Sri Dasam Granth

Pagina - 440


ਜੇ ਨ੍ਰਿਪ ਸਾਮੁਹੇ ਆਇ ਭਿਰੇ ਅਰਿ ਬਾਨਨ ਸੋ ਸੋਈ ਮਾਰਿ ਲਏ ਹੈ ॥
je nrip saamuhe aae bhire ar baanan so soee maar le hai |

Omnes hostes qui ante regem venerunt, sagittis eos prostravit

ਕੇਤਕਿ ਜੋਰਿ ਭਿਰੇ ਹਠਿ ਕੈ ਕਿਤਨੇ ਰਨ ਕੋ ਲਖਿ ਭਾਜਿ ਗਏ ਹੈ ॥
ketak jor bhire hatth kai kitane ran ko lakh bhaaj ge hai |

Fuerunt multi qui pertinaciter pugnaverunt, sed multi fuerunt qui fugerunt

ਕੇਤਕਿ ਹੋਇ ਇਕਤ੍ਰ ਰਹੇ ਜਸੁ ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਕਬਿ ਚੀਨ ਲਏ ਹੈ ॥
ketak hoe ikatr rahe jas taa chhab ko kab cheen le hai |

Quot stantes, simulacrum eorum sic a poeta intelligitur;

ਮਾਨਹੁ ਆਗ ਲਗੀ ਬਨ ਮੈ ਮਦਮਤ ਕਰੀ ਇਕ ਠਉਰ ਭਏ ਹੈ ॥੧੪੨੮॥
maanahu aag lagee ban mai madamat karee ik tthaur bhe hai |1428|

Multi reges in unum locum congregati apparuerunt sicut elephanti ebrii in unum locum congregati in eventu ignis silvarum.

ਬੀਰ ਘਨੇ ਰਨ ਮਾਝ ਹਨੇ ਮਨ ਮੈ ਨ੍ਰਿਪ ਰੰਚਕ ਕੋਪ ਭਰਿਓ ਹੈ ॥
beer ghane ran maajh hane man mai nrip ranchak kop bhario hai |

Rex Kharag Singh factus est in proelio multos bellatores necans

ਬਾਜ ਕਰੀ ਰਥ ਕਾਟਿ ਦਏ ਜਬ ਹੀ ਕਰ ਮੈ ਕਰਵਾਰ ਧਰਿਓ ਹੈ ॥
baaj karee rath kaatt de jab hee kar mai karavaar dhario hai |

Quod ubi arripuit, uisibiliter multos elephantos, equos et currus prostrauit

ਪੇਖ ਕੈ ਸਤ੍ਰ ਇਕਤ੍ਰ ਭਏ ਨ੍ਰਿਪ ਮਾਰਬੇ ਕੋ ਤਿਨ ਮੰਤ੍ਰ ਕਰਿਓ ਹੈ ॥
pekh kai satr ikatr bhe nrip maarabe ko tin mantr kario hai |

Quo viso hostes congregati, cogitare eum occidere

ਕੇਹਰਿ ਕੋ ਬਧ ਜਿਉ ਚਿਤਵੈ ਮ੍ਰਿਗ ਸੋ ਤੋ ਬ੍ਰਿਥਾ ਕਬਹੂੰ ਨ ਡਰਿਓ ਹੈ ॥੧੪੨੯॥
kehar ko badh jiau chitavai mrig so to brithaa kabahoon na ddario hai |1429|

Visus est sicut cervus conglobatus ut leonem interficeret et leonem sine timore staret.

ਭੂਪ ਬਲੀ ਬਹੁਰੋ ਰਿਸ ਕੈ ਜਬ ਹਾਥਨ ਮੈ ਹਥਿਯਾਰ ਗਹੇ ਹੈ ॥
bhoop balee bahuro ris kai jab haathan mai hathiyaar gahe hai |

Rex fortis (Kharag Singh) iterum iratus iratus est et arma in manibus eius sumpsit.

ਸੂਰ ਹਨੇ ਬਲਬੰਡ ਘਨੇ ਕਬਿ ਰਾਮ ਭਨੈ ਚਿਤ ਮੈ ਜੁ ਚਹੇ ਹੈ ॥
soor hane balabandd ghane kab raam bhanai chit mai ju chahe hai |

Cum rex fortis in ira, arma in manu tenens, bellatores secundum cordis sui desiderium occidit

ਸੀਸ ਪਰੇ ਕਟਿ ਬੀਰਨ ਕੇ ਧਰਨੀ ਖੜਗੇਸ ਸੁ ਸੀਸ ਛਹੇ ਹੈ ॥
sees pare katt beeran ke dharanee kharrages su sees chhahe hai |

Capita virorum amputata iacent in terra quae ab Kharag Singh deleta sunt.

