Sri Dasam Granth

Pagina - 474


ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਮੂਸਲ ਲੈ ਮੁਸਲੀ ਕਰ ਮੈ ਅਰਿ ਕੋ ਪਲ ਮੈ ਦਲ ਪੁੰਜ ਹਰਿਓ ਹੈ ॥
moosal lai musalee kar mai ar ko pal mai dal punj hario hai |

Clavam Balram arripiens in manu, hostium catervam momento occidit

ਬੀਰ ਪਰੇ ਧਰਨੀ ਪਰ ਘਾਇਲ ਸ੍ਰਉਨਤ ਸਿਉ ਤਨ ਤਾਹਿ ਭਰਿਓ ਹੈ ॥
beer pare dharanee par ghaaeil sraunat siau tan taeh bhario hai |

Belligerosque cruento corpora saturitate iacent uulnerata in terra

ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਜਸੁ ਉਚ ਮਹਾ ਮਨ ਬੀਚ ਬਿਚਾਰ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਕਰਿਓ ਹੈ ॥
taa chhab ko jas uch mahaa man beech bichaar kai sayaam kario hai |

Shyam poeta describens spectaculum illud dicit sibi videri

ਮਾਨਹੁ ਦੇਖਨ ਕਉ ਰਨ ਕਉਤੁਕ ਕ੍ਰੋਧ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਧਰਿਓ ਹੈ ॥੧੭੬੬॥
maanahu dekhan kau ran kautuk krodh bhiaanak roop dhario hai |1766|

Quod ira se manifestaverit ad videndum bellum-scenes.

ਇਤ ਓਰ ਹਲਾਯੁਧ ਜੁਧੁ ਕਰੈ ਉਤ ਸ੍ਰੀ ਗਰੜਧੁਜ ਕੋਪ ਭਰਿਓ ਹੈ ॥
eit or halaayudh judh karai ut sree gararradhuj kop bhario hai |

Hinc Balramus pugnatur et inde Krishna furiis repletus est

ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿ ਮੁਰਾਰਿ ਤਬੈ ਅਰਿ ਸੈਨ ਕੇ ਭੀਤਰ ਜਾਇ ਅਰਿਓ ਹੈ ॥
sasatr sanbhaar muraar tabai ar sain ke bheetar jaae ario hai |

Armis sumptis, exercitui hostium resistit;

ਮਾਰਿ ਬਿਦਾਰ ਦਏ ਦਲ ਕਉ ਰਨ ਯਾ ਬਿਧਿ ਚਿਤ੍ਰ ਬਚਿਤ੍ਰ ਕਰਿਓ ਹੈ ॥
maar bidaar de dal kau ran yaa bidh chitr bachitr kario hai |

Exercitum hostium caeso, scaenam querulam condidit

ਬਾਜ ਪੈ ਬਾਜ ਰਥੀ ਰਥ ਪੈ ਗਜ ਪੈ ਗਜ ਸ੍ਵਾਰ ਪੈ ਸ੍ਵਾਰ ਪਰਿਓ ਹੈ ॥੧੭੬੭॥
baaj pai baaj rathee rath pai gaj pai gaj svaar pai svaar pario hai |1767|

Equus videtur stratus in equo, ascensor in auriga, elephantus in elephanto et ascensor in ascensore.1767.

ਏਕ ਕਟੇ ਅਧ ਬੀਚਹੁੰ ਤੇ ਭਟ ਏਕਨ ਕੇ ਸਿਰ ਕਾਟਿ ਗਿਰਾਏ ॥
ek katte adh beechahun te bhatt ekan ke sir kaatt giraae |

Aliqui bellatores in duas partes incisi sunt, multorum bellatorum capita concisa et prostrata

ਏਕ ਕੀਏ ਬਿਰਥੀ ਤਬ ਹੀ ਗਿਰ ਭੂਮਿ ਪਰੇ ਸੰਗਿ ਬਾਨਨ ਘਾਏ ॥
ek kee birathee tab hee gir bhoom pare sang baanan ghaae |

multi vulnerati in terra iacent curribus privati

ਏਕ ਕੀਏ ਕਰ ਹੀਨ ਬਲੀ ਪਗ ਹੀਨ ਕਿਤੇ ਗਨਤੀ ਨਹਿ ਆਏ ॥
ek kee kar heen balee pag heen kite ganatee neh aae |

Multi manus perdiderunt, multi pedes

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਕਿਨਹੂੰ ਨਹੀ ਧੀਰ ਧਰਿਓ ਤਬ ਹੀ ਰਨ ਛਾਡਿ ਪਰਾਏ ॥੧੭੬੮॥
sayaam bhanai kinahoon nahee dheer dhario tab hee ran chhaadd paraae |1768|

Enumerari non possunt, dicit poeta omnes perdidisse suam patientiam et omnes fugiunt a bello-arena.

