Sri Dasam Granth

Pagina - 315


ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਤਾ ਕੀ ਮਹਿਮਾ ਨ ਲਖੀ ਜਾਇ ਐਸੀ ਭਾਤਿ ਖੇਲੈ ਕਾਨ੍ਰਹ ਮਹਾ ਸੁਖੁ ਪਾਇ ਕੈ ॥੨੨੯॥
kahai kab sayaam taa kee mahimaa na lakhee jaae aaisee bhaat khelai kaanrah mahaa sukh paae kai |229|

Hoc modo, poeta dicit hanc laudem describi non posse, et Krishna in hac fabula sine fine delectationem accipit.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਅੰਤ ਭਏ ਰੁਤਿ ਗ੍ਰੀਖਮ ਕੀ ਰੁਤਿ ਪਾਵਸ ਆਇ ਗਈ ਸੁਖਦਾਈ ॥
ant bhe rut greekham kee rut paavas aae gee sukhadaaee |

Finitum est tempus aestivum et tempus pluviosum consolatorium

ਕਾਨ੍ਰਹ ਫਿਰੈ ਬਨ ਬੀਥਿਨ ਮੈ ਸੰਗਿ ਲੈ ਬਛਰੇ ਤਿਨ ਕੀ ਅਰੁ ਮਾਈ ॥
kaanrah firai ban beethin mai sang lai bachhare tin kee ar maaee |

Krishna cum vaccis et vitulis errat in silvis et speluncis

ਬੈਠਿ ਤਬੈ ਫਿਰਿ ਮਧ ਗੁਫਾ ਗਿਰਿ ਗਾਵਤ ਗੀਤ ਸਭੈ ਮਨੁ ਭਾਈ ॥
baitth tabai fir madh gufaa gir gaavat geet sabhai man bhaaee |

Et cantus ab eo amati

ਤਾ ਛਬਿ ਕੀ ਅਤਿ ਹੀ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਨੇ ਮੁਖ ਤੇ ਇਮ ਭਾਖਿ ਸੁਨਾਈ ॥੨੩੦॥
taa chhab kee at hee upamaa kab ne mukh te im bhaakh sunaaee |230|

Hoc spectaculum poeta hoc modo describit.230.

ਸੋਰਠਿ ਸਾਰੰਗ ਅਉ ਗੁਜਰੀ ਲਲਤਾ ਅਰੁ ਭੈਰਵ ਦੀਪਕ ਗਾਵੈ ॥
soratth saarang aau gujaree lalataa ar bhairav deepak gaavai |

Canit deepak (raag) in Soratha, Sarang, Gujri, Lalat et Bhairav;

ਟੋਡੀ ਅਉ ਮੇਘ ਮਲ੍ਰਹਾਰ ਅਲਾਪਤ ਗੌਡ ਅਉ ਸੁਧ ਮਲ੍ਰਹਾਰ ਸੁਨਾਵੈ ॥
ttoddee aau megh malrahaar alaapat gauadd aau sudh malrahaar sunaavai |

Omnes hi se mutuo faciunt ut audiant modos musicos Sorath, Sarang, Gujri, Lalit, Bhairava, Deepak, Todi, Megh-malha, Gaund et Shudh Malhar.

ਜੈਤਸਰੀ ਅਰੁ ਮਾਲਸਿਰੀ ਅਉ ਪਰਜ ਸੁ ਰਾਗਸਿਰੀ ਠਟ ਪਾਵੈ ॥
jaitasaree ar maalasiree aau paraj su raagasiree tthatt paavai |

Omnes ibi canunt Jaitsri, Malsri et Sri Raga

ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਹਰਿ ਜੀ ਰਿਝ ਕੈ ਮੁਰਲੀ ਸੰਗ ਕੋਟਕ ਰਾਗ ਬਜਾਵੈ ॥੨੩੧॥
sayaam kahai har jee rijh kai muralee sang kottak raag bajaavai |231|

Poeta Shyam dicit Krishna, in voluptate, varios modos musicos in sua fistula ludere.231.

ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |

KABIT

ਲਲਤ ਧਨਾਸਰੀ ਬਜਾਵਹਿ ਸੰਗਿ ਬਾਸੁਰੀ ਕਿਦਾਰਾ ਔਰ ਮਾਲਵਾ ਬਿਹਾਗੜਾ ਅਉ ਗੂਜਰੀ ॥
lalat dhanaasaree bajaaveh sang baasuree kidaaraa aauar maalavaa bihaagarraa aau goojaree |

Krishna in tibia canit modos musicos nomine Lalit, Dhansari, Kedara, Malwa, Bihagara, Gujri

ਮਾਰੂ ਅਉ ਪਰਜ ਔਰ ਕਾਨੜਾ ਕਲਿਆਨ ਸੁਭ ਕੁਕਭ ਬਿਲਾਵਲੁ ਸੁਨੈ ਤੇ ਆਵੈ ਮੂਜਰੀ ॥
maaroo aau paraj aauar kaanarraa kaliaan subh kukabh bilaaval sunai te aavai moojaree |

Maru, Kanra, Kalyan, Megh et Bilawal

ਭੈਰਵ ਪਲਾਸੀ ਭੀਮ ਦੀਪਕ ਸੁ ਗਉਰੀ ਨਟ ਠਾਢੋ ਦ੍ਰੁਮ ਛਾਇ ਮੈ ਸੁ ਗਾਵੈ ਕਾਨ੍ਰਹ ਪੂਜਰੀ ॥
bhairav palaasee bheem deepak su gauree natt tthaadto drum chhaae mai su gaavai kaanrah poojaree |

Sub arbore stans, musicis modis Bhairava, Bhim Palasi, Deepak et Gauri ludit.

ਤਾ ਤੇ ਗ੍ਰਿਹ ਤਿਆਗਿ ਤਾ ਕੀ ਸੁਨਿ ਧੁਨਿ ਸ੍ਰੋਨਨ ਮੈ ਮ੍ਰਿਗਨੈਨੀ ਫਿਰਤ ਸੁ ਬਨਿ ਬਨਿ ਊਜਰੀ ॥੨੩੨॥
taa te grih tiaag taa kee sun dhun sronan mai mriganainee firat su ban ban aoojaree |232|

Audita horum modorum sono, relictis domibus columbae luscae huc illuc currunt.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਸੀਤ ਭਈ ਰੁਤਿ ਕਾਤਿਕ ਕੀ ਮੁਨਿ ਦੇਵ ਚੜਿਓ ਜਲ ਹ੍ਵੈ ਗਯੋ ਥੋਰੋ ॥
seet bhee rut kaatik kee mun dev charrio jal hvai gayo thoro |

Venit hiems et, adventu Kartik mense, aqua minor facta est

ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਨੀਰੇ ਕੇ ਫੂਲ ਧਰੇ ਅਰੁ ਗਾਵਤ ਬੇਨ ਬਜਾਵਤ ਭੋਰੋ ॥
kaanrah kaneere ke fool dhare ar gaavat ben bajaavat bhoro |

Krishna se floribus Kaner involvit, primo mane canit sua tibia

ਸ੍ਯਾਮ ਕਿਧੋ ਉਪਮਾ ਤਿਹ ਕੀ ਮਨ ਮਧਿ ਬਿਚਾਰੁ ਕਬਿਤੁ ਸੁ ਜੋਰੋ ॥
sayaam kidho upamaa tih kee man madh bichaar kabit su joro |

Shyam poeta dicit illam memorare similitudinem, Kabit stantiam in mente sua componit et

ਮੈਨ ਉਠਿਯੋ ਜਗਿ ਕੈ ਤਿਨ ਕੈ ਤਨਿ ਲੇਤ ਹੈ ਪੇਚ ਮਨੋ ਅਹਿ ਤੋਰੋ ॥੨੩੩॥
main utthiyo jag kai tin kai tan let hai pech mano eh toro |233|

Deum amoris narrans in corpore omnium feminarum evigilavit et quasi anguis volvens.

