Sri Dasam Granth

Pagina - 906


ਊਚ ਨੀਚ ਰਾਜਾ ਪ੍ਰਜਾ ਜਿਯਤ ਨ ਰਹਸੀ ਕੋਇ ॥੪੪॥
aooch neech raajaa prajaa jiyat na rahasee koe |44|

Maximum, humile, rectores, subiectum, attingunt emancipationem.

ਰਾਨੀ ਐਸੇ ਬਚਨ ਸੁਨਿ ਭੂਮਿ ਪਰੀ ਮੁਰਛਾਇ ॥
raanee aaise bachan sun bhoom paree murachhaae |

Talibus auditis, Rani nesciens cecidit in terram.

ਪੋਸਤਿਯਾ ਕੀ ਨੀਦ ਜ੍ਯੋਂ ਸੋਇ ਨ ਸੋਯੋ ਜਾਇ ॥੪੫॥
posatiyaa kee need jayon soe na soyo jaae |45|

Posti ut dormit dormit, sed dormire non potest. XLV.

ਜੋ ਉਪਜਿਯੋ ਸੋ ਬਿਨਸਿ ਹੈ ਜਗ ਰਹਿਬੋ ਦਿਨ ਚਾਰਿ ॥
jo upajiyo so binas hai jag rahibo din chaar |

Talibus auditis, Rani nesciens factus est;

ਸੁਤ ਬਨਿਤਾ ਦਾਸੀ ਕਹਾ ਦੇਖਹੁ ਤਤੁ ਬੀਚਾਰਿ ॥੪੬॥
sut banitaa daasee kahaa dekhahu tat beechaar |46|

et imperturbabili somno oppressus est.

ਛੰਦ ॥
chhand |

Chhand

ਪਤਿ ਪੂਤਨ ਤੇ ਰਹੈ ਬਿਜੈ ਪੂਤਨ ਤੇ ਪੈਯੈ ॥
pat pootan te rahai bijai pootan te paiyai |

(Rani) Cum prole venit honor in mundo.

ਦਿਰਬੁ ਕਪੂਤਨ ਜਾਇ ਰਾਜ ਸਪੂਤਨੁ ਬਹੁਰੈਯੈ ॥
dirab kapootan jaae raaj sapootan bahuraiyai |

Ob spuriam prolem pereunt opes.

ਪਿੰਡ ਪੁਤ੍ਰ ਹੀ ਦੇਹਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪੂਤੋ ਉਪਜਾਵਹਿ ॥
pindd putr hee dehi preet pooto upajaaveh |

Honorantur mortui per filios.

ਬਹੁਤ ਦਿਨਨ ਕੋ ਬੈਰ ਗਯੋ ਪੂਤੈ ਬਹੁਰਾਵਹਿ ॥
bahut dinan ko bair gayo pootai bahuraaveh |

Senes inimicitiae assuefacti filiorum eliminantur.

ਜੋ ਪੂਤਨ ਕੌ ਛਾਡਿ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਤਪਸ੍ਯਾ ਕੋ ਜਾਵੈ ॥
jo pootan kau chhaadd nripat tapasayaa ko jaavai |

Raja qui suam sobolem deserit et ascetica factus est;

ਪਰੈ ਨਰਕ ਸੋ ਜਾਇ ਅਧਿਕ ਤਨ ਮੈ ਦੁਖ ਪਾਵੈ ॥੪੭॥
parai narak so jaae adhik tan mai dukh paavai |47|

Ille in infernum conjicitur et in miseria manet.

ਨ ਕੋ ਹਮਾਰੋ ਪੂਤ ਨ ਕੋ ਹਮਰੀ ਕੋਈ ਨਾਰੀ ॥
n ko hamaaro poot na ko hamaree koee naaree |

(Raja) Neque filium habeo, neque uxorem habeo.

ਨ ਕੋ ਹਮਾਰੋ ਪਿਤਾ ਨ ਕੋ ਹਮਰੀ ਮਹਤਾਰੀ ॥
n ko hamaaro pitaa na ko hamaree mahataaree |

Neque patrem habeo, neque matrem ullam.