ਜਾ ਦਲ ਜੀਤ ਲਯੋ ਸਿਗਰੇ ਜਗੁ ਅਉਰ ਕਹੂੰ ਰਨ ਤੇ ਨਹੀ ਹਾਰਿਓ ॥
jaa dal jeet layo sigare jag aaur kahoon ran te nahee haario |

Hostium exercitus, qui totum orbem vicerat, numquam victus est

ਇੰਦ੍ਰ ਸੇ ਭੂਪ ਅਨੇਕ ਮਿਲੇ ਤਿਨ ਤੇ ਕਬਹੂੰ ਨਹੀ ਜਾ ਪਗੁ ਟਾਰਿਓ ॥
eindr se bhoop anek mile tin te kabahoon nahee jaa pag ttaario |

Hic exercitus conclamatum erat

ਸੋ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਜਾਇ ਦੀਯੋ ਪਲ ਮੈ ਨ ਕਿਨੂੰ ਧਨੁ ਬਾਨ ਸੰਭਾਰਿਓ ॥
so ghan sayaam bhajaae deeyo pal mai na kinoo dhan baan sanbhaario |

Idem exercitus a Krishna in instanti aufugit, et nullus arcum et sagittas etiam tollere potuit

ਦੇਵ ਅਦੇਵ ਕਰੈ ਉਪਮਾ ਇਮ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਬਡੋ ਰਨ ਪਾਰਿਓ ॥੧੭੬੯॥
dev adev karai upamaa im sree jadubeer baddo ran paario |1769|

Bellum Krishna.1769 utrumque deos et daemones aestimant.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਦ੍ਵੈ ਅਛੂਹਨੀ ਸੈਨ ਰਨਿ ਦਈ ਸ੍ਯਾਮ ਜਬ ਘਾਇ ॥
dvai achhoohanee sain ran dee sayaam jab ghaae |

Cum Sri Krishna duos intactos in proelio interfecit,

ਮੰਤ੍ਰੀ ਸੁਮਤਿ ਸਮੇਤ ਦਲੁ ਕੋਪ ਪਰਿਓ ਅਰਰਾਇ ॥੧੭੭੦॥
mantree sumat samet dal kop pario araraae |1770|

Cum Krishna duas maximas turmas militares delevit, tunc minister Sumati provocans in eum invasit.1770.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਧਾਇ ਪਰੇ ਕਰਿ ਕੋਪ ਤਬੈ ਭਟ ਦੈ ਮੁਖ ਢਾਲ ਲਏ ਕਰਵਾਰੈ ॥
dhaae pare kar kop tabai bhatt dai mukh dtaal le karavaarai |

Tunc cecinerunt bellatores irati, scuta habebant in faciebus et gladiis in manibus.

ਸਾਮੁਹੇ ਆਇ ਹਠੀ ਹਠਿ ਸਿਉ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਾ ਇਹ ਭਾਤਿ ਹਕਾਰੈ ॥
saamuhe aae hatthee hatth siau ghan sayaam kahaa ih bhaat hakaarai |

Indignantes autem milites sumentes gladios et scuta in manibus eorum in Krishna irruerunt, provocantes eos et constanter venerunt ante eum.

ਮੂਸਲ ਚਕ੍ਰ ਗਦਾ ਗਹਿ ਕੈ ਸੁ ਹਤੈ ਹਰਿ ਕੌਚ ਉਠੈ ਚਿਨਗਾਰੈ ॥
moosal chakr gadaa geh kai su hatai har kauach utthai chinagaarai |

Hinc Krishna, arripiens fustem, discum, scipioni etc. in manibus suis, percussit terribiles ictus, et scintillae ex armis emanaverunt.

