Sri Dasam Granth

Pagina - 1231


ਰਾਨੀ ਕੇ ਸੰਗ ਭੋਗ ਕਮਾਵੈ ॥
raanee ke sang bhog kamaavai |

Sitque reginae consortio felix.

ਦੂਸਰ ਦਿਨ ਹਮ ਰਾਜ ਕਮਾਵਹਿ ॥
doosar din ham raaj kamaaveh |

Alius dies praeesset

ਲੈ ਅਪਨੀ ਇਸਤ੍ਰਿਯਹਿ ਬਜਾਵਹਿ ॥੯॥
lai apanee isatriyeh bajaaveh |9|

Et uxorem ducam meam. VIIII.

ਜਬ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਨ੍ਰਿਪ ਐਸ ਉਚਰਾ ॥
jab bahu bidh nrip aais ucharaa |

Quod cum ille disertissime diceret;

ਸਹਚਰਿ ਏਕ ਜੋਰ ਦੋਊ ਕਰਾ ॥
sahachar ek jor doaoo karaa |

Ita sakhi iunctis manibus

ਯੌ ਰਾਜਾ ਸੌ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
yau raajaa sau bachan uchaare |

Sic regem alloquitur.

ਸੁ ਮੈ ਕਹਤ ਹੌ ਸੁਨਹੋ ਪ੍ਯਾਰੇ ॥੧੦॥
su mai kahat hau sunaho payaare |10|

O mi Rajan! (De hoc) audi quod dico. 10.

ਏਕ ਬੈਦ ਤੁਮ ਤਾਹਿ ਬੁਲਾਵੌ ॥
ek baid tum taeh bulaavau |

Est medicus, tu illum vocas

ਤਾ ਤੇ ਇਹ ਉਪਚਾਰ ਕਰਾਵੋ ॥
taa te ih upachaar karaavo |

et ab eo tractata posside.

ਸੋ ਛਿਨ ਮੈ ਯਾ ਕੋ ਦੁਖ ਹਰਿ ਹੈ ॥
so chhin mai yaa ko dukh har hai |

Dolorem suum in ternum removebit

ਰੋਗਨਿ ਤੇ ਸੁ ਅਰੋਗਿਨਿ ਕਰਿ ਹੈ ॥੧੧॥
rogan te su arogin kar hai |11|

Morbi ac condimentum dui. 11.

ਜਬ ਰਾਜੇ ਐਸੇ ਸੁਨਿ ਪਾਵਾ ॥
jab raaje aaise sun paavaa |

Rex cum hoc audisset,

ਤਤਛਿਨ ਤਾ ਕਹ ਬੋਲਿ ਪਠਾਵਾ ॥
tatachhin taa kah bol patthaavaa |

Statimque accersiri eum.

ਰਾਨੀ ਕੀ ਨਾਟਿਕਾ ਦਿਖਾਈ ॥
raanee kee naattikaa dikhaaee |

Pulsus Rani visibilis est.

ਬੋਲਾ ਬੈਦ ਦੇਖਿ ਸੁਖਦਾਈ ॥੧੨॥
bolaa baid dekh sukhadaaee |12|

Medicus est qui laetitiam videndo locutus est. XII.

ਦੁਖ ਜੌਨੇ ਇਹ ਤਰੁਨਿ ਦੁਖਾਈ ॥
dukh jauane ih tarun dukhaaee |

(O rex) dolor hanc mulierem affligit,

ਸੋ ਦੁਖ ਤੁਮ ਸੋ ਕਹਿਯੋ ਨ ਜਾਈ ॥
so dukh tum so kahiyo na jaaee |

dolor ille tibi narrari non potest.

ਜਾਨ ਮਾਫ ਹਮਰੀ ਜੋ ਕੀਜੈ ॥
jaan maaf hamaree jo keejai |

Si (primum) parce meae

ਪਾਛੇ ਬਾਤ ਸਕਲ ਸੁਨਿ ਲੀਜੈ ॥੧੩॥
paachhe baat sakal sun leejai |13|

Deinde audi totam fabulam postea. XIII.

ਯਾ ਰਾਨੀ ਕਹ ਕਾਮ ਸੰਤਾਯੋ ॥
yaa raanee kah kaam santaayo |

Libido dolet haec regina

ਤੁਮ ਨਹਿ ਇਹ ਸੰਗ ਭੋਗ ਕਮਾਯੋ ॥
tum neh ih sang bhog kamaayo |

Et non est vobis indulgendum.

ਤਾ ਤੇ ਯਹਿ ਰੋਗ ਗਹਿ ਲੀਨਾ ॥
taa te yeh rog geh leenaa |

Ita morbus consecutus est.

ਹਮ ਤੇ ਜਾਤ ਉਪਾ ਨ ਕੀਨਾ ॥੧੪॥
ham te jaat upaa na keenaa |14|

(Nullum) remedium a me fieri potest. XIIII.

ਯਹ ਮਦ ਮਤ ਮੈਨ ਤ੍ਰਿਯ ਭਰੀ ॥
yah mad mat main triy bharee |

Haec mulier libidinis plena est.