ਨ ਕੋ ਹਮਰੀ ਭੈਨ ਨ ਕੋ ਹਮਰੋ ਕੋਈ ਭਾਈ ॥
n ko hamaree bhain na ko hamaro koee bhaaee |

Neque sororem habeo, neque fratrem habeo.

ਨ ਕੋ ਹਮਾਰੋ ਦੇਸ ਨ ਹੌ ਕਾਹੂ ਕੌ ਰਾਈ ॥
n ko hamaaro des na hau kaahoo kau raaee |

Neque patria mea, neque princeps sum.

ਬ੍ਰਿਥਾ ਜਗਤ ਮੈ ਆਇ ਜੋਗ ਬਿਨੁ ਜਨਮੁ ਗਵਾਯੋ ॥
brithaa jagat mai aae jog bin janam gavaayo |

Sine yoga natum exstinxi.

ਤਜ੍ਯੋ ਰਾਜ ਅਰੁ ਪਾਟ ਯਹੈ ਜਿਯਰੇ ਮੁਹਿ ਭਾਯੋ ॥੪੮॥
tajayo raaj ar paatt yahai jiyare muhi bhaayo |48|

Ut regnum deseram, mihi nunc maxime satisfaciam (48).

ਜਨਨਿ ਜਠਰ ਮਹਿ ਆਇ ਪੁਰਖ ਬਹੁਤੋ ਦੁਖੁ ਪਾਵਹਿ ॥
janan jatthar meh aae purakh bahuto dukh paaveh |

Deinde cum accedit ad locum urinarii, exclamat, ' Concubui.'

ਮੂਤ੍ਰ ਧਾਮ ਕੌ ਪਾਇ ਕਹਤ ਹਮ ਭੋਗ ਕਮਾਵਹਿ ॥
mootr dhaam kau paae kahat ham bhog kamaaveh |

Uterum matris intrat homo et facies maeroris.

ਥੂਕ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕੌ ਚਾਟਿ ਕਹਤ ਅਧਰਾਮ੍ਰਿਤ ਪਾਯੋ ॥
thook triyaa kau chaatt kahat adharaamrit paayo |

Veru lambit ab ore mulieris, et se nectare honorari putat.

ਬ੍ਰਿਥਾ ਜਗਤ ਮੈ ਜਨਮੁ ਬਿਨਾ ਜਗਦੀਸ ਗਵਾਯੋ ॥੪੯॥
brithaa jagat mai janam binaa jagadees gavaayo |49|

Sed non cogitat se pretium nativitatis suae amisisse.

ਰਾਨੀ ਬਾਚ ॥
raanee baach |

Rani Disputatio

ਰਿਖਿ ਯਾਹੀ ਤੇ ਭਏ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਯਾਹੀ ਉਪਜਾਏ ॥
rikh yaahee te bhe nripat yaahee upajaae |

Rajas et sapientes ex ea nati sunt;

ਬ੍ਰਯਾਸਾਦਿਕ ਸਭ ਚਤੁਰ ਇਹੀ ਮਾਰਗ ਹ੍ਵੈ ਆਏ ॥
brayaasaadik sabh chatur ihee maarag hvai aae |

Omnes sapientes Viyas et alii sapientes per hanc viam transierunt.

ਪਰਸੇ ਯਾ ਕੇ ਬਿਨਾ ਕਹੋ ਜਗ ਮੈ ਕੋ ਆਯੋ ॥
parase yaa ke binaa kaho jag mai ko aayo |

Quomodo potest venire sine incepto suo in hunc mundum?

ਪ੍ਰਥਮ ਐਤ ਭਵ ਪਾਇ ਬਹੁਰਿ ਪਰਮੇਸ੍ਵਰ ਪਾਯੋ ॥੫੦॥
pratham aait bhav paae bahur paramesvar paayo |50|

Priuste, nisi per hanc viam veniens, ad divinam beatitudinem pervenitur.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

Dohira

ਅਤਿ ਚਾਤੁਰਿ ਰਾਨੀ ਸੁਮਤਿ ਬਾਤੈ ਕਹੀ ਅਨੇਕ ॥
at chaatur raanee sumat baatai kahee anek |

Sapientes Rani valde prudenter locuti sunt;

ਰੋਗੀ ਕੇ ਪਥ ਜ੍ਯੋ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਮਾਨਤ ਭਯੋ ਨ ਏਕ ॥੫੧॥
rogee ke path jayo nripat maanat bhayo na ek |51|

Sed, sicut impedimenta ad aegrotum pertinentia, Raja nulli concedebat.