ਮਾਨੋ ਲੁਹਾਰ ਲੀਏ ਘਨ ਹਾਥਨ ਲੋਹ ਕਰੇਰੇ ਕੋ ਕਾਮ ਸਵਾਰੈ ॥੧੭੭੧॥
maano luhaar lee ghan haathan loh karere ko kaam savaarai |1771|

Apparuit ferrarium secundum votum suum ferrum mallei sui formare.1771

ਤਉ ਲਗ ਹੀ ਬਰਮਾਕ੍ਰਿਤ ਊਧਵ ਆਏ ਹੈ ਸ੍ਯਾਮ ਸਹਾਇ ਕੇ ਕਾਰਨ ॥
tau lag hee baramaakrit aoodhav aae hai sayaam sahaae ke kaaran |

Donec id tempus, Kratvarma et Uddhava auxilium Krishna pervenerunt

ਅਉਰ ਅਕ੍ਰੂਰ ਲਏ ਸੰਗ ਜਾਦਵ ਧਾਇ ਪਰਿਓ ਅਰ ਬੀਰ ਬਿਦਾਰਨ ॥
aaur akraoor le sang jaadav dhaae pario ar beer bidaaran |

Akrur etiam milites Yadava secum ferens invasit inimicos ut eos interficerent

ਸਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰਿ ਸਭੈ ਅਪੁਨੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਮੁਖ ਮਾਰਿ ਉਚਾਰਨ ॥
sasatr sanbhaar sabhai apune kab sayaam kahai mukh maar uchaaran |

Poeta Shyam dicit, omnes fortes arma tenent et clamant.

ਓਰ ਦੁਹੂੰ ਅਤਿ ਜੁਧੁ ਭਯੋ ਸੁ ਗਦਾ ਬਰਛੀ ਕਰਵਾਰਿ ਕਟਾਰਨ ॥੧੭੭੨॥
or duhoon at judh bhayo su gadaa barachhee karavaar kattaaran |1772|

Arma tenentes et occidere debent, bellum ab utraque parte scipionibus, lanceis, gladiis, pugionibus etc.1772 gestum est.

ਆਵਤ ਹੀ ਬਰਮਾਕ੍ਰਿਤ ਜੂ ਅਰਿ ਸੈਨਹੁ ਤੇ ਸੁ ਘਨੇ ਭਟ ਕੂਟੇ ॥
aavat hee baramaakrit joo ar sainahu te su ghane bhatt kootte |

Kratvarma in adventu conciderunt multi milites

ਏਕ ਪਰੇ ਬਿਬ ਖੰਡ ਤਹੀ ਅਰਿ ਏਕ ਗਿਰੇ ਧਰ ਪੈ ਸਿਰ ਫੂਟੇ ॥
ek pare bib khandd tahee ar ek gire dhar pai sir footte |

Aliquis in duas partes praecisus est, et caput alicuius excisum est

ਏਕ ਮਹਾ ਬਲਵਾਨ ਕਮਾਨਨ ਤਾਨਿ ਚਲਾਵਤ ਇਉ ਸਰ ਛੂਟੇ ॥
ek mahaa balavaan kamaanan taan chalaavat iau sar chhootte |

Ex arcu plurium fortium militum sagittae hoc modo emittuntur

ਕਾਜ ਬਸੇਰੇ ਕੇ ਰੈਨ ਸਮੇ ਮਧਿਆਨ ਮਨੋ ਤਰੁ ਪੈ ਖਗ ਟੂਟੇ ॥੧੭੭੩॥
kaaj basere ke rain same madhiaan mano tar pai khag ttootte |1773|

Quod aves coetus ad arbores volantes esse videtur ante noctem vespere quiescunt.1773.

ਏਕ ਕਬੰਧ ਲੀਏ ਕਰਵਾਰਿ ਫਿਰੈ ਰਨ ਭੂਮਿ ਕੇ ਭੀਤਰ ਡੋਲਤ ॥
ek kabandh lee karavaar firai ran bhoom ke bheetar ddolat |

Alicubi truncos truncos in acie vagantes in manibus tenentes gladios

ਧਾਇ ਪਰੈ ਤਿਹ ਓਰ ਬਲੀ ਭਟ ਜੋ ਤਿਹ ਕੋ ਲਲਕਾਰ ਕੈ ਬੋਲਤ ॥
dhaae parai tih or balee bhatt jo tih ko lalakaar kai bolat |

Quicumque in agro provocantes, cadunt super eum milites

ਏਕ ਪਰੇ ਗਿਰ ਪਾਇ ਕਟੇ ਉਠਬੇ ਕਹੁ ਬਾਹਨ ਕੋ ਬਲੁ ਤੋਲਤ ॥
ek pare gir paae katte utthabe kahu baahan ko bal tolat |

Aliquis cecidit, quia pes eius abscisus est et ad ascendendum, sustentationem vehiculorum accipit et s

ਏਕ ਕਟੀ ਭੁਜ ਯੌ ਤਰਫੈ ਜਲ ਹੀਨ ਜਿਉ ਮੀਨ ਪਰਿਓ ਝਕਝੋਲਤ ॥੧੭੭੪॥
ek kattee bhuj yau tarafai jal heen jiau meen pario jhakajholat |1774|

Omewhere bracchium concisum intorquet sicut piscis de aqua.

