Sri Dasam Granth

Pagina - 535


ਪਾਰਥ ਭੀਮ ਤੇ ਆਦਿਕ ਬੀਰ ਰਹੇ ਚੁਪ ਹੋਇ ਅਤਿ ਹੀ ਡਰ ਆਵੈ ॥
paarath bheem te aadik beer rahe chup hoe at hee ddar aavai |

Heroes sicut Arjuna et Bhima taciti sedebant

ਸੁੰਦਰ ਐਸੇ ਸਰੂਪ ਕੇ ਊਪਰਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਬੀਸਰ ਪੈ ਬਲਿ ਜਾਵੈ ॥੨੩੪੩॥
sundar aaise saroop ke aoopar sayaam kabeesar pai bal jaavai |2343|

Poeta Shyam poetas eius suavissimas figuras esse dicit.

ਜੋਤਿ ਜਿਤੀ ਅਰਿ ਭੀਤਰ ਥੀ ਸੁ ਸਬੈ ਮੁਖ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਬੀਚ ਸਮਾਨੀ ॥
jot jitee ar bheetar thee su sabai mukh sayaam ke beech samaanee |

Quidquid ignis (vel potentia) in hoste erat (Shisupala) in facie Sri Krishna occupatum est.

ਬੋਲ ਸਕੈ ਨ ਰਹੇ ਚੁਪ ਹੁਇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਜੁ ਬਡੇ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥
bol sakai na rahe chup hue kab sayaam kahai ju badde abhimaanee |

Quicquid in Shishupal potestate ibi fuit, idem in faciem Krishnae immiscuit, multi superbi milites taciti consederunt;

ਬਾਕੋ ਬਲੀ ਸਿਸੁਪਾਲ ਹਨਿਯੋ ਤਿਹ ਕੀ ਹੁਤੀ ਚੰਦ੍ਰਵਤੀ ਰਜਧਾਨੀ ॥
baako balee sisupaal haniyo tih kee hutee chandravatee rajadhaanee |

Shishupal, potentissimus Chanderi a Krishna . interfectus

ਯਾ ਸਮ ਅਉਰ ਨ ਕੋਊ ਬੀਯੋ ਜਗਿ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਬੀਰ ਸਹੀ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਨੀ ॥੨੩੪੪॥
yaa sam aaur na koaoo beeyo jag sree jadubeer sahee prabh jaanee |2344|

Constat omnes neminem tam potentem fuisse quam Krishna in mundo.2344.

ਏਕ ਕਹੈ ਜਦੁਰਾਇ ਬਡੋ ਭਟ ਜਾਹਿ ਬਲੀ ਸਿਸੁਪਾਲ ਸੋ ਘਾਯੋ ॥
ek kahai jaduraae baddo bhatt jaeh balee sisupaal so ghaayo |

Unus dixit Sri Krishna bellatorem fortissimum esse qui virum fortem ut Shishupala occidit.

ਇੰਦ੍ਰ ਤੇ ਸੂਰਜ ਤੇ ਜਮ ਤੇ ਹੁਤੋ ਜਾਤ ਨ ਸੋ ਜਮਲੋਕਿ ਪਠਾਯੋ ॥
eindr te sooraj te jam te huto jaat na so jamalok patthaayo |

Omnes dixerunt Krishna heros esse potentissimos, qui interfecerunt bellatorem fortissimum sicut Shishupal, qui etiam invictus fuit pro Indra, Surya et Yama.

ਸੋ ਇਹ ਏਕ ਹੀ ਆਂਖ ਕੇ ਫੋਰ ਕੇ ਭੀਤਰ ਮਾਰਿ ਦਯੋ ਜੀਅ ਆਯੋ ॥
so ih ek hee aankh ke for ke bheetar maar dayo jeea aayo |

In ictu oculi eum necavit. (Hoc videns) ad mentem poetae venit

ਚਉਦਹ ਲੋਕਨ ਕੋ ਕਰਤਾ ਕਰਿ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਸਹੀ ਠਹਰਾਯੋ ॥੨੩੪੫॥
chaudah lokan ko karataa kar sree brijanaath sahee tthaharaayo |2345|

Occiderat ille hostis in nictu oculi et idem Krishna est creator omnium quattuordecim mundorum.2345.

