Sri Dasam Granth

Pagina - 1195


ਤਾ ਨਰ ਕਹ ਬਹੁ ਭਾਤਿ ਬਡਾਈ ਦੇਵਹੀ ॥
taa nar kah bahu bhaat baddaaee devahee |

Ille multis modis glorificatur.

ਮਿਥਯਾ ਉਪਮਾ ਬਕਿ ਕਰਿ ਤਹਿ ਪ੍ਰਸੰਨ ਕਰੈ ॥
mithayaa upamaa bak kar teh prasan karai |

Similitudines falsas faciunt illi placent.

ਹੋ ਘੋਰ ਨਰਕ ਕੇ ਬੀਚ ਅੰਤ ਦੋਊ ਪਰੈ ॥੪੬॥
ho ghor narak ke beech ant doaoo parai |46|

Sed ad extremum ambo in infernum cadunt. XLVI.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

viginti quattuor;

ਧਨ ਕੇ ਕਾਜ ਕਰਤ ਸਭ ਕਾਜਾ ॥
dhan ke kaaj karat sabh kaajaa |

Omnes enim (acquisitio) pecunia

ਊਚ ਨੀਚ ਰਾਨਾ ਅਰੁ ਰਾਜਾ ॥
aooch neech raanaa ar raajaa |

Maximum humilis, Rana et Raja opus.

ਖ੍ਯਾਲ ਕਾਲ ਕੋ ਕਿਨੂੰ ਨ ਪਾਯੋ ॥
khayaal kaal ko kinoo na paayo |

Nemo audivit Kala (Dominus);

ਜਿਨ ਇਹ ਚੌਦਹ ਲੋਕ ਬਨਾਯੋ ॥੪੭॥
jin ih chauadah lok banaayo |47|

Qui hos quattuordecim homines creavit. XLVII.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

adamanta;

ਇਹੀ ਦਰਬ ਕੇ ਲੋਭ ਬੇਦ ਬ੍ਯਾਕਰਨ ਪੜਤ ਨਰ ॥
eihee darab ke lobh bed bayaakaran parrat nar |

Homines Vedas et grammaticam propter has opes student.

ਇਹੀ ਦਰਬ ਕੇ ਲੋਭ ਮੰਤ੍ਰ ਜੰਤ੍ਰਨ ਉਪਦਿਸ ਕਰ ॥
eihee darab ke lobh mantr jantran upadis kar |

Mantras et jantras propter divitias praedicantur.

ਇਹੀ ਦਰਬ ਕੇ ਲੋਭ ਦੇਸ ਪਰਦੇਸ ਸਿਧਾਏ ॥
eihee darab ke lobh des parades sidhaae |

Huius pecuniae avari, in terras externas adeunt

ਹੋ ਪਰੇ ਦੂਰਿ ਕਹ ਜਾਇ ਬਹੁਰਿ ਨਿਜੁ ਦੇਸਨ ਆਏ ॥੪੮॥
ho pare door kah jaae bahur nij desan aae |48|

Et abeunt procul, et tunc ad patriam revertuntur. XLVIII.

ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |

Compartment:

ਏਹੀ ਧਨ ਲੋਭ ਤੇ ਪੜਤ ਬ੍ਯਾਕਰਨ ਸਭੈ ਏਹੀ ਧਨ ਲੋਭ ਤੇ ਪੁਰਾਨ ਹਾਥ ਧਰੇ ਹੈਂ ॥
ehee dhan lobh te parrat bayaakaran sabhai ehee dhan lobh te puraan haath dhare hain |

Propter has opes, omnes grammaticas legunt, et propter hoc opes Puranas in manibus accipiunt.

ਧਨ ਹੀ ਕੇ ਲੋਭ ਦੇਸ ਛਾਡਿ ਪਰਦੇਸ ਬਸੇ ਤਾਤ ਅਰੁ ਮਾਤ ਕੇ ਦਰਸ ਹੂ ਨ ਕਰੇ ਹੈਂ ॥
dhan hee ke lobh des chhaadd parades base taat ar maat ke daras hoo na kare hain |

Pecuniae avarus patriam relinquunt et foris vivunt et parentes ne vident quidem.

