Sri Dasam Granth

Pagina - 691


ਸੋ ਭਸਮ ਹੋਵਤ ਜਾਨੁ ॥
so bhasam hovat jaan |

Ille consumptus erat.

ਬਿਨੁ ਪ੍ਰੀਤਿ ਭਗਤ ਨ ਮਾਨੁ ॥੧੫੨॥
bin preet bhagat na maan |152|

Servari non potuit quin in cinerem redactus nulla devotione esse possit sine vero amore.152.

ਜਬ ਭਏ ਪੁਤ੍ਰਾ ਭਸਮ ॥
jab bhe putraa bhasam |

cum consumptum est effigiem, tunc incepit apparere sicut hoc.

ਜਨ ਅੰਧਤਾ ਰਵਿ ਰਸਮ ॥
jan andhataa rav rasam |

Quando illa linteamen in cinerem redactum est, sicut sol tenebrarum interitus;

ਪੁਨਿ ਪੂਛੀਆ ਤਿਹਾ ਜਾਇ ॥
pun poochheea tihaa jaae |

Tunc abiit ad eum et interrogavit

ਮੁਨਿ ਰਾਜ ਭੇਦ ਬਤਾਇ ॥੧੫੩॥
mun raaj bhed bataae |153|

Tunc rex ivit ad illud sapientis et nunciavit ei secretum adventus sui.

ਨਰਾਜ ਛੰਦ ॥
naraaj chhand |

NARAAJ STANZA

ਕਉਨ ਭੂਪ ਭੂਮਿ ਮੈ ਬਤਾਇ ਮੋਹਿ ਦੀਜੀਯੈ ॥
kaun bhoop bhoom mai bataae mohi deejeeyai |

Heus Munisar! dic mihi quisnam rex sit in terra

ਜੋ ਮੋਹਿ ਤ੍ਰਾਸਿ ਨ ਤ੍ਰਸ੍ਰਯੋ ਕ੍ਰਿਪਾ ਰਿਖੀਸ ਕੀਜੀਯੈ ॥
jo mohi traas na trasrayo kripaa rikhees keejeeyai |

"O sapiens! nomen et inscriptio regis benigne dic mihi, qui me non timet

ਸੁ ਅਉਰ ਕਉਨ ਹੈ ਹਠੀ ਸੁ ਜਉਨ ਮੋ ਨ ਜੀਤਿਯੋ ॥
su aaur kaun hai hatthee su jaun mo na jeetiyo |

Quis alius durus heros est, quem non vici?

ਅਤ੍ਰਾਸ ਕਉਨ ਠਉਰ ਹੈ ਜਹਾ ਨ ਮੋਹ ਬੀਤਿਯੋ ॥੧੫੪॥
atraas kaun tthaur hai jahaa na moh beetiyo |154|

Quis est rex ille ferox, qui a me non victus est? Quis est ille locus, qui non venit sub terrore meo? CLIV.

ਨ ਸੰਕ ਚਿਤ ਆਨੀਯੈ ਨਿਸੰਕ ਭਾਖ ਦੀਜੀਯੈ ॥
n sank chit aaneeyai nisank bhaakh deejeeyai |

In animo ne sis dubita, dic placide.

ਸੁ ਕੋ ਅਜੀਤ ਹੈ ਰਹਾ ਉਚਾਰ ਤਾਸੁ ਕੀਜੀਯੈ ॥
su ko ajeet hai rahaa uchaar taas keejeeyai |

Potentis incunctanter, qui adhuc invictus est, nomen dicas.

ਨਰੇਸ ਦੇਸ ਦੇਸ ਕੇ ਅਸੇਸ ਜੀਤ ਮੈ ਲੀਏ ॥
nares des des ke ases jeet mai lee |

omnes reges terrarum vicisti.

ਛਿਤੇਸ ਭੇਸ ਭੇਸ ਕੇ ਗੁਲਾਮ ਆਨਿ ਹੂਐ ਰਹੇ ॥੧੫੫॥
chhites bhes bhes ke gulaam aan hooaai rahe |155|

"Vici omnes reges terrarum longe et prope et omnes regem terrae feci servos meos."

ਅਸੇਖ ਰਾਜ ਕਾਜ ਮੋ ਲਗਾਇ ਕੈ ਦੀਏ ॥
asekh raaj kaaj mo lagaae kai dee |

(Omnes reges) in imperio operam dedi.

