Sri Dasam Granth

Pagina - 1287


ਬੀਰਮ ਤੀਰ ਵਜੀਰ ਪਠਾਯੋ ॥
beeram teer vajeer patthaayo |

Misit rex vizier in Biram Dev.

ਸਾਹ ਕਹਿਯੋ ਤਿਹ ਤਾਹਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥
saah kahiyo tih taeh sunaayo |

(Quod) rex dixisset, vizier narratur.

ਹਮਰੇ ਦੀਨ ਪ੍ਰਥਮ ਤੁਮ ਆਵਹੁ ॥
hamare deen pratham tum aavahu |

Primum intras religionem nostram;

ਬਹੁਰਿ ਦਿਲਿਸ ਕੀ ਸੁਤਾ ਬਿਯਾਵਹੁ ॥੧੫॥
bahur dilis kee sutaa biyaavahu |15|

Inde filiam regis Delhi nubere. XV.

ਬੀਰਮ ਦੇਵ ਕਹਾ ਨਹਿ ਮਾਨਾ ॥
beeram dev kahaa neh maanaa |

Biram Dev non accepit petitionem suam

ਕਰਿਯੋ ਆਪਨੇ ਦੇਸ ਪਯਾਨਾ ॥
kariyo aapane des payaanaa |

Et perrexit in patriam.

ਪ੍ਰਾਤੇ ਖਬਰਿ ਦਿਲਿਸ ਜਬ ਪਾਈ ॥
praate khabar dilis jab paaee |

Mane autem facto, rex audivit auditionem;

ਅਮਿਤਿ ਸੈਨ ਅਰਿ ਗਹਨ ਪਠਾਈ ॥੧੬॥
amit sain ar gahan patthaaee |16|

Ita magnus exercitus ad hostes capiendos missus est. 16.

ਬੀਰਮ ਦੇਵ ਖਬਰਿ ਜਬ ਪਾਈ ॥
beeram dev khabar jab paaee |

Quod cum Biram Dev invenerit;

ਪਲਟ ਕਰੀ ਤਿਨ ਸਾਥ ਲਰਾਈ ॥
palatt karee tin saath laraaee |

Reversus ergo pugnabat cum eis.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਭਾਰੀ ਭਟ ਘਾਏ ॥
bhaat bhaat bhaaree bhatt ghaae |

(Ille) multos et magnos milites occidit

ਤਹਾ ਨ ਟਿਕੇ ਤਵਨ ਕੇ ਪਾਏ ॥੧੭॥
tahaa na ttike tavan ke paae |17|

Et non potuerunt ibi stare pedes eorum. XVII.

ਕਾਧਲ ਵਤ ਰਾਜਾ ਥੋ ਜਹਾ ॥
kaadhal vat raajaa tho jahaa |

Ubi rex Kandhalvat nomine rexit;

ਬੀਰਮ ਦੇਵ ਜਾਤ ਭਯੋ ਤਹਾ ॥
beeram dev jaat bhayo tahaa |

Beeram Dev ivit illuc.

ਕਾਧਲ ਦੇ ਆਗੇ ਜਹਾ ਰਾਨੀ ॥
kaadhal de aage jahaa raanee |

Erat regina nomine Kandhal (Dei) regis proximi

ਰੂਪਵਾਨ ਗੁਨਵਾਨ ਸ੍ਯਾਨੀ ॥੧੮॥
roopavaan gunavaan sayaanee |18|

Qui fuit pulcher valde, bonus et sapiens. XVIII.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

adamanta;

ਕਾਧਲ ਦੇ ਰਾਨੀ ਤਿਹ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰਿ ਕੈ ॥
kaadhal de raanee tih roop nihaar kai |

Kandhal Dei Rani videns suam formam

ਗਿਰੀ ਧਰਨਿ ਕੇ ਭੀਤਰ ਹਿਯੇ ਬਿਚਾਰਿ ਕੈ ॥
giree dharan ke bheetar hiye bichaar kai |

cecidit super terram et coepit cogitare in corde suo

ਐਸੋ ਇਕ ਪਲ ਕੁਅਰ ਜੁ ਭੇਟਨ ਪਾਈਯੈ ॥
aaiso ik pal kuar ju bhettan paaeeyai |

Quod si talis Raj Kumar usque ad momentum occurrat

ਹੋ ਜਨਮ ਪਚਾਸਿਕ ਲੌ ਸਖੀ ਬਲਿ ਬਲਿ ਜਾਈਯੈ ॥੧੯॥
ho janam pachaasik lau sakhee bal bal jaaeeyai |19|