ਤੁਮ ਕ੍ਰੀੜਾ ਇਹ ਸਾਥ ਨ ਕਰੀ ॥
tum kreerraa ih saath na karee |

Non tecum lusisti.

ਅਬ ਯਹ ਅਧਿਕ ਭੋਗ ਜਬ ਪਾਵੈ ॥
ab yah adhik bhog jab paavai |

Cum magno opere indulgetur,

ਯਾ ਕੋ ਰੋਗ ਦੂਰ ਹ੍ਵੈ ਜਾਵੈ ॥੧੫॥
yaa ko rog door hvai jaavai |15|

Tum morbus eius removebitur. XV.

ਇਹ ਤੁਮ ਤਬ ਉਪਚਾਰ ਕਰਾਵੋ ॥
eih tum tab upachaar karaavo |

Tum me tractare oportet.

ਬਚਨ ਹਾਥ ਮੋਰੇ ਪਰ ਦ੍ਰਯਾਵੋ ॥
bachan haath more par drayaavo |

Pones manum tuam.

ਜਬ ਇਹ ਦੁਖ ਮੈ ਦੂਰ ਕਰਾਊ ॥
jab ih dukh mai door karaaoo |

Cum dolore aufero;

ਅਰਧ ਰਾਜ ਰਾਨੀ ਜੁਤ ਪਾਊ ॥੧੬॥
aradh raaj raanee jut paaoo |16|

Dimidium ergo fac cum regina regnum. 16.

ਭਲੀ ਭਲੀ ਰਾਜੈ ਤਬ ਭਾਖੀ ॥
bhalee bhalee raajai tab bhaakhee |

Rex (audiens sermonem) dixit 'bonum bonum'.

ਹਮਹੂੰ ਇਹ ਹਿਰਦੈ ਮਥਿ ਰਾਖੀ ॥
hamahoon ih hiradai math raakhee |

(et declaravit) idem in animo habui.

ਪ੍ਰਥਮ ਰੋਗ ਤੁਮ ਯਾਹਿ ਮਿਟਾਵੋ ॥
pratham rog tum yaeh mittaavo |

Primum morbum exstirpare.

ਅਰਧ ਰਾਜ ਰਾਨੀ ਜੁਤ ਪਾਵੋ ॥੧੭॥
aradh raaj raanee jut paavo |17|

Deinde regnum cum regina dimidium posside. XVII.

ਪ੍ਰਥਮਹਿ ਬਚਨ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਤੇ ਲਿਯਾ ॥
prathameh bachan nripat te liyaa |

(Medicus) primum a rege verbum accepit

ਪੁਨਿ ਉਪਚਾਰ ਤਰੁਨਿ ਕੋ ਕਿਯਾ ॥
pun upachaar tarun ko kiyaa |

Tum mulier.

ਭੋਗ ਕਿਯੋ ਤ੍ਰਿਯ ਰੋਗ ਮਿਟਾਯੋ ॥
bhog kiyo triy rog mittaayo |

Morbus mulieris per indulgentiam evulsus est

ਅਰਧ ਰਾਜ ਰਾਨੀ ਜੁਤ ਪਾਯੋ ॥੧੮॥
aradh raaj raanee jut paayo |18|

Et regnum cum regina dimidium obtinuit. XVIII.

ਅਰਧ ਰਾਜ ਇਹ ਛਲ ਤਿਹ ਦਿਯੋ ॥
aradh raaj ih chhal tih diyo |

ei cum hac fraude dimidium regni dedit

ਰਾਨੀ ਭੋਗ ਮਿਤ੍ਰ ਸੰਗ ਕਿਯੋ ॥
raanee bhog mitr sang kiyo |

Regina autem cum Mitra communione fruebatur.

ਮੂਰਖ ਨਾਹ ਨਾਹਿ ਛਲ ਪਾਯੋ ॥
moorakh naah naeh chhal paayo |

Rex stultus non potuit intelligere dolum.

ਪ੍ਰਗਟ ਆਪਨੋ ਮੂੰਡ ਮੁੰਡਾਯੋ ॥੧੯॥
pragatt aapano moondd munddaayo |19|

Palam tonso capite. XVIIII.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

dual;

ਇਹ ਛਲ ਰਾਨੀ ਨ੍ਰਿਪ ਛਲਾ ਰਮੀ ਮਿਤ੍ਰ ਕੇ ਸਾਥ ॥
eih chhal raanee nrip chhalaa ramee mitr ke saath |

Sic regina regem decepit et cum Mitra concubuit.

ਅਰਧ ਰਾਜ ਤਾ ਕੋ ਦਿਯਾ ਭੇਦ ਨ ਪਾਯੋ ਨਾਥ ॥੨੦॥
aradh raaj taa ko diyaa bhed na paayo naath |20|

Dimidium regni datus est, sed rex (Nath') secretum invenire non potuit. 20.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

viginti quattuor;

ਇਹ ਬਿਧਿ ਅਰਧ ਰਾਜ ਤਿਹ ਦੀਯੋ ॥
eih bidh aradh raaj tih deeyo |

Ita dimidium ei regnum datum est.