ਅਨੰਤ ਤੀਰਥ ਨਾਤਿ ਕੈ ਅਛਿਨ ਪੁੰਨ ਮੈ ਕੀਏ ॥
anant teerath naat kai achhin pun mai kee |

"Multis regibus usus sum sicut servi mei facientes opera mea et eleemosynas largiti sunt post lavacrum in stationibus peregrinis multis"

ਅਨੰਤ ਛਤ੍ਰੀਆਨ ਛੈ ਦੁਰੰਤ ਰਾਜ ਮੈ ਕਰੋ ॥
anant chhatreeaan chhai durant raaj mai karo |

"Ego regnans post Kshatriyas innumerabiles occidere"

ਸੋ ਕੋ ਤਿਹੁੰ ਜਹਾਨ ਮੈ ਸਮਾਜ ਜਉਨ ਤੇ ਟਰੋ ॥੧੫੬॥
so ko tihun jahaan mai samaaj jaun te ttaro |156|

Ego sum ille unus a quo longe currunt omnia trium mundorum.

ਅਨੰਗ ਰੰਗ ਰੰਗ ਕੇ ਸੁਰੰਗ ਬਾਜ ਮੈ ਹਰੇ ॥
anang rang rang ke surang baaj mai hare |

Innumeri colores et formas pulchras equi abstuli.

ਬਸੇਖ ਰਾਜਸੂਇ ਜਗ ਬਾਜਮੇਧ ਮੈ ਕਰੇ ॥
basekh raajasooe jag baajamedh mai kare |

"Equos multos varios abduxi et speciales feci Rajsu et Ashvamedha Yajnas"

ਨ ਭੂਮਿ ਐਸ ਕੋ ਰਹੀ ਨ ਜਗ ਖੰਭ ਜਾਨੀਯੈ ॥
n bhoom aais ko rahee na jag khanbh jaaneeyai |

"Adsentiare mecum licet aliquem locum aut columnam sacrificalem non ignorare me"

ਜਗਤ੍ਰ ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਕਰਿ ਦੁਤੀਯ ਮੋਹਿ ਮਾਨੀਯੈ ॥੧੫੭॥
jagatr karan kaaran kar duteey mohi maaneeyai |157|

Suscipe me ut secundum Dominum mundi.157.

ਸੁ ਅਤ੍ਰ ਛਤ੍ਰ ਜੇ ਧਰੇ ਸੁ ਛਤ੍ਰ ਸੂਰ ਸੇਵਹੀ ॥
su atr chhatr je dhare su chhatr soor sevahee |

"Omnes milites qui arma et arma tenent servi mei sunt"

ਅਦੰਡ ਖੰਡ ਖੰਡ ਕੇ ਸੁਦੰਡ ਮੋਹਿ ਦੇਵਹੀ ॥
adandd khandd khandd ke sudandd mohi devahee |

Ego in frusta concisi impunitos homines, et multi ex eis tributa pendunt mihi

ਸੁ ਐਸ ਅਉਰ ਕੌਨ ਹੈ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ ਜਾਨੀਐ ॥
su aais aaur kauan hai prataapavaan jaaneeai |

Quis ergo nunc aliud est? Quis sit notus.

ਤ੍ਰਿਲੋਕ ਆਜ ਕੇ ਬਿਖੈ ਜੋਗਿੰਦਰ ਮੋਹਿ ਮਾਨੀਐ ॥੧੫੮॥
trilok aaj ke bikhai jogindar mohi maaneeai |158|

"Nemo gloriosus similis mei habetur et O magne Yogi! vide me principem in omnibus tribus mundis Administratorem ».

ਮਛਿੰਦ੍ਰ ਬਾਚ ਪਾਰਸਨਾਥ ਸੋ ॥
machhindr baach paarasanaath so |

Oratio Matsyendra : Alloquitur ad Parasnath :

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

SWAYYA

ਕਹਾ ਭਯੋ ਜੋ ਸਭ ਹੀ ਜਗ ਜੀਤਿ ਸੁ ਲੋਗਨ ਕੋ ਬਹੁ ਤ੍ਰਾਸ ਦਿਖਾਯੋ ॥
kahaa bhayo jo sabh hee jag jeet su logan ko bahu traas dikhaayo |

"Quid tum, si totum terrarum vicistis ac terruistis? "

ਅਉਰ ਕਹਾ ਜੁ ਪੈ ਦੇਸ ਬਿਦੇਸਨ ਮਾਹਿ ਭਲੇ ਗਜ ਗਾਹਿ ਬਧਾਯੋ ॥
aaur kahaa ju pai des bidesan maeh bhale gaj gaeh badhaayo |

quid tum , si cunctas longe propeque attritas elephantorum tuorum pedes habuisti ?