ਊਚੇ ਦ੍ਰੁਮ ਸਾਲ ਤਹਾ ਲਾਬੇ ਬਟ ਤਾਲ ਜਹਾ ਤਿਨ ਮੈ ਸਿਧਾਤ ਹੈ ਨ ਜੀ ਮੈ ਨੈਕੁ ਡਰੇ ਹੈਂ ॥
aooche drum saal tahaa laabe batt taal jahaa tin mai sidhaat hai na jee mai naik ddare hain |

Ubi celsae sunt anni altae et longae banyan et rami palmae, in illos intrate et nihil in corde timete.

ਧਨ ਕੈ ਨੁਰਾਗੀ ਹੈਂ ਕਹਾਵਤ ਤਿਆਗੀ ਆਪੁ ਕਾਸੀ ਬੀਚ ਜਏ ਤੇ ਕਮਾਊ ਜਾਇ ਮਰੇ ਹੈਂ ॥੪੯॥
dhan kai nuraagee hain kahaavat tiaagee aap kaasee beech je te kamaaoo jaae mare hain |49|

(Omnes) divitias amant, sed seipsos abdicat. In Kashi nascuntur et in Kamaun moriuntur. XLIX.

ਬਿਜੈ ਛੰਦ ॥
bijai chhand |

Bijay Chand:

ਲਾਲਚ ਏਕ ਲਗੈ ਧਨ ਕੇ ਸਿਰ ਮਧਿ ਜਟਾਨ ਕੇ ਜੂਟ ਸਵਾਰੈਂ ॥
laalach ek lagai dhan ke sir madh jattaan ke joott savaarain |

Multi qui in avaritia pecuniae sunt, fasciculos jatas in capitibus gerunt.

ਕਾਠ ਕੀ ਕੰਠਿਨ ਕੌ ਧਰਿ ਕੈ ਇਕ ਕਾਨਨ ਮੈ ਬਿਨੁ ਕਾਨਿ ਪਧਾਰੈਂ ॥
kaatth kee kantthin kau dhar kai ik kaanan mai bin kaan padhaarain |

Corona lignea (kanthi), multi ad silvas sine vestigio eunt.

ਮੋਚਨ ਕੌ ਗਹਿ ਕੈ ਇਕ ਹਾਥਨ ਸੀਸ ਹੂ ਕੇ ਸਭ ਕੇਸ ਉਪਾਰੈਂ ॥
mochan kau geh kai ik haathan sees hoo ke sabh kes upaarain |

Multi omnes capillos trahunt in capite tenentes sparteam in manu sua.

ਡਿੰਭੁ ਕਰੈ ਜਗ ਡੰਡਨ ਕੌ ਇਹ ਲੋਕ ਗਯੋ ਪਰਲੋਕ ਬਿਗਾਰੈਂ ॥੫੦॥
ddinbh karai jag ddanddan kau ih lok gayo paralok bigaarain |50|

Hypocrisin committunt ad puniendum mundum. Defecerunt homines, postea quoque destruunt. L .

ਮਾਟੀ ਕੇ ਲਿੰਗ ਬਨਾਇ ਕੈ ਪੂਜਤ ਤਾ ਮੈ ਕਹੋ ਇਨ ਕਾ ਸਿਧਿ ਪਾਈ ॥
maattee ke ling banaae kai poojat taa mai kaho in kaa sidh paaee |

Lutum lingas colunt. Dic mihi, quid in illis profecerunt?

ਜੋ ਨਿਰਜੋਤਿ ਭਯੋ ਜਗ ਜਾਨਤ ਤਾਹਿ ਕੇ ਆਗੇ ਲੈ ਜੋਤਿ ਜਗਾਈ ॥
jo nirajot bhayo jag jaanat taeh ke aage lai jot jagaaee |

Mundus scit quod nudi sunt, qui accendunt luminaria coram eis.

ਪਾਇ ਪਰੇ ਪਰਮੇਸ੍ਵਰ ਜਾਨਿ ਅਜਾਨ ਬਡੈ ਕਰਿ ਕੈ ਹਠਤਾਈ ॥
paae pare paramesvar jaan ajaan baddai kar kai hatthataaee |

(lapidem esse Deum putant) et ad pedes ejus procumbunt ac pertinacia ignari fiunt.

ਚੇਤ ਅਚੇਤ ਸੁਚੇਤਨ ਕੋ ਚਿਤ ਕੀ ਤਜਿ ਕੈ ਚਟ ਦੈ ਦੁਚਿਤਾਈ ॥੫੧॥
chet achet suchetan ko chit kee taj kai chatt dai duchitaaee |51|

stulti! Intellige modo, cognosce et statim stropham mentis relinque. LI.