ਮੂਰਖ ਪਤਿ ਕਹ ਅਸਿ ਛਲਿ ਲੀਯੋ ॥
moorakh pat kah as chhal leeyo |

Sic stolidum virum decepit.

ਇਕ ਦਿਨ ਰਨਿਯਹਿ ਜਾਰ ਬਜਾਵੈ ॥
eik din raniyeh jaar bajaavai |

Una die Yar occurrit apud Rani

ਅਰਧ ਰਾਜ ਤਿਹ ਆਪ ਕਮਾਵੈ ॥੨੧॥
aradh raaj tih aap kamaavai |21|

Habebat autem etiam medietatem regni sui. XXI.

ਇਕ ਦਿਨ ਆਵੈ ਨ੍ਰਿਪ ਕੈ ਧਾਮਾ ॥
eik din aavai nrip kai dhaamaa |

Uno die venit ad domum regis

ਇਕ ਦਿਨ ਭਜੈ ਜਾਰ ਕੌ ਬਾਮਾ ॥
eik din bhajai jaar kau baamaa |

Et quadam die vir uxorem duceret.

ਇਕ ਦਿਨ ਰਾਜਾ ਰਾਜ ਕਮਾਵੈ ॥
eik din raajaa raaj kamaavai |

Olim rex imperabat

ਜਾਰ ਛਤ੍ਰ ਦਿਨ ਦੁਤਿਯ ਢਰਾਵੈ ॥੨੨॥
jaar chhatr din dutiy dtaraavai |22|

et secundo die Var (reyal) umbellam oscillabat. XXII.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਬਾਨਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੯੨॥੫੫੭੧॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau baanavo charitr samaapatam sat subham sat |292|5571|afajoon|

292. Explicit Charitra Mantri Bhup Sambad Triae Charitrae Sri Charitropakhyan, omnia auspicata. 292.5571. Sequitur

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

viginti quattuor;

ਰਾਜਪੁਰੀ ਨਗਰੀ ਹੈ ਜਹਾ ॥
raajapuree nagaree hai jahaa |

Ubi erat civitas Rajpuri,

ਰਾਜ ਸੈਨ ਰਾਜਾ ਇਕ ਤਹਾ ॥
raaj sain raajaa ik tahaa |

Erat rex nomine Raj Sen.

ਰਾਜ ਦੇਈ ਤਾ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਨਾਰੀ ॥
raaj deee taa ke grih naaree |

In domo sua erat mulier nomine Raj Dei

ਚੰਦ੍ਰ ਲਈ ਜਾ ਤੇ ਉਜਿਯਾਰੀ ॥੧॥
chandr lee jaa te ujiyaaree |1|

A quo luna lucem sumpsit. 1 .

ਨ੍ਰਿਪ ਸੌ ਅਤਿ ਤ੍ਰਿਯ ਕੋ ਹਿਤ ਰਹੈ ॥
nrip sau at triy ko hit rahai |

Rex mulierum valde studiosus erat.

ਸੋਈ ਕਰਤ ਜੁ ਰਾਨੀ ਕਹੈ ॥
soee karat ju raanee kahai |

Fecit quod regina dixit.

ਔਰ ਨਾਰਿ ਕੇ ਧਾਮ ਨ ਜਾਵੈ ॥
aauar naar ke dhaam na jaavai |

non ivit ad aliam domum.

ਅਧਿਕ ਨਾਰ ਕੇ ਤ੍ਰਾਸ ਤ੍ਰਸਾਵੈ ॥੨॥
adhik naar ke traas trasaavai |2|

(Quia hoc timuit) mulier. 2.

ਰਾਨੀ ਕੀ ਆਗ੍ਯਾ ਸਭ ਮਾਨੈ ॥
raanee kee aagayaa sabh maanai |

Omnes reginae obediebant

ਰਾਜਾ ਕੋ ਕਰਿ ਕਛੂ ਨ ਜਾਨੈ ॥
raajaa ko kar kachhoo na jaanai |

Rex non intellexit.

ਮਾਰਿਯੋ ਚਹਤ ਨਾਰਿ ਤਿਹ ਮਾਰੈ ॥
maariyo chahat naar tih maarai |

Rani occidere volebant, ipsa eum occidisset

ਜਿਹ ਜਾਨੈ ਤਿਹ ਪ੍ਰਾਨ ਉਬਾਰੈ ॥੩॥
jih jaanai tih praan ubaarai |3|

Et vitam, quem vult, salvat. 3.

ਬੇਸ੍ਵਾ ਏਕ ਠੌਰ ਤਿਹ ਆਈ ॥
besvaa ek tthauar tih aaee |

Venit ad eum locum meretrix.

ਤਿਹ ਪਰ ਰਹੇ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਉਰਝਾਈ ॥
tih par rahe nripat urajhaaee |

Rex eum adamavit.

ਚਹਤ ਚਿਤ ਮਹਿ ਤਾਹਿ ਬੁਲਾਵੈ ॥
chahat chit meh taeh bulaavai |

(eius) eum vocare cupiunt;