ਗੋਪੀ ਬਾਚ ॥
gopee baach |

Oratio Gopi:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਬੋਲਤ ਹੈ ਮੁਖ ਤੇ ਸਭ ਗਵਾਰਿਨ ਪੁੰਨਿ ਕਰਿਓ ਇਨ ਹੂੰ ਅਤਿ ਮਾਈ ॥
bolat hai mukh te sabh gavaarin pun kario in hoon at maaee |

mater! Haec tibia plurimas austeritates, abstinentias et balnea in stationibus peregrinis exercuit

ਜਗ੍ਯ ਕਰਿਯੋ ਕਿ ਕਰਿਯੋ ਤਪ ਤੀਰਥ ਗੰਧ੍ਰਬ ਤੇ ਇਨ ਕੈ ਸਿਛ ਪਾਈ ॥
jagay kariyo ki kariyo tap teerath gandhrab te in kai sichh paaee |

Mandatum accepit a Gandharvas

ਕੈ ਕਿ ਪੜੀ ਸਿਤਬਾਨਹੁ ਤੇ ਕਿ ਕਿਧੋ ਚਤੁਰਾਨਨਿ ਆਪ ਬਨਾਈ ॥
kai ki parree sitabaanahu te ki kidho chaturaanan aap banaaee |

Instructus a deo amoris et Brahma se ipsum fecit

ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਉਪਮਾ ਤਿਹ ਕੀ ਇਹ ਤੇ ਹਰਿ ਓਠਨ ਸਾਥ ਲਗਾਈ ॥੨੩੪॥
sayaam kahai upamaa tih kee ih te har otthan saath lagaaee |234|

Haec causa est quod Krishna eam labiis attigit.

ਸੁਤ ਨੰਦ ਬਜਾਵਤ ਹੈ ਮੁਰਲੀ ਉਪਮਾ ਤਿਹ ਕੀ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਗਨੋ ॥
sut nand bajaavat hai muralee upamaa tih kee kab sayaam gano |

Nanda filius (Krishna) canit tibiis, Shyam (poeta) suam similitudinem contemplatur.

ਤਿਹ ਕੀ ਧੁਨਿ ਕੋ ਸੁਨਿ ਮੋਹ ਰਹੇ ਮੁਨਿ ਰੀਝਤ ਹੈ ਸੁ ਜਨੋ ਰੁ ਕਨੋ ॥
tih kee dhun ko sun moh rahe mun reejhat hai su jano ru kano |

Krishna, filius Nand, in tibiis canit et Shyam poeta dicit auditum tibiae sonum, sapientes et res silvae delectari.

ਤਨ ਕਾਮ ਭਰੀ ਗੁਪੀਆ ਸਭ ਹੀ ਮੁਖ ਤੇ ਇਹ ਭਾਤਨ ਜਵਾਬ ਭਨੋ ॥
tan kaam bharee gupeea sabh hee mukh te ih bhaatan javaab bhano |

Omnes gopis libidinis sunt, et sic ore respondent;

ਮੁਖ ਕਾਨ੍ਰਹ ਗੁਲਾਬ ਕੋ ਫੂਲ ਭਯੋ ਇਹ ਨਾਲਿ ਗੁਲਾਬ ਚੁਆਤ ਮਨੋ ॥੨੩੫॥
mukh kaanrah gulaab ko fool bhayo ih naal gulaab chuaat mano |235|

Corpora gopis repleta sunt luxuria et dicunt os Krishna simile esse rosae et vox tibiae videtur sicut essentia rosae destillantis.