ਏਕ ਕਬੰਧ ਬਿਨਾ ਹਥਿਆਰਨ ਰਾਮ ਕਹੈ ਰਨ ਮਧਿ ਦਉਰੈ ॥
ek kabandh binaa hathiaaran raam kahai ran madh daurai |

Aries poeta dicit trunculum aliquod truncum sine telo currere in acie

ਸੁੰਡਨ ਤੇ ਗਜ ਰਾਜਨ ਕੋ ਗਹਿ ਕੈ ਕਰਿ ਕੈ ਬਲ ਸੋ ਝਕਝੋਰੈ ॥
sunddan te gaj raajan ko geh kai kar kai bal so jhakajhorai |

Apprehensa elephantorum trunci, vi quatitur

ਭੂਮਿ ਗਿਰੇ ਮ੍ਰਿਤ ਅਸ੍ਵਨ ਕੀ ਦੁਹੂੰ ਹਾਥਨ ਸੋ ਗਹਿ ਗ੍ਰੀਵ ਮਰੋਰੈ ॥
bhoom gire mrit asvan kee duhoon haathan so geh greev marorai |

Collum equi mortui tendens in terra ambabus manibus

ਸ੍ਯੰਦਨ ਕੇ ਅਸਵਾਰਨ ਕੇ ਸਿਰ ਏਕ ਚਪੇਟ ਹੀ ਕੇ ਸੰਗਿ ਤੋਰੈ ॥੧੭੭੫॥
sayandan ke asavaaran ke sir ek chapett hee ke sang torai |1775|

Capita equorum mortuorum uno slap.1775 frangere conatur.

ਕੂਦਤ ਹੈ ਰਨ ਮੈ ਭਟ ਏਕ ਕੁਲਾਚਨ ਦੈ ਕਰਿ ਜੁਧੁ ਕਰੈ ॥
koodat hai ran mai bhatt ek kulaachan dai kar judh karai |

Milites pugnant dum continue saliunt et vibrantur in acie

ਇਕ ਬਾਨ ਕਮਾਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨਨ ਤੇ ਕਬਿ ਰਾਮ ਕਹੈ ਨ ਰਤੀ ਕੁ ਡਰੈ ॥
eik baan kamaan kripaanan te kab raam kahai na ratee ku ddarai |

arcus, sagittas et gladios ne leviter formant

ਇਕ ਕਾਇਰ ਤ੍ਰਾਸ ਬਢਾਇ ਚਿਤੈ ਰਨ ਭੂਮਿ ਹੂੰ ਤੇ ਤਜ ਸਸਤ੍ਰ ਟਰੈ ॥
eik kaaeir traas badtaae chitai ran bhoom hoon te taj sasatr ttarai |

multi timidi in acie tela relinquunt et in acie venientem timent

ਇਕ ਲਾਜ ਭਰੇ ਪੁਨਿ ਆਇ ਅਰੈ ਲਰਿ ਕੈ ਮਰ ਕੈ ਗਿਰਿ ਭੂਮਿ ਪਰੈ ॥੧੭੭੬॥
eik laaj bhare pun aae arai lar kai mar kai gir bhoom parai |1776|

Pugnans et cadens mortuus in terra.1776.

ਬ੍ਰਿਜਭੂਖਨ ਚਕ੍ਰ ਸੰਭਾਰਤ ਹੀ ਤਬ ਹੀ ਦਲੁ ਬੈਰਨ ਕੇ ਧਸਿ ਕੈ ॥
brijabhookhan chakr sanbhaarat hee tab hee dal bairan ke dhas kai |

Cum Krishna discum sustentaret, hostium copiae pertimescebant

ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਕੀਏ ਬਲਵਾਨ ਘਨੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਸੁ ਕਛੂ ਹਸਿ ਕੈ ॥
bin praan kee balavaan ghane kab sayaam bhanai su kachhoo has kai |

Krishna subridens multos semel vi vita privavit

ਇਕ ਚੂਰਨ ਕੀਨ ਗਦਾ ਗਹਿ ਕੈ ਇਕ ਪਾਸ ਕੇ ਸੰਗ ਲੀਏ ਕਸਿ ਕੈ ॥
eik chooran keen gadaa geh kai ik paas ke sang lee kas kai |

arripiens clavam alios contrivit et alios premando in renibus.