ਜੋ ਮਨੁ ਜੀਤਤ ਹੈ ਸਭ ਦੇਸ ਵਹੈ ਤੁਮਰੈ ਨ੍ਰਿਪ ਹਾਥਿ ਨ ਆਯੋ ॥
jo man jeetat hai sabh des vahai tumarai nrip haath na aayo |

"Non habes petasum mentem, quae cunctas vincit terras"

ਲਾਜ ਗਈ ਕਛੁ ਕਾਜ ਸਰ੍ਯੋ ਨਹੀ ਲੋਕ ਗਯੋ ਪਰਲੋਕ ਨ ਪਾਯੋ ॥੧੫੯॥
laaj gee kachh kaaj sarayo nahee lok gayo paralok na paayo |159|

Prius verecundari sensisti, et sic, non solum hunc mundum amisisti, sed etiam proximum.159.

ਭੂਮਿ ਕੋ ਕਉਨ ਗੁਮਾਨ ਹੈ ਭੂਪਤਿ ਸੋ ਨਹੀ ਕਾਹੂੰ ਕੇ ਸੰਗ ਚਲੈ ਹੈ ॥
bhoom ko kaun gumaan hai bhoopat so nahee kaahoon ke sang chalai hai |

“O rex! Cur egoistic esse pro terra, quae nullo comitante mortuo

ਹੈ ਛਲਵੰਤ ਬਡੀ ਬਸੁਧਾ ਯਹਿ ਕਾਹੂੰ ਕੀ ਹੈ ਨਹ ਕਾਹੂੰ ਹੁਐ ਹੈ ॥
hai chhalavant baddee basudhaa yeh kaahoon kee hai nah kaahoon huaai hai |

Grandis seductor terra haec est, propria usque hodie non facta est, nec propria cuiusquam fiet.

ਭਉਨ ਭੰਡਾਰ ਸਬੈ ਬਰ ਨਾਰਿ ਸੁ ਅੰਤਿ ਤੁਝੈ ਕੋਊ ਸਾਥ ਨ ਦੈ ਹੈ ॥
bhaun bhanddaar sabai bar naar su ant tujhai koaoo saath na dai hai |

"Thesauri tui et mulieres pulcherrimae tuae, nulla ex his te ad finem sequetur"

ਆਨ ਕੀ ਬਾਤ ਚਲਾਤ ਹੋ ਕਾਹੇ ਕਉ ਸੰਗਿ ਕੀ ਦੇਹ ਨ ਸੰਗਿ ਸਿਧੈ ਹੈ ॥੧੬੦॥
aan kee baat chalaat ho kaahe kau sang kee deh na sang sidhai hai |160|

Cetera relinque, et corpus tuum te non comitatur.

ਰਾਜ ਕੇ ਸਾਜ ਕੋ ਕਉਨ ਗੁਮਾਨ ਨਿਦਾਨ ਜੁ ਆਪਨ ਸੰਗ ਨ ਜੈ ਹੈ ॥
raaj ke saaj ko kaun gumaan nidaan ju aapan sang na jai hai |

Quid de hoc apparatu regiis loquar, etiam in fine non comitabitur

ਭਉਨ ਭੰਡਾਰ ਭਰੇ ਘਰ ਬਾਰ ਸੁ ਏਕ ਹੀ ਬਾਰ ਬਿਗਾਨ ਕਹੈ ਹੈ ॥
bhaun bhanddaar bhare ghar baar su ek hee baar bigaan kahai hai |

Omnia loca et thesauri res alienae fiet in instanti

ਪੁਤ੍ਰ ਕਲਤ੍ਰ ਸੁ ਮਿਤ੍ਰ ਸਖਾ ਕੋਈ ਅੰਤਿ ਸਮੈ ਤੁਹਿ ਸਾਥ ਨ ਦੈ ਹੈ ॥
putr kalatr su mitr sakhaa koee ant samai tuhi saath na dai hai |

« Filii, uxor et amici etc., nullus eorum te comitabitur in fine

ਚੇਤ ਰੇ ਚੇਤ ਅਚੇਤ ਮਹਾ ਪਸੁ ਸੰਗ ਬੀਯੋ ਸੋ ਭੀ ਸੰਗ ਨ ਜੈ ਹੈ ॥੧੬੧॥
chet re chet achet mahaa pas sang beeyo so bhee sang na jai hai |161|

O magnum animal, in ignaro statu viventes! somnum etiam nunc desere, quia corpus tuum, quod tecum natum est, non comitabitur.