ਮੋਹਿ ਰਹੇ ਸੁਨਿ ਕੈ ਧੁਨਿ ਕੌ ਮ੍ਰਿਗ ਮੋਹਿ ਪਸਾਰ ਗੇ ਖਗ ਪੈ ਪਖਾ ॥
mohi rahe sun kai dhun kau mrig mohi pasaar ge khag pai pakhaa |

Pavones sono tibiarum teneri, et aves quoque pennarum obstringi ac diffundi.

ਨੀਰ ਬਹਿਓ ਜਮੁਨਾ ਉਲਟੋ ਪਿਖਿ ਕੈ ਤਿਹ ਕੋ ਨਰ ਖੋਲ ਰੇ ਚਖਾ ॥
neer bahio jamunaa ulatto pikh kai tih ko nar khol re chakhaa |

Audita vox tibiae, Pisces, carae, ave omnes infatuati, O homines! Aperi oculos tuos et vide aquam Yamuna in contrariam partem fluere

ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਤਿਨ ਕੋ ਸੁਨਿ ਕੈ ਬਛੁਰਾ ਮੁਖ ਸੋ ਕਛੁ ਨ ਚੁਗੈ ਕਖਾ ॥
sayaam kahai tin ko sun kai bachhuraa mukh so kachh na chugai kakhaa |

Poeta dicit audientes tibias vitulos herbas comedere destitisse

ਛੋਡਿ ਚਲੀ ਪਤਨੀ ਅਪਨੇ ਪਤਿ ਤਾਰਕ ਹ੍ਵੈ ਜਿਮ ਡਾਰਤ ਲਖਾ ॥੨੩੬॥
chhodd chalee patanee apane pat taarak hvai jim ddaarat lakhaa |236|

Uxor virum suum sicut Sannyasi relinquens domum et opes reliquit.236.

ਕੋਕਿਲ ਕੀਰ ਕੁਰੰਗਨ ਕੇਹਰਿ ਮੈਨ ਰਹਿਯੋ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਮਤਵਾਰੋ ॥
kokil keer kurangan kehar main rahiyo hvai kai matavaaro |

Lusciniae, psittaci et cervi etc

ਰੀਝ ਰਹੇ ਸਭ ਹੀ ਪੁਰ ਕੇ ਜਨ ਆਨਨ ਪੈ ਇਹ ਤੈ ਸਸਿ ਹਾਰੋ ॥
reejh rahe sabh hee pur ke jan aanan pai ih tai sas haaro |

Omnes homines civitatis illius laetantur et dicentes lunam ante faciem Krishna obscuratam videri

ਅਉ ਇਹ ਕੀ ਮੁਰਲੀ ਜੁ ਬਜੈ ਤਿਹ ਊਪਰਿ ਰਾਗ ਸਭੈ ਫੁਨਿ ਵਾਰੋ ॥
aau ih kee muralee ju bajai tih aoopar raag sabhai fun vaaro |

Omnes modi musici ante cantum tibiarum sese sacrificant

ਨਾਰਦ ਜਾਤ ਥਕੈ ਇਹ ਤੈ ਬੰਸੁਰੀ ਜੁ ਬਜਾਵਤ ਕਾਨਰ ਕਾਰੋ ॥੨੩੭॥
naarad jaat thakai ih tai bansuree ju bajaavat kaanar kaaro |237|

Sapiens Narad, sistens testudinis suae cantionem, Krishna atri tibiam auscultavit et defessus est.237.

ਲੋਚਨ ਹੈ ਮ੍ਰਿਗ ਕੇ ਕਟਿ ਕੇਹਰਿ ਨਾਕ ਕਿਧੋ ਸੁਕ ਸੋ ਤਿਹ ਕੋ ਹੈ ॥
lochan hai mrig ke katt kehar naak kidho suk so tih ko hai |

Oculos cervos habet, facies leonina, facies psittaci.