ਚਉਦਹ ਲੋਕਨ ਕੋ ਕਰਤਾ ਇਹ ਸਾਧਨ ਸੰਤ ਇਹੈ ਜੀਅ ਜਾਨਿਯੋ ॥
chaudah lokan ko karataa ih saadhan sant ihai jeea jaaniyo |

Krishna sit Dominus omnium quatuordecim mundorum, hoc omnes sancti recipiunt

ਦੇਵ ਅਦੇਵ ਕੀਏ ਸਭ ਯਾਹੀ ਕੇ ਬੇਦਨ ਤੇ ਗੁਨ ਜਾਨਿ ਬਖਾਨਿਯੋ ॥
dev adev kee sabh yaahee ke bedan te gun jaan bakhaaniyo |

Deos aliique ab eo creatos et Vedas etiam attributa describent

ਬੀਰਨ ਬੀਰ ਬਡੋਈ ਲਖਿਯੋ ਹਰਿ ਭੂਪਨ ਭੂਪਨ ਤੇ ਖੁਨਸਾਨਿਯੋ ॥
beeran beer baddoee lakhiyo har bhoopan bhoopan te khunasaaniyo |

Bellatores sciebant (Krishna) opera magna faciendo et reges comederunt khunas cognoscendo regem.

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਅਰਿ ਠਾਢੇ ਹੁਤੇ ਤਿਨ ਸ੍ਯਾਮ ਸਹੀ ਕਰਿ ਕਾਲ ਪਛਾਨਿਯੋ ॥੨੩੪੬॥
aaur jite ar tthaadte hute tin sayaam sahee kar kaal pachhaaniyo |2346|

Krishna, qui etiam regibus infensus est, fortis heros inter bellatores habitus est et omnes hostes eum re vera agnoverunt, ut manifestatio Mortis.

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਇਕ ਠਾਢਿ ਤਹਾ ਕਰ ਬੀਚ ਸੁਦਰਸਨ ਚਕ੍ਰ ਲੀਏ ॥
sree brij naaeik tthaadt tahaa kar beech sudarasan chakr lee |

Krishna ibi stabat, discum tenens in manu

ਬਹੁ ਰੋਸ ਠਨੇ ਅਤਿ ਕ੍ਰੋਧ ਭਰਿਯੋ ਅਰਿ ਆਨ ਕੋ ਆਨਤ ਹੈ ਨ ਹੀਏ ॥
bahu ros tthane at krodh bhariyo ar aan ko aanat hai na hee |

Iratusque est vehementer atque in eo furore

ਤਿਹ ਠਉਰ ਸਭਾ ਹੂ ਮੈ ਗਾਜਤ ਭਯੋ ਸਭ ਕਾਲਹਿ ਕੋ ਮਨੋ ਭੇਖ ਕੀਏ ॥
tih tthaur sabhaa hoo mai gaajat bhayo sabh kaaleh ko mano bhekh kee |

Ille ut mortis manifestans in aula tonabat

ਜਿਹ ਦੇਖਤਿ ਪ੍ਰਾਨ ਤਜੈ ਅਰਿ ਵਾ ਬਹੁ ਸੰਤ ਨਿਹਾਰ ਕੇ ਰੂਪ ਜੀਏ ॥੨੩੪੭॥
jih dekhat praan tajai ar vaa bahu sant nihaar ke roop jee |2347|

Talis erat, quem videntes inimici mortem amplectuntur et sancti eum viso resuscitati sunt.

ਨ੍ਰਿਪ ਜੁਧਿਸਟਰ ਬਾਚ ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਸੋ ॥
nrip judhisattar baach kaanrah joo so |

Oratio regis Yudhishtra:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਆਪ ਹੀ ਭੂਪ ਕਹੀ ਉਠ ਕੈ ਕਰ ਜੋਰਿ ਦੋਊ ਪ੍ਰਭ ਕ੍ਰੋਧ ਨਿਵਾਰੋ ॥
aap hee bhoop kahee utth kai kar jor doaoo prabh krodh nivaaro |

Ipse autem rex evigilans, implevit manus suas et ait: “Domine, Domine! Nunc auferte iram.

ਥੋ ਸਿਸੁਪਾਲ ਬਡੋ ਖਲ ਸੋ ਤੁਮ ਚਕ੍ਰਹਿ ਲੈ ਛਿਨ ਮਾਹਿ ਸੰਘਾਰੋ ॥
tho sisupaal baddo khal so tum chakreh lai chhin maeh sanghaaro |

Dixitque rex Iudishtra plicatis manibus: “Domine, Domine! relinque iram, magnus tyrannus fuit Sishupal, opus nobile perfecisti eum necando

ਯੌ ਕਹਿ ਪਾਇ ਰਹਿਯੋ ਗਹਿ ਕੈ ਦੁਹੂ ਆਪਨੇ ਨੈਨਨ ਤੇ ਜਲੁ ਢਾਰੋ ॥
yau keh paae rahiyo geh kai duhoo aapane nainan te jal dtaaro |

Hoc dicens rex comprehendit utrumque pedes Krishna et lachrymas volvens oculos eius

ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਜੋ ਤੁਮ ਰੋਸ ਕਰੋ ਤੋ ਕਹਾ ਤੁਮ ਸੋ ਬਸੁ ਹੈਬ ਹਮਾਰੋ ॥੨੩੪੮॥
kaanrah joo jo tum ros karo to kahaa tum so bas haib hamaaro |2348|

Qui dixit: “O Krishna! si irasceris, quam potestatem habemus in ea?