Sic O Sakhi! Quinquaginta nativitatibus ab eo discedamus. XVIIII.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

viginti quattuor;

ਜਾਇ ਸਖੀ ਬੀਰਮ ਦੇ ਪਾਸਾ ॥
jaae sakhee beeram de paasaa |

(Ea) ad Sakhi Biram Dev

ਇਹ ਬਿਧਿ ਸਾਥ ਕਰੀ ਅਰਦਾਸਾ ॥
eih bidh saath karee aradaasaa |

Et oravit ita

ਕੈ ਤੁਮ ਕਾਧਲ ਦੇ ਕੋ ਭਜੋ ॥
kai tum kaadhal de ko bhajo |

Ut vel cum Kandhal Dei coniungas (Regina).

ਕੈ ਇਹ ਦੇਸ ਹਮਾਰੋ ਤਜੋ ॥੨੦॥
kai ih des hamaaro tajo |20|

Vel patriam relinquere. 20.

ਪਾਛੇ ਲਗੀ ਫੌਜ ਤਿਨ ਮਾਨੀ ॥
paachhe lagee fauaj tin maanee |

exercitum post me esse putabat.

ਦੁਤਿਯ ਰਹਨ ਕੀ ਠੌਰ ਨ ਜਾਨੀ ॥
dutiy rahan kee tthauar na jaanee |

Et non est alius locus ad manendum.

ਤਾ ਕੋ ਦੇਸ ਤਰੁਨਿ ਨਹਿ ਤਜੋ ॥
taa ko des tarun neh tajo |

(Ita Biram Dev misit per Sakhi dicens me) non relinquam illam mulierem patriam

ਕਾਧਲ ਦੇ ਰਾਨੀ ਕਹ ਭਜੋ ॥੨੧॥
kaadhal de raanee kah bhajo |21|

Et coniungam cum Kandhal Dei Rani. XXI.

ਰਾਨੀ ਰਮੀ ਮਿਤ੍ਰ ਕੇ ਭੋਗਾ ॥
raanee ramee mitr ke bhogaa |

Regina coniunx eius

ਚਿਤ ਕੇ ਦਏ ਤ੍ਯਾਗਿ ਸਭ ਸੋਗਾ ॥
chit ke de tayaag sabh sogaa |

Dolores purus ac omnis.

ਤਬ ਲਗਿ ਲਿਖੋ ਸਾਹ ਕੋ ਆਯੋ ॥
tab lag likho saah ko aayo |

per quod scriptum est de rege

ਬਾਚਿ ਮੰਤ੍ਰਿਯਨ ਭਾਖਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥੨੨॥
baach mantriyan bhaakh sunaayo |22|

Quas ministri legunt et narrant. XXII.

ਲਿਖਿ ਸੁ ਲਿਖਾ ਮਹਿ ਯਹੈ ਪਠਾਈ ॥
likh su likhaa meh yahai patthaaee |

Hoc idem scriptum est in eo permittere et emittere

ਔਰ ਬਾਤ ਦੂਜੀ ਨ ਜਨਾਈ ॥
aauar baat doojee na janaaee |

Nec aliud.

ਕੈ ਬੀਰਮ ਕਹ ਬਾਧਿ ਪਠਾਵਹੁ ॥
kai beeram kah baadh patthaavahu |

Aut liga Biram Dev et mitte illum.

ਕੈ ਮੇਰੇ ਸੰਗ ਜੁਧ ਮਚਾਵਹੁ ॥੨੩॥
kai mere sang judh machaavahu |23|

Aut pugna mecum. XXIII.

ਰਾਨੀ ਬਾਧਿ ਨ ਬੀਰਮ ਦਯੋ ॥
raanee baadh na beeram dayo |

Regina Biram Dev non misit ligatum

ਪਹਿਰ ਕੌਚ ਦੁੰਦਭੀ ਬਜਯੋ ॥
pahir kauach dundabhee bajayo |

Et induite arma et campanam sonuerunt.