ਗ੍ਰੀਵ ਕਪੋਤ ਸੀ ਹੈ ਤਿਹ ਕੀ ਅਧਰਾ ਪੀਆ ਸੇ ਹਰਿ ਮੂਰਤਿ ਜੋ ਹੈ ॥
greev kapot see hai tih kee adharaa peea se har moorat jo hai |

Oculi eius (Krishna���s) sunt sicut capreae, lumbus ut leo, nasus psittaci, collum columbae et labra (adhar) ambrosia.

ਕੋਕਿਲ ਅਉ ਪਿਕ ਸੇ ਬਚਨਾਮ੍ਰਿਤ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸੁੰਦਰ ਸੋਹੈ ॥
kokil aau pik se bachanaamrit sayaam kahai kab sundar sohai |

Suavis est eius oratio sicut luscinia et pavo

ਪੈ ਇਹ ਤੇ ਲਜ ਕੈ ਅਬ ਬੋਲਤ ਮੂਰਤਿ ਲੈਨ ਕਰੈ ਖਗ ਰੋਹੈ ॥੨੩੮॥
pai ih te laj kai ab bolat moorat lain karai khag rohai |238|

Haec dulciter loquentia iam devitant tibiae sonum et invident in mediis.

ਫੂਲ ਗੁਲਾਬ ਨ ਲੇਤ ਹੈ ਤਾਬ ਸਹਾਬ ਕੋ ਆਬ ਹ੍ਵੈ ਦੇਖਿ ਖਿਸਾਨੋ ॥
fool gulaab na let hai taab sahaab ko aab hvai dekh khisaano |

Rosa insipida ante decorem suum et color rubeus et elegans sentiens erubescebant ante decorem suum

ਪੈ ਕਮਲਾ ਦਲ ਨਰਗਸ ਕੋ ਗੁਲ ਲਜਤ ਹ੍ਵੈ ਫੁਨਿ ਦੇਖਤ ਤਾਨੋ ॥
pai kamalaa dal naragas ko gul lajat hvai fun dekhat taano |

Lotus et narcissus pudore sentientes prae se ferant leporem

ਸ੍ਯਾਮ ਕਿਧੋ ਅਪੁਨੇ ਮਨ ਮੈ ਬਰਤਾ ਗਨਿ ਕੈ ਕਬਿਤਾ ਇਹ ਠਾਨੋ ॥
sayaam kidho apune man mai barataa gan kai kabitaa ih tthaano |

Vel Shyam (poët) hoc carmen agit animi excellentiam sciens.

ਦੇਖਨ ਕੋ ਇਨ ਕੇ ਸਮ ਪੂਰਬ ਪਛਮ ਡੋਲੈ ਲਹੈ ਨਹਿ ਆਨੋ ॥੨੩੯॥
dekhan ko in ke sam poorab pachham ddolai lahai neh aano |239|

Poeta Shyam in animo suo de pulchritudine ambiguus apparet et dicit se non potuisse invenire blandum hominem similem Krishna, quamvis ab oriente in occidentem vagatus sit ut similem sibi videam.

ਮੰਘਰ ਮੈ ਸਭ ਹੀ ਗੁਪੀਆ ਮਿਲਿ ਪੂਜਤ ਚੰਡਿ ਪਤੇ ਹਰਿ ਕਾਜੈ ॥
manghar mai sabh hee gupeea mil poojat chandd pate har kaajai |

In mense Maghar omnes gopis colunt Durga volentes pro Krishna suo marito

ਪ੍ਰਾਤ ਸਮੇ ਜਮੁਨਾ ਮਧਿ ਨ੍ਰਹਾਵਤ ਦੇਖਿ ਤਿਨੈ ਜਲਜੰ ਮੁਖ ਲਾਜੈ ॥
praat same jamunaa madh nrahaavat dekh tinai jalajan mukh laajai |

Mane, lavant in Yamuna et vident eos, flores lotos verecundos sentiunt