ਕਾਸੀ ਕੇ ਬੀਚ ਪੜੈ ਬਹੁ ਕਾਲ ਭੁਟੰਤ ਮੈ ਅੰਤ ਮਰੈ ਪੁਨਿ ਜਾਈ ॥
kaasee ke beech parrai bahu kaal bhuttant mai ant marai pun jaaee |

Diu in Kashi studuit ac demum in Bhutan mortuus est ('Bhutant').

ਤਾਤ ਰਹਾ ਅਰੁ ਮਾਤ ਕਹੂੰ ਬਨਿਤਾ ਸੁਤ ਪੁਤ੍ਰ ਕਲਤ੍ਰਨ ਭਾਈ ॥
taat rahaa ar maat kahoon banitaa sut putr kalatran bhaaee |

Ubi est pater et ubi mater, uxor, filius, uxor filii et frater (alia sunt omnia).

ਦੇਸ ਬਿਦੇਸ ਫਿਰੈ ਤਜਿ ਕੈ ਘਰ ਥੋਰੀ ਸੀ ਸੀਖਿ ਕੈ ਚਾਤੁਰਤਾਈ ॥
des bides firai taj kai ghar thoree see seekh kai chaaturataaee |

Post paulum dolum discunt, domum relinquunt et peregre discedunt.

ਲੋਭ ਕੀ ਲੀਕ ਨ ਲਾਘੀ ਕਿਸੂ ਨਰ ਲੋਭ ਰਹਾ ਸਭ ਲੋਗ ਲੁਭਾਈ ॥੫੨॥
lobh kee leek na laaghee kisoo nar lobh rahaa sabh log lubhaaee |52|

Nullus homo lineam avaritiae transgressus est, omnes homines avaritia allicit. LII.

ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |

Compartment:

ਏਕਨ ਕੋ ਮੂੰਡਿ ਮਾਡਿ ਏਕਨ ਸੌ ਲੇਹਿ ਡਾਡ ਏਕਨ ਕੈ ਕੰਠੀ ਕਾਠ ਕੰਠ ਮੈ ਡਰਤ ਹੈਂ ॥
ekan ko moondd maadd ekan sau lehi ddaadd ekan kai kantthee kaatth kantth mai ddarat hain |

Capita ikans radunt, id est spoliant, poenas de ikans capiunt et ligneis coronis circa colla ikans imponunt.

ਏਕਨ ਦ੍ਰਿੜਾਵੈ ਮੰਤ੍ਰ ਏਕਨ ਲਿਖਾਵੈ ਜੰਤ੍ਰ ਏਕਨ ਕੌ ਤੰਤ੍ਰਨ ਪ੍ਰਬੋਧ੍ਰਯੋ ਈ ਕਰਤ ਹੈਂ ॥
ekan drirraavai mantr ekan likhaavai jantr ekan kau tantran prabodhrayo ee karat hain |

Mantras figunt ad ikans, scribe jantras ad ikans et docendum ikans in tantra.

ਏਕਨ ਕੌ ਬਿਦ੍ਯਾ ਕੋ ਬਿਵਾਦਨ ਬਤਾਵੈ ਡਿੰਭ ਜਗ ਕੋ ਦਿਖਾਇ ਜ੍ਯੋਂ ਕ੍ਯੋਨ ਮਾਤ੍ਰਾ ਕੌ ਹਰਤ ਹੈ ॥
ekan kau bidayaa ko bivaadan bataavai ddinbh jag ko dikhaae jayon kayon maatraa kau harat hai |

Quidam vocantur educationis conflictus et hypocrisim ostendunt mundo quomodo pecuniam accipiant.

ਮੈਯਾ ਕੌ ਨ ਮਾਨੈ ਮਹਾ ਕਾਲੈ ਨ ਮਨਾਵੈ ਮੂੜ ਮਾਟੀ ਕੌ ਮਾਨਤ ਤਾ ਤੇ ਮਾਗਤ ਮਰਤ ਹੈ ॥੫੩॥
maiyaa kau na maanai mahaa kaalai na manaavai moorr maattee kau maanat taa te maagat marat hai |53|

In Matrem (Deam) non credunt nec in Magno (solum) aetate, stulti terram adorant et ab ea moriuntur mendicantes. LIII.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

Sui:

ਚੇਤ ਅਚੇਤੁ ਕੀਏ ਜਿਨ ਚੇਤਨ ਤਾਹਿ ਅਚੇਤ ਨ ਕੋ ਠਹਰਾਵੈਂ ॥
chet achet kee jin chetan taeh achet na ko tthaharaavain |

Vis conscia, quae conscium et inscium (radix-consciousness) creavit, a stulto non agnoscitur.