ਨਿਰਭੈ ਚਲੀ ਜੁਧ ਕੇ ਕਾਜਾ ॥
nirabhai chalee judh ke kaajaa |

Equos, elephanti, currus, sagittae etc

ਹੈ ਗੈ ਰਥ ਸਾਜਤ ਸਰ ਸਾਜਾ ॥੨੪॥
hai gai rath saajat sar saajaa |24|

Armis indutis, intrepidus ad bellum ivit. XXIV.

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
bhujang prayaat chhand |

Bhujang Prayat Vers:

ਬਜ੍ਯੋ ਰਾਗ ਮਾਰੂ ਮੰਡੇ ਛਤ੍ਰਧਾਰੀ ॥
bajayo raag maaroo mandde chhatradhaaree |

Maru Raga cecinit et chhatradharis (milites in proelio) steterunt.

ਬਹੈ ਤੀਰ ਤਰਵਾਰ ਕਾਤੀ ਕਟਾਰੀ ॥
bahai teer taravaar kaatee kattaaree |

Sagittae, gladii, hastae et hastae inceperunt volitare.

ਕਹੂੰ ਕੇਤੁ ਫਾਟੇ ਗਿਰੇ ਛਤ੍ਰ ਟੂਟੇ ॥
kahoon ket faatte gire chhatr ttootte |

Alicubi vexilla scissa sunt, et aliquae umbellae fractae et ceciderunt.

ਕਹੂੰ ਮਤ ਦੰਤੀ ਫਿਰੈ ਬਾਜ ਛੂਟੈ ॥੨੫॥
kahoon mat dantee firai baaj chhoottai |25|

Alicubi ebrii elephanti et equi libere vagabantur. XXV.

ਕਹੂੰ ਬਾਜ ਜੂਝੇ ਪਰੇ ਹੈ ਮਤੰਗੈ ॥
kahoon baaj joojhe pare hai matangai |

Alii equi et elephanti mortui iacebant.

ਕਹੂੰ ਨਾਗ ਮਾਰੇ ਬਿਰਾਜੈ ਉਤੰਗੈ ॥
kahoon naag maare biraajai utangai |

Alicubi alte magni elephanti mortui iacebant.

ਕਹੂੰ ਬੀਰ ਡਾਰੇ ਪਰੇ ਬਰਮ ਫਾਟੇ ॥
kahoon beer ddaare pare baram faatte |

Alicubi milites cum armis discerptis iacebant

ਕਹੂੰ ਖੇਤ ਖਾਡੇ ਲਸੈ ਚਰਮ ਕਾਟੇ ॥੨੬॥
kahoon khet khaadde lasai charam kaatte |26|

Et alicubi praecisis scutis et gladiis lucebant. XXVI.

ਗਿਰੇ ਬੀਰ ਮਾਰੇ ਕਾ ਲੌ ਗਨਾਊ ॥
gire beer maare kaa lau ganaaoo |

(i) Numeras heroum qui post occisionem cecidere.

ਕਹੌ ਜੋ ਸਭੈ ਏਕ ਗ੍ਰੰਥੈ ਬਨਾਊ ॥
kahau jo sabhai ek granthai banaaoo |

Si de omnibus loquor, unum tantum faciamus librum.

ਜਥਾ ਸਕਤਿ ਕੈ ਅਲਪ ਤਾ ਤੇ ਉਚਾਰੋ ॥
jathaa sakat kai alap taa te uchaaro |

Ideo yatha Shakti pauca sunt verba.

ਸੁਨੋ ਕਾਨ ਦੈ ਕੈ ਸਭੇ ਹੀ ਪਿਆਰੋ ॥੨੭॥
suno kaan dai kai sabhe hee piaaro |27|

Heus carus! Audite omnes aures. XXVII.

ਇਤੈ ਖਾਨ ਢੂਕੇ ਉਤੈ ਰਾਜ ਨੀਕੇ ॥
eitai khaan dtooke utai raaj neeke |

Hinc Khans descenderunt, inde boni reges ascenderunt.