ਦਾਸ ਕਹੈ ਬਿਨਤੀ ਕਰ ਜੋਰ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਹਰਿ ਜੂ ਸੁਨਿ ਲੀਜੈ ॥
daas kahai binatee kar jor kai sayaam bhanai har joo sun leejai |

“Domine! hic servus tuus plicatis te manibus petit, benigne audi

ਕੋਪ ਚਿਤੇ ਤੁਮਰੇ ਮਰੀਐ ਸੁ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਿ ਹੇਰਤ ਹੀ ਪਲ ਜੀਜੈ ॥
kop chite tumare mareeai su kripaa kar herat hee pal jeejai |

Si irasceris, sentiemus nos tanquam mortuos, ergo benigne manebimus

ਆਨੰਦ ਕੈ ਚਿਤਿ ਬੈਠੋ ਸਭਾ ਮਹਿ ਦੇਖਹੁ ਜਗ੍ਯ ਕੇ ਹੇਤੁ ਪਤੀਜੈ ॥
aanand kai chit baittho sabhaa meh dekhahu jagay ke het pateejai |

Benigne in aula sede feliciter et Yajna . invigiles

ਹਉ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਨ ਕਰੋ ਬਿਨਤੀ ਪ੍ਰਭੁ ਜੂ ਪੁਨਿ ਕੋਪ ਛਿਮਾਪਨ ਕੀਜੈ ॥੨੩੪੯॥
hau prabh jaan karo binatee prabh joo pun kop chhimaapan keejai |2349|

Domine! Peto a te ut iram tuam benigne recipias et nobis ignoscas.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਬੈਠਾਯੋ ਜਦੁਰਾਇ ਕੋ ਬਹੁ ਬਿਨਤੀ ਕਰਿ ਭੂਪ ॥
baitthaayo jaduraae ko bahu binatee kar bhoop |

Rex (Yudhisthara) multum petitiones fecit Sri Krishna sedet.

ਕੰਜਨ ਸੇ ਦ੍ਰਿਗ ਜਿਹ ਬਨੇ ਬਨਿਯੋ ਸੁ ਮੈਨ ਸਰੂਪ ॥੨੩੫੦॥
kanjan se drig jih bane baniyo su main saroop |2350|

Rex Yudhistar postulans humillime regem Yadavas sedere fecit et nunc oculi eius quasi lotos et figuram elegantem deo amoris intuebantur.2350.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਕੋ ਕੋਪ ਰਾਜਾ ਜੁਧਿਸਟਰ ਛਮਾਪਨ ਕਰਤ ਭਏ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥
eit sree bachitr naattak granthe krisanaavataare kaanrah joo ko kop raajaa judhisattar chhamaapan karat bhe dhiaae samaapatan |

Finis capitis inscribitur "Exquirens iratus Krishna ad veniam per Yudhistar" in Krishnavatara in Bachittar Natak.

ਅਥ ਰਾਜਾ ਜੁਧਿਸਟਰ ਰਾਜਸੂਅ ਜਗ ਕਰਤ ਭਏ ॥
ath raajaa judhisattar raajasooa jag karat bhe |

Nunc incipit descriptio executionis Rajsui Yajna a rege Yudhistar

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਸਉਪੀ ਹੈ ਸੇਵ ਹੀ ਪਾਰਥ ਕਉ ਦਿਜ ਲੋਕਨ ਕੀ ਜੋ ਪੈ ਨੀਕੀ ਕਰੈ ॥
saupee hai sev hee paarath kau dij lokan kee jo pai neekee karai |

Munus serviendi Bragmanorum Arjuna datum est

ਅਰੁ ਪੂਜ ਕਰੈ ਦੋਊ ਮਾਦ੍ਰੀ ਕੇ ਪੁਤ੍ਰ ਰਿਖੀਨ ਕੀ ਆਨੰਦ ਚਿਤਿ ਧਰੈ ॥
ar pooj karai doaoo maadree ke putr rikheen kee aanand chit dharai |

Filii Maduri, Nakul et Sahdev, sapientibus jucunde inserviebant

ਭਯੋ ਭੀਮ ਰਸੋਈਆ ਦ੍ਰਜੋਧਨ ਧਾਮ ਪੈ ਬ੍ਯਾਸ ਤੇ ਆਦਿਕ ਬੇਦ ਰਰੈ ॥
bhayo bheem rasoeea drajodhan dhaam pai bayaas te aadik bed rarai |

Bhima cocus factus est et Duryodhana res domesticas administravit

ਕੀਯੋ ਸੂਰ ਕੋ ਬਾਲਕ ਕੈਬੇ ਕੋ ਦਾਨ ਸੁ ਜਾਹੀ ਤੇ ਚਉਦਹ ਲੋਕ ਡਰੈ ॥੨੩੫੧॥
keeyo soor ko baalak kaibe ko daan su jaahee te chaudah lok ddarai |2351|

Vyas etc. versabantur in recitatione Vedas et Karan filii Surya, qui omnes quattuordecim mundos terrebant, datum est munus eleemosynarum etc.

