి ప్రాణశక్తిని కోల్పోయాడు

ਇਕ ਚੂਰਨ ਕੀਨ ਗਦਾ ਗਹਿ ਕੈ ਇਕ ਪਾਸ ਕੇ ਸੰਗ ਲੀਏ ਕਸਿ ਕੈ ॥

eik chooran keen gadaa geh kai ik paas ke sang lee kas kai |

(తర్వాత) అతను జాపత్రిని తీసుకొని కొందరిని నలిపివేసాడు మరియు (చంపేశాడు) నడుములో నొక్కాడు.

సూచిక (1 - 1428)

జాపు పేజీ: 1 - 10

అకాల ఉస్తాత్ పేజీ: 11 - 38

బచిత్తర నాటక పేజీ: 39 - 73

చాండి చరిత్ర ఉకట్ బిలాస్ పేజీ: 74 - 99

చాండి చరిత్ర పేజీ: 100 - 118

వార్ శ్రీ భగౌతి జీ కి పేజీ: 119 - 126

జ్ఞాన ప్రభోధ్ పేజీ: 127 - 154

చౌబీస్ అవతార్ పేజీ: 155 - 610

బ్రహ్మ అవతార్ పేజీ: 611 - 634

రుద్ర అవతార్ పేజీ: 635 - 708

శబద్ హజారే పేజీ: 709 - 712

33 స్వయ్యాయ పేజీ: 712 - 716

ఖాళ్సా మహిమా పేజీ: 716 - 716

షస్త్ర నామ్ మాలా పేజీ: 717 - 808

చరిత్రోపఖ్యాన్ పేజీ: 809 - 1388

జఫర్నామా పేజీ: 1389 - 1394

హికాయత్ పేజీ: 1394 - 1428