ਹਠੀ ਰੋਸ ਬਾਢੇ ਸੁ ਗਾਢੇ ਅਨੀਕੇ ॥
hatthee ros baadte su gaadte aneeke |

Contumaces fortes exercitus augebant iram.

ਲਰੇ ਕੋਪ ਕੈ ਕੈ ਸੁ ਏਕੈ ਨ ਭਾਜ੍ਯੋ ॥
lare kop kai kai su ekai na bhaajayo |

Magno cum furore conflixit neque quisquam fugit.

ਘਰੀ ਚਾਰਿ ਲੌ ਸਾਰ ਸੌ ਸਾਰ ਬਾਜ੍ਯੋ ॥੨੮॥
gharee chaar lau saar sau saar baajayo |28|

Ferrum per quatuor horas ferro concurritur. XXVIII.

ਤਹਾ ਸੰਖ ਭੇਰੀ ਘਨੇ ਨਾਦ ਬਾਜੇ ॥
tahaa sankh bheree ghane naad baaje |

Ibi Sankh, Bheri, Mridang, Muchang, Upang etc

ਮ੍ਰਿਦੰਗੈ ਮੁਚੰਗੈ ਉਪੰਗੈ ਬਿਰਾਜੇ ॥
mridangai muchangai upangai biraaje |

Multum campanarum pulsatio incepit.

ਕਹੂੰ ਨਾਇ ਨਾਫੀਰਿਯੈਂ ਔ ਨਗਾਰੇ ॥
kahoon naae naafeeriyain aau nagaare |

Alicubi shenai, nafiri et nagare ludentes

ਕਹੂੰ ਝਾਝ ਬੀਨਾ ਬਜੈ ਘੰਟ ਭਾਰੇ ॥੨੯॥
kahoon jhaajh beenaa bajai ghantt bhaare |29|

Et alicubi cymbala, tintinnabula, gravia tintinnabula etc. XXIX.

ਕਹੂੰ ਟੂਕ ਟੂਕ ਹੈ ਗਿਰੈ ਹੈ ਸਿਪਾਹੀ ॥
kahoon ttook ttook hai girai hai sipaahee |

Alicubi milites in frusta jacebant.

ਮਰੇ ਸ੍ਵਾਮਿ ਕੇ ਕਾਜਹੂੰ ਕੋ ਨਿਬਾਹੀ ॥
mare svaam ke kaajahoon ko nibaahee |

Mortui sunt opera Domini.

ਤਹਾ ਕੌਚ ਧਾਰੇ ਚੜੇ ਛਤ੍ਰ ਧਾਰੀ ॥
tahaa kauach dhaare charre chhatr dhaaree |

Armati et umbella-milites ibi ascenderant.

ਮਿਲੈ ਮੇਲ ਮਾਨੋ ਮਦਾਰੈ ਮਦਾਰੀ ॥੩੦॥
milai mel maano madaarai madaaree |30|

(sic videtur) quasi Madari Madari accepit. XXX.

ਕਿਤੇ ਭੂਮਿ ਲੋਟੈ ਸੁ ਹਾਥੈ ਉਚਾਏ ॥
kite bhoom lottai su haathai uchaae |

Alicubi humi plicatis manibus cubare solebant;

ਡਰੈ ਸੇਖ ਜੈਸੇ ਸਮਾਈ ਸਮਾਏ ॥
ddarai sekh jaise samaaee samaae |

Sicut sheikhs (fakirs) in musica occupati sunt et timuerunt (violationis religionis).

ਜੁਝੈ ਜ੍ਵਾਨ ਜੋਧਾ ਜਗੇ ਜੋਰ ਜੰਗੈ ॥
jujhai jvaan jodhaa jage jor jangai |

Iuvenes bellantes in bello acerrimo pugnant.

ਮਨੋ ਪਾਨ ਕੈ ਭੰਗ ਸੋਏ ਮਲੰਗੈ ॥੩੧॥
mano paan kai bhang soe malangai |31|

(videbatur) quasi Malang dormiret postquam bhang bibisset. XXXI.

ਬਹੈ ਆਨ ਐਸੇ ਬਚੈ ਬੀਰ ਕੌਨੈ ॥
bahai aan aaise bachai beer kauanai |

Qui bellator superstes sagittas sic movit.