ਸੂਰਜ ਚੰਦ ਗਨੇਸ ਮਹੇਸ ਸਦਾ ਉਠ ਕੈ ਜਿਹ ਧਿਆਨ ਧਰੈ ॥
sooraj chand ganes mahes sadaa utth kai jih dhiaan dharai |

In quo semper meditatur Surya, Chandra, Ganesha et Shiva

ਅਰੁ ਨਾਰਦ ਸੋ ਸੁਕ ਸੋ ਦਿਜ ਬ੍ਯਾਸ ਸੋ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਿਹ ਜਾਪ ਰਰੈ ॥
ar naarad so suk so dij bayaas so sayaam bhanai jih jaap rarai |

Ille, cuius nomen a Narada, Shukra et Vyasa, potens;

ਜਿਹਾ ਮਾਰ ਦਯੋ ਸਿਸੁਪਾਲ ਬਲੀ ਜਿਹ ਕੇ ਬਲ ਤੇ ਸਭ ਲੋਕੁ ਡਰੈ ॥
jihaa maar dayo sisupaal balee jih ke bal te sabh lok ddarai |

Quis Sishupal Surma occidit, et cuius fortitudo ab omnibus hominibus timetur?

ਅਬ ਬਿਪਨ ਕੇ ਪਗ ਧੋਵਤ ਹੈ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਬਿਨਾ ਐਸੀ ਕਉਨ ਕਰੈ ॥੨੩੫੨॥
ab bipan ke pag dhovat hai brijanaath binaa aaisee kaun karai |2352|

Qui Shihupal occidit et a quo omnis mundus timet, idem Krishna pedes Bragmanorum nunc lavat et quis alius tale negotium praestare potest praeter Ipsum.2352.

ਆਹਵ ਕੈ ਸੰਗ ਸਤ੍ਰਨ ਕੇ ਤਿਨ ਤੇ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਧਨੁ ਲੀਨੋ ॥
aahav kai sang satran ke tin te kab sayaam bhanai dhan leeno |

Poeta Shyam dicit, ab hostibus pugnando opes receptas;

ਬਿਪ੍ਰਨ ਕੋ ਜਿਮ ਬੇਦ ਕੇ ਬੀਚ ਲਿਖੀ ਬਿਧਿ ਹੀ ਤਿਹੀ ਭਾਤਹਿ ਦੀਨੋ ॥
bipran ko jim bed ke beech likhee bidh hee tihee bhaateh deeno |

In bello pugnando cum hostibus, dicit poeta Shyam, fortes viri fortes cognoverunt tributum et dona in caritative dederunt secundum mandatum Vedic.

ਏਕਨ ਕੋ ਸਨਮਾਨ ਕੀਯੋ ਅਰ ਏਕਨ ਦੈ ਸਭ ਸਾਜ ਨਵੀਨੋ ॥
ekan ko sanamaan keeyo ar ekan dai sabh saaj naveeno |

Multi homines honorati sunt, multi nova regna donati sunt

ਭੂਪ ਜੁਧਿਸਟਰ ਤਉਨ ਸਮੈ ਸੁ ਸਭੈ ਬਿਧਿ ਜਗਿ ਸੰਪੂਰਨ ਕੀਨੋ ॥੨੩੫੩॥
bhoop judhisattar taun samai su sabhai bidh jag sanpooran keeno |2353|

Hoc modo eo tempore rex Yudhisthtar omnibus modis Yajna complevit.2353.

ਨ੍ਰਹਾਨ ਗਯੋ ਸਰਤਾ ਦਯੋ ਦਾਨ ਸੁ ਦੈ ਜਲ ਪੈ ਪੁਰਖਾ ਰਿਝਵਾਏ ॥
nrahaan gayo sarataa dayo daan su dai jal pai purakhaa rijhavaae |

Tunc ierunt ad flumen balneum et ibi placuerunt iubis offerentes aquam

ਜਾਚਕ ਥੇ ਤਿਹ ਠਉਰ ਜਿਤੇ ਧਨ ਦੀਨ ਘਨੋ ਤਿਨ ਕਉ ਸੁ ਅਘਾਏ ॥
jaachak the tih tthaur jite dhan deen ghano tin kau su aghaae |

Mendici qui ibi erant, omnes eleemosynis contenti erant