ਰਾਜਾ ਬਾਚ ॥
raajaa baach |

Chhand

ਛੰਦ ॥
chhand |

Raja Disputatio

ਪੁਨਿ ਰਾਜੈ ਯੌ ਕਹੀ ਬਚਨ ਸੁਨ ਮੇਰੋ ਰਾਨੀ ॥
pun raajai yau kahee bachan sun mero raanee |

Raja iterum dixit, 'Audi me, Rani,'

ਬ੍ਰਹਮ ਗ੍ਯਾਨ ਕੀ ਬਾਤ ਕਛੂ ਤੈ ਨੈਕੁ ਨ ਜਾਨੀ ॥
braham gayaan kee baat kachhoo tai naik na jaanee |

"Coelestis cognitionis iota non intellexisti;

ਕਹਾ ਬਾਪੁਰੀ ਤ੍ਰਿਯਾ ਨੇਹ ਜਾ ਸੌ ਅਤਿ ਕਰਿ ਹੈ ॥
kahaa baapuree triyaa neh jaa sau at kar hai |

Quid est mulieris quae tantopere amatur?

ਮਹਾ ਮੂਤ੍ਰ ਕੋ ਧਾਮ ਬਿਹਸਿ ਆਗੇ ਤਿਹ ਧਰਿ ਹੈ ॥੫੨॥
mahaa mootr ko dhaam bihas aage tih dhar hai |52|

'Ita, hoc est quod sistit locum urinarii'.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

Dohira

ਪੁਨਿ ਰਾਜੈ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਸੁਨੁ ਹੋ ਰਾਜ ਕੁਮਾਰਿ ॥
pun raajai aaise kahiyo sun ho raaj kumaar |

Tum Raja adiecit: Audi, o regina;

ਜੋ ਜੋਗੀ ਤੁਮ ਸੌ ਕਹਿਯੋ ਸੋ ਮੁਹਿ ਕਹੌ ਸੁਧਾਰਿ ॥੫੩॥
jo jogee tum sau kahiyo so muhi kahau sudhaar |53|

Quidquid Yogi tibi dixit, id mihi revela.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

Chaupaee

ਦੁਤਿਯ ਬਚਨ ਜੋਗੀ ਜੋ ਕਹਿਯੋ ॥
dutiy bachan jogee jo kahiyo |

Secundum illud Jogi dixit;

ਸੋ ਮੈ ਹ੍ਰਿਦੈ ਬੀਚ ਦ੍ਰਿੜ ਗਹਿਯੋ ॥
so mai hridai beech drirr gahiyo |

Quid alia Yogi diceret, in corde meo retinui;

ਜੋ ਤੁਮ ਕਹੌ ਸੁ ਬਚਨ ਬਖਾਨੋ ॥
jo tum kahau su bachan bakhaano |

Si dixeris, id dico.

ਤੁਮ ਜੋ ਸਾਚੁ ਜਾਨਿ ਜਿਯ ਮਾਨੋ ॥੫੪॥
tum jo saach jaan jiy maano |54|

Dicam tibi, sed tantum, si id vere aestimas.

ਮੰਦਰ ਏਕ ਉਜਾਰ ਉਸਰਿਯਹੁ ॥
mandar ek ujaar usariyahu |

Aedificare templum (aedificium) in deserto

ਬੈਠੇ ਤਹਾ ਤਪਸ੍ਯਾ ਕਰਿਯਹੁ ॥
baitthe tahaa tapasayaa kariyahu |

in deserto aedificate templum sedentes ubi facitis

ਹੌ ਤਹ ਔਰ ਮੂਰਤਿ ਧਰ ਐਹੋ ॥
hau tah aauar moorat dhar aaiho |

Ibi (I) in alia forma veniet

ਬ੍ਰਹਮ ਗ੍ਯਾਨ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਸਮੁਝੈਹੋ ॥੫੫॥
braham gayaan nrip ko samujhaiho |55|

Meditatio. "Ibi servans idolum, Caelestis scientiam tradet Raja."