ਕਉਨ ਭਰੋਸ ਭਟਾਨ ਕੋ ਭੂਪਤਿ ਭਾਰ ਪਰੇ ਜਿਨਿ ਭਾਰ ਸਹੈਂਗੇ ॥
kaun bharos bhattaan ko bhoopat bhaar pare jin bhaar sahainge |

"Non potes his militibus credere, quod omnes actionum tuarum onera non sustinebunt"

ਭਾਜ ਹੈ ਭੀਰ ਭਯਾਨਕ ਹੁਐ ਕਰ ਭਾਰਥ ਸੋ ਨਹੀ ਭੇਰ ਚਹੈਂਗੇ ॥
bhaaj hai bheer bhayaanak huaai kar bhaarath so nahee bher chahainge |

omnes fugient ante omnes afflictiones diras

ਏਕ ਉਪਚਾਰ ਨ ਚਾਲ ਹੈ ਰਾਜਨ ਮਿਤ੍ਰ ਸਬੈ ਮ੍ਰਿਤ ਨੀਰ ਬਹੈਂਗੇ ॥
ek upachaar na chaal hai raajan mitr sabai mrit neer bahainge |

"Nulla mensurarum utilis tibi erit et omnes amici tui fluent sicut aqua viva"

ਪੁਤ੍ਰ ਕਲਤ੍ਰ ਸਭੈ ਤੁਮਰੇ ਨ੍ਰਿਪ ਛੂਟਤ ਪ੍ਰਾਨ ਮਸਾਨ ਕਹੈਂਗੇ ॥੧੬੨॥
putr kalatr sabhai tumare nrip chhoottat praan masaan kahainge |162|

Filii tui, uxor tua omnes te ghodt vocabunt.

ਪਾਰਸਨਾਥ ਬਾਚ ਮਛਿੰਦ੍ਰ ਸੋ ॥
paarasanaath baach machhindr so |

Oratio Parasnath ad Matsyendra :

ਤੋਮਰ ਛੰਦ ॥
tomar chhand |

TOMAR STANZA

ਮੁਨਿ ਕਉਨ ਹੈ ਵਹ ਰਾਉ ॥
mun kaun hai vah raau |

O Muni! Qui rex est?

ਤਿਹ ਆਜ ਮੋਹਿ ਬਤਾਉ ॥
tih aaj mohi bataau |

Dic nunc.

ਤਿਹ ਜੀਤ ਹੋ ਜਬ ਜਾਇ ॥
tih jeet ho jab jaae |

Cum ego vadam et vincam eum,

ਤਬ ਭਾਖੀਅਉ ਮੁਹਿ ਰਾਇ ॥੧੬੩॥
tab bhaakheeo muhi raae |163|

"O sapiens! dic, quis est ille rex, quem vincam? Et tunc vocabis me summum Deum in omnibus.

ਮਛਿੰਦ੍ਰ ਬਾਚ ਪਾਰਸਨਾਥ ਸੋ ॥
machhindr baach paarasanaath so |

Oratio Matsyendra ad Parasnath :

ਤੋਮਰ ਛੰਦ ॥
tomar chhand |

TOMAR STANZA

ਸੁਨ ਰਾਜ ਰਾਜਨ ਹੰਸ ॥
sun raaj raajan hans |

O regem regum Hans! audi,

ਭਵ ਭੂਮਿ ਕੇ ਅਵਤੰਸ ॥
bhav bhoom ke avatans |

“Domine Deus! tu maior es in terra

ਤੁਹਿ ਜੀਤਏ ਸਬ ਰਾਇ ॥
tuhi jeete sab raae |

Vicisti omnes reges;

ਪਰ ਸੋ ਨ ਜੀਤਯੋ ਜਾਇ ॥੧੬੪॥
par so na jeetayo jaae |164|

Vicisti omnes reges, sed quodcumque narro, non vicisti.