ਮਾਨਹੁ ਸ੍ਰਉਨ ਸਰੋਵਰ ਮੈ ਸਿਰ ਸਤ੍ਰਨ ਕੰਜ ਸੇ ਮੂੰਦ ਰਹੇ ਹੈ ॥੧੪੩੦॥
maanahu sraun sarovar mai sir satran kanj se moond rahe hai |1430|

Capita bellatorum ictibus Kharag Singh quasi lotos hostium in piscina sanguinis dilacerata discerpuntur.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਤਕਿ ਝੂਝ ਸਿੰਘ ਕੋ ਖੜਗ ਸੀ ਖੜਗ ਲੀਓ ਕਰਿ ਕੋਪ ॥
tak jhoojh singh ko kharrag see kharrag leeo kar kop |

(Tunc) videns Jhujh Singh, Kharag Singh iratus est et gladium in manu tenuit.

ਹਨਿਓ ਤਬੈ ਸਿਰ ਸਤ੍ਰ ਕੋ ਜਨੁ ਦੀਨੀ ਅਸਿ ਓਪ ॥੧੪੩੧॥
hanio tabai sir satr ko jan deenee as op |1431|

Videns pugionem Jujhan Singh, Kharag Singh gladium in manu eius arripuit et quasi fulgur, percussit in caput hostium et interfecit eum.1431.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਪੁਨਿ ਸਿੰਘ ਜੁਝਾਰ ਮਹਾ ਰਨ ਮੈ ਲਰਿ ਕੈ ਮਰਿ ਕੈ ਸੁਰ ਲੋਕਿ ਬਿਹਾਰਿਓ ॥
pun singh jujhaar mahaa ran mai lar kai mar kai sur lok bihaario |

Deinde Jujhar Singh ad Dev Lok (caelum) abiit post pugnam in magno bello et mortuus est.

ਸੈਨ ਜਿਤੋ ਤਿਹ ਸੰਗ ਹੁਤੋ ਤਬ ਹੀ ਅਸਿ ਲੈ ਨ੍ਰਿਪ ਮਾਰਿ ਬਿਦਾਰਿਓ ॥
sain jito tih sang huto tab hee as lai nrip maar bidaario |

Hoc modo in tanto bello, Jujhar Singh etiam, pugnans in coelum profectus est, et exercitus qui cum eo erat, rex (Kharag Singh) in fragmenta discerptus est.

ਜੇਤੇ ਰਹੇ ਸੁ ਭਜੇ ਰਨ ਤੇ ਕਿਨਹੂੰ ਨਹੀ ਲਾਜ ਕੀ ਓਰਿ ਨਿਹਾਰਿਓ ॥
jete rahe su bhaje ran te kinahoon nahee laaj kee or nihaario |

qui superfuerant, honoris moresque non curantes fugerunt

ਮਾਨਹੁ ਦੰਡ ਲੀਏ ਕਰ ਮੈ ਜਮ ਕੇ ਸਮ ਭੂਪ ਮਹਾ ਅਸਿ ਧਾਰਿਓ ॥੧੪੩੨॥
maanahu dandd lee kar mai jam ke sam bhoop mahaa as dhaario |1432|

Viderunt in rege Kharag Singh Yama ferentes mortem in manu sua.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਖੜਗ ਸਿੰਘ ਸਰੁ ਧਨੁ ਗਹਿਓ ਕਿਨਹੂ ਰਹਿਯੋ ਨ ਧੀਰ ॥
kharrag singh sar dhan gahio kinahoo rahiyo na dheer |

Arcum et sagittam apprehendit Kharag Singh nemo patientiam habuit.

ਚਲੇ ਤਿਆਗ ਕੈ ਰਨ ਰਥੀ ਮਹਾਰਥੀ ਬਲਬੀਰ ॥੧੪੩੩॥
chale tiaag kai ran rathee mahaarathee balabeer |1433|

Cum Kharag Singh apprehendit arcum et sagittas in manibus suis, tunc omnes patientiam amiserunt, et omnes duces et fortes milites belli-arenam reliquerunt.1433.