ਤਾਹਿ ਕਹੈ ਪਰਮੇਸ੍ਵਰ ਕੈ ਮਨ ਮਾਹਿ ਕਹੇ ਘਟਿ ਮੋਲ ਬਿਕਾਵੈਂ ॥
taeh kahai paramesvar kai man maeh kahe ghatt mol bikaavain |

Deus dictus est, quod vilissimo pretio venditur.

ਜਾਨਤ ਹੈ ਨ ਅਜਾਨ ਬਡੈ ਸੁ ਇਤੇ ਪਰ ਪੰਡਿਤ ਆਪੁ ਕਹਾਵੈਂ ॥
jaanat hai na ajaan baddai su ite par panddit aap kahaavain |

Hi sunt magni imperiti, nihil sciunt, sed se pandits vocant.

ਲਾਜ ਕੇ ਮਾਰੇ ਮਰੈ ਨ ਮਹਾ ਲਟ ਐਂਠਹਿ ਐਂਠ ਅਮੈਠਿ ਗਵਾਵੈਂ ॥੫੪॥
laaj ke maare marai na mahaa latt aainttheh aaintth amaitth gavaavain |54|

non pereunt propter pudorem, et perdunt in superbia. LIV.

ਬਿਜੈ ਛੰਦ ॥
bijai chhand |

Bijay Chand:

ਗਤਮਾਨ ਕਹਾਵਤ ਗਾਤ ਸਭੈ ਕਛੂ ਜਾਨੈ ਨ ਬਾਤ ਗਤਾਗਤ ਹੈ ॥
gatamaan kahaavat gaat sabhai kachhoo jaanai na baat gataagat hai |

Omnes homines se liberos putant, sed nihil transmigrationis ('gatagat') intelligunt.

ਦੁਤਿਮਾਨ ਘਨੇ ਬਲਵਾਨ ਬਡੇ ਹਮ ਜਾਨਤ ਜੋਗ ਮਧੇ ਜਤ ਹੈ ॥
dutimaan ghane balavaan badde ham jaanat jog madhe jat hai |

Scimus praeclarissimos ac potentissimos teneri in Jog.

ਪਾਹਨ ਕੈ ਕਹੈ ਬੀਚ ਸਹੀ ਸਿਵ ਜਾਨੈ ਨ ਮੂੜ ਮਹਾ ਮਤ ਹੈ ॥
paahan kai kahai beech sahee siv jaanai na moorr mahaa mat hai |

In lapide esse credunt Shiva verum , sed non ut fatuum (verum Shiva) considerant.

ਤੁਮਹੂੰ ਨ ਬਿਚਾਰਿ ਸੁ ਜਾਨ ਕਹੋ ਇਨ ਮੈ ਕਹਾ ਪਾਰਬਤੀ ਪਤਿ ਹੈ ॥੫੫॥
tumahoon na bichaar su jaan kaho in mai kahaa paarabatee pat hai |55|

Cur non putas et dicis Shiva virum Parbati in his lapidibus adesse? 55

ਮਾਟੀ ਕੌ ਸੀਸ ਨਿਵਾਵਤ ਹੈ ਜੜ ਯਾ ਤੇ ਕਹੋ ਤੁਹਿ ਕਾ ਸਿਧਿ ਐ ਹੈ ॥
maattee kau sees nivaavat hai jarr yaa te kaho tuhi kaa sidh aai hai |

Stulti ante pulverem caput inclina. Dic mihi quid inde proficias.

ਜੌਨ ਰਿਝਾਇ ਲਯੋ ਜਗ ਕੌ ਤਵ ਚਾਵਰ ਡਾਰਤ ਰੀਝਿ ਨ ਜੈ ਹੈ ॥
jauan rijhaae layo jag kau tav chaavar ddaarat reejh na jai hai |

Qui totum mundum complacuit (Ille) oblatione tua oryzae non placebit.