ਅਬਿਬੇਕ ਹੈ ਤਿਹ ਨਾਉ ॥
abibek hai tih naau |

Nomen eius 'Abibek'.

ਤਵ ਹੀਯ ਮੈ ਤਿਹ ਠਾਉ ॥
tav heey mai tih tthaau |

"Avivek nomen est (ignorantia) et manet in corde tuo"

ਤਿਹ ਜੀਤ ਕਹੀ ਨ ਭੂਪ ॥
tih jeet kahee na bhoop |

Non est victus ab ullo rege.

ਵਹ ਹੈ ਸਰੂਪ ਅਨੂਪ ॥੧੬੫॥
vah hai saroop anoop |165|

De victoria eius, o rex! non aliquid dixisti, quod singularem quoque formam habet.

ਛਪੈ ਛੰਦ ॥
chhapai chhand |

CHHAPAI STANZA

ਬਲਿ ਮਹੀਪ ਜਿਨ ਛਲ੍ਯੋ ਬ੍ਰਹਮ ਬਾਵਨ ਬਸ ਕਿਨੋ ॥
bal maheep jin chhalayo braham baavan bas kino |

Hic Avivek vicit Bali potentes et Vamano servire debuit

ਕਿਸਨ ਬਿਸਨ ਜਿਨ ਹਰੇ ਦੰਡ ਰਘੁਪਤਿ ਤੇ ਲਿਨੋ ॥
kisan bisan jin hare dandd raghupat te lino |

Krishna (Vishnu) delevit et poenae formam Raghupati Ram . accepit

ਦਸ ਗ੍ਰੀਵਹਿ ਜਿਨਿ ਹਰਾ ਸੁਭਟ ਸੁੰਭਾਸੁਰ ਖੰਡ੍ਯੋ ॥
das greeveh jin haraa subhatt sunbhaasur khanddayo |

Qui percussit Ravanam et invasit validum Shumbha daemonium.

ਮਹਖਾਸੁਰ ਮਰਦੀਆ ਮਾਨ ਮਧੁ ਕੀਟ ਬਿਹੰਡ੍ਰਯੋ ॥
mahakhaasur maradeea maan madh keett bihanddrayo |

Ravana et Jambhasura exterminavit et Mahishasura, Madhu et Kaitabh . interfecit

ਸੋਊ ਮਦਨ ਰਾਜ ਰਾਜਾ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਨ੍ਰਿਪ ਅਬਿਬੇਕ ਮੰਤ੍ਰੀ ਕੀਯੋ ॥
soaoo madan raaj raajaa nripat nrip abibek mantree keeyo |

O rex pulcher sicut deus amoris! fecisti quod Avivek ministras;

ਜਿਹ ਦੇਵ ਦਈਤ ਗੰਧ੍ਰਬ ਮੁਨਿ ਜੀਤਿ ਅਡੰਡ ਡੰਡਹਿ ਲੀਯੋ ॥੧੬੬॥
jih dev deet gandhrab mun jeet addandd ddanddeh leeyo |166|

Qui devictis diis daemones Gandharvas et sapientes tributa ab eis acceperant.

ਜਵਨ ਕ੍ਰੁਧ ਜੁਧ ਕਰਣ ਕੈਰਵ ਰਣ ਘਾਏ ॥
javan krudh judh karan kairav ran ghaae |

Propter iram huius Avivek, Karan et Kaurvas in proelio deleti sunt

ਜਾਸੁ ਕੋਪ ਕੇ ਕੀਨ ਸੀਸ ਦਸ ਸੀਸ ਗਵਾਏ ॥
jaas kop ke keen sees das sees gavaae |

Ravana ob iram suam omnia sua decem capita amittere habuit

ਜਉਨ ਕ੍ਰੁਧ ਕੇ ਕੀਏ ਦੇਵ ਦਾਨਵ ਰਣਿ ਲੁਝੇ ॥
jaun krudh ke kee dev daanav ran lujhe |

Ergo o magister exercituum! O rex! quo die indignati sunt;

ਜਾਸੁ ਕ੍ਰੋਧ ਕੇ ਕੀਨ ਖਸਟ ਕੁਲ ਜਾਦਵ ਜੁਝੇ ॥
jaas krodh ke keen khasatt kul jaadav jujhe |

Avivek in illa die erit extra potestatem tuam,