ਜਬ ਭਾਜੀ ਜਾਦਵ ਚਮੂੰ ਕ੍ਰਿਸਨ ਬਿਲੋਕੀ ਨੈਨਿ ॥
jab bhaajee jaadav chamoon krisan bilokee nain |

Cum Krishna fugientem Yadav exercitum vidit oculis suis

ਸਾਤਕਿ ਸਿਉ ਹਰਿ ਯੌ ਕਹਿਓ ਤੁਮ ਧਾਵਹੁ ਲੈ ਸੈਨ ॥੧੪੩੪॥
saatak siau har yau kahio tum dhaavahu lai sain |1434|

Cum Krishna vidit exercitum Yadava fugere, tunc vocatum Satyak ad se dixit: Vade cum exercitu tuo.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਸਾਤਕਿ ਅਉ ਬਰਮਾਕ੍ਰਿਤ ਊਧਵ ਸ੍ਰੀ ਮੁਸਲੀ ਕਰ ਮੈ ਹਲੁ ਲੈ ॥
saatak aau baramaakrit aoodhav sree musalee kar mai hal lai |

Sataka et Barmakrita, Udhava et Balarama (iverunt) cum aratris in manu.

ਬਸੁਦੇਵ ਤੇ ਆਦਿਕ ਬੀਰ ਜਿਤੇ ਤਿਹ ਆਗੇ ਕੀਯੋ ਬਲਿ ਕਉ ਦਲੁ ਦੈ ॥
basudev te aadik beer jite tih aage keeyo bal kau dal dai |

Ad frontem misit omnes suos magnos viros inter Satyak, Krat Verma, Udhava, Balram, Vasudev etc.

ਸਬ ਹੂੰ ਨ੍ਰਿਪ ਊਪਰਿ ਬਾਨਨ ਬ੍ਰਿਸਟ ਕਰੀ ਮਨ ਮੈ ਤਕਿ ਕੇ ਖਲੁ ਛੈ ॥
sab hoon nrip aoopar baanan brisatt karee man mai tak ke khal chhai |

Omnes in mente regis (Kharag Singh) sagittas immiserunt.

ਸੁਰਰਾਜ ਪਠੇ ਗਿਰਿ ਗੋਧਨ ਪੈ ਰਿਸਿ ਮੇਘ ਮਨੋ ਬਰਖੈ ਬਲੁ ਕੈ ॥੧੪੩੫॥
suraraaj patthe gir godhan pai ris megh mano barakhai bal kai |1435|

Et omnes tam multas sagittas demonstraverunt ut Kharag Singh sicut nubes validae ab Indra missae ingruerent pluviae in montem Goverdhan.

ਸਰ ਜਾਲ ਕਰਾਲ ਸਬੈ ਸਹਿ ਕੈ ਗਹਿ ਕੈ ਬਹੁਰੋ ਧਨੁ ਬਾਨ ਚਲਾਏ ॥
sar jaal karaal sabai seh kai geh kai bahuro dhan baan chalaae |

Rex imbrem gravem sustinens sagittarum etiam e latere sagittas emittit

ਬਾਜ ਕਰੇ ਸਭਹੂੰਨ ਕੇ ਘਾਇਲ ਸੂਤ ਸਬੈ ਤਿਨ ਕੇ ਰਨਿ ਘਾਏ ॥
baaj kare sabhahoon ke ghaaeil soot sabai tin ke ran ghaae |

omnium regum equum vulneravit et omnes essedarios occidit

ਪੈਦਲ ਕੇ ਦਲ ਮਾਝਿ ਪਰਿਓ ਤੇਈ ਬਾਨਨ ਸੋ ਜਮੁਲੋਕਿ ਪਠਾਏ ॥
paidal ke dal maajh pario teee baanan so jamulok patthaae |

Post hoc in copias pedestres se contulit et milites ad domicilium Yama mittere coepit

ਸ੍ਯੰਦਨ ਕਾਟਿ ਦਯੋ ਬਹੁਰੋ ਸਭ ਹ੍ਵੈ ਬਿਰਥੀ ਜਦੁਬੰਸ ਪਰਾਏ ॥੧੪੩੬॥
sayandan kaatt dayo bahuro sabh hvai birathee jadubans paraae |1436|

Currus multorum confregit, et curribus spoliatus, Iadavas fugit.

ਕਾਹੇ ਕਉ ਭਜਤ ਹੋ ਰਨ ਤੇ ਬਲਿ ਜੁਧ ਸਮੋ ਪੁਨਿ ਐਸੇ ਨ ਪੈ ਹੈ ॥
kaahe kau bhajat ho ran te bal judh samo pun aaise na pai hai |

O Balaram! Cur fugis ex acie? Hoc genus belli denuo non erit.

ਸਾਤਕਿ ਸੋ ਖੜਗੇਸ ਕਹਿਓ ਅਬ ਭਾਜਹੁ ਤੈ ਕਛੁ ਲਾਜ ਰਹੈ ਹੈ ॥
saatak so kharrages kahio ab bhaajahu tai kachh laaj rahai hai |

Cur fugis de proelio ? Talem occasionem belli non habebis.��� Kharag Singh dixit ad Satyak, - Traditionem bellicam in animo tuo serva et ne fuge,

ਜਉ ਕਹੂੰ ਅਉਰ ਸਮਾਜ ਮੈ ਜਾਇ ਹੋ ਸੋ ਵਹੁ ਕਾਇਰ ਰਾਜ ਵਹੈ ਹੈ ॥
jau kahoon aaur samaaj mai jaae ho so vahu kaaeir raaj vahai hai |

Si ad aliam societatem ibis, ignavorum societas erit.

ਤਾ ਤੇ ਬਿਚਾਰ ਕੈ ਆਨਿ ਭਿਰੋ ਕਿਨ ਭਾਜ ਕੈ ਕਾ ਮੁਖੁ ਲੈ ਘਰਿ ਜੈ ਹੈ ॥੧੪੩੭॥
taa te bichaar kai aan bhiro kin bhaaj kai kaa mukh lai ghar jai hai |1437|

Quia cum aliquam societatem visitas, dicet populus rex timidorum idem esse, ideo considera et pugna mecum, quia fugiendo ad domum tuam, quomodo ibi ostendes faciem tuam?

ਯੌ ਸੁਨਿ ਸੂਰ ਨ ਕੋਊ ਫਿਰਿਯੋ ਰਿਸ ਕੈ ਅਰਿ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪ ਪਾਛੈ ਧਯੋ ਹੈ ॥
yau sun soor na koaoo firiyo ris kai ar kai nrip paachhai dhayo hai |

Haec verba audientes, nemo ex militibus rediit

ਜਾਦਵ ਭਾਜਤ ਜੈਸੇ ਅਜਾ ਖੜਗੇਸ ਮਨੋ ਮ੍ਰਿਗਰਾਜ ਭਯੋ ਹੈ ॥
jaadav bhaajat jaise ajaa kharrages mano mrigaraaj bhayo hai |

Tunc rex iras insecutus est hostes, Yadavas quasi capreas fugeret, et Kharag Singh sicut leo videtur.

ਧਾਇ ਮਿਲਿਓ ਮੁਸਲੀਧਰ ਕੋ ਤਨਿ ਕੰਠ ਬਿਖੈ ਧਨੁ ਡਾਰ ਲਯੋ ਹੈ ॥
dhaae milio musaleedhar ko tan kantth bikhai dhan ddaar layo hai |

Rex cucurrit et occurrit Balramo et posuit arcum suum in collo eius

ਤਉ ਹਸਿ ਕੈ ਅਪਨੇ ਬਸ ਕੈ ਬਲਦੇਵਹਿ ਕਉ ਤਬ ਛਾਡਿ ਦਯੋ ਹੈ ॥੧੪੩੮॥
tau has kai apane bas kai baladeveh kau tab chhaadd dayo hai |1438|

Tunc ridens Balram subegit, sed postea vadat.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

DOHRA

ਜਬ ਸਬ ਹੀ ਭਟ ਭਾਜ ਕੈ ਗਏ ਸਰਨਿ ਬ੍ਰਿਜ ਰਾਇ ॥
jab sab hee bhatt bhaaj kai ge saran brij raae |

Cum omnes milites fugerunt et ad refugium Sri Krishna iverunt;

ਤਬ ਜਦੁਪਤਿ ਸਬ ਜਾਦਵਨ ਕੀਨੋ ਏਕ ਉਪਾਇ ॥੧੪੩੯॥
tab jadupat sab jaadavan keeno ek upaae |1439|

Cum omnes milites venissent coram Krishna post fugam, tunc Krishna et omnes alii Yadavas simul remedium excogitaverunt.1439.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਘੇਰਹਿ ਯਾਹਿ ਸਬੈ ਮਿਲਿ ਕੈ ਹਮ ਐਸੇ ਬਿਚਾਰਿ ਸਬੈ ਭਟ ਧਾਏ ॥
ghereh yaeh sabai mil kai ham aaise bichaar sabai bhatt dhaae |

Ossedemus omnes, hoc cogitantes, universi proficiscantur

ਆਗੇ ਕੀਓ ਬ੍ਰਿਜਭੂਖਨ ਕਉ ਸਬ ਪਾਛੇ ਭਏ ਮਨ ਕੋਪੁ ਬਢਾਏ ॥
aage keeo brijabhookhan kau sab paachhe bhe man kop badtaae |

posuerunt ante Krishna et omnes eum secuti sunt in ira